Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

ΑΣ ΓΕΜΙΣΟΥΜΕ ΜΕ ΦΩΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Καθώς πλησιάζει το νέον Ετος, όλοι, λίγο ως πολύ, κάνουμε κάποιο προγραμματισμό για την νέα χρονιά

Ανάλογα με τις υποχρεώσεις και τα ενδιαφέροντα μας κανουμε έναν απολογισμό της χρονιάς που φεύγει, βάζουμε κάποιους στόχους και ευχόμαστε να είμαστε ικανοί να τους πετύχουμε την χρονιά που έρχεται.

Ανάμεσα λοιπόν στους στόχους που θα βάλουμε, ας προσθέσουμε και έναν άλλο ακόμη, να «υιοθετήσουμε» για την ερχόμενη χρονιά κάποιον Φιλόσοφο μας και να μελετήσουμε τα κείμενα του.

Το μόνο πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι έχουμε πολλούς και θα βρεθούμε σε δίλημμα. Ας διαλέξουμε όμως έναν.

Σύντομα θα συνειδητοποιήσουμε ότι θα αλλάξει ο τρόπος σκέψης μας, θα αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα διαφορετικά από ότι τώρα, θα προσέχουμε πράγματα που μέχρι σήμερα περνούσαν απαρατηρητα, η ζωή μας θα αποκτήσει άλλο νόημα.

Με άλλα λόγια θα συμμετέχουμε στο Σύμπαν ενεργά και θα νοιώθουμε μέσα μας την δύναμη αλλά και την ευθύνη του να ειμαστε «Πολίτες τους Σύμπαντος» και θα αντιληφθούμε ότι τελικός προορισμός μας είναι να συνδιοικήσουμε τον κόσμο ζώντας με τους θεούς.

Είναι αλήθεια ότι για διαφόρους λόγους πολλά από τα κείμενα μας έχουν χαθεί, αλλά τα εναπομείναντα ειναι τόσα που δεν φτάνει μια ζωή για να τα μελετήσουμε.

Μας λένε ότι τα κείμενα μας έχουν χαθεί και έχει χαθεί έτσι σημαντικό κομμάτι της πατρογονικής μας γνώσης και προσπαθουν να μας πείσουν έτσι ότι ματαιοπονούμε, όσοι επαναπροσεγγίζουμε την κληρονομιά μας, ευελπιστώντας έτσι ότι θα συνεχίσουμε να ζούμε μέσα στην μιζέρια, την κακομοιριά και την υποταγή συνειδήσεων.

Και για όσους κατορθώνουν και ξεφεύγουν από το μαντρί, αναλαμβάνουν οι αυτόκλητοι «μυσταγωγοί», οι οποίοι υποσχόμενοι μυήσεις και αποκαλύψεις κάποιων δήθεν «δασκάλων» και «μυημένων», περιφέρονται προς άγραν αφελών.

Ούτε λόγος βέβαια τεκμηρίωσης των «διδασκαλιών» τους, απλώς χρησιμοποιώντας επιλεκτικά αποσπάσματα, προσπαθούν να πείσουν ότι αυτοί μόνο κατέχουν την μυστηριακή γνώση και διαστρεβλώνουν την σκέψη των Ελλήνων ώστε να μην μπορούν μονοι τους να μελετήσουν τα κείμενα της παράδοσης τους.

Ας τους αγνοήσουμε λοιπόν και ας μελετήσουμε μόνοι μας τα κείμενα μας, τα κείμενα θα αρχίσουν να μιλούν μέσα μας, μιας και τα πάντα βρίσκονται μέσα μας, εναπόκειται σε εμάς να τα ξυπνήσουμε.

Και όταν θα αρχίσουν τα μικρά φωτάκια της ψυχής μας να ανάβουν και θα βλέπουμε και άλλα φωτάκια άλλων τριγύρω μας να ανάβουν , το φως θα δυναμώνει και κάποια στιγμή θα γίνει εκτυφλωτικό.

Και τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι αυτά που θεωρούμε προβλήματα δεν θα υπάρχουν πια, μιας και από μόνα τους θα έχουν εξαφανιστεί.

Μόνη μας ελπίδα και ασπίδα λοιπόν είναι τα κείμενα των προγόνων μας.

Εύχομαι σε όλους Καλή Χρονιά με υγεία και ευτυχία , τόσο προσωπική όσο και οικογενειακή και ας προσπαθήσουμε την χρονιά που έρχεται να φωτίσουμε περισσότερο την ψυχή μας και την πατριδα μας με φως, Φως Ελληνικό, και είθε του χρονου τέτοια μέρα στον απολογισμό μας, να συνειδητοποιήσουμε ότι κάτι καταφέραμε, κάτι φωτεινότερο.


Εμπεδότιμος

Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ- ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ

Στην ψυχή αναλογούν οι αποδείξεις, διότι η ψυχή τις προβάλλει, στον δε νου αντιστοιχεί το πρόβλημα γύρω από το οποίο προβάλλονται οι αποδείξεις μοιάζοντας με την περιφέρεια ενός κύκλου.

Όπως ο νους είναι αδιαίρετος μπορεί να νοηθεί σαν το κέντρο ενός κύκλου, γύρω από το οποιο σαν περιφέρεια διατάσσονται τα διανοήματα που περιελίσσονται γύρω από το κέντρο.

Κατά τον ίδιο τρόπο και για το πρόβλημα, διατάσσονται με την μορφή περιφέρειας γύρω από αυτό οι αποδείξεις που προσπαθούν να συλλάβουν το αντικείμενο του προβλήματος.

Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 17..30-39

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΑΝΙΚΗΤΟΥ ΗΛΙΟΥ - Dies natali soli invicti - Δευτέρα 21.12.2009 19:47 ώρα Ελλάδος

ΕΥΧΕΣ για την γενέθλια ημέρα του ανίκητου Ηλίου!

Φίλες και Φίλοι,

Πλησιάζουμε στο Χειμερινό Ηλιοστάσιο, το οποίο αποτελεί σημαντικότατη φυσική εορτή που εορτάζεται από τα πανάρχαια χρόνια από όλες τις παραδόσεις στον πλανήτη μας.

Στο Χειμερινό Ηλιοστάσιο, το οποίο συμπίπτει με τον συμβατικό Αιγόκερω, ο ήλιος ολοκληρώνει την περιφορά του πάνω στην εκλειπτική με ταυτόχρονη μείωση της διάρκειας της ημέρας στο ελάχιστο και, αφού παραμείνει φαινομενικά ακίνητος για τρεις ημέρες, ξαναρχίζει την περιφορά του, αναγενόμενος έτσι και αυξάνοντας την διάρκεια της ημέρας με αποκορύφωμα το Θερινό Ηλιοστάσιο όπου η ημέρα αποκτά την μεγίστη διάρκεια της.

(Λέγω δε συμβατικό Αιγόκερω, διότι λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, ο αστερισμός που βρίσκεται στο ζώδιο του Χειμερινού Ηλιοστασίου είναι ο Τοξότης που πολύ σύντομα θα δώσει την θέση του στον Σκορπιό)

Πίσω όμως από την φυσική ερμηνεία του Χειμερινού Ηλιοστασίου, κρύβεται μια σημαντικότατη μυστηριακή πραγματικότητα, η οποία δένει κάθε έναν από εμάς με την εστία του, με την πηγή από την οποία προήλθαμε, με τον σκοπό του ταξιδιού μας στον κόσμο της γέννησης και με τον τελικό προορισμό μας που είναι φυσικά η εστία μας.

Οι πρόγονοι μας πολύ έξυπνα αποτύπωσαν κρυφίως την μυστηριακή αυτή πραγματικότητα στα κείμενα μας, έδωσαν δε την κυριαρχία του ζωδίου του Χειμερινού Ηλιοστασίου – που συμβατικά είναι ο Αιγόκερω - στην θεά Εστία και ώρισαν ότι όλες οι τελετές πρέπει να αρχίζουν και να τελειώνουν υμνώντας την θεά Εστία.

Όπως λοιπόν ο Ήλιος ξεκινά από το ζώδιο του Χειμερινού Ηλιοστασίου και περιφέρεται πάνω στην εκλειπτική για να επανέλθει στο σημείο από το οποίο ξεκίνησε, έτσι και η ψυχή μας ξεκινώντας από την εστία της, περιφέρεται στον κόσμο της γέννησης με τελικό προορισμό την επιστροφή της εκεί, που σε φυσικό επίπεδο δένει με τον αστερισμό του Χειμερινού Ηλιοστασίου .

Ειδικά στην εποχή μας, η κατάσταση του ουρανού που απεικονίζεται πίσω από τον συμβατικό Αιγόκερω πλησιάζει να απεικονίσει πλήρως την μυστηριακή πραγματικότητα, όπως καταγράφεται μέσα από τα κείμενα μας!

Για αυτό και οι θρησκεύοντες κατά τα πάτρια, πρέπει να συνειδητοποιούν κάθε φορά που αρχίζουν και τελειώνουν τις ιεροπραξίες τους με την θεά Εστία, ότι ουσιαστικά αναφέρονται στην σύνδεση της ψυχής τους με την εστία τους.

Ας αφιερώσουμε λοιπόν ο καθένας μας, λίγα λεπτά από τον χρόνο του την Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου στις 19:47 ώρα Ελλάδος , που αστρονομικά ο Ήλιος εισέρχεται στον συμβατικό Αιγόκερω, διαλογιζόμενοι πάνω στο συγκλονιστικό αυτό γεγονός.

«Εστία, οίκε θεών μακάρων, θνητών στήριγμα κραταιόν»

‘Ερρωσθε και ευδαιμονείτε.

- - - - - - - - -

SEASON’s GREETINGS for the birthday of the invincible Sun!

Dear Friends,

We are approaching in a few days the Winter Solstice, which is a very important natural phenomenon which is celebrated since the beginning of time by all traditions on our planet.

In Winter Solstice, which coincides with the conventional Capricorn, the sun completes its revolution along the ecliptic diminishing thus the duration of the daytime to its minimum and, by staying phenomenically immobile for three days, restarts its revolution, being revived thus, and increases the duration of the daytime which will reach its peak in the Summer Solstice, when daytime gets its longest duration.

( I say conventional Capricorn because, due to equinox procession the actual constellation behind the sign of the Winter Solstice is Saggitarius which soon will give its place to Scoprio)

Behind this natural description of the Winter Solstice there is a very important mystical reality which links each one of us to his/her source, deals with the scope of our journey into the realm of genesis and reveals our final destination which is naturally the return to our source.

Our ancestors very intelligently hid this mystical reality in our texts, assigned goddess Hestia as the ruler of the Winter Solstice sign – which conventionally is Capricorn – and declared that our prayers and rituals should begin and end by honoring this goddess.

Hence, as the Sun, begins its journey from the sign of the Winter Solstice and moves along the ecliptic so that it will finally return to its starting point, our soul leaving its source, travels into the realm of genesis having as a destination its return there, which in physical terms is associated to the sign of the Winter Solstice.

Specially in our era, the status of the sky which is behind the conventional Capricorn progressively is going to represent fully the mystical reality as it is recorded in our texts!

That’s why the worshippers who follow the Hellenic tradition, should realize that each time they begin and end their rituals by honoring goddess Hestia, they actually refer to the connection of their souls to its source.

Let us devote, each one of us, a few moments of our time, next Monday the 21st of December at 17:47 Greenwich time-the time that astronomically the sun enters the sign of the conventional Capricorn- by meditating on this soul-stirring fact.

«Hestia, dwelling place of the blessed Gods, Stable basis of the mortals”
(Orphic Hymn of Hestia)

May the gods be with you.

Σάββατο 5 Δεκεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ- Ο ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΤΥΠΩΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Ο τρόπος της αποτύπωσης του διαλόγου αναλογεί με την φύση.

Διακρίνεται σε υφηγηματικό, ζητηματικό ή μικτό.

Ο τρόπος είναι υφηγηματικός όταν ο Πλάτων παρουσιάζει την διδασκαλία του χωρίς να υποβάλλει τα λεγόμενα του σε κάποια απόδειξη ή έρευνα και την χρησιμοποιεί για διδασκαλία και πράξη για απόδειξη του ψεύδους, ασχολείται δε με γεγονότα και πράγματα.

Ο τρόπος είναι ζητηματικός όταν ο Πλάτων αναζητεί κάτι και χρησιμοποιείται για εξάσκηση και αγώνα για έλεγχο του ψεύδους, ασχολείται δε με πρόσωπα.

Ο τρόπος είναι μικτός όταν αποτελείται από τα δύο προηγούμενα.

Κάθε δε ένας από αυτούς διακρίνεται σε δυο υποκατηγορίες.

Ο μεν υφηγηματικός τρόπος διακρίνεται σε θεωρητικό και πολιτικό, ο δε ζητηματικός τρόπος διακρίνεται σε αγωνιστικό και γυμναστικό.

Χρησιμοποιεί τον θεωρητικό υφηγηματικό τρόπο στους θεολογικούς διαλόγους και τον πολιτικό υφηγηματικό στην Πολιτεία.
Ο Πρόκλος τοποθετεί την Πολιτεία στον μικτό τύπο αποτύπωσης.

Ο ζητηματικός διακρίνεται στον γυμναστικό που αποσκοπεί στην εξάσκηση του μυαλού και ο αγωνιστικός που αποβλέπει στον επιτυχή ανταγωνισμό στις συζητήσεις.

Ο γυμναστικός διακρίνεται σε εκείνον που συγγενεύει με την μαντική τέχνη και σε έναν δοκιμαστικό τύπο.

Ο αγωνιστικός διακρίνεται σε τύπο που εγείρει κριτικές αντιρρήσεις και σε τύπο που ανατρέπει ουσιώδεις θέσεις.

Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 17.19-29, Διογένης Λαέρτιος III 49, Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία Α 15.19-23

--------

"ενθάδε δε γνωστέον τοσούτον περί των ανωτάτων χαρακτήρων, ότι δύο όντων, υφηγητικού και ζητητικού, ο μεν υφηγητικός ήρμοσται προς διδασκαλίαν και πράξιν και απόδειξιν του αληθούς, ο δε ζητητικός προς γυμνασίαν και αγώνα και έλεγχον του ψεύδους. και ότι ο μεν υφηγητικός των πραγμάτων στοχάζεται, ο δε ζητητικός των προσώπων"

Αλβίνος - Εισαγωγή 3

Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ- Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Όπως έχουμε ήδη πει, ο χαρακτήρας του διαλόγου αντιστοιχεί στο είδος.

Ο χαρακτήρας μπορεί να είναι αδρός, ισχνός ή μικτός, ο δε μικτός σε κατά κράσιν ή κατά παράθεσιν.

Ο Πλάτων χρησιμοποιεί τον αδρό τύπο του χαρακτήρα στους θεολογικούς διαλόγους και τον ισχνό τύπο στους άλλους διαλόγους επειδή μιμείται την πραγματικότητα.

Εαν ο τύπος του χαρακτήρα είναι αδρός ή ισχνός που έχει λίγη αδρότητα, τότε είναι μικτός κατά κράσιν λόγω της ανάμειξης των δύο αυτών.

Όταν δε μέρος του διαλόγου εκφράζεται ισχνώς και μέρος του αδρώς, όπως στον Γοργία, είναι μικτός κατά παράθεση.

Στον Γοργία, τα διαδραματιζόμενα πριν τον μύθο τα εξέφρασε με ισχνό τρόπο, ο μύθος είναι με αδρό τρόπο διότι τα θεολογικά πράγματα ο Πλάτων τα εκφράζει με αδρό τρόπο, τα δε λογικά με ισχνό τρόπο.

Ο Πλάτων χρησιμοποιεί τον κατά κράσιν μικτό τρόπο στους ηθικούς διαλόγους, επειδή σε αυτούς διαλέγεται για την αρετή, διότι οι αρετές είναι μεσότητες, όπως μεσότητα είναι και ο κατά κράσιν μικτός χαρακτήρας.

Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 171.-18

Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ- ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ

Οσον αφορά τον χρόνο, ο Πλάτων δεν έκανε τους διαλόγους να διεξάγονται σε τυχαίο χρόνο, αλλά κατά την διάρκεια πανηγύρεων ή κατά την διάρκεια εορτών των θεών, ώστε οι διάλογοι αυτοί να λέγονται όπως οι ύμνοι προς τους θεούς, καθώς κατά την διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων αναπέμποντο ύμνοι προς τους θεούς.

‘Ετσι, για παράδειγμα ο Τίμαιος διαδραματίζεται κατά την διάρκεια των Μικρών Παναθηναίων, ο δε Παρμενίδης κατά την διάρκεια των Μεγάλων Παναθηναίων.
Εδώ να σημειωθεί ότι τον διάλογο Παρμενίδη που αποτελεί ύψιστο μυστηριακό διάλογο, τον τοποθετεί στην μεγαλύτερη εορτή της Αθήνας.

‘Οπως μας λέει ο Πρόκλος (Σχόλια στον Τίμαιο Α 84.12-85.30) οι διάλογοι Τίμαιος και Κριτίας που αναφέρονται στην νίκη των Αθηναίων , ομοιάζουν ως ένας άλλος πέπλος που προσφέρεται στην θεά Αθηνά επ’ ευκαιρία των Μικρών Παναθηναίων ή σαν ένας ύμνος προς τιμήν της.

Ο τόπος στον οποίο διαδραματίζονται οι διάλογοι, όταν ζούσε ο Σωκράτης ήταν η Αθήνα, ενώ όταν πέθανε ο Σωκράτης, ήταν διαφορετικοί από την Αθήνα (π.χ οι Νόμοι διαδραματίζονται στην Κρήτη) γιατί θεωρούσε τους Αθηναίους ανάξιους να αναφέρονται στους διαλόγους.

Ετσι, το Συμπόσιο το τοποθέτησε στο σπίτι του Αγάθωνα, την Πολιτεία στον Πειραιά, τον Φαίδρο στο ιερό των Νυμφών, τον δε Τίμαιο όχι σε κάποιον συγκεκριμένο τόπο, αλλά στην πόλη.


Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.43-59

Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΟΡΦΙΚΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ


Σας προσκαλώ στην παρουσίαση του βιβλίου μου που θα γίνει το Σάββατο 21 Νοεμβρίου στις 20:00 στο Φιλοσοφικό Αθήναιο "Εκατηβόλος", Αριστοτέλους 36 στην Αθήνα.

Θα χαρώ να σας συναντήσω και να συζητήσουμε πάνω στα θέματα αυτά και να ανταλλάξουμε απόψεις.

Εμπεδότιμος: Σημειώσεις Ορφικοπυθαγορείου και Πλατωνικής Φιλοσοφίας, Αθήναι 2009,
Εκδοσεις Ανοιχτή Πόλη
ISBN 978-960 - 7748 - 45 - 4

Ένα απαραίτητο βοήθημα για όσους ενδιαφέρονται για σοβαρή μελέτη της Ορφικοπυθαγορείου και Πλατωνικής φιλοσοφικής γραμμής, προϊόν σειράς ομιλιών που έγιναν στο Φιλοσοφικό Αθήναιο "Εκατηβόλος" και επεξεργασιών από την φιλοσοφική ομάδα "Μουσαίος". Τα θέματα αναπτύσσονται υπό μορφή μικρών άρθρων, ώστε να καθίσταται εύκολη και σύντομη η αυτοτελής ανάγνωσή τους.
Τιμή 20 Ευρώ.

Κεντρική διάθεση:
Βιβλιοπωλείο Ελένη Τζεβελέκου και Σία Ε.Ε., Ζαλόγγου 6, Αθήνα, τηλ. 210-3806007
Βιβλιοπωλείο Αθανάσιος Π. Χριστάκης Α.Ε., Ιπποκράτους 10-12, Αθήνα, τηλ. 210-3639336

Aποστολή επί αντικαταβολή σε όλη την Ελλάδα.
Παραγγελίες από την Ταχ. Θυρίδα 20037, Αθήναι 11810
ή με αποστολή σχετικού ηλεκτρονικού μηνύματος στο anpoli@otenet.gr και στο empedotimos@yahoo.com

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ-ΠΡΟΣΩΠΑ

Τα πρόσωπα που συμμετέχουν στον διάλογο κατέχουν μια επιστήμη ή μια ορθή γνώμη ή είναι αμαθή.

Στην περίπτωση που είναι αμαθή, αυτά έχουν ή απλή αμάθεια, ή διπλή αμάθεια ή την μέγιστη αμάθεια, είτε την σοφιστική αμάθεια.

Η απλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και γνωρίζει ότι το αγνοεί.

Η διπλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και δεν ξέρει ότι το αγνοεί. Είναι όπως λέει ο Σωκράτης στον Φαίδρο "Δεν μπορώ, όπως λέει ο Δελφικός χρησμός, να γνωρίσω τον εαυτό μου".

Η μεγίστη αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι, ξέρει ότι το αγνοεί, αλλά κυριευμένος από τα πάθη του για υποστήριξη του αντιθέτου, αρνείται να απαλλαγεί από την λανθασμένη αυτή γνώμη του.

Η σοφιστική αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι αλλά πιθανολογώντας και εφευρίσκοντας επιχειρήματα προσπαθεί να καλύψει την αμάθεια του.

Τα πρόσωπα δεν είναι τελείως ιστορικά, με την έννοια ότι δεν έχει καταγράψει όλες τις λεπτομέρειες, αλλά δεν είναι πλασματικά, διότι τότε δεν θα περιείχαν καμία αλήθεια, αλλά χρησιμοποιεί από αυτά μόνο εκείνα που του χρειάζονται για να αποδείξει αυτά που θέλει να πει.

Μοιάζει δηλαδή ο Πλάτων με έναν ζωγράφο που επιλέγει τα κατάλληλα χρώματα για να φτιάξει μια ζωγραφιά.

Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.23-42

Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση, ο διάλογος αντιστοιχεί στον κόσμο, και όπως στον κόσμο υπάρχει ύλη, κατ'αναλογίαν, σε κάθε διάλογο, στην 'Υλη αντιστοιχούν τα πρόσωπα που συμμετέχουν, ο χρόνος και ο τόπος στους οποίους τοποθέτησε κάθε διάλογο ο Πλάτων.

Όμως, ενώ σε κάθε διάλογο μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε τα πρόσωπα, δεν μπορούμε να εντοπίσουμε σε όλους τον τόπο και τον χρόνο, όπως για παράδειγμα στους διαλόγους Μίνως και Κλειτοφών.

Αυτό δεν είναι χωρίς λόγο. Διότι στην πραγματικότητα είναι τα πρόσωπα που συνιστούν τη ύλη του διαλόγου και όχι ο χρόνος και ο τόπος.

'Οπως κατά την γένεση χρειάζεται μια ύλη που αν λείπει δεν δημιουργείται το γινόμενο, έτσι και στους διαλόγους αν λείπουν τα πρόσωπα δεν υπάρχει διάλογος. Για αυτό και πάντα μπορούμε να βρούμε τα πρόσωπα ενός διαλόγου, ενώ τον χρόνο και τον τόπο όχι.

Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.8-22

Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009

Η ΟΡΦΙΚΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ



ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ


ΘΕΜΑ ΟΜΙΛΙΑΣ : "Η ΟΡΦΙΚΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΟΣΜΟΛΟΓΙΑ"


ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΔΕΙΠΝΟΣΟΦΙΣΤΩΝ

ΤΑΒΕΡΝΑ "ΣΕΙΡΗΝΕΣ"

ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΟΥ 5

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΠΡΟΣΕΛΕΥΣΗΣ : 20:00

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΟΜΙΛΙΑΣ : 20:30 (ΑΥΣΤΗΡΑ)

(Η έναρξη ομιλίας θα τηρηθεί αυστηρά, λόγω της έκτασης του θέματος που θα καλυφθεί)

Ακολουθεί γεύμα στην διάρκεια του οποίου μπορούν να συζητηθούν/σχολιασθούν σημεία που θα έχουν αναπτυχθεί στην ομιλία


Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2009

ΕΙΝΑΙ Η ΨΥΧΗ ΑΘΑΝΑΤΟΣ ;

"Εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης"

Όμηρος - Ιλιάς 12.243

"Ω παίδες΅Ελλήνων, ίτε,
ελευθερούτε πατρίδ', ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας,
θεών τε πατρώων έδη,
θήκας τε προγόνων.
νυν υπερ πάντων αγών"

Αισχύλου - Πέρσες 402


"Ου καταισχυνώ τα όπλα,ουδ' εγκαταλείψω τον προστάτην ω αν στοίχω,
αμυνώ δε και υπέρ ιερών και οσίων,και μόνος και μετά πολλών,
και την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω,
πλείω δε και αρείω όσης αν παραδέξωμαι.
Και συνήσω των αεί κρινόντων,και τοις θεσμοίς τοις ιδρυμένοις πείσομαι,
και ούς τινας άλλους ιδρύσεται το πλήθος εμφρόνως.
Και αν τις αναιρεί τους θεσμούς ή μη πείθηται ουκ επιτρέψω,
αμυνώ δε και μόνος και μετά πάντων.
Και τα ιερά τα πάτρια τιμήσω.

Ίστορες θεοί Άγραυλος, Ενυάλιος, Άρης, Ζεύς, Θαλλώ, Αυξώ, Ηγεμόνη "

Όρκος Αθηναίων Εφήβων

"...μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον έστιν η πατρίς και σεμνώτερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσι..."

Πλάτων - Κρίτων 51a

(....και αναρίθμητοι άλλοι μέσα στο διάβα των αιώνων....)

"Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις προσβάλλουσιν από της 05:30 ώρας της σήμερον τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της Ελληνοαλβανικής Μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του Πατρίου εδάφους."

Πρώτον πολεμικόν ανακοινωθέν 28ης Οκτωβρίου 1940

Μία μικρή συνεισφορά στην σημερινή επέτειο

Σάββατο 24 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ και ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Όπως είδαμε στην προηγούμενη ανάρτηση, ο Πλάτων χρησιμοποιώντας τον διάλογο για να απεικονίσει τον Κόσμο, πολύ ευφυώς κατέγραψε την διδασκαλία του πάνω στην φύση του παντός και στην Ελληνική Θεολογία, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν έναν διάλογο.

Όπως έχουμε ήδη μελετήσει οι υποστάσεις είναι οι εξής :

ΕΝ=Ενάδες(Θεοί)=ΑΓΑΘΟΝ
ΝΟΥΣ
ΨΥΧΗ
ΦΥΣΗ
ΣΩΜΑΤΑ που αποτελούνται από ΥΛΗ και ΕΙΔΟΣ(Μορφή)


Η διάρθρωση ενός διαλόγου έχει τα εξής χαρακτηριστικά :

Συνίσταται από την δράση προσώπων, που δρουν σε κάποιο τόπο και σε κάποιο χρόνο

Κάθε διάλογος έχει τον δικό του χαρακτήρα

Κάθε διάλογος έχει τον δικό του τρόπο αποτύπωσης αυτών που θέλει να πει ο Πλάτων

Σε κάθε διάλογο παρατίθενται οι αποδείξεις και τα επιχειρήματα που τεκμηριώνουν την θέση του Φιλοσόφου

Κάθε διάλογος έχει ένα πρόβλημα το οποίο τίθεται προς συζήτηση

Κάθε δε διάλογος εμπεριέχει είτε έμμεσα είτε άμεσα την έννοια του θείου


Ο Πλάτων λοιπόν για να αποτυπώσει τις θέσεις του για τις υποστάσεις χρησιμοποίησε την εξής αντιστοίχιση :

Η υπόσταση του Αγαθού απεικονίστηκε με την έννοια του θείου

Η υπόσταση του Νου απεικονίστηκε με το υπό συζήτηση πρόβλημα

Η υπόσταση της Ψυχής απεικονίστηκε με τα επιχειρήματα και τις αποδείξεις που διαπραγματεύεται ο διάλογος

Η υπόσταση της Φύσης απεικονίστηκε με τον τρόπο αποτύπωσης που κυριαρχεί σε κάθε διάλογο

Το είδος(Μορφή) απεικονίζεται με τον χαρακτήρα του διαλόγου

Η Ύλη με τα πρόσωπα που συμμετέχουν στον διάλογο, τον χρόνο και τον τόπο που διαδραματίστηκε ο διάλογος. Εδώ να σημειώσουμε ότι τα πρόσωπα πολλές φόρες αναπαριστούν και οντότητες, οι οποίες ανάλογα με την θέση και την σπουδαιότητα τους στον διάλογο, διαφοροποιούνται ανάλογα.

(βλέπε σχετικά : Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16-17)

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-ΓΕΝΙΚΑ ΠΕΡΙ ΔΙΑΛΟΓΟΥ

Στην αρχή της μελέτης μας αναφερθήκαμε στους Φιλοσοφικούς Διαλόγους του Πλάτωνα και δώσαμε μια ένδειξη για το πως πρέπει να τους προσλαμβάνουμε ώστε να δυνηθούμε να προσεγγίσουμε κατα το δυνατόν την σκέψη του Πλάτωνα και να αποκομίσουμε το μέγιστο από την μελέτη τους.

(http://empedotimos.blogspot.com/2008/02/blog-post_02.html)

Θα επανέλθουμε πάλι στο θέμα και θα το προσεγγίσουμε ακροθιγώς, θίγοντας κάποια σημεία τα οποία χαρακτηρίζουν τους διαλόγους του Πλάτωνα και τα οποία θα μας διευρύνουν την συνειδητότητα κατά την μελέτη μας.

Κατ΄αρχήν ας δώσουμε τον ορισμό του διαλόγου, όπως διασώζεται στα Ανώνυμα Προλεγόμενα της Πλατωνικής Φιλοσοφίας 14.4 :

"Διάλογος τοίνυν εστίν λόγος άνευ μέτρου εξ ερωτήσεως και αποκρίσεως ποικίλων προσώπων συγκείμενος μετά της προσηκούσης αυτοίς ηθοποιίας. Το 'δ'άνευ μέτρου' πρόσκειται δια τον κωμικόν και τραγικόν λόγον έμμετρον όντα. "

δηλαδή :

"Ο διάλογος λοιπόν είναι ο λόγος χωρίς μέτρο που αποτελείται από ερωτήσεις και απαντήσεις διαφόρων προσώπων οι οποίοι τις εκφράζουν με την κατάλληλη ηθοποιία. Το 'χωρίς μέτρο' αναφέρεται για να τον αντιδιαστείλει με τον κωμικό και τραγικό λόγο που΄είναι έμμετρος".

Βέβαια αυτός είναι ένας καθαρά φιλολογικός ορισμός, δεν φαίνεται όμως να μας δίνει περισσότερη πληροφόρηση για το πως αντιλαμβάνετο και εχρησιμοποίουσε ο Πλάτων τους διαλόγους του.

Γι αυτό και λίγο παρακάτω (15.18), ο ανώνυμος συγγραφεύς των Προλεγομένων της Πλατωνικής Φιλοσοφίας μας αποκαλύπτει ότι ο ίδιος ο Πλάτων έδωσε το κλειδί για την σωστή προσέγγιση των διαλόγων του:

"Η επειδή, ως αυτός λέγει ο Πλάτων, ο λόγος ζώω αναλογεί, ουκούν και τω καλλίστω των ζώων ο κάλλιστος λόγος αναλογήσει. Κάλλιστον δε ζώον εστίν ο κόσμος, τουτω δε αναλογει ο διάλογος, ως ανωτέρω ειρήκαμεν. Ο διάλογος άρα κάλλιστος εστίν λόγος."

δηλαδή :

"Η επειδή, όπως το λέει και ο Πλάτων, ο λόγος αναλογεί σε ζωντανό πλάσμα και συνεπώς στο πιο όμορφο των ζώντων όντων αντιστοιχεί ο πιο όμορφος λόγος. Το ομορφότερο ζωντανό πλάσμα είναι ο κόσμος, και σε αυτόν αναλογεί ο διάλογος, όπως είπαμε παραπάνω. Άρα ο διάλογος είναι ο ομορφότερος λόγος".

Ο Ολυμπιόδωρος δε στα Σχόλια του στον Αλκιβιάδη 56.14-18, μας επιβεβαιώνει τα παραπάνω και μας δείχνει σε πιο σημείο ο Πλάτων έδωσε το κλειδί :

"Η ως φησίν εν τω Φαίδρω, 'δει τον λόγον εοικέναι ζώω'. και τον ουν άριστα κατασκευασμένον λόγον δει τω αρίστω των ζώων εοικέναι. Άριστον δε ζώον ο κόσμος ώσπερ ουν ούτος λειμών εστί ποικίλων ζώων, ούτω δει και τον λόγον είναι πλήρη παντοδαπών προσώπων"

δηλαδή :

"'Η όπως λέει στον Φαίδρο, 'πρέπει τον λόγον να τον παρομοιάσουμε με ζώο'. Και τον μεν άριστα φτιαγμένο λόγο πρέπει να τον παρομοιάσουμε με το άριστο των ζώων. Άριστο των ζώων δε είναι ο κόσμος και όπως ακριβώς αυτός είναι λιβάδι που έχει διάφορα ζώα, έστι πρέπει και ο λόγος να είναι γεμάτος από διάφορα πρόσωπα".

Με άλλα λόγια, οι διάλογοι του Πλάτωνα, εκτός από το καθαρά φιλολογικό ενδιαφέρον που παρουσιάζουν, ουσιαστικά καταγράφουν θεολογικές και κοσμολογικές έννοιες τις οποίες ο Πλάτων, πολύ έξυπνα, έκρυψε χρησιμοποιώντας τα διάφορα στοιχεία που συνιστούν έναν διάλογο ως μέσα κωδικοποίησης της διδασκαλίας του.

Για αυτό και θέλοντας να απεικονίσει το πως λειτουργεί ο κόσμος, χρησιμοποίησε τον διάλογο αντι για τον κόσμο και μέσω της πλοκής του κάθε διαλόγου, κατέγραψε την πλοκή των πάσης φύσεως διεργασιών που εξελίσσονται μέσα στον κόσμο.

Έτσι λοιπόν, μπορούμε να αντιληφθούμε και αυτά που αναφέρθησαν στην προηγούμενη ανάρτηση (http://empedotimos.blogspot.com/2008/02/blog-post_02.html) για το πραγματικό περιεχόμενο των διαλόγων του Πλάτωνα.

Στην συνέχεια θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε τα διάφορα αυτά στοιχεία για να πάρουμε μια ιδέα για το πως τα χρησιμοποίησε ο Πλάτων.

Δευτέρα 12 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Οι νόμοι που διέπουν τις ανθρώπινες ψυχές είναι τρεις :

- Θείος Νόμος :

Τον γνωρίζει ο Νους και τοποθετήθηκε από αυτόν μέσα στις νοήσεις των λογικών ψυχών και ανακαλύπτεται μέσα από την αλήθεια των εσωτερικών τους συλλήψεων.

Ο νους λοιπόν μέσα στην σιωπή του ξεδιπλώνει και δίνει στην ψυχή τον θείο νόμο και, στρέφοντας το βλέμμα προς τις εντός του εαυτού του νοερές συλλήψεις, τον αναγνωρίζει εν τέλει αποτυπωμένο μέσα στην ψυχή προαιωνίως.

Ο θείος νόμος είναι τροφή για την ψυχή όπως οι υλικές τροφές είναι για το σώμα.

Οι ακάθαρτες ψυχές αγνοούν τον θείο νόμο.

Ο θείος νόμος δεν μεταβάλλεται από τις συγκυρίες της τύχης διότι είναι ανώτερος της και ισχυρότερος από κάθε δύναμη.

Δεν μπορεί να τον υπερβεί κανείς, ούτε και να τον περιφρονήσει μιας και ο άνθρωπος δεν έχει τίποτα που να είναι υπεράνω του νόμου αυτού.


- Νόμος Φύσης :

Ο νόμος της Φύσης διαρθρώθηκε από τον θείο νόμο.

Προσδιορίζει την έκταση των αναγκών του σώματος και, υποδεικνύοντας τι είναι απαραίτητο για αυτές, επικρίνει την έφεση προς τα μάταια και περιττά.

Παραβιάζεται από τους κενόδοξους ανθρώπους που τον αγνοούν επειδή αγαπούν υπερβολικά το σώμα και είναι προσκολλημένοι σε αυτό.


- Νόμος Εθνών και Πόλεων :

Είναι συμβατική ρύθμιση των αμοιβαίων κοινωνικών σχέσεων, στην βάση της γενικής παραδοχής των θεσπισμένων κανόνων.

Υποτάσσεται στην σκοπιμότητα, καθώς διατυπώνεται με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με την δύναμη της κυρίαρχης εξουσίας.

Τιμωρεί όσους συλλαμβάνονται ως παραβάτες, αλλά δεν αγγίζει όσους κρύβονται, ούτε επίσης τιμωρεί τις εσωτερικές ανθρώπινες προθέσεις.

Πρώτα λοιπόν πρέπει να καταλάβουμε τον νόμο της Φύσης και μετά να προχωρήσουμε προς τον θείο νόμο και τότε δεν θα φοβηθούμε τον γραπτό νόμο.


Όποιος ακολουθεί την Φύση και όχι τις μάταιες αντιλήψεις είναι σε όλα αυτάρκης. Διότι μπροστά στο επαρκές για την Φύση κάθε απόκτημα είναι πλούτος, αλλά μπροστά στις απεριόριστες ορέξεις ακόμα και ο μεγαλύτερος πλούτος δεν είναι τίποτα.

Πορφύριος - Επιστολή προς Μαρκέλλα 25-27

Σάββατο 10 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΔΙΟΝΥΣΟΥ (Νότια Κλιτύς Ακροπόλεως)

1. ιερέως Δήμητρος και Φερεφάττης

2. ιερέως Διός τελείου βουζύγου

3. ιερέως Θησέως

4. ιερέως Λιθοφόρου

5. ιερέως Αυλωνέως Διονύσου

6. ιερέως Απόλλωνος Δαφνηφόρου

7. ιερέως Ηφαίστου

8. ιερέως Ουρανίας Νεμέσεως

9. ιερέως Ανάκων και Ήρωος Επιτεγίου

10. Φαιδυντού Διός Ολυμπίου εν αστει

11. ιερέως Απόλλωνος Λυκείου

11. Φαιδυντού Διός εκ Πίσσης

12. ιερέως Δώδεκα θεών

13. ιερέως Διός φιλίου

14. ιερέως Μουσών

15. ιερέως Ασκληπιού

16. ιερέως Ευκλείας και Ευνομίας

17. ιερέως Διονύσου μελπομένου εκ τεχνιτών

18. ιερέως Απόλλωνος Πατρώου

19. ιερέως Αντινόου χορείου εκ τεχνιτών

20. ιερέως Διός Σωτήρος και Αθηνάς Σώτειρας

21. ιερέως Διός βουλαίου και Αθηνάς βουλαίας

22. Βουζύγου ιερέως Διός εν Παλλαδίω

23. ιερέως Μελπομένου Διονύσου εξ Ευνειδών

24. ιερέως Αρτέμιδος Κολαινίδος

24. ιερέως Ποσειδώνος γαιηόχου και Ερεχθέως

25. Εξηγητού εξ ευπατριδών χειροτονητού υπό του δήμου δια βίου

26. ιερέως Χαρίτων και Αρτέμιδος Επιπυργιδίας Πυρφόρου

27. ιερέως Ποσειδώνος Φυταλμίου

28. ιερέως Απόλλωνος Δηλίου

29. Ιεροφάντου

30. ιερέως Διός Ολυμπίου

31. Πυθοχρήστου Εξηγητού

32. ιερέως Διονύσου Ελευθερέως

33. ιερέως Διός Πολιέως

34. Θυηχόου

35. Ιερομνήμονος

36. ιερέως και αρχιερέως σεβαστού Καίσαρος

37. ιερέως Αδριανού Ελευθερέως

38. ιερέως Δήμου και Χαρίτων

39. Άρχοντος

40. Βασιλέως

41. Πολεμάρχου

42. Θεσμοθέτου (σε τέσσερα σωζόμενα ειδώλια)

43. Ιεροκήρυκος

44. ιερέως ιακχαγωγού

45. ιερέως Ασκληπιού Παιώνος

46. ιερέως Πυρφόρου εξ Ακροπόλεως

47. Κήρυκος Παναγούς και Ιερέως

48. ιερείας Ηλίου

49. ιερέως Ολυμπίας Νίκης

50. ιερέως Απόλλωνος Πυθίου

51. Δήμητρος Χλόης

52. ιερείας θεάς Εστίας Ρωμαίων

53. Ζακόρου Διός

54. ιερείας Γης θέμιδος

55. Διώνης

56. ιερείας θεάς Εστίας....και Λιβίας και Ιουλίας

57. Διογένους Ευεργέτου

58. ιερέως Αττάλου Επωνύμου

59. Αττικού

57. Ερσηφόροις β' Ειλειθυίας εν Άγραις

58. ιερείας Αθηνάς Αθηνίου

59. ιερεία Αιδούς

60. Μητρός Θεών

61. Αφροδίτης επιτραγίας

62. Αρτέμιδος οιναίας

63. Δήμητρος Αχαίας

64. Λευκοθέας Σωτείρας Ελλιμενίας

65. Μοιρών

66. Αφροδίτης Κωλιάδος

67. Ήβης

68. Οληφόρου Αθηνάς θέμιδος

69. Κουροτρόφου εξ Αγλαύρου Δήμητρος

70. ιερείας Λητούς και Αρτέμιδος

71. Αντιόχου

72. ιερέως Δημοκρατίας

73. ιερέως Πτολεμαίου ευεργέτου και Βερενίκης

74. Στρατηγού

75. κήρυκος (της εξ Αρείου Πάγου βουλής)

76. ιερέως Απόλλωνος Ζωστηρίου

77. ιερέως Βούτου

78. Δαδούχου


[Πηγή:Παυσανίου Ελλάδος Περιήγησις - Αττικά - Νικολάου Παπαχατζή, Εκδοτική Αθηνών]

Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΙΕΡΕΙΕΣ ΔΗΜΗΤΡΟΣ ΚΑΙ ΚΟΡΗΣ

1. Λυσιστράτη (περί το μέσο του 5ου αιώνος)
2. Θεανώ Μένωνος Αγρυλήθεν θυγάτηρ (415)
3. Μήτηρ Επιγένους Αχαρνών (πριν το μέσον του 4ου αιώνα)
4. Απολλωνίου θυγάτηρ (περί το 200)
5. Γλαύκη Μενεδήμου Κυδαθηναιέως θυγάτηρ (περί το τέλος του 2ου αιώνα)
6. Αμεινόκλεια Φιλάνθου Φυλασίου θυγάτηρ (δεύτερο μισό 2ου αιώνα ή αρχή 1ου αιώνα)
7. Χάριον Διονυσίου Μαραθωνίου θυγάτηρ (2ο1 ή 1ος αιώνας)
8. Κλεοκράτης Οινοφίλου Αφιδναίου θυγάτηρ (μέσον 1ου αιώνα)
9. Κλεώ Ευκλέους Φλυέως θυγάτηρ, γόνω δε Νικοδήμου Ερμείου (μεταξύ 41-54 και 70 )
10. Φλαουία Λαοδάμεια Κλείτου Φλυέως θυγάτηρ (τέλος 1ου αιώνα έως περί το 125)
11. Κλαυδία Τειμοθέα Τειμοθέου Γαργηττίου θυγάτηρ (εποχή Αδριανού)
12. Κλαυδία Τατάριον Μενάνδρου Γαργηττίου θυγάτηρ (1ος ή 20ς αιώνας)
13. [---]αμας της [---] θυγατρός (1ος ή 2ος αιώνας)
14. Διώνη (1ος ή 2ος αιώνας)
15. [--]νη εκ Χολλοειδών (2ος αιώνας ;)
16. Αιλία Επίλαμψις Αιλ Γέλωτος Φαληρέως θυγάτηρ (περί το τέλος του 2ου αιώνος)
17. Ιθάκη (Ρωμαϊκή περίοδος)
18. Θυγάτηρ Επιγόνου του Συπαλλέτου; (χωρίς ημερομηνία)


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

(Αναφέρονται τα ονόματα των Ιερειών της Δήμητρος και της Κόρης και η περίοδος που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα)

[Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974]

Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΙΕΡΟΦΑΝΤΙΔΕΣ

1. Ιεροφάντις Αμφίου Φιλάδου θυγάτηρ (εποχή Αυγούστου;)
2. Ιεροφάντις Μος[χ---]αμίου Αφιδνάιου θυγάτηρ (εποχή Αυγούστου;)
3. Ιεροφάντις (1ος αιώνας ;)
4. Ιεροφάντις νεωτέρας Περικλέους εξ Οίου θυγάτηρ (περί το τέλος του 1ου αιώνα)
5. Ιεροφάντις Φλαβία [..]κράτεια (περί την αρχή του 2ου αιώνα)
6. θυγάτηρ Δημητρίου (από το 112/3 έως ενωρίτερον της βασιλείας του Αδριανού ή αργότερον)
7. Ιεροφάντις της νεωτέρας Κλαυδία Φιλόξενα Τιβ Κλ Πάτρωνος Μελιτέως θυγάτηρ (κατά την βασιλεία του Αδριανού)
8. Ιεροφάντις (μετά το 126/7)
9. Ιουνία Μελιτίνη Ιουνίου Πάτρωνος Βερενικίδου θυγάτηρ (περί το μέσο του 2ου αιώνα)
10. Ισιδότη Ισαίου θυγάτηρ (176)
11. Ποπλία Αιλία Ερεννία (περί το τέλος του 2ου αιώνα)


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

(Ο πίνακας αναφέρει τα ονόματα των Ιεροφαντίδων και την περίοδο που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα. Για όσες δεν έχει σωθεί το όνομα αναφέρεται απλώς ο τίτλος )


[Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974 ]

Δευτέρα 5 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΕΞΗΓΗΤΑΙ ΕΥΜΟΛΠΙΔΩΝ

1. Τιμόθεος (περί το 300)
2. Μήδειος Λυσάνδρου (Πειραιεύς) (περί το 136)
3. Απολλώνιος Αγήνορος Ερικεεύς (τελευταίο τρίμηνο του 2ου αιώνα)
4. Μήδειος Μηδείου Πειραιεύς (περί το 60)
5. Παμμένης Παμμένους Μαραθώνιος (εποχή Αυγούστου)
6. Τιβ Κλαύδιος Δημόστρατος (Σουνιεύς) (περί το τέλος του 1ου αιώνα)
7. Λ Ουιψάνιος Αιολίων [Φλυ]εύς (περί το τέλος του 1ου αιώνα)
8. [----] Αχαρνεύς vir praetorius (2ος ή 3ος αιώνας)
πιθανόν: Κλαύδιος Πολύζηλος Αχαρνεύς περί το 197


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

(Αναφέρονται τα ονόματα των Εξηγητών Ευμολπιδών και η περίοδος που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα)


[Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974]

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΙΕΡΟΚΗΡΥΚΕΣ

1. Κλεόκριτος (403)
2. Διονύσιος Δημοστράτου Παιανιεύς (20/19)
3. Τ Κωπώνιος Μάξιμος Αγνούσιος (πριν το 117/8 έως 119/20 ή αργότερον)
4. Λούκιος Νούμμιος Νιγρείνος Γαργήττιος (πριν το 166/7)
5. Πεινάριος Ιεροκήρυξ (από το 166/7 ή ενωρίτερον έως 174/5)
6. Πο Ερένιος Ιεροκήρυξ Απολλωνίου Ερμειος (174/5 έως περί το 192)
7. Νούμμιος Ιεροκήρυξ (περί το 194 έως περί το 197 ή αργότερον)
8. Ερέννιος Ιεροκήρυξ Ερμειος (209/10)
9. Ιούλιος Ιεροκήρυξ Στειριεύς (230/1)
10. Κασιανός Ιεροκήρυξ Στειριεύς (230/1)
11. Μαρ Ιούνιος Νικαγόρας Μηνσαίου (πριν το 238 έως το 244-249)


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

(Αναφέρονται τα ονόματα των Ιεροκηρύκων και η περίοδος που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα )


[Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974]

Σάββατο 3 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΙΕΡΕΙΣ ΕΠΙ ΒΩΜΩι

1. Σήμων (πριν το τέλος του 3ου αιώνα)
2. Ιεροκλείδης (πριν το τέλος του 3ου αιώνα)
3. Αντιφών (πριν το τέλος του 3ου αιώνα)
4. Αντιφών (περί το τέλος του 3ου αιώνα)
5. Φιλιστίδης Αγνούσιος (περί την αρχή του 2ου αιώνα)
6. Φιλοξενίδης Φιλιστίδου Αγνούσιος (πρώτο μισό δεύτερου αιώνα)
7. Κηφισόδωρος Φιλιστίδου Αγνούσιος (περί τα μέσα του 2ου αιώνα)
8. Λεόντιος Σοφοκλέους Αχαρνεύς (δεύτερο μισό 2ου αιώνα)
9. Σοφοκλής Λεοντίου Αχαρνεύς (περί την αρχή του 1ου αιώνα)
10. Επικράτης Καλλιμάχου Λευκονοεύς (Από το 20/19 ή ενωρίτερον έως το 14/3 ή αργότερον) 11. Τ Φλάβιος Στράτων Παιανιεύς (πρώτο τέταρτο του 2ου αιώνα)
12. Λ Μέμμιος Επι Βωμώ Θορίκιος (Από 121-124 ώς 191 ή 192)
13. Τιβ Κλαύδιος Σώσπις Τιβ Κλ Λυσιάδου Μελιτεύς (Από το 191 ή 192 έως το αργότερον 209/10)
14. Τ Φλάβιος Επί Βωμώ (αρχές΄3ου αιώνα, μετά το 209/10)


ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ


(Αναφέρονται τα ονόματα των Επιβωμίων Ιερέων και η περίοδος που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα. )

[Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974]

Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΔΑΔΟΥΧΟΙ

1. Καλλίας (ΙΙ) Ιππονίκου (Ι) Αλωπεκήθεν (περί το 490 έως 446/5 ή αργότερον)
2. Καλλίας (ΙΙΙ) Ιππονίκου (ΙΙ) Αλωπεκήθεν (πριν το 400 έως 371 ή αργότερον)
3. Ιεροκλείδης (350/49)
4. Πυθόδωρος (302)
5. Ερμότιμος (πριν το τέλος του 3ου αιώνα)
6. Ιεροκλείδης (πριν το τέλος του τρίτου αιώνα)
7. Λεόντιος Αχαρνεύς (περί το 200)
8. Αντιφών (περί το 200)
9. Φιλιστίδης Αγνούσιος (αρχές 2ου αιώνα)
10. Σοφοκλής Λεοντίου Αχαρνεύς (πρώτο μισό 2ου αιώνα)
11. Φιλοξενίδης Φιλιστίδου Αγνούσιος (τρίτο τρίμηνο 2ου αιώνα)
12. Ξενοκλής Σοφοκλέους Αχαρνεύς (τελευταίο τρίμηνο 2ου αιώνα)
13. Σοφοκλής Ξενοκλέους Αχαρνεύς (πρώτο τρίμηνο 1ου αιώνα)
14. Θεμιστοκλής Θεοφράστου Αγνούσιος (περί το 75)
15. Θεόφραστος Θεμιστοκλέους Αγνούσιος (δεύτερο τρίμηνο 1ου αιώνα)
16. Θεμιστοκλής Θεοφράστου Αγνούσιος (δεύτερο μισό 1ου αιώνα έως 20/19)
17. Θεόφραστος Θεμιστοκλέους Αγνούσιος (περί το τέλος 1ου αιώνα)
18. Τιβ Κλαύδιος Λεωνίδης Μελιτεύς (δεύτερο μισό 1ου αιώνα)
19. Τιβ Κλ Λυσιάδης Τιβ Κλ Λεωνίδου Μελιτεύς (περί το 100-130)
20. Τιβ Κλ Σώσπις Τιβ Κλ Λυσιάδου Μελιτεύς (περί το 130-150)
21. Πομ(πήιος ; ) Δαδούχος (περί το 150-60 έως 169/70)
22. Πο Αίλιος Διονύσιος Αντινοεύς (περί το 174/5 έως περί το 180-5)
23 Αίλιος Πραξαγόρας Θεμιστοκλέους Μελιτεύς (περί το 180-5 έως 191 ή 192)
24. Τιβ Κλάυδιος Φίλιππος Τιβ Κλ ΔημοστράτουΜελιτεύς (191/2 έως περί το 197)
25.Πομπήιος Δαδούχος (περί το 197 έως πριν το 208/9)
26. Φάβιος Μαραθώνιος (208/9 έως 209/10)
27. Δαμοτέλης (3ος αιώνας)
28. Θισβιανός (3ος αιώνας)
29. Αιράριος Σωσίπατρος (περί το τέλος του 3ου αιώνα)
30. Μαρ Ιούνιος Νικαγόρας Μινουκιανού (περί το 304 έως 326)
31. Φλάβιος Πομ Δαδούχος (μετά το 372)



ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ


( Αναφέρονται τα ονόματα των Δαδούχων και η περίοδος που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα. )



[ Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974 ]

Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου 2009

ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΟΥΧΟΙ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΙΝΟΣ - ΙΕΡΟΦΑΝΤΕΣ

A/A.ΙΕΡΟΦΑΝΤΗΣ......................................................ΠΕΡΙΟΔΟΣ

1........Ζάκορος...............................................................Περί την αρχή του 5ου αιώνος
2.......Θεόδωρος.............................................................Από το 415 ή ενωρίτερον έως το 408
3.......Αρχίας...................................................................379
4.......Λακρατείδης........................................................Λίγο πριν το 353 έως το 350/49
5.......Ιεροκλείδης Τεισαμενού Παιανεύς...................Περί το μέσον του 4ου αιώνος
6.......[---]οττος............................................................ το 336/5 - 333/2
7.......Ευρυμέδων...........................................................323
8.......Ευρυκλείδης.........................................................317-307
9.......Ιεροφάντης Νουφράδου Περιθοίδης.................περί το τέλος του 4ου αιώνος
10.....Χαιρήτιος Προφήτου Ελευσίνιος......................περί το 248/7
11......Αριστοκλής Περιθοίδης.......................................183/2 έως 148/7 ή αργότερον
12......Αμυνόμαχος Ευκλέους Αλαιεύς........................αρχές τρίτου τριμήνου του 2ου αι.
13......Μενεκλείδης ΘεοφήμουΚυδαθηναιεύς.............τελευταίο τρίμηνο 2ου αιώνος
14......Ιεροφάντης Ευστρόφου Πειραιεύς...................τελευταίο τρίμηνο 2ου αιώνος
15......Θεόφημος Μενεκλείδου Κυδαθηναιεύς............περί το τέλος του 2ου αιώνος
16......Ιεροφάντης..........................................................86/5
17......Ιεροφάντης..........................................................περί το μέσον του 1ου αιώνος
18......Τιβ Κλ Οινόφιλος Καλλικρατίδου Τρικορύσιος.περί το τέλος του 1ου αιώνος
19......[Ιού]λιος Ιεροφ[ά]ντης......................................περί το τέλος του 1ου αιώνος(;)
20......Τ Φλάβιος Στράτων Παιανεύς..........................περί το τέλος 1ου τριμήνου 2ου αι.
21......Φίρμος Γαργήττιος.............................................περί το μέσον του 2ου αιώνος(;)
22......Ιεροφάντης Δ Ιου[...] Πειραιεύς.......................περί το μέσον του 2ου αιώνος(;)
23......Ιεροφάντης Αγνούσιος......................................περί το 138-150
24......Τ Φλάβιος Λεωσθένης Παιανεύς.......................κάπου μεταξύ 138-161 και 167/8
25......Ιούλιος Ιεροφάντης............................................168/9 έως 191/2 ή ελάχιστα μετά
26......Τιβ Κλαύδιος Απολλινάριος Αχαρνεύς...............191 ή 192 (ή αργότερον) έως 193/4
27......Νούμμιος Ιεροφάντης Φαληρεύς......................194/5 έως προν το 209/10
28......Κλ Ιεροφάντης Μαραθώνιος νεώτερος.............209/10
29.......Απολλώνιος Απολλωνίου....................................περί το 215
30.......Ηρακλείδης..........................................................περί το 220-30
31.......Λόγιμος.................................................................περί το 220-30
32.......Τ Φλάβιος Γλαύκος Μαραθώνιος.......................περί το 225-235
33.......μάλλον ίδιος όπως ο 29...................................
34.......Ερώτιος.................................................................μετά το 235
35.......Ιεροφάντης Ξεναγόρου......................................πρώτο μισό του 4ου αιώνα
36.......Νεστόριος.............................................................πριν το 355 ώς λίγο πριν το 392

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

( ο πίνακας αναφέρει τα ονόματα των Ιεροφαντών και την περίοδο που άσκησαν το αξίωμα αυτό στην Ελευσίνα, όπως έχει καταγραφεί σε κειμενικά, επιγραφικά και αρχαιολογικά ευρήματα. Για όσους δεν έχει σωθεί το όνομα αναφέρεται απλώς ο τίτλος )

[ Πηγή : The Sacred Officials of the Eleusinian Mysteries - Kevin Clinton, Transactions of the American Philosophical Society Vol. 64, part 3, 1974 ]

Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2009

ΤΟ ΖΕΥΓΟΣ ΕΣΤΙΑΣ - ΕΡΜΟΥ

1. Όπως μελετήσαμε επισταμένως και διεξοδικώς σε μια σειρά αναρτήσεων, καταλήξαμε στο ότι η Εστία και ο Ερμής σχετίζονται μυστηριακά και διαπιστώσαμε γιατί στα τροπικά ζώδια ( Χειμερινού και Θερινού Ηλιοστασίου) κυριαρχούν η Εστία και ο Ερμής αντίστοιχα.

Το καταληκτικό συμπέρασμα βρίσκεται στην ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2009/07/blog-post_27.html

2. Οπως μας περιγράφει ο Παυσανίας στα Ηλιακά του 5.11.8, στο βάθρο του αγάλματος του Διός στην Ολυμπία, απεικονίζονται κάποιοι θεοί ανά ζεύγη. Ενα από αυτά τα ζεύγη είναι και ο Ερμής με την Εστία.

Λόγω της υψίστης σπουδαιότητας που είχε ο ναός του Διός στην Ολυμπία και φυσικά το άγαλμα του θεού, η παράσταση στο βάθρο του σίγουρα δεν αποτελούσε καλλιτεχνική έμπνευση αλλά απεικόνιζε βαθύτατες θεολογικές έννοιες.

3. Στον Ομηρικό Ύμνο της Εστίας, αναφέρεται και ο Ερμής τον οποίο ο Ύμνος καλεί να βοηθήσει μαζί με την Εστία τονίζοντας έτσι την συλλειτουργία των δύο θεών, τους χαιρετίζει μαζί, αναφέρει δε ότι οι σπονδές άρχιζαν και τελείωναν τιμώντας την Εστία.

Εστιη η πάντων εν δώμασιν υψηλοισιν
Αθανάτων τε θεών χαμαί ερχομένων τα’ανθρώπων
Έδρην αίδιον έχαλχες πρεσβηίδα τιμήν
Καλόν έχουσα γέρας και τιμήν. Ου γαρ ατερ σου
Ειλαπίναι θνητοισιν ιν’ ου πρώτη πυμάτη τε
Εστίη αρχόμενος σπένδει μελιηδέα οίνον.
Και συ μοι Αργειφόντα Διός και Μαιάδος θιέ
Άγγελε των μακάρων χρυσόρραπι δώτορ εάων,
ναίετε δώματα καλά, φίλα φρεσίν αλλήλοισιν
Ίλαος ως επάρηγε συν αιδοίη τε φίλη τεΕστίη.
Αμφότεροι γαρ επιχθονίων ανθρώπων
Ειδότες έργματα καλά νόω θ’έσπεσθε και ήβη.
Χαίρε Κρόνου θύγατερ, συ τε και χρυσόρραπις Ερμής.
Αυτάρ εγών υμέων τε και άλλης μνήσομ’ αοιδής.”

Δηλαδή :

"Εστία, που στα ψηλά δώματα όλων των αθανάτων
Θεών και των ανθρώπων που βαδίζουνε χάμου στη γη,
Αθάνατη έδρα σούλαχε αξίωμα πρεσβυτικό,
Ωραίο βραβείο νάχεις και τιμή.γιατί δίχως εσένα οι θνητοί
Δεν κάνουνε συμπόσια, όπου κανείς με πρώτη και τελευταία
την Εστία, να μην αρχίζει την σπονδή με οίνο μελίγευστο.
Και σύ εμένα γιέ του Δία και της Μαιάδος Αργειφόντη
Αγγελιοφόρε των μακαρίων, χρυσόραβδε δοτήρα αγαθών
Όντας ελεήμων βοήθησε μαζί με τη σεμνή και αγαπημένηΕστία,
γιατί και οι δύο εσείς στων γήινων ανθρώπων
Μένετε τα ωραία δώματα με φιλική ανάμεσα σας διάθεση,
Και τα έργα τους γνωρίζοντας τους ανταμοίβετε με νου και ήβη.
Χαίρε του Κρόνου θυγατέρα εσύ και ο χρυσόραβδος Ερμής.
Αλλά εγώ εσάς και μ’άλλη μου ωδή θα υμνήσω.
Ομηρικός Υμνος Εστίας

4. Οπως μας περιγράφει ο Παυσανίας στα Αττικά 1.34.3, στον Ορωπό, στον ναό του Αμφιαράου, υπήρχε βωμός ο οποίος ήταν χωρισμένος σε τμήματα. Στο τρίτο τμήμα ετίθεντο κοινές προσφορές στην Εστία, τον Ερμή, τον Αμφιαράο και τα τέκνα του Αρχιλόχου.

5. Ο Παυσανίας στα Αχαικά 6.22.2 μας περιγράφει πως συνεορτάζοντο στις Φάρες της Αχαϊας.

6. Η εστία στους ναούς, που ήταν η απεικόνιση της θεάς Εστίας, άναβε πάντα από το φως του Ηλίου, άρα έχει σχέση με τις τροπές του Ηλίου και μάλιστα με την χειμερινή τροπή όπου θεωρείται ότι γεννιέται ο Ηλιος.

7. Η Εστία συμβολίζει την στάση, άρα τοποθετούμενη στον Αιγόκερω αντιστοιχεί στην φαινομενική στάση του Ηλίου για τρείς ημέρες κατά το Χειμερινό Ηλιοστάσιο.
Αλλωστε και οι Λατίνοι ονόμαζαν τον Αιγόκερω Vestae Sidus ( έδρα της Εστίας)

8. Στον μύθο του Φαίδρου, ο Πλάτων αναφέρει ότι οι θεοί αρχίζουν την ουράνια περιφορά ακολουθώντας τον Δία, εκτός από την Εστία η οποία παραμένει στον οίκο της.

Ο Ερμείας στα σχόλια στον Φαίδρο 136.12 αναφέρει ότι :

«Δία μεν τον ήλιον λαμβάνουσι, τον δε όλον κόσμον προς αυτόν συντετάχθαι. και Εστίαν μεν φασί το δωδεκατημόριον εν ώ εστίν ο ήλιος, επειδή εν αυτώ μένει»

δηλαδή :

«Παίρνουν σαν Δία τον ήλιο, συντάσσουν δε όλον τον κόσμο προς αυτόν και ονομάζουν Εστία το δωδεκατημόριο στο οποίο είναι ο ήλιος, επειδή διαμένει ( = ο Ηλιος ) σε αυτό ( = είναι δηλαδή η εστία του

Ομως εκεί που διαμένει ο Ήλιος είναι εκεί όπου φαίνεται ότι γεννάται και εκεί όπου καταλήγει μετά την πορεία του κατά μήκος του ζωδιακού, δηλαδή στον συμβατικό Αιγόκερω.

9. Ο Κρόνος, σύμφωνα με την παράδοση, κατέπινε όλα τα παιδιά του για να μην κινδυνεύσει η βασιλεία του από αυτά, τα κατέπινε δε αδιάκριτα από φύλλο και το πρώτο που κατάπιε ήταν η Εστία.

"Πρώτη κατάπιε την Εστία όταν γεννήθηκε, έπειτα την Δήμητρα και την Ήρα και στην συνέχεια τον Πλούτωνα και τον Πσειδώνα"
Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου Α.1.5

Μετά την πανουργία της Ρέας που του έδωσε μια πέτρα αντί για τον Δία, τα εξέμεσε , βγάζοντας τα κατ’αντίστροφη σειρά, δηλαδή το πρώτο ( Εστία) που κατάπιε το εξέμεσε τελευταίο. Για αυτό και η Εστία θεωρείται σαν παλαιά αλλά και νεότερη θεά.

Αλλωστε και στον Ομηρικό Ύμνο της Αφροδίτης μας γίνεται η σχετική διευκρίνιση:

«Ιστιη, ην πρώτην τέκετο Κρόνος αγκυλομήτης,
Αύτις δ’οπλοτάτην , βουλήι Διός αιγίοχοιο»

Δηλαδή :

«Εστία, αυτήν που γέννησε πρώτη ο Κρόνος,
Κι όμως νεώτερη ήταν με την βουλή του ασπιδοφόρου Δία»
Ομηρικός Ύμνος στην Αφροδίτη 22-23

Η κυριαρχία της λοιπόν στον Αιγόκερω ταυτίζεται με την εποχή όπου ο Ηλιος πεθαίνει και ξαναγεννάται, δηλαδή είναι και παλαιός και νέος.

8. Σε ένα πολύ σημαντικό άρθρο του άνω των 30 σελίδων, ο Jean-Pierre Vernant τεκμηριώνει την λειτουργική σχέση Ερμού – Εστίας.

Το άρθρο αυτό που τιτλοφορείται :«Εστία-Ερμής. Σχετικά με τη θρησκευτική έκφραση του χώρου και της κίνησης» βρίσκεται στον πρώτο τόμο του βιβλίου «Μύθος και σκέψη στην Αρχαία Ελλάδα» - Εκδόσεις Δαίδαλος-Ζαχαρόπουλος, ISBN 960-227-006-3

Η γαλλική έκδοση του άρθρου αυτού υπάρχει στην ιστοσελίδα : http://www.persee.fr/articleAsPDF/hom_0439-4216_1963_num_3_3_366578/article_hom_0439-4216_1963_num_3_3_366578.pdf?mode=light

Δευτέρα 21 Σεπτεμβρίου 2009

ΤΟ ΖΕΥΓΟΣ ΑΘΗΝΑΣ-ΗΦΑΙΣΤΟΥ

Λίγο ως πολύ, τόσο οι αντιστοιχίες θεών-αστερισμών, όσο και τα ζεύγη συλλειτουργίας των θεών για όσους έχουν κάνει μια στοιχειώδη μελέτη της Ελληνικής Θεολογίας, είναι προφανή, μπορούν δε να τεκμηριωθούν από τα κείμενα και τα ευρήματα.


Παρόλα αυτά, δυστυχώς από κάποιους κύκλους διακινείται μια παραποιημένη αποτύπωση των κυριαρχιών, κατά την οποία η Εστία τοποθετείται στον Ζυγό και ο Ήφαιστος στον Αιγόκερω, ενώ τα αντίστοιχα ζεύγη είναι Ήφαιστος-Εστία και Αθηνά-Ερμής(!), φυσικά χωρίς καμία τεκμηρίωση.


Παρόλη την ξεκάθαρη τεκμηρίωση που μας δίνει τόσο ο Ficino όσο και ο Manilius, θα εστιάσουμε ενδεικτικά την προσοχή μας στην τεκμηρίωση των ζευγών Αθηνάς – Ηφαίστου και Εστίας – Ερμού, μιας και εκεί παρατηρείται η διαφοροποίηση η οποία και διαταράσσει την αποτελεσματική λειτουργική πρακτική όσων θρησκεύονται κατά τα πάτρια.



Το ζεύγος Αθηνάς – Ηφαίστου


Ειδικά το ζεύγος Αθηνάς - Ηφαίστου είναι το πιο χαρακτηριστικό και το πλεόν παρατηρήσιμο και τεκμηριώσιμο για όσους έχουν στοιχειώδη επαφή με την πατρώα παράδοση και έχουν μελετήσει την Ελληνική θεολογία.


Παρατίθενται ενδεικτικά κάποια χαρακτηριστικά σημεία όπου αποτυπώνεται η μυστηριακή συλλειτουργία Αθηνάς και Ηφαίστου.


1. Στον Ομηρικό Υμνο του Ηφαίστου τονίζεται η συλλειτουργία Αθηνάς και Ηφαίστου οι οποίοι «διδάσκουν στους ανθρώπους έργα λαμπρά» : «Ηφαιστον κλυτόμητιν αείδεο Μούσα λίγεια, ος μετ’Αθηναίης γλαυκώπιδος αγλαά έργα ανθρώπους εδίδαξεν επί χθονός».

2. Συλλατρεύονται στο Ηφαιστείο ( το γνωστό στις μέρες μας και ως Θησείο ). Ο Παυσανίας, γνωστός για τις γνώσεις του πάνω σε μυστηριακά θέματα, στα Αττικά 14.6 λέει ότι "δεν με κατέπληξε το γεγονός ότι εκεί μέσα δίπλα στον Ήφαιστο είναι στημένο άγαλμα της Αθηνάς, γιατί γνωρίζω την παράδοση σχετικά με τον Εριχθόνιο".

Ο ναός αυτός βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τον Παρθενώνα, ο οποίος αποτελεί σημαντικότατο ιερό της Αθηνάς στον οποίο και ετηρείτο άσβεστον πυρ, παραπέμποντας σαφέστατα στην σχέση της Αθηνάς με τον Ήφαιστο.

3. Απεικονίζονται σαν ζεύγος στην ανατολική ζωφόρο του Παρθενώνα που ήταν σημαντικότατο ιερό της Αθηνάς. Στην παράσταση που βρίσκεται εκεί οι θεοί κάθονται ανά ζεύγη με την Αθηνά να κάθεται δίπλα στον Ήφαιστο.

Στην παρακάτω ιστοσελίδα, όπου απεικονίζεται η ζωφόρος του Παρθενώνα με την διάταξη των θεών ανά ζεύγη, στον αριθμό 36 υπάρχει καθισμένη η Αθηνά και στο 37 ο Ήφαιστος. http://www.ekt.gr/parthenonfrieze/description/east/block5.jsp


Αναλύσεις σχετικά με την μυστηριακή απεικόνιση της παρατάξεως αυτής των θεών στην Ανατολική Ζωφόρο του Παρθενώνα, υπάρχουν στα παρακάτω άρθρα :


The Gods of the East Frieze of the Parthenon
Elizabeth G. Pemberton
American Journal of Archaeology, Vol. 80, No. 2 (Spring, 1976), pp. 113-124
http://www.jstor.org/pss/503407

The Gods on the East Frieze of the Parthenon
Ira S. Mark
Hesperia, Vol. 53, No. 3 (Jul. - Sep., 1984), pp. 289-342
http://www.jstor.org/pss/147709

3. Συνεορτάζονται στην εορτή «Χαλκεία», η οποία και ετελείτο τον μήνα Πυανεψιώνα ( Σεπτέμβριο-Οκτώβριο δηλαδή, και συνεπώς στον Ζυγό στον οποίο κυριαρχεί ο 'Ηφαιστος)

4 Κατά τον Όμηρο παρέχουν στους τεχνίτες ( με την μυστηριακή έννοια ) την γνώση να φτιάχνουν τέλεια έργα :
«Ως δ’ότε τις χρυσόν περιχεύεται αργύρω ανήρ ίδρις, ον Ηφαιστος δ΄δεαεν και Παλλάς Αθήνη τέχνην παντοίην, χαρίεντα δε έργα τελείει»
Οδύσσεια Ζ 233

Την οποία θέση περιέργως επαναλαμβάνει αυτολεξεί στην Ραψωδία Ψ 160, προφανώς λόγω της υψίστης μυστηριακής σημασίας της.


5. Απεικονίζονται σαν ζεύγος σε τρίγλυφο από τμήμα βωμού που ανευρέθη στο Ασκληπιείο στην Επίδαυρο. Όπως γνωρίζουμε τα Ασκληπιεία εκτός από θεραπευτικά ήταν και μυητικά κέντρα.

Στο τρίγλυφο αυτό υπάρχουν τα ζεύγη Δήμητρα-Ποσειδών, Αθηνά-Ήφαιστος και Άρης-Αφροδίτη.

Η αναφορά αυτή υπάρχει στο άρθρο The Gods of the Months in Ancient Art Charlotte R. LongAmerican Journal of Archaeology, Vol. 93, No. 4 (Oct., 1989), pp. 589-595(http://www.jstor.org/pss/505330)

6. Ο Πρόκλος μας αποκαλύπτει ότι συλλειτουργούν μυστηριακά :

«Πάντα λοιπόν, και γενικά ο Ηφαιστος είναι ερωτευμένος με την Αθηνά, επειδή μιμείται με τα αισθητά έργα τη νοερή της ιδιότητα. Και οι ψυχές που είναι αφιερωμένες στην Αθηνά κυρίως λόγω αυτής της ενέργειας του Ηφαίστου δέχονται τα οχήματα τους από αυτόν και εγκαθίστανται μέσα στα σώματα που λαμβάνουν υπόσταση από τις λογικές αρχές του Ηφαίστου...»
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Α.144.10

Λίγο παρακάτω δε αναλύει και τον έρωτα του Ηφαίστου για την Αθηνά και την γέννηση του Εριχθονίου, δίνοντας μας σημαντικότατες πληροφορίες για την από κοινού δράση των δυο θεών.

7. Ο Πλάτων στον Πρωταγόρα περιγράφει τον μύθο του Προμηθέα όπου και αναφέρει σαφέστατα την συλλειτουργία Αθηνάς-Ηφαίστου, αναφερόμενος σε κοινό οίκημα των δύο θεών.

«….στο κοινό όμως οίκημα της Αθηνάς και του Ηφαίστου, όπου οι δυό τους εργάζονταν τις τέχνες τους, μπαίνει κρυφά, κλέβει τις τέχνες με φωτιά του Ηφαίστου και τις άλλες της Αθηνάς και της δίνει στον άνθρωπο..
Πλάτων – Πρωταγόρας 321d

8. Ο Πλάτων αναφέρεται επίσης στο ζεύγος Αθηνάς – Ηφαίστου στον Κριτία 109 c –110 όπου περιγράφει εκτενώς την δράση των δύο θεών και τονίζει : «Ηφαιστος δε κοινήν και Αθηνά φύσιν έχοντες».

9. Στους δε Νόμους 920d που αποτελούν την κορύφωση του Πλατωνικού έργου, μιας και ήταν το τελευταίο έργο του Πλάτωνα, με μεγάλη μυστηριακή δομή ( τον οποίο οι μη κατέχοντες τα της Ελληνικής μυστηριακής σκέψης, αναγιγνώσκοντας τον επιφανειακά τον θεωρούν έργο παρακμής του Πλάτωνα!), αναφέρει ότι :

Η τάξη των τεχνιτών, που βοήθησαν με την τέχνη και την επιδεξιότητα τους να γίνει η πόλη μας όμορφη, θα είναι αφιερωμένη στην Αθηνά και τον Ήφαιστο»

10. Ο Σόλων στο πολύ μυστηριακό του απόσπασμα 13.49 από τους νόμους του αναφερόμενος στους θεούς μας επισημαίνει ότι : «άλλος Αθηναίης τε και Ηφαίστου πολυτέχνεω έργα δαείς χειροίν ξυλλέγεται βίοτον»

11. Στα Σχόλια στον Σοφοκλή 56 αναφέρεται ότι «συντιμάται (= η Αθηνά ) τηι Αθήναι καθάπερ ο Ηφαιστος»

12. Ο Ήφαιστος είναι υπεύθυνος για τα σώματα, ενώ δεν δρα επί της ψυχής.

"Οτι λοιπόν ανήκει στην δημιουργική σειρά και όχι στην ζωογονική ή στην συνεκτική ή σε κάποια άλλη, το δηλώνουν οι θεολόγοι παρουσιάζοντας τον να δουλεύει τον χαλκό και να κουνάει τα φυσερά και γενικά σαν τεχνίτη των έργων. Οτι είναι δημιουργός των αισθητών και όχι των ψυχικών ή νοερών έργων, και αυτό το δηλώνουν οι ίδιοι. Γιατί η κατασκευή του κατόπτρου και το δούλεμα του χαλκού και η ιδιότητα του κουτσού και όλα τα παρόμοια είναι σύμβολα ότι η δημιουργία του αφορά την περιοχή του αισθητού"
Πρόκλος – Σχόλια στον Τίμαιο Α 142.23

(θυμηθείτε τα περί δημιουργικής, ζωογονικής, φρουρητικής και ανυψωτικής τάξης ανατρέχοντες στο σχετικό διάγραμμα όπου και θα εντοπίσετε την θέση του Ηφαίστου και της Αθηνάς στις οικείες θείες τάξεις : http://empedotimos.blogspot.com/2008/02/blog-post_6735.html )

Εφ’όσον λοιπόν ο Ζωδιακός αποτυπώνει τις ψυχικές δράσεις, τότε ο Ήφαιστος πρέπει να είναι κυρίαρχος του μόνου ζωδίου το οποίο δεν είναι έμψυχο, το οποίο είναι ο Ζυγός.

Αλλωστε ο Ζυγός σαν ζώδιο δεν υπήρχε στην αρχή, αλλά αποτελούσε τμήμα του μεγάλου ζωδίου του Σκορπιού, εκαλείτο δε χηλές του Σκορπιού.

Άρα λοιπόν τα ζώδια ήταν 11 και όχι 12, πράγμα που βλέπουμε και στον Φαίδρο του Πλάτωνα όπου ο ουρανός χωρίζεται σε 11 τμήματα όπως και το γεγονός ότι από τους 12 θεούς του Ελληνικού Πανθέου, μόνο οι 11 έχουν δράση επί της ψυχικής ουσίας.

(Θυμηθείτε δε ότι ο αριθμός 12 των Ολυμπίων είναι συμβολικός. Ανατρέξτε στην σχετική ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2008/07/blog-post_14.html )

Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2009

ΟΙ ΚΥΡΙΑΡΧΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΖΕΥΓΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΘΕΩΝ


























Σύμφωνα με την Ελληνική Παράδοση, σε κάθε αστερισμό κυριαρχεί ένας από τους Ολυμπίους θεούς, οι δε Ολύμπιοι θεοί συλλειτουργούν ανά ζεύγη τα οποία συγκροτούν οι θεοί που βρίσκονται σε αντιδιαμετρικές θέσεις επί του ζωδιακού.

Οι κυριαρχίες και τα ζεύγη των Ελλήνων θεών είναι τα εξής :

Κυριαρχίες Θεών :
Ζώδιο Ολύμπιος Θεός


21/9 – 20/10 Ζυγός - Ήφαιστος

21/10 – 20/11 Σκορπιός - Άρης

21/11 – 20/12 Τοξότης - Άρτεμις

21/12 – 20/1 Αιγόκερω - Εστία

21/1 – 20/2 Υδροχόος - Ήρα

21/2 – 20/3 Ιχθείς - Ποσειδών

21/3 – 20/4 Κριός - Αθηνά

21/4 – 20/5 Ταύρος - Αφροδίτη

21/5 – 20/6 Δίδυμοι - Απόλλων

21/6 – 20/7 Καρκίνος - Ερμής

21/7 – 20/8 Λέων - Ζεύς

21/8 – 20/9 Παρθένος - Δήμητρα


Ζεύγη Θεών :

Ζεύς – Ήρα

Ποσειδών – Δήμητρα

Ήφαιστος – Αθηνά

Απόλλων - Άρτεμις

Άρης – Αφροδίτη

Ερμής – Εστία

Την πληροφορία αυτή μας την διασώζει ο Marsilio Ficino, ο οποίος ίδρυσε την Πλατωνική Ακαδημία στην Φλωρεντία και ο οποίος μετέφρασε στα Λατινικά όλα τα έργα του Πλάτωνος.
Στο έργο του «Πλατωνική Θεολογία» αναφέρει τις κυριαρχίες των θεών σύμφωνα με τους Πυθαγορείους.

Την ίδια σχέση θεών και αστερισμών καταγράφει επίσης και ο Λατίνος Αστρονόμος Manilius στο έργο του Astronomica.

O Bouche-Leclerq στο “L’astrologie Grequeσελ.184, αναφερόμενος στον Manilius, ρητά αναφέρει ότι αυτή η αντιστοίχιση δεν μπορεί να είναι Ρωμαϊκή [ καθώς οι Ρωμαίοι αντιστοιχούσαν τον Αρη ( Mars) στον Μαρτιο, την Ηρα ( Junon ) στον Ιούνιο, τον Ιανό στον Ιανουάριο κλπ ], αλλά πολύ πιθανόν είναι της εποχής του Ευδόξου ο οποίος ήταν μαθητής της Πλατωνικής Ακαδημίας ή πιο πρόσφατη.

(Επισυνάπτονται η αναφορά του Ficino για την αντιστοίχιση των Πυθαγορείων, το αντίστοιχο απόσπασμα του Manilius καθώς και η σχετική σελίδα του Bouche-Leclerc με την παρατήρηση για την προέλευση της αντιστοίχισης αυτή)

Σχετικά ευρήματα που καταγράφουν την αντιστοίχιση θεών και ζωδίων είναι :

1. Βωμός που έχει ανακαλυφθεί στην πόλη Grabi της Ιταλίας όπου απεικονίζονται οι 12 Ολύμπιοι θεοί στις αντίστοιχες θέσεις στον ζωδιακό. Ο βωμός αυτός υπάρχει στο Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι.
( βλέπε σχετική επισυναπτόμενη εικόνα)

2. Το χρυσό διάδημα της Λαοδικείας ( +270-275 ) το οποίο παριστάνει τις 12 αυτές κυριαρχίες. Στο διάδημα αυτό υπάρχει χαραγμένο το Sol Invictus. Πολύ πιθανόν, το διάδημα αυτό, που εδένετο στο κεφάλι, να εφέρετο από τον ιερέα του Ηλίου.


Ετσι λοιπόν , κυριάρχος της Φθινοπωρινής Ισημερίας είναι ο θεός Ηφαιστος.


( Εκτός από τα παραπάνω και κάποια άλλα ευρήματα με παραστάσεις όπου φαίνεται η κυριαρχία των θεών στα ζώδια και τα αντίστοιχα ζεύγη τους, αναφέρονται στο πολύ καλό άρθρο του επιστημονικού περιοδικού American Journal of Archaeology. όπου υπάρχει όλη η σχετική τεκμηρίωση

The Gods of the Months in Ancient Art
Charlotte R. Long
American Journal of Archaeology, Vol. 93, No. 4 (Oct., 1989), pp. 589-595
http://www.jstor.org/pss/505330 )



Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009

ΝΕΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΩΝ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

Την Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου «2009» στις 19:30 ξεκινά ο νέος κύκλος μελέτης Ελληνικής Φιλοσοφίας.


Οι συναντήσεις γίνονται κατά βάση κάθε πρώτη και τρίτη Πέμπτη κάθε μήνα στις 19:30 και στεγάζονται στην αίθουσα του «Εκατηβόλου». Αριστοτέλους 36, 1ος όροφος.

Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται στο συμβολικό τίμημα των 7 ευρώ μηνιαίως για κάλυψη των εξόδων της αίθουσας.

Πληροφορίες : Στο Φιλοσοφικό Αθήναιο Εκατηβόλος ή στο email : empedotimos@yahoo.com


( Λόγω των προεκλογικών συγκεντρώσεων, οι συναντήσεις για τον μήνα Σεπτέμβριο θα γίνουν στις 17 και 24 Σεπτεμβρίου )

Πέμπτη 10 Σεπτεμβρίου 2009

ΕΙΔΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ-ΜΙΜΗΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ-ΘΑΜΥΡΙΣ

Η κατώτατη μορφή ζωής κυριαρχείται από τις κατώτατες δυνάμεις και χρησιμοποιεί φαντασία και άλογες παραισθήσεις. Εδώ ανήκει η καθημερινή μας εμπειρία και η συμμετοχή μας στο υλικό σύμπαν.

Η ποιητική που αντιστοιχεί σε αυτό το είδος ζωής είναι μιμητική αναμεμειγμένη με δόξες και φαντασίες.

Τα χαρακτηριστικά της είναι η ενίσχυση των συναισθημάτων, το σοκάρισμα του ακροατηρίου, έλεγχος των διαθέσεων των ψυχών και παρουσίαση μιας λανθασμένης εικόνας της πραγματικότητας.

Χωρίζεται σε :

- Εικαστικόν που, αν και παράγει μόνο μιμήματα, προσπαθεί να είναι ακριβές στην μίμηση.
- Φανταστικόν, που δεν έχει ακριβή απεικόνιση των πραγμάτων.

Το εικαστικόν εκφράζεται από τον ανώνυμο αοιδό της Κλυταιμνήστρας στην Οδύσσεια (Οδ. 3.267-268 ) και παράδειγμα αυτού είναι η μίμηση των ηρώων που μάχονται ή συνδιαλέγονται ή μιλάνε άλλοι σοβαρά, άλλοι τολμηρά και άλλοι φιλόδοξα.

"Οταν πάλι μιμείται τους ήρωες την ώρα που πολεμούν ή που συνεδριάζουν ή που μιλάνε, σύμφωνα με τα είδη της ζωήε που αντιπροσωπεύει ο καθένας, άλλους σαν συνετούς, άλλους σαν ανδρείους και άλλους σαν φιλόδοξους, θα έλεγα ότι το είδος αυτό ανήκει στην εικαστική ποίηση".

Το Φανταστικόν εκφράζεται από έναν αοιδό, τον Θάμυρη στην Ιλιάδα ( Ιλ. 2.595). Παράδειγμα για το είδος αυτό είναι στην Οδύσσεια 3.1 όπου λέγεται ότι ο Ηλιος ανατέλλει από μια λιμνούλα , και αυτό διότι ο Ηλιος δεν βγαίνει από την λιμνούλα, αλλά φαίνεται ότι βγαίνει.

"Οταν τέλος, απευθύνεται προς τον πολύ κόσμο στην βάση του φαινομένου μόνο και όχι της ουσιαστικής αλήθειας των όντων και με τρόπο αυτό παρασύρει τις ψυχές των ακροατών, τότε είναι ποιητής του φανταστικού είδους. Εννοώ, φερ'επείν, για να αρχίσουμε από την κατώτερη μορφή μίμησης του ποιητή, ότι εκεί που λέει για τον ήλιο ότι ανατέλλει και δύει από την λίμνη, δεν μιμείται με τους λόγους το ένα ή το άλλο γεγονός, όπως πραγματικά είναι ούτε όπως γίνεται, αλλά όπως φαίνεται στις αισθήσεις μας εξαιτίας της απόστασησης. Πες ότι αυτό και κάθε παρόμοιο το κατατάσσω στο φανταστικό είδος ποίησης".

( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.178.4-5, 1.179.15-32, 1.192.21-28, 1.198-193 )

Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2009

ΕΙΔΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ-ΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ-ΦΗΜΙΟΣ

Στο δεύτερο είδος ζωής της ψυχής αντιστοιχεί η ποίηση την οποία ο Πρόκλος ονομάζει "την επιστήμονα της ποιητικής δύναμιν" και η οποία "γνωρίζει αφένός μεν την ουσία των όντων και αρέσκεται στην θέαση των ωραίων και καλών έργων και λόγων, και προάγει αφ΄ετέρου καθένα πράγμα στην έμμετρη και εύρυθμη ερμηνεία. Τα δημιουργήματα αυτά των ποιητών έιναι θαυμαστά για τους σώφρονες, είναι πλήρη νουθεσιών και αρίστων συμβουλών. είναι γεμάτα από το σωστό νοερό μέτρο και παρέχουν την ανάμνηση των κυκλικών κινήσεων της ψυχής, των αιώνιων λογικών αρχών που ενυπάρχουν σε αυτές και των πολυποίκιλων δυνάμεων".

Την κατηγορία αυτή της ποίησης εκφράζει ο αοιδός Φήμιος στην Ιθάκη ( Οδύσσεια 1.33-34 ), στην δε κατηγορία αυτή ανήκει η περιγραφή της σχέσης μεταξύ της ψυχής του Ηρακλέους και της σκιάς του στην νέκυια της Οδύσσειας 11.601-626 και άλλα αποσπάσματα όπου ο Όμηρος περιγράφει "τας διαφόρους υποστάσεις των μορίων της ψυχής.....την τάξιν των εκ παντί στοιχείων, γης, ύδατος, αιθέρος, ουρανού"

Αυτό το είδος της ποίησης δεν έχει μιμήσεις, μιας και ο τρόπος που εκφράζεται δεν είναι μιμητικός, αλλά "επιστήμη χρώμενος αυτήν ημιν εκφαίνει την τάξιν των πραγμάτων"

( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.77.23-179.15, 1.193.4-9, 1.198.21-22 )

Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2009

ΕΙΔΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ - ΕΝΘΕΟΣ ΠΟΙΗΣΗ-ΔΗΜΟΔΟΚΟΣ

Η πρώτη κατηγορία ποίησης,η οποία αντιστοιχεί στο ανώτατο είδος ζωής της ψυχής, είναι η ένθεος ποίηση και είναι εκείνη η οποία οδηγεί τον Όμηρο να "εκδηλώνει τις ενέργειες του υπό το κράτος εκστατικού ενθουσιασμού και κατεχόμενος από τις Μούσες να αφηγείται τα μυστικά νοήματα για τους ίδιους τους θεούς".

Σε αυτή την κατηγορία ο Πρόκλος τοποθετεί τον Όμηρο όταν "μας εκθέτει τις διδασκαλίες του για την δημιουργία και για την τριπλή διανομή του παντός, ή όταν μιλάει για τα δεσμά που έφτιαξε ο Ηφαιστος (για τον Άρη και την Αφροδίτη) ή όταν μιλά για την ένωση του Δία ώς πατέρα με την γονιμική θεότητα της Ηρας μέσα από την ακατάλυτη σύνδεση τους, τότε σαφώς βρίσκεται σε εκστατικό ενθουσιασμό και εκθέτει τα μυθολογήματα αυτά λόγω της κατοχής του από τις Μούσες".

Αντιστοιχεί στην κατηγορία αυτή την περίπτωση του Δημόδοκου, ο οποίος, όπως εντοπίζει ο Πρόκλος, παρουσιάζεται σαν τον ίδιο τον Ομηρο μιας και ο ίδιος ο ποιητής αναφέρει για τον Δημόδοκο ότι "παρακινηθείς από τον θεό άρχισε" και "από την μια του στέρησε την όραση και απότην άλλη του έδωσε γλυκιά φωνή"(Οδύσσεια Θ 64 ).

Και καταλήγει ο Πρόκλος ότι ο Όμηρος ξεκάθαρα υποστηρίζει ότι ο Δημόδοκος λέει όσα λέει υπό το κράτος εκστατικού ενθουσιασμού κατά την αφήγηση των θεικών και των ανθρώπινων πραγμάτων και ότι η μουσική του κατάγεται από τους θεούς.

Προκαλεί βέβαια έκπληξη ότι στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνει δύο από τα πιο "προσβλητικά" επεισόδια του Ομήρου, για τα οποία ο ίδιος ο Σωκράτης εξέφρασε την πλήρη αντίθεση του για μέσο διδασκαλίας των νέων, μιας και μπορούν να παρερμηνευθούν από τους νέους και έτσι να οδηγηθούν σε λανθασμένη αντίληψη για τους θεούς.

Τα σημεία αυτά είναι η αναφορά στο τραγούδι για τον Αρη και την Αφροδίτη ( Οδύσσεια 8.266-366) και στην εξαπάτηση του Διός από την Ηρα (Ιλιάδα 14.153-351).

Ο Σωκράτης λοιπόν δεν εκφράζει την αντίθεση του στον Όμηρο, για τον οποίο σε πολλά σημεία στους διαλόγους του Πλάτωνα αναφέρεται σαν "θείος ποιητής και θειότατος των ποιητών και παντός άλλου άξιος", αλλά αντιτίθεται στην χρήση των έργων του που μπορεί να κάνουν οι άνθρωποι, όπως στην εκπαίδευση των νέων.

Ο Πρόκλος μας διευκρινίζει ότι αυτές οι περιγραφές εκφράζουν μια αλήθεια που είναι πολύ μακριά από αυτό το οποίο φαίνεται και δεν αποτελούν μιμητική τέχνη αφού μεταφέρουν την αλήθεια όχι με εικόνες ή μιμήσεις, αλλά με σύμβολα και συνεπώς έτσι θα πρέπει να προσλάβουμε τις περιγραφές αυτές, μιας και "τα γαρ σύμβολα, τούτων ων εστί σύμβολα, μιμήματα ουκ εστίν". Αντίθετα τα σύμβολα είναι το αντίθετο από αυτά που συμβολίζουν.
( σε προσεχή ανάρτηση θα ασχοληθούμε με την έννοια των συμβόλων και στην χρήση τους )

( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.193.26 - 194.11 )

Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2009

ΕΙΔΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ και η ΤΡΙΣΥΠΟΣΤΑΤΗ ΠΟΙΗΣΗ

Οπως μας εξηγεί ο Πρόκλος, η ποίηση χωρίζεται σε τρεις κατηγορίες και κάθε μια από αυτές αντιστοιχεί σε κάθε ένα είδος ζωής της ψυχής, όπως τα αναλύσαμε σε προηγούμενη σχετική ανάρτηση. ( βλέπε http://empedotimos.blogspot.com/2009/04/blog-post.html )

"Καθώς λοιπόν στην ψυχή βλέπουμε τα τρία αυτά είδη ζωής, κατά την ίδια αντιστοιχία πρέπει να νοήσουμε και την διαίρεση της ποίησης, στην εκ των άνω κοινή πορεία με τις πολύμορφες ζωές της ψυχής όπου λαμβάνει την ποικιλότητα της με τα πρώτα, τα μεσαία και τα τελευταία γένη της ενέργειας" μας επισημαίνει ο Πρόκλος στα Σχόλια στην Πολιτεία 1.177

Μας διευκρινίζει δε ότι τόσο ο Πλάτων όσο και ο Ομηρος αναφέρθηκαν στις τρείς αυτές κατηγορίες ποίησης, και κατ'επέκταση στα τρία είδη ζωής της ψυχής, ο μεν Πλάτων σε συγκεκριμένα σημεία των διαλόγων του, όσο και ο Ομηρος με την χρήση των αοιδών όπου ο κάθε ένας, απαγγέλοντας μια συγκεκριμένη ιστορία, απεικονίζει κάθε ένα είδος ζωής της ψυχής.

Τρίτη 25 Αυγούστου 2009

ΕΙΔΗ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ-Η ΟΜΗΡΙΚΗ ΜΑΤΙΑ

Σε προηγούμενη ανάρτηση μιλήσαμε για τα τρία είδη ζωής της ψυχής, τα χαρακτηριστικά κάθε μιας και πως ενεργεί η ψυχή όταν ζει κάτω από κάθε ένα είδος ζωής.

( http://empedotimos.blogspot.com/2009/04/blog-post.html )

Ας δούμε τώρα πως ο Όμηρος χειρίζεται το θέμα αυτό.

Μας λέει ο Πρόκλος στα Σχόλια του στην Πολιτεία 1.108 ότι η κρίση του Πάρη διαλέγοντας μεταξύ των τριών θεαινών ( Ηρας, Αφροδίτης και Αθηνάς ) αλληγορεί την επιλογή ενός από τους τρόπους ζωής που μελετήσαμε στην προηγούμενη ανάρτηση.

Ετσι η Ήρα συμβολίζει το ανώτατο είδος ζωής μιας και σε αυτήν ανήκει ο βασιλικός βίος, με την Αθηνά αλληγορείται ο φιλοσοφικός βίος που είναι ο δεύτερος τρόπος ζωής και με την Αφροδίτη αλληγορείται ο ερωτικός βίος που είναι ο τρίτος ( κατώτερος ) τρόπος ζωής.

Μας εφιστά δε την προσοχή ότι "ο πραγματικά ερωτικός, που προτάσσει τον νου και την φρόνηση και με αυτά θεάται τόσο την αληθινή ωραιότητα όσο και την φαινομενική, ανήκει εξ ίσου στην τάξη της Αθηνάς και της Αφροδίτης. Οποιος όμως αναζητά με πάθος μόνο το ερωτικό είδος καθαυτό, απομακρύνεται από τα αληθινά ωραία και καλά, ορμάει οδηγημένος από την λαιμαργία και την ανοησία του προς το απείκασμα του ωραίου και κοντά σε αυτό πέφτει και κείτεται, χωρίς να γνωρίσει ούτε την ανάλογη του ερωτικού τελείωση".

Ετσι μας υποδεικνύει εμμέσως ότι η επιλογή της Αφροδίτης από τον Πάρη με βάση την ορατή ομορφιά και αυτή που έχει υποστασιοποιηθεί στην ύλη, αλληγορεί στο κατώτατο τρόπο ζωής, για αυτό δε και αναφέρει ότι την υλική ομορφιά "την προστατεύουν κάποιοι δαίμονες της βαθμίδας της Αφροδίτης, για τον λόγο αυτό ακόμα και εκείνος που αναζητά το απείκασμα μόνο της ωραιότητας λέγεται ότι έχει την βοήθεια της Αφροδίτης"
Μας δίνει δηλαδή την ένδειξη ότι στο επεισόδιο αυτό, η Αφροδίτη ουσιαστικά είναι δαίμων και όχι η θεά.

Θα έπρεπε δε να είχαμε υποψιαστεί ότι μάλλον και οι άλλες δύο θεές που εμφανίζονται πρέπει να είναι δαίμονες και όχι οι ίδιες οι θεές, μιας και όπως ξέρουμε οι θνητοί επικοινωνούν με τους θεούς μόνο μέσω των δαιμόνων, όπως μας ξεκαθαρίζει η Διοτίμα στο Συμπόσιο. ( ανατρέξτε στην ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2008/11/blog-post_6438.html )

( Αλλωστε στον Ομηρο, σε πολλά σημεία, όταν γίνεται αναφορά σε θεό, στην πραγματικότητα πρόκειται για δαίμονα, μιας και όπως γνωρίζουμε όλα τα μέλη μιας σειράς, έχουν το ίδιο όνομα. Ανατρέξτε στη ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2008/11/blog-post_7268.html όπου δίνονται κάποια παραδείγματα )

Ετσι λοιπόν ο Πρόκλος μας λέει οτι "δεν πρέπει να νομίζουμε ότι πρόκειται για πραγματική αντιδικία των θεών μεταξύ τους και για κρίση που έκανε ένας βάρβαρος, αλλά πρέπει να θεωρήσουμε ότι και οι επιλογές των τρόπων ζωής γίνονται υπό την εξουσία των θεών που εποπτεύουν τις ψυχές", κάνει δε αναφορά ότι και ο Πλάτων το ίδιο ακριβώς παρουσιάζει στον Φαίδρο ( 252 e-f, 265b ).

Σχετικό με το θέμα αυτό είναι και το επεισόδιο από τον μύθο του Ηρός στην Πολιτεία ( Βιβλίο 10, 617d-618b ), όπου ο Πλάτων επιμένει ότι οι ψυχές επιλέγουν τον βίο τους και είναι υπεύθυνοι για τις επιλογές που κάνουν. ( "αιτία ελομένου θεός αναίτιος").

Εκεί, σε μια ελαφριά παραλαγή του Ομήρου, βάζει τον προφήτη να πει στις ψυχές : "Δεν θα σας διαλέξει ο δαίμονας, αλλά εσείς θα διαλέξετε τον δαίμονα σας".

( Ας θυμηθούμε ότι η επιλογή από τις ψυχές των βίων, ουσιαστικά είναι αναγκαστική λόγω του αντιπεπονθότος(κάρμα) που τις βαρύνει, λέγεται δε ότι αυτές επιλέγουν τον τρόπο ζωής, επειδή ουσιαστικά οι ίδιες είναι υπεύθυνες για τον επιλεγόμενο τρόπο ζωής, μιας και με τις προηγούμενες πράξεις τους αναγκαστικά θα πρέπει να ακολουθήσουν συγκεκριμένο τρόπο ζωής-ανατρέξτε σχετικά στην ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2009/02/blog-post_21.html )

Σχετικά αναφέρει και ο Σαλούστιος στο "Περί θεών και κόσμου VIII".