Όπως έχουμε ήδη πει, ο χαρακτήρας του διαλόγου αντιστοιχεί στο είδος.
Ο χαρακτήρας μπορεί να είναι αδρός, ισχνός ή μικτός, ο δε μικτός σε κατά κράσιν ή κατά παράθεσιν.
Ο Πλάτων χρησιμοποιεί τον αδρό τύπο του χαρακτήρα στους θεολογικούς διαλόγους και τον ισχνό τύπο στους άλλους διαλόγους επειδή μιμείται την πραγματικότητα.
Εαν ο τύπος του χαρακτήρα είναι αδρός ή ισχνός που έχει λίγη αδρότητα, τότε είναι μικτός κατά κράσιν λόγω της ανάμειξης των δύο αυτών.
Όταν δε μέρος του διαλόγου εκφράζεται ισχνώς και μέρος του αδρώς, όπως στον Γοργία, είναι μικτός κατά παράθεση.
Στον Γοργία, τα διαδραματιζόμενα πριν τον μύθο τα εξέφρασε με ισχνό τρόπο, ο μύθος είναι με αδρό τρόπο διότι τα θεολογικά πράγματα ο Πλάτων τα εκφράζει με αδρό τρόπο, τα δε λογικά με ισχνό τρόπο.
Ο Πλάτων χρησιμοποιεί τον κατά κράσιν μικτό τρόπο στους ηθικούς διαλόγους, επειδή σε αυτούς διαλέγεται για την αρετή, διότι οι αρετές είναι μεσότητες, όπως μεσότητα είναι και ο κατά κράσιν μικτός χαρακτήρας.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 171.-18
Σάββατο 28 Νοεμβρίου 2009
Σάββατο 21 Νοεμβρίου 2009
ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ- ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ
Οσον αφορά τον χρόνο, ο Πλάτων δεν έκανε τους διαλόγους να διεξάγονται σε τυχαίο χρόνο, αλλά κατά την διάρκεια πανηγύρεων ή κατά την διάρκεια εορτών των θεών, ώστε οι διάλογοι αυτοί να λέγονται όπως οι ύμνοι προς τους θεούς, καθώς κατά την διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων αναπέμποντο ύμνοι προς τους θεούς.
‘Ετσι, για παράδειγμα ο Τίμαιος διαδραματίζεται κατά την διάρκεια των Μικρών Παναθηναίων, ο δε Παρμενίδης κατά την διάρκεια των Μεγάλων Παναθηναίων.
Εδώ να σημειωθεί ότι τον διάλογο Παρμενίδη που αποτελεί ύψιστο μυστηριακό διάλογο, τον τοποθετεί στην μεγαλύτερη εορτή της Αθήνας.
‘Οπως μας λέει ο Πρόκλος (Σχόλια στον Τίμαιο Α 84.12-85.30) οι διάλογοι Τίμαιος και Κριτίας που αναφέρονται στην νίκη των Αθηναίων , ομοιάζουν ως ένας άλλος πέπλος που προσφέρεται στην θεά Αθηνά επ’ ευκαιρία των Μικρών Παναθηναίων ή σαν ένας ύμνος προς τιμήν της.
Ο τόπος στον οποίο διαδραματίζονται οι διάλογοι, όταν ζούσε ο Σωκράτης ήταν η Αθήνα, ενώ όταν πέθανε ο Σωκράτης, ήταν διαφορετικοί από την Αθήνα (π.χ οι Νόμοι διαδραματίζονται στην Κρήτη) γιατί θεωρούσε τους Αθηναίους ανάξιους να αναφέρονται στους διαλόγους.
Ετσι, το Συμπόσιο το τοποθέτησε στο σπίτι του Αγάθωνα, την Πολιτεία στον Πειραιά, τον Φαίδρο στο ιερό των Νυμφών, τον δε Τίμαιο όχι σε κάποιον συγκεκριμένο τόπο, αλλά στην πόλη.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.43-59
‘Ετσι, για παράδειγμα ο Τίμαιος διαδραματίζεται κατά την διάρκεια των Μικρών Παναθηναίων, ο δε Παρμενίδης κατά την διάρκεια των Μεγάλων Παναθηναίων.
Εδώ να σημειωθεί ότι τον διάλογο Παρμενίδη που αποτελεί ύψιστο μυστηριακό διάλογο, τον τοποθετεί στην μεγαλύτερη εορτή της Αθήνας.
‘Οπως μας λέει ο Πρόκλος (Σχόλια στον Τίμαιο Α 84.12-85.30) οι διάλογοι Τίμαιος και Κριτίας που αναφέρονται στην νίκη των Αθηναίων , ομοιάζουν ως ένας άλλος πέπλος που προσφέρεται στην θεά Αθηνά επ’ ευκαιρία των Μικρών Παναθηναίων ή σαν ένας ύμνος προς τιμήν της.
Ο τόπος στον οποίο διαδραματίζονται οι διάλογοι, όταν ζούσε ο Σωκράτης ήταν η Αθήνα, ενώ όταν πέθανε ο Σωκράτης, ήταν διαφορετικοί από την Αθήνα (π.χ οι Νόμοι διαδραματίζονται στην Κρήτη) γιατί θεωρούσε τους Αθηναίους ανάξιους να αναφέρονται στους διαλόγους.
Ετσι, το Συμπόσιο το τοποθέτησε στο σπίτι του Αγάθωνα, την Πολιτεία στον Πειραιά, τον Φαίδρο στο ιερό των Νυμφών, τον δε Τίμαιο όχι σε κάποιον συγκεκριμένο τόπο, αλλά στην πόλη.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.43-59
Παρασκευή 13 Νοεμβρίου 2009
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΟΡΦΙΚΟΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΛΑΤΩΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
Σας προσκαλώ στην παρουσίαση του βιβλίου μου που θα γίνει το Σάββατο 21 Νοεμβρίου στις 20:00 στο Φιλοσοφικό Αθήναιο "Εκατηβόλος", Αριστοτέλους 36 στην Αθήνα.
Θα χαρώ να σας συναντήσω και να συζητήσουμε πάνω στα θέματα αυτά και να ανταλλάξουμε απόψεις.
Εμπεδότιμος: Σημειώσεις Ορφικοπυθαγορείου και Πλατωνικής Φιλοσοφίας, Αθήναι 2009,
Εκδοσεις Ανοιχτή Πόλη
ISBN 978-960 - 7748 - 45 - 4
Ένα απαραίτητο βοήθημα για όσους ενδιαφέρονται για σοβαρή μελέτη της Ορφικοπυθαγορείου και Πλατωνικής φιλοσοφικής γραμμής, προϊόν σειράς ομιλιών που έγιναν στο Φιλοσοφικό Αθήναιο "Εκατηβόλος" και επεξεργασιών από την φιλοσοφική ομάδα "Μουσαίος". Τα θέματα αναπτύσσονται υπό μορφή μικρών άρθρων, ώστε να καθίσταται εύκολη και σύντομη η αυτοτελής ανάγνωσή τους.
Τιμή 20 Ευρώ.
Κεντρική διάθεση:
Βιβλιοπωλείο Ελένη Τζεβελέκου και Σία Ε.Ε., Ζαλόγγου 6, Αθήνα, τηλ. 210-3806007
Βιβλιοπωλείο Αθανάσιος Π. Χριστάκης Α.Ε., Ιπποκράτους 10-12, Αθήνα, τηλ. 210-3639336
Aποστολή επί αντικαταβολή σε όλη την Ελλάδα.
Παραγγελίες από την Ταχ. Θυρίδα 20037, Αθήναι 11810
ή με αποστολή σχετικού ηλεκτρονικού μηνύματος στο anpoli@otenet.gr και στο empedotimos@yahoo.com
Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009
ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ-ΠΡΟΣΩΠΑ
Τα πρόσωπα που συμμετέχουν στον διάλογο κατέχουν μια επιστήμη ή μια ορθή γνώμη ή είναι αμαθή.
Στην περίπτωση που είναι αμαθή, αυτά έχουν ή απλή αμάθεια, ή διπλή αμάθεια ή την μέγιστη αμάθεια, είτε την σοφιστική αμάθεια.
Η απλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και γνωρίζει ότι το αγνοεί.
Η διπλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και δεν ξέρει ότι το αγνοεί. Είναι όπως λέει ο Σωκράτης στον Φαίδρο "Δεν μπορώ, όπως λέει ο Δελφικός χρησμός, να γνωρίσω τον εαυτό μου".
Η μεγίστη αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι, ξέρει ότι το αγνοεί, αλλά κυριευμένος από τα πάθη του για υποστήριξη του αντιθέτου, αρνείται να απαλλαγεί από την λανθασμένη αυτή γνώμη του.
Η σοφιστική αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι αλλά πιθανολογώντας και εφευρίσκοντας επιχειρήματα προσπαθεί να καλύψει την αμάθεια του.
Τα πρόσωπα δεν είναι τελείως ιστορικά, με την έννοια ότι δεν έχει καταγράψει όλες τις λεπτομέρειες, αλλά δεν είναι πλασματικά, διότι τότε δεν θα περιείχαν καμία αλήθεια, αλλά χρησιμοποιεί από αυτά μόνο εκείνα που του χρειάζονται για να αποδείξει αυτά που θέλει να πει.
Μοιάζει δηλαδή ο Πλάτων με έναν ζωγράφο που επιλέγει τα κατάλληλα χρώματα για να φτιάξει μια ζωγραφιά.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.23-42
Στην περίπτωση που είναι αμαθή, αυτά έχουν ή απλή αμάθεια, ή διπλή αμάθεια ή την μέγιστη αμάθεια, είτε την σοφιστική αμάθεια.
Η απλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και γνωρίζει ότι το αγνοεί.
Η διπλή αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι και δεν ξέρει ότι το αγνοεί. Είναι όπως λέει ο Σωκράτης στον Φαίδρο "Δεν μπορώ, όπως λέει ο Δελφικός χρησμός, να γνωρίσω τον εαυτό μου".
Η μεγίστη αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι, ξέρει ότι το αγνοεί, αλλά κυριευμένος από τα πάθη του για υποστήριξη του αντιθέτου, αρνείται να απαλλαγεί από την λανθασμένη αυτή γνώμη του.
Η σοφιστική αμάθεια είναι όταν κάποιος αγνοεί κάτι αλλά πιθανολογώντας και εφευρίσκοντας επιχειρήματα προσπαθεί να καλύψει την αμάθεια του.
Τα πρόσωπα δεν είναι τελείως ιστορικά, με την έννοια ότι δεν έχει καταγράψει όλες τις λεπτομέρειες, αλλά δεν είναι πλασματικά, διότι τότε δεν θα περιείχαν καμία αλήθεια, αλλά χρησιμοποιεί από αυτά μόνο εκείνα που του χρειάζονται για να αποδείξει αυτά που θέλει να πει.
Μοιάζει δηλαδή ο Πλάτων με έναν ζωγράφο που επιλέγει τα κατάλληλα χρώματα για να φτιάξει μια ζωγραφιά.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.23-42
Σάββατο 7 Νοεμβρίου 2009
ΟΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΙ ΔΙΑΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ-Η ΥΛΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ
Όπως είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση, ο διάλογος αντιστοιχεί στον κόσμο, και όπως στον κόσμο υπάρχει ύλη, κατ'αναλογίαν, σε κάθε διάλογο, στην 'Υλη αντιστοιχούν τα πρόσωπα που συμμετέχουν, ο χρόνος και ο τόπος στους οποίους τοποθέτησε κάθε διάλογο ο Πλάτων.
Όμως, ενώ σε κάθε διάλογο μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε τα πρόσωπα, δεν μπορούμε να εντοπίσουμε σε όλους τον τόπο και τον χρόνο, όπως για παράδειγμα στους διαλόγους Μίνως και Κλειτοφών.
Αυτό δεν είναι χωρίς λόγο. Διότι στην πραγματικότητα είναι τα πρόσωπα που συνιστούν τη ύλη του διαλόγου και όχι ο χρόνος και ο τόπος.
'Οπως κατά την γένεση χρειάζεται μια ύλη που αν λείπει δεν δημιουργείται το γινόμενο, έτσι και στους διαλόγους αν λείπουν τα πρόσωπα δεν υπάρχει διάλογος. Για αυτό και πάντα μπορούμε να βρούμε τα πρόσωπα ενός διαλόγου, ενώ τον χρόνο και τον τόπο όχι.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.8-22
Όμως, ενώ σε κάθε διάλογο μπορούμε εύκολα να εντοπίσουμε τα πρόσωπα, δεν μπορούμε να εντοπίσουμε σε όλους τον τόπο και τον χρόνο, όπως για παράδειγμα στους διαλόγους Μίνως και Κλειτοφών.
Αυτό δεν είναι χωρίς λόγο. Διότι στην πραγματικότητα είναι τα πρόσωπα που συνιστούν τη ύλη του διαλόγου και όχι ο χρόνος και ο τόπος.
'Οπως κατά την γένεση χρειάζεται μια ύλη που αν λείπει δεν δημιουργείται το γινόμενο, έτσι και στους διαλόγους αν λείπουν τα πρόσωπα δεν υπάρχει διάλογος. Για αυτό και πάντα μπορούμε να βρούμε τα πρόσωπα ενός διαλόγου, ενώ τον χρόνο και τον τόπο όχι.
Ανώνυμα Προλεγόμενα στην Πλατωνική Φιλοσοφία 16.8-22
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)