ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΟΛΩΝ - ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Όπως είδαμε στην προηγούμενη σχετική ανάρτηση , η σύνδεση μας δεν μπορεί να γίνει απευθείας με το νοητό διότι η ουσία μας είναι κατώτερης ποιότητος, τρόπον τινά, άρα θα πρέπει να συνδεθούμε μέσω των ηγεμονικών(υπερκοσμίων) θεών.

Αμεσο αποτέλεσμα αυτής της σύνδεσης είναι και να γνωρίσουμε τον Ποιητή και Πατέρα, τον Δημιουργό δηλαδή για τον οποίο ο Πλάτων στον Τίμαιο(28c) μας λέει ότι είναι δύσκολο να τον βρούμε («τoν μεν ουν ποιητήν και πατέρα τουδε του παντός ευρείν τε έργον και ευρόντα εις πάντας αδύνατον λέγειν»), πράγμα αληθές μιας και μόνο όταν αποκαταστήσουμε την επαφή μας με το νοητό μπορούμε να τον γνωρίσουμε.

Η σύνδεση αυτή μπορεί να επιτευχθεί διότι σε καμία περίπτωση δεν έχει διαρραγεί η σύνδεση μας με την ανώτερη πραγματικότητα, εκ κατασκευής δε είμαστε εφοδιασμένοι με τα λεγόμενα «συνθήματα» τα οποία και μας κρατούν συνδεδεμένους με το Ολον.

Τα συνθήματα αυτά μπορούμε να τα θεωρήσουμε σαν συνδέσμους (links) που μας κρατάνε συνδεδεμένους στο ευρύτερο πλέγμα (matrix) του παντός, απλώς λόγω της καθόδου μας στον κόσμο της γένεσης, παρεμβάλλεται τρόπον τινά η «βρωμιά» της ύλης, η οποία εμποδίζει την απρόσκοπτη δράση των συνθημάτων αυτών.

Άρα σκοπός μας είναι να τα καθαρίσουμε για να αποκαταστήσουμε την σύνδεση μας.

Πως όμως έχουμε εφοδιαστεί με αυτά τα συνθήματα ?

Η απάντηση μας δίδεται στον τρόπο «κατασκευής» της ψυχής που μας αποκαλύπτει ο Πλάτων στον διάλογο «Τίμαιος».

Θυμίζουμε και πάλι, ότι η ψυχή είναι αγέννητη και αιώνια, ο τρόπος δε κατασκευής που αναφέρει ο Πλάτων είναι διδασκαλίας χάριν, για να αντιληφθούμε την δομή της και κατ’επέκτασιν τον τρόπο λειτουργίας της.

Έτσι λοιπόν η ψυχή μας – η λογική ψυχή μας – γνωρίζουμε ότι προέρχεται από το νοητό, άρα αποτελείται από ένα είδος νοεράς ουσίας που περιέχει τους λόγους που ουσιαστικά είναι τα αίτια όλων των γνώσεων που μπορούν να αποκτηθούν και που πρέπει να ενεργοποιήσουμε και από τα άρρητα συνθήματα που έχουν εμφυτευθεί μέσα μας και τα οποία μας επιτρέπουν την σύνδεση με τους θεούς.

Μας λέει σχετικά ο Πρόκλος :
« συνέστηκε γαρ η ψυχή από των ιερών λόγων και των θείων συμβόλων·ων οι μεν εισιν από των νοερών ειδών, τα δε από των θείων ενάδων· και εσμέν εικόνες μεν των νοερών ουσιών, αγάλματα [τα] δε των αγνώστων συνθημάτων»

δηλαδή :

«Γιατί η ψυχή έχει συσταθεί από τους ιερούς λόγους και από τα θεϊκά σύμβολα. Από αυτά τα δύο, οι ιεροί λόγοι προέρχονται από τα νοερά είδη, ενώ τα θεϊκά σύμβολα προέρχονται από τις θεϊκές ενάδες. Και είμαστε εικόνες των νοερών ουσιών και ομοιώματα των άγνωστων συνθημάτων»
Πρόκλου – Σχόλια στα Χαλδαϊκά Λόγια 5.4

Ετσι λοιπόν και καθώς –όπως έχουμε ήδη δει - το παν αποτελείτται από μια οντική ανάπτυξη που είναι οι διάφορες διαβαθμίσεις του όντος (θείας ουσίας) και από μια υπερούσια ανάπτυξη που είναι ο θείος κόσμος, θα πρέπει το οποιοδήποτε ον στο παν (άρα και εμείς) να είναι (εν δυνάμει τουλάχιστον) συνδεδεμένο τόσο με την οντική ανάπτυξη (μέσω των ιερών λόγων) όσο και με την υπερούσια ανάπτυξη (μέσω των συνθημάτων), δηλαδή με τους θεούς.

Όχι μόνον οι ψυχές, αλλά και κάθε άλλο ον στο παν είναι εφοδιασμένο με τα κατάλληλα συνθήματα, και μάλιστα, όπως μας αποκαλύπτει ο Πρόκλος, υπάρχουν δύο τέτοια συνθήματα :

« παντ’ ουν και μένει και επιστρέφει προς τους θεούς, ταύτην λαβόντα παρ’ αυτών την δύναμιν και διττά συνθήματα κατ’ ουσίαν υποδεξάμενα, τα μεν όπως αν εκεί μένη, τα δε όπως αν επιστρέφη προελθόντα. και ταύτα ουκ εν ψυχαίς μόνον, αλλά και εν τοις επομένοις αψύχοις πάρεστι θεωρείν»

δηλαδή :

«’Ολα λοιπόν και μένουν και επιστρέφουν στους θεούς, έχοντας λάβει από αυτούς τούτη την δύναμη και έχοντας υποδεχτεί στην ουσία τους δύο συνθήματα, το ένα για να μένουν εκεί και το άλλο για να επιστρέφουν μετά την πρόοδο τους. Και αυτά μπορούμε να τα δούμε όχι μόνο στις ψυχές αλλά και στα κατώτερα άψυχα όντα.»
Πρόκλος – Σχόλια στον Τίμαιο I 210.11

Τα συνθήματα αυτά έχουν εμφυτευθεί στην ψυχή μας από τον Δημιουργό ώστε να γίνει εφικτή η επιστροφή μας, πράγμα που επιτυγχάνουμε μερικώς όσες φορές προσευχόμαστε συνειδητά και όντες όμως εν γνώσει της φύσεως αυτών στους οποίους απευθυνόμαστε :

«προς δε την επιστροφήν ταύτην η ευχή μεγίστην παρέχεται συντέλειαν συμβόλοις αρρήτοις των θεών, α των ψυχών ο πατήρ ενέσπειρεν αυταίς, των θεών την ευποιίαν έλκουσα εις εαυτήν και ενούσα μεν τους ευχομένους εκείνοις, προς ους εύχονται, συνάπτουσα δε και τον των θεών νουν προς τους των ευχομένων λόγους, κινούσα δε την βούλησιν των τελείως τα αγαθά περιεχόντων εν εαυτοίς επί την άφθονον αυτών μετάδοσιν, πειθούς τε ούσα της θείας δημιουργός και όλα τα ημέτερα τοις θεοίς ενιδρύουσα. Ηγείται δε της τελείας και όντως ούσης ευχής πρώτον η γνώσις των θείων τάξεων πασών, αις πρόσεισιν ο ευχόμενος· ου γαρ αν οικείως προσέλθοι μη τας ιδιότητας αυτών εγνωκώς»

δηλαδή :

«Για αυτή την επιστροφή η προσευχή παρέχει πολύ μεγάλη βοήθεια, καθώς με τα απόρρητα σύμβολα των θεών, που ο πατέρας των ψυχών έσπειρε μέσα τους, προσελκύει κοντά της την ευεργεσία των θεών, ενώνει τους προσευχόμενους με τους θεούς προς τους οποίους προσεύχονται, συνδέει τον νου των θεών με τα λόγια των προσευχομένων, παρακινεί την βούληση όσων περιέχουν μέσα τους πλήρως τα αγαθά στην γενναιόδωρη μετάδοση τους, προκαλεί την πειθώ των θεών, και εγκαθιστά όλα τα δικά μας μέσα στους θεούς.
Της τέλειας και της αληθινής προσευχής προηγείται πρώτα η γνώση όλων των θεϊκών τάξεων τις οποίες προσεγγίζει αυτός που προσεύχεται. Γιατί δεν θα τις προσεγγίσει κατάλληλα, αν δεν έχει μάθει τις ιδιότητες τους»
Πρόκλος – Σχόλια στον Τίμαιο I 210.30-211.8

Τα λεγόμενα συνθήματα λοιπόν είναι το μέσον με το οποίο θα επιστρέψουμε τελικά και θα συνδεθούμε με το ΕΝ. Για να λειτουργήσουν επιτυχώς όμως θα πρέπει να γνωρίζουμε προς τι ακριβώς επιδιώκουμε την σύνδεση.

Αν έχουμε λανθασμένη εικόνα της πραγματικότητας, όση προσπάθεια και να κάνουμε θα αποτυγχάνει. Για να μην ματαιοπονούμε λοιπόν – όπως επανειλλημένα έχουμε πει – θα πρέπει να οπλιστούμε με το κατάλληλο φιλοσοφικό υπόβαθρο το οποίο θα μας επιτρέψει να συνειδητοποιήσουμε την πραγματικότητα που κρύβεται πίσω από κάθε σύμβολο .

ΤΙΣ Ο ΠΑΡΑ ΙΟΥΔΑΙΟΙΣ ΘΕΟΣ ;

Επειδή πολλοί από τους συμπατριώτες μας δεν ακολουθούν την Ελληνική Παράδοση αλλά μια παραλλαγή της Ιουδαϊκής παράδοσης, ας προσπαθήσουμε να κάνουμε μια συγκρητική και να δούμε ο θεός των Ιουδαίων και των Χριστιανών σε ποιο σημείο στο σύνολο της πραγματικότητας εντάσσεται και μάλιστα αναφορικά με την Ελληνική Κοσμοθέαση.

(Ας σημειωθεί ότι ο όρος που χρησιμοποιείται για την αντιστοίχιση φιλοσοφιών και θρησκειών είναι ο συγκρητισμός – με η και όχι με ι)

Όλοι οι λαοί μελετώντας το παν προσπάθησαν να το αποτυπώσουν σαν μια ιεραρχική δομή που απλώνεται από τον θείο κόσμο μέχρι την έσχατη ύλη.

Ας θυμηθούμε κατ’αρχήν την δομή της πραγματικότητας όπως την αποτυπώνει η Ορφικοπυθαγόρεια και Πλατωνική Παράδοση :

Σε γενικές γραμμές η πραγματικότητα αποτελείται από μια υπεραισθητή πραγματικότητα που είναι αιώνια, αγέννητη, άχρονη, όχι σε τόπο, αμετάβλητη, ενιαία και συνεχής και μια αισθητή πραγματικότητα η οποία είναι εν χρόνω και τόπω, μεταβάλλεται συνεχώς και είναι μεριστή.

Η δομή των θείων τάξεων που είναι αρμόδιες για τις δύο αυτές πραγματικότητες αποτυπώνεται στα δύο διαγράμματα που έχουν ήδη προαναφερθεί :

Yπεραισθητή πραγματικότητα :

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQOlaObtRb7JeSCPemUW_p8Uo0JzCHs325sSfBXVEm7oOfm3SHnGSHCQnobCQnACgHXpJd2jNqzKwOJBMxn4Pl8wyBa9y6DKC4dS7FcNzWWQmuAPhgMbwoLDm8-lU2yuVaf7ppciMZBA/s1600-h/OPT1-diag.jpg

Aισθητή πραγματικότητα :

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_lglAPtXPPbyvYi35mwu6z6Fr68jsyXjaS-CpJWCgR_PXZI8gYEUp6w2HI9lo35asE8CFR_YsftxXsc2C_1dTvnNH4ndEW1o_MCqu2BMJQnUQNBHIbsaGJ7A2iP82PdrE30tD7q96iw/s1600-h/aesthetos-kosmos.jpg

Όπως βλέπουμε δεν υπάρχει σε κανένα σημείο κάποια ανώτατη θεότης η οποία να «προΐσταται» όλων των άλλων αλλά όπως έχουμε ήδη μελετήσει σε άλλες αναρτήσεις – πράγμα που αρχίζει και επιβεβαιώνει η σύγχρονη επιστήμη όσον αφορά τον υλικό κόσμο– όλος ο θείος κόσμος και ο αισθητός είναι ολογράμματα στα οποία όλα είναι μέσα σε όλα και αποτελούν ένα ενιαίο όλον.

Έχουμε επίσης αναφέρει σε προηγούμενη ανάρτηση ότι οι μονοθεϊστικές θρησκείες όλη την δομή των θείων τάξεων την έχουν απεικονίσει/αποτυπώσει σαν μια θεότητα είτε για χάριν απλότητος είτε κυρίως με σκοπό τον έλεγχο και τον εκφοβισμό των συνειδήσεων.

Διότι ο πιστός αν δεν γνωρίζει την δομή του συστήματος και κυρίως το πως λειτουργεί, είναι έρμαιο των επιτηδείων που με πρόφαση νηστείες, μετάνοιες, εξομολογήσεις, απονομή χάριτος κλπ εμφυσούν τον φόβο και την υπακοή και την πλύση εγκεφάλου για τον προσπορισμό ωφελειών.

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να δούμε σε ποιο σημείο της δομής που γνωρίζουμε μπορεί να ενταχθεί ο θεός των Ιουδαίων και των Χριστιανών πάντα με βάση τις Ελληνικές μαρτυρίες μέσα από τα Ελληνικά κείμενα.

Ο Πλούταρχος στο έργο του Συμποσιακά Β’ που πραγματεύεται διάφορα Φιλοσοφικά και μη ζητήματα, στο Βιβλίο 4, Πρόβλημα Στ’ ( 671e- 672c) με τίτλο «Τίς o παρ’ Iουδαίοις θεός» πραγματεύεται αυτό ακριβώς, στο επίπεδο ποιάς θεότητας θα μπορούσε να αντιστοιχηθεί ο θεός των Ιουδαίων ( και των Χριστιανών ).

Ηδη από το προηγούμενο Πρόβλημα Ε (669e-671e) : «Πότερον οι Ιουδαίοι σεβόμενοι την ύν ή δυσχεραίνοντες απέχονται των κρεων» που εξετάσθηκε γιατί οι Ιουδαίοι δεν τρώνε χοιρινό, έγινε αναφορά στον Διόνυσο και τον Αδωνι (671b : «τον δ’ Αδωνιν ουχ έτερον αλλά Διόνυσον είναι νομίζουσιν» ) οπότε στο Πρόβλημα αυτό εξετάζεται το ποιος είναι τελικά ο θεός των Ιουδαίων.

Συγκεκριμένα το Πρόβλημα αυτό αρχίζει ως εξής :

« Θαυμάσας ουν το επί πάσι ρηθέν ο Σύμμαχος
‘αρ’’ έφη ‘συ τον πατριώτην θεόν, ω Λαμπρία, ‘ευιον (5)
ορσιγύναικα μαινομέναις ενθέοντα τιμαίσι Διόνυσον’
εγγράφεις και υποποιείς τοις Εβραίων
απορρήτοις; ή τω όντι λόγος εστι τις ο τούτον εκείνω
τον αυτόν αποφαίνων;’ ο δε Μοιραγένης υπολαβών ‘έα
τούτον’ είπεν· ‘εγώ γαρ Αθηναίος ων αποκρίνομαί σοι (10)
και λέγω μηδέν’ άλλον είναι· και τα μεν πολλά των εις
τούτο τεκμηρίων μόνοις εστί ρητά και διδακτά τοις
(D.) μυουμένοις παρ’ ημίν εις την τριετηρικήν παντέλειαν· α
δε λόγω διελθείν ου κεκώλυται πρός φίλους άνδρας, άλλως
τε και παρ’ οίνον επί τοις του θεού δώροις, αν ούτοι
κελεύωσι, λέγειν έτοιμος.’»

Δηλαδή :

«Απορώντας με αυτό που λέχθηκε στο τέλος ο Σύμμαχος είπε : ‘Επομένως Λαμπρία, τον συμπατριώτη σου θεό, τον Διόνυσο του ευοί που ξεσηκώνει τις γυναίκες και δέχεται τις τιμές που του αποδίδουν μέσα στην τρέλα τους , τον πολιτογραφείς και τον εισάγεις κρυφά στα απόρρητα δόγματα των Εβραίων ; Ή μήπως υπάρχει όντως κάποια παράδοση που τον ταυτίζει με εκείνον ;’
Ο Μοιραγένης όμως πήρε τον λόγο και είπε : «Άφησε τον Λαμπρία, διότι εγώ, που είμαι Αθηναίος, σου απαντώ και σου λέω πως δεν είναι διαφορετικός. Τα περισσότερα τεκμήρια για το θέμα αυτό αποκαλύπτονται και διδάσκονται μόνο σε όσους μυούνται στα μέρη μας στην τριετηρική παντέλεια, ενώ όσα δεν απαγορεύεται να εκθέσει κανείς σε φίλους, την στιγμή μάλιστα που βρισκόμαστε μπροστά στο κρασί και τα δώρα του θεού, αν αυτοί μου το ζητήσουν , είμαι έτοιμος να πω».

Ετσι λοιπόν εδώ μας ανακοινώνεται ότι στα μυστήρια του Τριετηρικού Διονύσου στην Αθήνα με το όνομα «Τριετηρική Παντέλεια» εδιδάσκετο ότι ο θεός των Ιουδαίων είναι ο Διόνυσος, στην συνέχεια δε του κειμένου αναπτύσσονται μόνο τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της λατρείας του Ιουδαϊκού θεού που επετρέπετο να λεχθούν και που όπως καταγράφεται είναι σχεδόν πανομοιότυπα με τα αντίστοιχα της λατρείας του Διονύσου.

Για το θέμα αυτό και τις αντιστοιχίσεις – όπως των Αιγυπτίων, των Ελλήνων και των Ρωμαίων - που έχουν αναφερθεί έχει καταγράψει ο Ιωάννης Λυδός στο έργο του Περί μηνών (De Mensibus) 4.53 :

« (53.) ότι πολλή τοις θεολόγοις διαφωνή περί του
παρ’ Εβραίων τιμωμένου θεού και γέγονε και εστιν·
Αιγύπτιοι γαρ και πρώτος Ερμής Όσιριν τον όντα
θεολογούσιν αυτόν, περί ου Πλάτων εν Τιμαίω λέγει·
‘τί το ον μεν αεί, γένεσιν δε ουκ έχον, τί δε το γι- (5)
νόμενον, ον δε ουδέποτε;’ Έλληνες δε τον Ορφέως
Διόνυσον, ότι, ως αυτοί φασι, προς το άδύτο του εν
Ιεροσολύμοις ναού εξ εκατέρων σταθμών το πριν άμ-
πελοι από χρυσού πεποιημένοι ανέστελλον τα παρα-
πετάσματα εκ πορφύρας και κόκκου πεποικιλμένα, εξ (10)
ων και υπέλαβον Διονύσου είναι το ιερόν· Λίβιος δε
εν τη καθόλου Ρωμαϊκή Ιστορία άγνωστον τον εκεί
τιμώμενόν φησι· τούτω δε ακολούθως ο Λούκανος
αδήλου θεού τον εν Ιεροσολύμοις ναόν είναι λέγει, ο
δε Νουμήνιος ακοινώνητον αυτόν και πατέρα πάντων (15)
των θεών είναι λέγει, απαξιούντα κοινωνείν αυτώ της
τιμής τινα· και Ιουλιανός δε ο βασιλεύς, ότε προς
Πέρσας εστρατεύετο, γράφων Ιουδαίοις ούτω φησίν·
‘ανεγείρω γαρ μετά πάσης προθυμίας τον ναόν του
υψίστου θεού’· δι’ ήν αιτίαν καί τινες των απαιδεύ- (20)
των, έτι δε και δια την περιτομήν Κρόνον αυτόν είναι
νομίζουσιν· υψηλότερος γάρ φασι των πλανήτων ο
Κρόνος· ου συνορώντες ότι η περιτομή σύμβολόν εστι
του καθαρμού της νοεράς ψυχής, ως τοις μυστικοίς
των Εβραίων δοκεί, ότι δε ου Κρονία τελετή η περι- (25)
τομή· και Αράβων οι λεγόμενοι Σκηνίται επί του
τρισκαιδεκάτου ενιαυτού τους εαυτών παίδας περιτέμ-
νουσιν ως Ωριγένης λέγει, καίτοι Αστάρτην αλλ’ ου
Κρόνον τιμώντες· και Αιθίοπες δε τας κόγχας των
γονάτων των νέων σιδηρώ καυστικώ σφραγίζουσι τω (30)
Απόλλωνι. ο μέντοι Πορφύριος εν τω υπομνήματι
των λογίων τον δις επέκεινα τουτέστι τον των όλων
δημιουργόν των παρά Ιουδαίων τιμώμενον είναι αξιοί,
ον ο Χαλδαίος δεύτερον από του άπαξ επέκεινα, τουτ-
έστι του αγαθού, θεολογεί. οι μέντοι περί Ιάμβλι- (35)
χον και Συριανόν καί Πρόκλον δημιουργόν αυτόν του
αισθητού κόσμου νομίζουσιν είναι καλούντες αυτόν
της τετραστοίχου θεόν· ο δε Ρωμαίος Βάρρων περί
αυτού διαλαβών φησι παρά Χαλδαίοις εν τοις μυστι-
κοίς αυτόν λέγεσθαι Ιάω αντί του φως νοητόν (40)
τη Φοινίκων γλώσση, ως φησιν Ερέννιος. και Σαβαώθ
δε πολλαχού λέγεται, οίον ο υπέρ τους επτά πόλους,
τουτέστιν ο δημιουργός. »

Αξίζει να αναφέρουμε και κάποια άλλα ενδεικτικά σημεία :

Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης αναφέρει ότι μια από τις μυθολογίες που αφορούν τον Διόνυσο (που είναι ίδια με του Οσιρι μιας και Οσιρις και Διόνυσος ταυτίζονται) είναι ότι γεννήθηκε (όπως και ο Όσιρις) στο βουνό Νύσσα που είναι μεταξύ Φοινίκης και Αιγύπτου (πολύ πιθανόν να είναι το όρος Σινά που όντως βρίσκεται εκεί, φωνητικά μοιάζει με αυτό και που από την Παλαιά Διαθήκη έχει άμεση σχέση με τον θεό των Ιουδαίων) και σαν υιός του Διός πήρε το όνομα του από τον πατέρα του και τον τόπο γέννησης του. Αλλωστε εκεί καλλιεργείτο και η άμπελος.

«και τραφήναι μεν της ευδαίμονος Αραβίας εν
Νύση πλησίον Αιγύπτου Διός όντα παίδα, και
την προσηγορίαν έχειν παρά τοις Έλλησιν από
τε του πατρός και του τόπου Διόνυσον ονομα- (5)
(7.) σθέντα. μεμνήσθαι δε της Νύσης και τον ποιητήν
εν τοις ύμνοις, ότι περί την Αίγυπτον γέγονεν, εν
οις λέγει
έστι δέ τις Νύση, ύπατον όρος ανθέον ύλη,
τηλού Φοινίκης, σχεδόν Αιγύπτοιο ροάων. (5)
ευρετήν δ’ αυτόν γενέσθαι φασί της αμπέλου περί
την Νύσαν, και την κατεργασίαν του ταύτης καρ-
πού προσεπινοήσαντα πρώτον οίνω χρήσασθαι»
Διόδωρος Σικελιώτης 1.15.7.2

και
«και τούτο μεν τον
Δία ταχέως εις τον εαυτού μηρόν εγκρύψαι· μετά
δε ταύτα του κατά φύσιν της γενέσεως χρόνου την
τελείαν αύξησιν ποιήσαντος απενεγκείν το βρέφος
(6.) εις Νύσαν της Αραβίας. ενταύθα δ’ υπό νυμφών
τραφέντα τον παίδα προσαγορευθήναι μεν από του
πατρός και τού τόπου Διόνυσον»
Διόδωρος ο Σικελιώτης 3.64.6.6

Με άλλα λόγια ο θεός των Ιουδαίων αντιστοιχεί στο επίπεδο του Διονύσου ο οποίος είναι ο δημιουργός της μεριστής δημιουργίας και είναι η μονάδα των εγκοσμίων θεών, που σαν μονάδα βρίσκεται στην αμέσως προηγούμενη τάξη από αυτήν των εγκοσμίων θεών, δηλαδή στους υπερκόσμιους θεούς.

Δεν πρέπει δε να παραξενευόμαστε γιατί ενώ το όνομα του Ιουδαϊκού θεού είναι άρρητο, η ρητή έκφραση του είναι Αδωνάι, πράγμα που παραπέμπει στον Αδωνι και εις επίρρωσιν του οποίου είναι η αναφορά του Πλουτάρχου ότι οι Ιουδαίοι «τον δ’ Άδωνιν ουχ έτερον αλλά Διόνυσον είναι νομίζουσιν»

Είτε λοιπόν η αντίληψη της πραγματικότητας για τους Ιουδαίους έφτανε μέχρι το επίπεδο του Διονύσου, είτε από το επίπεδο του Διονύσου και πάνω όλη η δομή παρίστατο με μια θεότητα, είναι όμως αναμενόμενο ότι ενώ για εξωτερικούς ευνόητους λόγους η θεότητα αποτυπώνετο σαν μια, στις εσωτερικές τους διδασκαλίες (ενδείξεις έχουμε από την Καμπαλά) να αναλύεται η δομή της πολυθεϊστικής οργάνωσης του θείου κόσμου. Και αυτό όχι για κανέναν άλλο λόγο αλλά γιατί η πραγματικότητα είναι εκ φύσεως πολυθεϊστική.

(Δες σχετικό θέμα : Η ΦΥΣΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΘΕΪΣΜΟΥ - http://empedotimos.blogspot.com/2008/05/blog-post_04.html)

Μην ξεχνάμε δε ότι η Εβραϊκή θεολογία αρχικά ήταν πολυθεϊστική.

Η σχέση αυτή επεκτάθηκε και στην Καινή Διαθήκη.

Επειδή ο Ιησούς δεν είναι ιστορικό πρόσωπο- πέραν της απουσίας ιστορικών τεκμηρίων, η όλη ιστορία του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή μιας και είναι παρά φύσιν - η μόνη προσέγγιση που μπορούμε να κάνουμε στην Καινή Διαθήκη είναι να την δούμε σαν καθαρά αλληγορικό κείμενο.

[Αλλωστε τα Ευαγγέλια γράφτηκαν πολύ αργότερα από την υποτιθέμενη ζωή του Ιησού, άρα η όλη παρουσίαση δεν έχει ιστορικό έρισμα]

Στην περίπτωση αυτή λοιπόν βλέπουμε ότι ο Ιησούς καλεί τον εαυτό του Αμπελο και τον πατέρα του Γεωργό/Αμπελουργό («Εγώ ειμι η άμπελος η αληθινή και ο πατήρ μου ο γεωργός εστιν», Κατά Ιωάννη ιε΄, 1-17), δίδοντας δηλαδή Διονυσιακά χαρακτηριστικά. (Πράγμα όχι περίεργο μιας και ο Ιωάννης είναι ο Ευαγγελιστής που απευθύνεται στους εξ Εθνικών Χριστιανούς και προσπαθεί να τους πείσει δίδοντας Ελληνικούς συμβολισμούς.)

Αν λοιπόν θεωρηθεί ο Ιουδαϊκός θεός αντίστοιχος του Διονύσου (που είναι ο δημιουργός της μερικής δημιουργίας ), τότε ο υιός του, δηλαδή η επόμενη μονάδα μετά από αυτόν θα αντιστοιχεί στον αμέσως επόμενο δημιουργό, που είναι ο Δημιουργός της Υποσελήνιας Δημιουργίας, δηλαδή ο Άδωνις.

(Για τις τρεις δημιουργίες και τους αντίστοιχους δημιουργούς βλεπε :
Αισθητός Κόσμος και Είδη Δημιουργίας : http://empedotimos.blogspot.com/2008/06/blog-post_08.html
και Η Τρίτη Δημιουργία και ο Αδωνις σαν δημιουργός :
http://empedotimos.blogspot.com/2008/06/blog-post_5103.html)

Έτσι λοιπόν δεν παραξενευόμαστε γιατί η αυθεντική Ελληνική παράδοση διασώθηκε και συνεχίστηκε τηρώντας τα λατρευτικά έθιμα του Άδωνι με το πρόσχημα της λατρείας του Ιησού.

( βλέπε το σχετικό βίντεο : http://www.youtube.com/watch?v=0Nft0H8lGas)

Γνωρίζοντας λοιπόν την δομή της πραγματικότητας που βρίσκεται πίσω από τον μονοθεϊστικό θεό και συνεπώς τον τρόπο λειτουργίας της, είμαστε σε θέση να προσεγγίζουμε υπεύθυνα τα Φιλοσοφικά και Πνευματικά θέματα που μας απασχολούν και να μην παρασυρόμαστε από αυτούς που προσπαθούν να επωφεληθούν από την άγνοια μας για να μας κατευθύνουν.

Οπως επίσης είναι προφανές ότι η Ελληνική Οπτική είναι αυτή που δίνει μια καθαρή, πλήρη και έγκυρη καταγραφή της πραγματικότητας και μας δίδει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα μας, χωρίς διλήμματα και εξαναγκασμούς.

Ας μελετήσουμε λοιπόν αποκλειστικά τα Φιλοσοφικά μας κείμενα χωρίς να αποσπούμε την προσοχή μας σε άλλες παραδόσεις.

ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΟΛΩΝ - Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΙ ΕΠΙΤΥΓΧΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΑΥΤΗΝ

Οπως γνωρίζουμε η πρώτη τάξη των θεών που βρίσκονται στον αισθητό κόσμο είναι οι Υπερκόσμιοι θεοί που λέγονται αλλοιώς και Αφομοιωτικοί ή Ηγεμονικοί θεοί.

Αφομοιωτικοί γιατί η λειτουργία που έχουν είναι να κάνουν τα πράγματα του αισθητού κόσμου όμοια με τις ιδέες που βρίσκονται στον υπεραισθητό κόσμο και Ηγεμονικοί γιατί είναι οι ηγέτες των σειρών που ξεκινούν από τον θείο κόσμο και καταλήγουν μέχρι την έσχατη ύλη.

Ετσι λοιπόν αντιλαμβανόμαστε ότι η συμβολική δρα μεταξύ ομοίων πραγμάτων και η σύνδεση των συμβόλων με τις ιδέες στον υπεραισθητό κόσμο γίνεται με ομοίωση.

Σκοπός μας λοιπόν είναι να επιτύχουμε σύνδεση με την κορυφή της σειράς χρησιμοποιώντας το κατάλληλο σύμβολο.

Επιτυγχάνοντας σύνδεση με την κορυφή της σειράς, επιτυγχάνουμε σύνδεση με τον αντίστοιχο ηγεμονικό θεό και επειδή ο ηγεμονικός θεός είναι ενωμένος με την ανώτερη από αυτόν πραγματικότητα , επιτυγχάνουμε την σύνδεση με το ΕΝ το οποίο ουσιαστικά είναι όλη η υπεραισθητή πραγματικότητα.

[Εάν θέλαμε να δώσουμε ένα απλοϊκό ανάλογο, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε τις συνδέσεις των χρηστών του οι οποίοι «καλούν» το Διαδίκτυο μέσω μιας τηλεφωνικής σύνδεσης και συνδέονται με τον Πάροχο τους ο οποίος πια όντας συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο επιτρέπει την σύνδεση του χρήστη με όλους και όλα.

Έτσι λοιπόν αν αντικαταστήσουμε τους χρήστες των συνδέσεων με τις διάφορες καταστάσεις του αισθητού κόσμου, τους Παρόχους με τους Ηγεμονικούς θεούς, την τηλεφωνική σύνδεση με την σειρά που ξεκινά από την έσχατη ύλη και φθάνει μέχρι τους ηγεμονικούς θεούς, το Password που απαιτείται για αυτή την σύνδεση με το Σύμβολο τότε μπορούμε να έχουμε μια απλοϊκή εικόνα για το πώς λειτουργεί η συμβολική, έχοντας όμως σαν προαπαιτούμενο την γνώση του πως είναι δομημένη η πραγματικότητα και πως λειτουργεί.]

Μέχρι λοιπόν την νοερή τάξη στην οποία είναι ο Δημιουργός, όλα είναι ενιαία και αμέριστα ενώ από εκεί και κάτω (που αμέσως μετά βρίσκονται οι ηγεμονικοί θεοί) αρχίζει ο μερισμός.

[Θυμίζουμε και πάλι ότι ο Δημιουργός βρίσκεται στην κατώτατη θέση της υπεραισθητής πραγματικότητας, πάνω δε από αυτόν υπάρχει μια μεγάλη ανάπτυξη θείων τάξεων.

Δες το σχήμα της υπεραισθητής πραγματικότητας: https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQOlaObtRb7JeSCPemUW_p8Uo0JzCHs325sSfBXVEm7oOfm3SHnGSHCQnobCQnACgHXpJd2jNqzKwOJBMxn4Pl8wyBa9y6DKC4dS7FcNzWWQmuAPhgMbwoLDm8-lU2yuVaf7ppciMZBA/s1600-h/OPT1-diag.jpg

Εδώ μπορείτε να εντοπίσετε που είναι ο Δημιουργός Ζευς.

Οι μονοθεϊστικές θρησκείες όλη αυτή την δομή των θείων τάξεων πάνω από τον Δημιουργό, συμπεριλαμβανομένου και αυτού, την παρουσιάζουν σαν ένα πράγμα τον οποίο και αποκαλούν Θεό.

Ολο αυτό που καταγράφεται στο διάγραμμα αυτό, είναι ο Μονοθεϊστικός Θεός που όπως βλέπουμε είναι ένα ολόκληρο πολυθεϊστικό σύστημα, για ευνόητους δε λόγους (απλοποίησης αλλά και ελέγχου ώστε να μην είναι γνωστή η δομή στους πιστούς ώστε να κατευθύνονται εύκολα) παρουσιάζεται σαν ένας θεός.

Ανατρέξτε επίσης στο διάγραμμα της αισθητής πραγματικότητας

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_lglAPtXPPbyvYi35mwu6z6Fr68jsyXjaS-CpJWCgR_PXZI8gYEUp6w2HI9lo35asE8CFR_YsftxXsc2C_1dTvnNH4ndEW1o_MCqu2BMJQnUQNBHIbsaGJ7A2iP82PdrE30tD7q96iw/s1600-h/aesthetos-kosmos.jpg

όπου και θα εντοπίσετε τους Αφομοιωτικούς ή Ηγεμονικούς Θεούς ]

Οι ηγεμονικοί θεοί λοιπόν βρίσκονται αμέσως μετά την νοερή τάξη στην οποία βρίσκεται ο Δημιουργός και από αυτούς ξεκινά ο αισθητός κόσμος.

«Γιατί όλες οι σειρές των ηγεμονικών θεών έχουν την κορυφή τους στην μια νοερή δημιουργία και γύρω από εκείνη έχουν λάβει υπόσταση»

(Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία VI 5.18-19)

Ετσι λοιπόν όλη η δομή συνίσταται στο ότι τα διάφορα επίπεδα τ ης πραγματικότητας προκύπτουν από τα προηγούμενα τους (που είναι η αιτία τους) με ομοίωση και υπαρχούσης αυτής της ομοίωσης είναι δυνατή η επιστροφή στις αιτίες.

«Όλες δε οι πρόοδοι και οι επιστροφές ολοκληρώνονται από την αιτία της ομοιότητας. Και διότι κάθε προϊόν έχει λάβει υπόσταση μέσω της ομοιότητας με αυτό που το γέννησε και κάθε τι που επιστρέφει πραγματοποιεί την επιστροφή αυτή όταν εξομοιώνεται με τις δικές του αρχές»

(Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία VI 17.1-5)

Αρα λοιπόν σκοπός είναι η επιστροφή. Επειδή όμως η επιστροφή ενός προϊόντος γίνεται μόνο στην αιτία του, εμείς δεν μπορούμε να επιστρέψουμε κατ’ευθείαν στον Δημιουργό αλλά πρώτα στον ηγεμονικό θεό της σειράς μας.

«Γιατί όλα προσεύχονται σύμφωνα με την θέση που έχουν και υμνούν τους αρχηγούς των καθολικών σειρών είτε με νοερό είτε με λογικό είτε με φυσικό είτε με αισθητό τρόπο»

(Πρόκλος - Περί Ιερατικής Τέχνης 148.13-16)

Θα επιτευχθεί λοιπόν αυτό με ομοίωση μιας και έτσι έχουν προκύψει τα πάντα από τους ηγεμονικούς θεούς :

«Για να μιλήσουμε λοιπόν συνοπτικά, η δημιουργική μονάδα και ολόκληρο το πλήθος που είναι συμπαραταγμένο μαζί της κατευθύνουν κατά τρόπο ενιαίο, αρχηγικό και αδιαίρετο την εξίσωση των πάντων, ενώ η θεϊκή τάξη των ηγεμονικών θεών διαιρεί την ενότητα δημιουργικής ενέργειας και αναπτύσσει την καθολικότητα της ενέργειας των νοερών θεών και οδηγεί σε ποικιλία την απλότητα της πρόνοιας εκείνων.

Επομένως από αυτούς τους θεούς έχει φτάσει και η ομοιότητα σε όλα τα εγκόσμια όντα, στα πρώτα, στα ενδιάμεσα και στα τελευταία είδη της ζωής. Γιατί κάθετι που εξομοιώνεται λόγω της προέλευσης από τα αίτια του, εδραίωσε εκ των προτέρων μέσα του ένα κατώτερο είδος επικοινωνίας με τις δικές του αρχές»

(Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία VI 16.7-18)

Η ομοίωση αυτή δεν συνίσταται όμως μόνο στην ομοίωση των προϊόντων με τις αιτίες τους αλλά και στην ομοιότητα μεταξύ των προϊόντων μεταξύ τους.

«Γιατί η ομοίωση είναι από την φύση της δύο ειδών σε όσα όντα προκύπτουν, γιατί εξομοιώνονται μεταξύ τους με βάση την κοινή τους πρόοδο από το Ενα και την επιστροφή τους και πάλι σε εκείνο, αλλά εξομοιώνονται και με τα ηγεμονικά και πρωταρχικά τους αίτια»

(Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία VI 23.20-23)

Επειδή λοιπόν όλες οι αιτίες είναι τελειότερες από τα προϊόντα τους, και καθώς όλα επιθυμούν την τελείωση, όλα τελικά παλεύουν για την ενότητα.

Αρα λοιπόν η ενότητα είναι αυτή που είναι ο απώτερος σκοπός μας, την οποία θα πετύχουμε όταν μέσω της ομοιότητος επιστρέψουμε στην αιτία μας μέσω των ηγεμονικών θεών χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα σύμβολα.

Και επιτυγχάνοντας την ενότητα στην τάξη μας (στην τάξη της Ψυχής μιας και είμαστε ψυχές) επιτυγχάνουμε την θέωση μας :

«Στον βαθμό που τα πάντα είναι απότοκα του Ενός και έχουν αναχθεί στο ένα αίτιο των πάντων και, για να πω την γνώμη μου, στον βαθμό που έχουν θεοποιηθεί όλα. Γιατί θα μπορούσες να πεις ότι κάθε τι, με το να μετέχει στο ‘Ενα, έχει θεοποιηθεί ανάλογα με την βαθμίδα του, ακόμα και αν μιλήσεις για τα τελευταία όντα. Γιατί αν ταυτίζεται ο θεός και το Εν, επειδή δεν υπάρχει τίποτα ανώτερο από τον θεό και από το ‘Ενα, τότε η ενοποίηση και η θεοποίηση θα ταυτίζονται»

(Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 641.5-13)

Γιατί όπως μας λέει και ο Πλάτων στον Θεαίτητο 176a-b :

«Για αυτό και πρέπει να προσπαθήσουμε να φύγουμε από εδώ το ταχύτερον. Η φυγή δε είναι ομοίωση με τον θεό κατά το δυνατόν. Ομοίωσις δε είναι να γίνουμε δίκαιοι και όσιοι με φρόνηση»

[Σχετικά με την έννοια της θέωσης ανατρέξτε και σε αυτή την ανάρτηση : http://empedotimos.blogspot.com/2009/03/blog-post_25.html ]

ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΟΛΩΝ - ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ, ΟΙ ΜΥΘΟΙ, ΟΙ ΥΜΝΟΙ ΚΑΙ Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΣΤΗΝ ΣΥΜΒΟΛΙΚΗ

Οπως έχουμε ήδη δει, τα σύμβολα είναι το μέσον με το οποίο αποκτούμε σύνδεση με τον υπεραισθητό κόσμο.

Εκτός όμως από τα υλικά σύμβολα, σαν σύμβολα δρουν ανάμεσα σε άλλα, τα ονόματα, οι μύθοι, οι ύμνοι και ακόμα και αυτή η ίδια η φιλοσοφία.

Για όλα αυτά μας λέει ο Πρόκλος ότι η χρήση τους είναι ουσιαστικά μέρος της δράσης των συμβόλων μέσα μας.

Ετσι λοιπόν τα ονόματα των θεών αποτελούν σύμβολα, η γνώση των οποίων μας επιτρέπει την σύνδεση μαζί τους.

Οπως έχουμε ήδη δει τα ονόματα που χρησιμοποιούμε για τις θείες οντότητες έχουν μια συγκεκριμένη λογική.

( Δες : http://empedotimos.blogspot.com/2008/04/blog-post_30.html )

Τα ονόματα όμως αποτελούν και ισχυρά σύμβολα, η σωστή προφορά των οποίων μαζί με την γνώση της φύσεως του θείου κόσμου, μας επιτρέπει την δράση τους ως σύμβολα, όπως ακριβώς λειτουργούσαν και στα μυστήρια.

Μας λέει ο Πρόκλος στα Σχόλια στον Κρατύλο 71.65 κ.επ.

«Τέτοιας λογής είναι τα λεγόμενα σύμβολα των θεών, ενιαία κατά την μορφή ενόσω βρίσκονται στους υψηλότερους κόσμους και πολύμορφα στους υποδεέστερους. Αυτά μιμείται και η τέχνη των ιεροτελεστιών και, τα αδιάρθρωτα αυτά τα φέρνει ενώπιον μας με την προφορά τους.

Τα τρίτα στην σειρά σύμβολα που ξεκινούν από τις νοερές υποστάσεις και φθάνουν σε κάθε περίπτωση προχωρώντας μέχρι εμάς, είναι τα θεϊκά ονόματα με τα οποία ονομάζονται οι θεοί και δια των οποίων εξυμνούνται.

Αυτά τα φανέρωσαν οι ίδιοι οι θεοί, προς τους οποίους και στρέφονται πάλι, όντας προαγωγικά της ανθρώπινης γνώσης κατά τον βαθμό της φανερότητας τους.

Πράγματι μέσω αυτών μπορούμε να δηλώσουμε κάτι μεταξύ μας σχετικά με εκείνους αλλά και να διαλεχθούμε με τον εαυτό μας»

Ομως και οι μύθοι, οι οποίοι από τους πολλούς προσλαμβάνονται σαν ευφάνταστες διηγήσεις αν προσεγγισθούν κατάλληλα για τον σκοπό για τον οποίο φτιάχθηκαν είναι ισχυρά σύμβολα.

«Εξάλλου το ότι οι μύθοι επιδρούν και στους πολλούς το δείχνουν οι ιεροτελεστίες. Αυτές πράγματι χρησιμοποιώντας τους μύθους με σκοπό να κλείσουν μέσα τους την απόρρητη αλήθεια σχετικά με τους θεούς, αποβαίνουν για τις ψυχές αιτίες της ταύτισης αισθημάτων με τα δρώμενα, κατά τρόπο άγνωστο σε εμάς και θεϊκό.Έτσι , άλλοι από αυτούς που μετέχουν στις ιερές τελετές καταπλήσσονται κυριευμένοι από το θεϊκό δέος, ενώ άλλοι που προσαρμόζουν την διάθεση τους προς τα ιερά σύμβολα και εξέρχονται από τον εαυτό τους, τοποθετούνται στην περιοχή των θεών και ευφορούνται από το πνεύμα τους.Και σε κάθε περίπτωση τα επόμενα αυτών γένη, που είναι ανώτερα από εμάς, βάσει της εναρμόνισης και οικειότητας τους προς τα τέτοιου είδους σύμβολα, μας υψώνουν μέσω της συμπαθείας προς τους θεούς»

(Πρόκλος – Σχόλια στην Πολιτεία 2.108.17-27 )

Ομως, πότε θα μας «μιλήσουν» οι μύθοι και πότε θα δράσουν ως σύμβολα ;

Μα, όπως έχουμε πει και σε άλλες περιπτώσεις, μόνο όταν γνωρίζουμε ποιοί και για ποιό σκοπό τους έφτιαξαν και σε ποιό ευρύτερο σκεπτικό εντάσσονται, άλλωστε και η χρήση τους στα μυστήρια λειτουργούσε έτσι ακριβώς.

«Τα τελευταία δηλαδή, για τους πολλούς ανθρώπους είναι γελοία, για εκείνους τους λίγους όμως που μπορούν να ανυψωθούν προς τον νου αποτελούν έκφανση της ομοιοπάθειας τους προς την πραγματικότητα και βεβαίωση που προκύπτει από τα ίδια τα ιερατικά έργα της σύμφυτης των θείων όντων δύναμης. Πραγματικά οι θεοί ευχαριστιούνται στο άκουσμα τέτοιων συμβόλων, ανταποκρίνονται αμέσως σε όσους τους καλούν και φανερώνουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους μέσα από αυτά, καθότι τα θεωρούν σημάδια συγγενικά τους και κατεξοχήν γνώριμα τους. Τα μυστήρια και οι τελετουργίες επίσης με αυτά εκδηλώνουν την δημιουργική ενέργεια τους, και μέσα από αυτά προκαλούν, για όσους είναι μυημένοι να βλέπουν, θεάματα τέλεια, γεμάτα εσωτερική ηρεμία και απλόμορφα, για τα οποία ο νέος στην ηλικία και πολύ περισσότερο ο ανώριμος στον χαρακτήρα είναι ανεπίδεκτος»

(Πρόκλος – Σχόλια στην Πολιτεία 2.83.15- 84.2)

Ενα άλλο ισχυρό σύμβολο είναι οι ύμνοι. Γιατί η σωστή απαγγελία των ύμνων (όπως είδαμε ότι γίνεται με τα ονόματα) μας συνδέει με την θεότητα. Για να συνδεθούμε όμως με την θεότητ.α πρέπει να ξέρουμε την φύση της ώστε να μπορέσουμε να συντονιστούμε νοητικά

(δες σχετικά : http://empedotimos.blogspot.com/2009/05/blog-post_31.html )

Άλλωστε όπως μας λέει ο Πρόκλος στα Σχόλια στην Πολιτεία 2.250.6-28, μέσω των ύμνων και των ονομάτων που περιέχουν δηλώνονται συμβολικά οι νοήσεις μας προς τις ανώτερες τάξεις :

«Διότι θα ήταν γελοίο να νομίζει κανείς ότι οι ύμνοι διαιρούνται στα αλήθεια χρονικά, και ότι μέσω αυτών δεν δηλώνεται συμβολικά η πρώτη, η ενδιάμεση και η τελευταία ενέργεια των νοήσεων, ενέργειες που είναι όλες πέρα και πάνω από τον χρόνο, και ο μύθος μέσω των δηλωτικών χρόνου ονομάτων δείχνει την εναλλαγή των άχρονων νοήσεων....Αλλά αν θέλεις δες και με άλλο τρόπο την εξήγηση της σχέσης των ύμνων με τον χρόνο. Διότι γενικά το γεγονός καθαυτό του ότι υμνούν δηλώνει ότι η νοητική τους ενέργεια είναι στραμμένη προς τις ανώτερες αιτίες. Πραγματικά οι ύμνοι αναπέμπονται προς τους θεούς, τους ανώτερους και όχι τους κατώτερους»

Συνεπώς δεν αρκεί απλώς η απαγγελία ενός ύμνου αν αυτή στερείται από το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο που επιτρέπει την ενεργοποίηση της σύνδεσης με τον θείο κόσμο κατά την απαγγελία.

Και έτσι, πως να μην είναι και η φιλοσοφία βασικό συστατικό της συμβολικής μιας και αυτή αποτελεί ύμνο όπως μας λέει ο Σωκράτης στον Κρατύλο :

«Λέμε λοιπόν ότι και η ίδια η φιλοσοφία είναι μέγιστη μουσική, όπως θα λέγαμε ότι είναι και η ερωτική τέχνη αυτή που θα συντόνιζε κατεξοχήν ερωτικά όχι την λύρα αλλά την ίδια την ψυχή, με την αρίστη αρμονία, χάρη στην οποία η ψυχή μπορεί τόσο να κοσμεί και να διευθετεί όλα τα ανθρώπινα όσο και να υμνεί τέλεια τα θεία, μιμούμενη τον ίδιο τον Απόλλωνα Μουσηγέτη, ο οποίος με τις νοερές του ωδές υμνεί τον πατέρα και συνέχει τον σύμπαντα κόσμο με τα ακατάλυτα δεσμά κουνώντας μαζί τα πάντα όπως λέει ο Σωκράτης στον Κρατύλο»

(Πρόκλος – Σχόλια στην Πολιτεία 1.57.11-16)

Αρα λοιπόν, δεν μπορούμε να ασχοληθούμε με την Συμβολική αν δεν γνωρίζουμε το Φιλοσοφικό υπόβαθρο στο οποίο εντάσσονται τα σύμβολα που προτιθέμεθα να μελετήσουμε, ώστε να καταστούμε ικανοί να ενεργοποιήσουμε τις συνάψεις που υπάρχουν μεταξύ των συμβόλων και του υπεραισθητού κόσμου.

Γιατί τότε μόνο θα έχουμε μια στέρεη προσέγγιση στα σύμβολα και δεν θα βολοδέρνουμε μεταξύ προσωπικών απόψεων και ευφάνταστων «αποσυμβολισμών» που θα ικανοποιούν ό,τι θέλουμε να δούμε και όχι ό,τι πράγματι θέλει να μας πει ένα σύμβολο.

ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΟΛΩΝ - Ο ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΑΟΥ

Είναι ευρύτερα γνωστό ότι όλοι οι αρχαίοι ναοί – με ελάχιστες εξαιρέσεις – ήταν προσανατολισμένοι στον άξονα Ανατολή-Δύση και μάλιστα είχαν την είσοδο τους από την Ανατολική πλευρά.Οπως μας λέει ο Πορφύριος στο Περί του εν Οδυσσεία των νυμφών άντρου 3.23 :

« ως αν σχεδόν πάντων των ιερών τα μεν αγάλματα και τας εισόδους εχόντων προς ανατολήν τετραμμένας, των δε εισιόντων προς δύσιν αφορώντων, όταν αντιπρόσωποι των αγαλμάτων εστώτες τοις θεοίς τας λιτάς και θεραπείας προσάγωσι»

«Δεδομένου ότι σε όλους σχεδόν τους ναούς τα αγάλματα και οι είσοδοι είναι στραμμένα προς την Ανατολήν, και όσοι μπαίνουν κοιτάζουν προς τα δυτικά, όταν στέκονται απέναντι στα αγάλματα για να προσευχηθούν και να λατρέψουν τους θεούς».

Και αυτό όχι τυχαία καθώς ο Ηλιος αποτελώντας εικόνα του Αγαθού κατά τον Πλάτωνα και θεωρούμενος αρχή της κινήσεως αποτύπωνε την απορροή των θείων δυνάμεων προς τον αισθητό κόσμο.

«Πυθαγόρας, Πλάτων, Αριστοτέλης δεξιά του κόσμου τα ανατολικά μέρη, αφ’ ων η αρχή της κινήσεως, αριστερά δε τα δυτικά» μας λέει ο Ευσέβιος στην Ευαγγελική Προπαρασκευή 15.41.1.2

Αλλωστε οι Πυθαγόρειοι θεωρούσαν ως άνω μέρος του ουρανού το δεξιό και το αριστερό το κάτω, όπως μας λέει ο Σιμπλίκιος στα Σχόλια του στο Περί Ουρανού του Αριστοτέλη 7.392.14:

“ειπερ, ως αυτός εν τω δευτέρω της συναγωγής των Πυθαγορικών ιστορεί,του όλου ουρανού το μεν άνω λέγουσιν είναι, το δε κάτω, και το μεν άνω του ουρανού δεξιόν είναι, το δε κάτω αριστερόν”

Με άλλα λόγια λοιπόν ό,τι προέρχεται από την Ανατολή θεωρείται απόρροια των θείων δυνάμεων προς τα όντα του αισθητού.

Με τον προσανατολισμό αυτό λοιπόν οι ναοί προσδιόριζαν την ευρύτερη συμβολική που διέτρεχε όλον τον ναό.

Εχοντας λοιπόν την είσοδο του ναού στραμμένη προς την Ανατολή, ο ήλιος όπως ανέβαινε στο στερέωμα έλουζε τον ναό με τις ακτίνες του και έτσι συμβολικά «φόρτιζε» τον ναό με τις θείες δυνάμεις, ώστε πλέον να λειτουργεί σαν πραγματικό σύμβολο του υπεραισθητού κόσμου.

Είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση ότι η είσοδος στον ναό απαγορευόταν για τους θνητούς και μόνον οι ιερείς έμπαιναν μέσα για να τελέσουν τις κατάλληλες ιερατικές πράξεις.

Τονίσαμε δε ότι η απαγόρευση αυτή ήταν υπενθύμιση για το ότι οι θνητοί όντες στον αισθητό κόσμο και συνεπώς ένσαρκοι δεν μπορούσαν να εισέλθουν στον υπεραισθητό κόσμο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι Αιγυπτιακοί ναοί είχαν την ίδια λειτουργία και τον ίδιο προσανατολισμό.

Η διαφοροποίηση ήταν ότι οι Αιγυπτιακοί ναοί περικλείοντο από τείχος και η είσοδος των πιστών εγίνοντο περνώντας από δύο μεγάλες στήλες που ήταν στην είσοδο του τεμένους που οδηγούσε στον κεντρικό περίβολο όπου υπήρχε ο βωμός και οι οποίες στήλες σηματοδοτούσαν την είσοδο στο Αμέντι, δηλαδή τον κόσμο των νεκρών, τον Αδη δηλαδή.

Με άλλα λόγια και εκεί η παρουσία των πιστών έπρεπε να είναι σε κατάσταση που υπερέβαινε τον αισθητό κόσμο, ώστε να συντονισθούν με το κατάλληλο περιβάλλον που θα τους έδινε την δυνατότητα επικοινωνίας με ανώτερες καταστάσεις.

Εχουμε βάσιμες ενδείξεις να υποθέσουμε ότι μέσα στον ναό η κίνηση των ιερέων ήταν συγκεκριμένη ανάλογα με το τι τελετουργικές πράξεις εγίνοντο.

Δεδομένου λοιπόν ότι η Ανατολή συμβόλιζε την αρχή της κινήσεως και συνεπώς η Δύση την περάτωση της, οι όποιες ιερατικές πράξεις συμβόλιζαν απορροή θείων δυνάμεων στον αισθητό κόσμο, θα απεικονίζοντο σαν να ξεκινούσαν από την Ανατολή, οι δε πράξεις που συμβόλιζαν επιστροφή στον θείο κόσμο θα είχαν κατεύθυνση προς την Ανατολή, ή αλλοιώς σύμφωνα με τον Πρόκλο η μεν πρώτη απεικόνιζε την πρόοδο η δε δεύτερη την επιστροφή.

Πράγματι σε ένα σημείο των Σχολίων του στον Γοργία 5.೫, ο Ολυμπιόδωρος μας αποτυπώνει ότι :«η μεν γαρ από των αριστερών εις τα δεξιά δυτική εστιν, η δε από την δεξιάν επι τα αριστερά ανατολική·» .

Με άλλα λόγια η δεξιόστροφη κίνηση που απεικονίζει κίνηση προς την δύση απεικονίζει την πρόοδο, η δε αριστερόστροφη που απεικονίζει κίνηση προς την Ανατολή απεικονίζει την επιστροφή.

Αλλωστε η απεικόνιση των ιερέων και του χορού που υπάρχει στα διάφορα έργα των Αρχαίων ποιητών, τραγικών και μη, μας δείχνει ότι η κίνηση των ιερέων και του χορού όταν απομακρύνεται από την θυμέλη (που συμβολικά είναι ο βωμός του Διονύσου στο θέατρο) εγίνετο προς τα δεξιά τραγουδώντας/απαγγέλοντας την λεγόμενη στροφή, η δε κίνηση προς τον βωμό εγίνετο προς τα αριστερά τραγουδώντας/απαγγέλοντας την αντιστροφή (ενώ όταν παρέμεναν πλησίον του βωμού απήγγειλαν την επωδή).

Τόσο η στροφή, όσο και η αντιστροφή και η επωδή είχαν περιεχόμενο συμβατό με απομάκρυνση(πρόοδο), επιστροφή και παραμονή σε θεία κατάσταση.

(Αν θέλαμε να δώσουμε ένα πρακτικό παράδειγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν φαντασθούμε την κίνηση μέσα στον ναό σαν την κίνηση μιας βίδας, το «βίδωμα» της βίδας είναι η δεξιόστροφη κίνηση και προκαλεί κάθοδο, το δε «ξεβίδωμα» της βίδας είναι η αριστερόστροφη κίνηση και προκαλεί άνοδο/επιστροφή)

Εχουμε λοιπόν σοβαρές ενδείξεις ότι οι όποιες ιερατικές πράξεις και λειτουργίες εμιμούντο την κίνηση του Ηλίου και τα διάφορα στάδια της πορείας του Ηλίου αποτελούσαν σημαντικότατα σύμβολα βαθύτερων εσωτερικών και μυητικών λειτουργιών.

Ο Πορφύριος στο Αντρο των Νυμφών ೨೬.3 μας δίνει μια ένδειξη :

«Τον δε νότον θεοίς νέμοντες ισταμένης της μεσημβρίας εν τοις ναοίς των θεών τα παραπετάσματα έλκουσι, το Ομηρικόν δε τούτο φυλάσσοντες παράγγελμα, ως κατά την εις νότον έγκλισιν του θεού ου θέμις ανθρώπους εισιέναι εις τα ιερά, αλλ’ αθανάτων οδός εστιν. ιστασιν ουν το σύμβολον της μεσημβρίας και του νότου επί τη θύρα μεσημβριάζοντος του θεού. ουκούν ουδ’ επί των άλλων θυρών εφ’ οποίας ουν ώρας εξόν λαλείν ως ιεράς ούσης θύρας, και δια τούθ’οι Πυθαγόρειοι και οι παρ’ Αιγυπτίοις σοφοί μη λαλείν απηγόρευον διερχομένους ή θύρας ή πύλας, σεβομένους υπό σιωπής θεόν αρχήν των όλων έχοντα.»

δηλαδή :

«Επειδή όμως ο νότος έχει αποδοθεί στους θεούς, κατά την μεσημβρία τραβάνε στους ναούς τις κουρτίνες μπροστά από τα αγάλματα των θεών, τηρώντας την ομηρική εντολή, ότι όταν ο ήλιος πηγαίνει κατά τον νότο δεν επιτρέπεται να μπαίνουν άνθρωποι στους ναούς, αλλά αυτό είναι των αθανάτων πέρασμα.

Τοποθετούν λοιπόν το σύμβολο της μεσημβρίας και του νότου στις πύλες των ναών, όταν ο θεός Ηλιος βρίσκεται στο μεσουράνημα του.

Αλλά και στις άλλες πύλες δεν επιτρεπόταν να μιλάνε καθόλου σε οποιαδήποτε ώρα, επειδή οι πύλες θεωρούνταν ιερές.

Για τούτο οι Πυθαγόρειοι και οι σοφοί των Αιγυπτίων απαγόρευαν τις ομιλίες σε όσους περνούσαν τις θύρες ή πύλες, τιμώντας με την σιωπή τους τον θεό που κατείχε την αρχή των πάντων»

Αλλωστε σε πολλά σημεία των μυητικών Ελληνικών κειμένων η κίνηση προς τα Ανατολικά υποδηλώνει επιστροφή στο νοητό, η δε κίνηση προς τα δυτικά κάθοδο στον κόσμο της γέννησης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Αργοναυτική εκστρατεία η οποία έχει πορεία προς την Κολχίδα (η οποία είναι γεμάτη με ηλιακά σύμβολα και όπως καταγράφουν τα κείμενα μας αποτελεί την ύψιστη κατάσταση που μπορεί να αποκτήσει μια ανθρώπινη ψυχή) με σκοπό την απόκτηση του χρυσόμαλλου δέρατος που ουσιαστικά αποτελεί αλληγορική ένδειξη της επίτευξης πλήρους κάθαρσης του αυγοειδούς της ψυχής και συνεπώς της ολοκλήρωσης της.

Ας έχουμε λοιπόν υπόψιν μας και αυτό το στοιχείο όταν επισκεπτόμαστε έναν ναό, γιατί όντες συνειδητοποιημένοι τα σύμβολα μας μιλούν, αν δεν γνωρίζουμε τα σύμβολα είναι απλώς παραστάσεις χωρίς βαθύτερο νόημα.