Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ - ΤΟ ΑΦΗΓΗΜΑ

Μετά και την σημερινή  αποκαλυπτική συνέντευξη του κ.Λεφαντζή στον Ρ/Σ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ 90.1 εντοπίζοντας κάποια σημεία που ανέφερε ο κ.Λεφαντζής μπορούμε να καταλήξουμε σε ένα ΠΙΘΑΝΟ αφήγημα για το τι ΠΙΘΑΝΟΝ να έχει συμβεί με τον Τύμβο Καστά.
 

Τα σημεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν είναι τα εξής :

- Ο κιβωτιόσχημος τάφος είχε ΕΜΦΑΝΕΣ χώρισμα για την ύπαρξη τεφροδόχου και νεκρικής κλίνης.
   ¨Ετσι εξηγείται γιατί στις φωτογραφίες του τάφου υπάρχει αφημένο πάνω του ένα τμήμα πιθανόν      του καλύμματος του, σε μια "περίεργη" θέση. Αν κοιτάξουμε καλά αχνοφαίνεται κάτω από αυτό το κομμάτι το χώρισμα του κιβωτιόσχημου τάφου. Είναι προφανές ότι το κομμάτι του καλύπτρου του τάφου τοποθετήθηκε εκεί ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ για να μην φανούν τα δύο τμήματα του κιβωτιόσχημου τάφου και γίνουn έτσι αιτία "δύσκολων ερωτήσεων".

-

 Βέβαια το γεγονός της ύπαρξης χώρου για νεκρική κλίνη και τεφροδόχο είχε αναφερθεί σε προηγούμενη συνέντευξη του κ.Λεφαντζή στα Παραπολιτικά στις 9/3/2015.

- Το μνημείο κατασκευάστηκε αρχικά κατ' έντολήν Αλεξάνδρου ως ηρώον του Ηφαιστίωνα, ήταν επισκέψιμο και κατεσκευάσθη σε χώρο ήδη υπάρχοντος ννεκροταφείου ο οποίος και περιεβλήθη με μνημειακό περίβολο για να τονισθεί η σπουδαιότητα του μνημείου. Αυτό που δεν έγινε ξεκάθαρο ειναι αν χρησιμοποιήθηκε ήδη υπάρχον τάφος (κατά την προσωπική μου άποψη όχι) ή φτιάχθηκε απλώς ένας χώρος για προφορές και τελετουργικές λατρευτικές διαδικασίες (το πιο πιθανόν).

- Το ταφικό μνημείο είναι ο μόνος επισκέψιμος χώρος στον Τύμβο. Από τα συμφραζόμενα προκύπτει οτι ίσως ο κ.Λεφαντζής θεωρεί ότι πιθανόν να υπάρχει και άλλος χώρος μη επισκέψιμος!

- Ο τέταρτος χώρος ήταν αρχικά ανοιχτός, χωρίς την μαρμάρινη θύρα η οποία τοποθετήθηκε μετά μαζί με την ζωφόρο. Αυτό έγινε πριν από τον 2ο αι.(αναφορά του κ.Λεφαντζή σε παρέμβαση του σε συζήτηση στην ομάδα  "ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΤΥΜΒΟΥ ΚΑΣΤΑ - Η ΕΡΕΥΝΑ ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ"

Αρα συμπεραίνουμε ότι θύρα και ζωφόρος μπήκαν όταν πια άλλαξε η χρήση του μνημείου και από Ηρώον μετετράπη σε ταφικό μνημείο και αυτό έγινε σίγουρα πριν από τον 2ο αι. Άλλωστε γνωρίζουμε από την κα Περιστέρη ότι το ταφικό μνημείο επιχωματώνεται  τον 2ο αι. από τους τελευταίους Μακεδόνες για να προστατευθεί. (Γιατί αλήθεια να προστατευθεί αν ήταν κενός;)

Με αυτά τα καινούργια δεδομένα μπορούμε να τροποποιήσουμε το αφήγημα που αφορά το ταφικό μνημείο στον Τύμβο Καστά που κάναμε στις 10 Ιουνίου 2015 : Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-Ο ΜΑΚΡΥΣ ΚΙΒΩΤΙΟΣΧΗΜΟΣ ΤΑΦΟΣ, Η ΤΕΦΡΟΔΟΧΟΣ ΚΑΙ Ο «ΚΟΝΤΟΥΛΗΣ» : ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ‘Η/ΚΑΙ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝ;

-          Ο Ηφαιστείων πεθαίνει στα Εκβάτανα , μεταφέρεται μετά από κάποιους μήνες στην Βαβυλώνα όπου αποτεφρώνεται.

-          Ο Αλέξανδρος μόλις έμαθε τον θάνατο του Ηφαιστίωνα (το πιο πιθανόν όμως ίσως και από πριν αφού πήρε χρησμό από το μαντείο του Άμμωνα ότι μπορεί να τιμάται ο Ηφαιστίων ώς ήρως, για αυτό και υπάρχουν και άλλα ηρώα προς τιμήν του Ηφαιστίωνος) παραγγέλνει την κατασκευή ενός λαμπρού ταφικού μνημείου/ηρώον προς τιμήν του με σκοπό είτε να χρησιμοποιείται ως Ηρώον είτε για να εναποτεθούν τα οστά του εκεί (αν η εντολή εδόθη μετά τον θάνατο του Ηφαιστίωνα).   

      Δεδομένου ότι στην αρχή δεν υπήρχε θύρα που να απομονώνει τον τέταρτο χώρο το πιο πιθανόν είναι ότι η αρχική χρήση του μνημείου ήταν να χρησιμοποιηθεί σαν Ηρώον, δηλαδή δεν υπήρχαν αρχικά νεκροί ενταφιασμένοι αλλά απλώς ο χώρος χρησιμοποιείτο για να αποδίδονται τιμές στον Ηφαστίωνα. Αυτό  ίσως να σημαίνει οτι στην αρχική φάση ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΤΟΥ ΤΕΤΑΡΤΟΥ ΧΩΡΟΥ (ΤΡΙΤΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ) Ο ΚΙΒΩΤΙΟΣΧΗΜΟΣ ΤΑΦΟΣ.

      Άλλωστε ο κ.Λεφαντζής σε σχετική ερώτηση δεν απήντησε λέγοντας ότι χρειάζεται να λεχθούν πολλά πριν δοθεί μια απάντηση. Δεν ανεφέρθη επίσης πότε πιθανόν να τοποθετήθηκε η μαρμάρινη θύρα.

      -      Λίγους μήνες όμως μετά την αποτέφρωση του Ηφαιστείωνα πεθαίνει και ο Αλέξανδρος στην Βαβυλώνα και μεταφέρεται στην Αλεξάνδρεια όπου και θάβεται.

-          Όμως ο αρχικός προορισμός της σορού του Αλεξάνδρου ήταν η Μακεδονία όπως μας λέει ο Παυσανίας.  Ενώ όμως όλοι υποθέτουν ότι ήταν οι Αιγές, ίσως το γεγονός ότι ήδη υπήρχε σε κατασκευή υπέρλαμπρο μνημείο για τον Ηφαιστώνα, ο τελικός προορισμός του ήταν η Αμφίπολη.

     

-          Δεδομένου ότι ο τάφος ήταν ακόμα στο στάδιο κατασκευής (εκτιμάται ότι η κατασκευή του διήρκησε πάνω από δύο χρόνια   και  «κατά σύμπτωση» η αρμάμαξα με την σορό του Αλεξάνδρου ξεκίνησε από την Βαβυλώνα δύο χρόνια μετά τον θάνατο του Αλεξάνδρου)  ο ταφικός θάλαμος και ο κιβωτιόσχημος τάφος ετοιμάστηκαν για να υποδεχτούν την σορό του Αλεξάνδρου αλλά και την τεφροδόχο του Ηφαιστίωνα. 

      

      Δηλαδή ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΠΕΔΟ ΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΘΑΛΑΜΟΥ κατασκευάζεται ο κιβωτιόσχημος τάφος, είχε δε τέτοιες διαστάσεις και δύο χώρους ώστε να υποδεχτεί και την τεφροδόχο με τον Ηφαιστίωνα και την σορό του Αλεξάνδρου. Έτσι ο δεύτερος θάλαμος στολίζεται με όλα εκείνα τα σύμβολα που αρμόζουν σε δύο αφηρωισμένους νεκρούς, ιδιαίτερα δε για τον Αλέξανδρο τοποθετούνται οι ρόδακες αλλά και το χαρακτηριστικό γαλάζιο μάτι στο άλογο του ψηφιδωτού (κατ’εμέ το αδιαμφισβήτητο και καταλυτικό χαρακτηριστικό που παραπέμπει στον Αλέξανδρο -βλέπε    "ΤΟ ΜΑΤΙ ΠΟΥ....ΒΓΑΖΕΙ ΜΑΤΙ"). Την εσκεμμένη τοποθέτηση του γαλάζιου ματιού αποκάλυψε η κα Περιστέρη στην παρουσίαση στις 30/9/2015 στο ΑΠΘ, λέγοντας μάλιστα ότι χρησιμοποιήθηκε ευμεγέθης γυάλινη χάντρα και όχι φηφίδα όπως στο υπόλοιπο ψηφιδωτό, πράγμα που ήδη είχαμε εντοπίσει στην σχετική ανάρτηση.

     - Οταν τελικά (το πότε,  το εάν και το πως είναι ακόμα ασαφές) μεταφέρονται οι σοροί του Ηφαιστίωνα και του Αλεξάνδρου, τοποθετούνται στον κιβωτιόσχημο τάφο, σκεπάζεται αυτός με το πώρινο δάπεδο, τοποθετείται η μαρμάρινη θύρα  και η ζωφόρος που απεικονίζει την πορεία των δύο ανδρών και κλείνει η μαρμάρινη θύρα. Ολο το χρονικό διάστημα μέχρι την μεταφορά των σορών, το μνημείο λειτουργεί ως Ηρώον απόδοσης τιμών στον Ηφαιστίωνα.

      Είναι καθοριστική η χρονολόγηση της τοποθέτησης της μαρμάρινης θύρας.  

     Ίσως ο κιβωτιόσχημος τάφος να κατασκευάστηκε τότε, κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου  και να μην υπήρχε από πριν.

            Σχετική προσπάθεια ερμηνείας της ζωφόρου θα παρουσιασσθεί σε επόμενη ανάρτηση.

            Σίγουρα προς το παρόν όλα αυτά είναι υποθέσεις.
           Αναμένουμε να αξιολογήσουμε και όσες άλλες πληροφορίες γίνουν διαθέσιμες.
           Εν αναμονή λοιπόν......