Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ – Η «ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΗΣ ΕΠΙΧΩΣΗ»

Η επιμελημένη και δαπανηρή επίχωση του ταφικού μνημείου του Τύμβου Καστά περιέχει το κλειδί της λύσης του μυστηρίου του Τύμβου Καστά.  Αυτό οδηγεί και στο συμπέρασμα ότι τα ευρήματα από το ταφικό μνημείο σίγουρα θα ήταν  για αυτούς που σφράγισαν το μνημείο πολύ σημαντικά για να προχωρήσουν σε αυτήν την επίχωση και δεδομένου ότι βρέθηκαν σκελετικά ευρήματα, αυτό σημαίνει ότι κάποιος ή κάποιοι από τους ευρεθέντες σκελετούς θα πρέπει να είναι πολύ σημαντικοί ώστε να χρειάζονται τέτοια επιμελημένη προστασία.

Μετά την παρουσίαση της ανασκαφικής ομάδας στις 29/11/2014 και την ανακοίνωση δεδομένων που δεν ήταν γνωστά προηγουμένως, φαίνεται ότι το ταφικό μνημείο του Τύμβου Καστά επιχωματώθηκε κατά την Ρωμαϊκή εποχή. 

Γιατί όμως οι Ρωμαίοι να μπουν στον κόπο και να υποστούν κόστος για να προστατέψουν το μνημείο; Και μόνο η ύπαρξη του σφραγιστικού τοίχου μπροστά από τις Καρυάτιδες είναι σημάδι ότι η επίχωση έγινε για προστασία του μνημείου και των περιεχομένων του και όχι ως μια απλή «εξαφάνιση από προσώπου γης».

Αλλωστε όπως αναφέρει και ο κ.Λεφαντζής στις 29/11/2014 η επίχωση του τάφου έγινε σχεδόν συγχρόνως με το ξήλωμα  του περιβόλου.  Αυτό δηλαδή που ξήλωναν οι Ρωμαίοι το προστάτευαν κιόλας; Μήπως λόγω της σημαντικότητας του έπρεπε να αποκρυβεί προστατεύοντας τέλεια όπως αποδεικνύεται το περιεχόμενο του;

Και τι Μακεδονικό είχε τόσο μεγάλη σημασία για τους Ρωμαίους και ειδικά για τον Σεβήρο  ή/και τον Καρακάλλα όπως θα δούμε παρακάτω;

Η περίπτωση αυτή σε ανύποπτο χρόνο είχε συζητηθεί από σχολιαστές του ιστολογίου (βλέπε: "ΑΝ ΣΩΖΟΤΑΝ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΙΣΩΣ ΝΑ ΕΙΧΑΜΕ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ" ) και με βάση τα τότε νεώτερα δεδομένα θεωρήθηκε ως πιθανή εξήγηση ότι η επιχωμάτωση του ταφικού μνημείου έγινε από τον Σεβήρο ή τον Καρακάλλα.  

Πράγματι οι Σεβήρος και Καρακάλλας χρονολογικά σχετίζονται με την σφράγιση του Τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια ο πρώτος  και με την τελευταία επίσκεψη κάποιου στον τάφο του Αλεξάνδρου ο δεύτερος.

Όμως ο Σεβήρος έχει να κάνει και με την αρπαγή από τους Αιγυπτιακούς ναούς όλων των βιβλίων ώστε να μην παραμείνει τίποτα από τα άρρητα που είχαν καταγραφεί σε αυτά, όπως μας λέει ο Δίων ο Κάσσιος στην Ρωμαϊκή του ιστορία 76.13.2:

Αφορούσε όμως μόνο τα γραφέντα σχετικά με άρρητες γνώσεις ή υπήρχαν και άλλα στοιχεία που έπρεπε να «εξαφανισθούν» από προσώπου γης όπως για παράδειγμα σχετικά με την ταφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου ; Δεν γνωρίζουμε, αλλά δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε μιας και αμέσως μετά ο Σεβήρος προχώρησε στο σφράγισμα του τάφου του Αλεξάνδρου!

Μήπως λοιπόν γι’αυτό μετά τον Σεβήρο/Καρακάλλα οι ιστορικοί δεν αναφέρουν τίποτα για τον τάφο του Αλεξάνδρου;

Βέβαια χρονολογικά υπάρχει μια ασυνέπεια. Ο υιός του Σεβήρου Καρακάλλας επισκέφτηκε τον σφραγισμένο από τον πατέρα του Σεβήρο Τάφο του Αλεξάνδρου Μήπως εδώ υπάρχει κάποιο θέμα με τα κείμενα καθώς όπως έχουμε δει υπάρχουν υποψίες ότι σε πολλά σημεία πιθανόν να έχουν υποστεί αλλοιώσεις; (βλεπε :  ΓΙΑΤΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΕΤΑΦΗ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ )

Ποιόν τάφο λοιπόν σφράγισε ο Σεβήρος και ποιον επισκέφτηκε ο Καρακάλλας; 

Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι ο Edward Gibbon στο έργο του "Η Ιστορία της Παρακμής και της Πτώσης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας" δεν αναφέρει καθόλου τις επισκέψεις του Σεβήρου και του Καρακάλλα στον Τάφο του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια, όπως παρατηρεί ο Edward Daniel Clark στο έργο του : "The Tomb of Alexander- A Dissertation on the Sarophagus brought Alexandria and now in the British Museum" στην σελίδα 64.

Δεδομένου ότι η συγγραφή του έργου του βασιζόταν σε πρωτότυπες πηγές είναι αξιοπερίεργο που αγνοεί τις αναφορές που ήδη γνωρίζουμε εμείς. Εκτός και αν είχε στην κατοχή του πηγές που έδιναν άλλη εικόνα για αυτό το θέμα.

Ας δούμε μια πολύ συγκροτημένη προσέγγιση από τους πολύ καλούς φίλους του ιστολογίου Έλενα Β. και Planet σχετικά με το θέμα που ίσως ρίχνει φως στο μυστήριο του ταφικού μνημείου.

================================================

Ο Σεπτίμιος Σεβήρος, ο Καρακάλλας κι ο τύμβος Καστά

Παίρνοντας ως δεδομένο όσα ανέφεραν οι ανασκαφείς στην ομιλία τους στο ΥΠΠΟ στις 29/11/2014 περί επίχωσης του μνημείου στο λόφο Καστά από τους Ρωμαίους, θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μια υπόθεση εργασίας για το ποιος και γιατί θα μπορούσε να πραγματοποιήσει κάτι τέτοιο κατά τα Ρωμαϊκά χρόνια. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι βρέθηκε το πέδιλο του γερανού το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τους Ρωμαίους για να αφαιρεθεί υλικό από τον μαρμάρινο περίβολο, καθώς και ράμπες οι οποίες υποδηλώνουν ξεφόρτωμα υλικού από την κορυφή. Υποστηρίζεται επίσης στην ίδια ομιλία, ότι την ίδια εποχή που ακολούθησε το ξήλωμα του περιβόλου, θα πρέπει να έγινε και η κατάχωση του μνημείου, αν και η ακριβής χρονική απόσταση των δύο γεγονότων δεν προσδιορίστηκε.

Γνωρίζουμε από ευρήματα προηγούμενων ανασκαφών στην Αμφίπολη ότι στην εποχή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων έγιναν τιμητικά ψηφίσματα προς τους εξής αυτοκράτορες: Σεπτίμιο Σεβήρο, Μάρκο Αυρήλιο, Αντωνίνο, Καρακάλλα, Γέτα και Αδριανό (1).  Ο Καρακάλλας και ο Γέτας ήταν γιοι του Σεπτιμίου Σεβήρου. Στο παρόν άρθρο θα εστιάσουμε σε δύο από αυτά τα πρόσωπα,  τον Σεβήρο και τον Καρακάλλα.

1. Σεπτίμιος Σεβήρος

Ο Σεβήρος διετέλεσε αυτοκράτορας της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας μεταξύ του 193 και το 211 μ.Χ. Ο Δίων Κάσσιος αναφέρει πως ο Σεβήρος σφράγισε τον τάφο του Μεγάλου Αλέξανδρου στην Αλεξάνδρεια κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του εκεί το 199 μ.Χ.. Οι λόγοι για αυτή του την πράξη είναι άγνωστοι, δεν είναι όμως απίθανο ο ίδιος ο Σεπτίμιος Σεβήρος να επανέλαβε την πράξη της σφράγισης του αλεξανδρινού τάφου και λίγο αργότερα και στον τύμβο Καστά. Η επιμελημένη επίχωση του μνημείου με τους σφραγιστικούς τοίχους εσωτερικά του μνημείου ήταν ένα μεγάλο και μάλλον δαπανηρό έργο. Ενδεχομένως αυτός που διέταξε την επίχωσή του κατά τα ρωμαϊκά χρόνια να ήθελε να το προστατέψει και ταυτόχρονα να το αποκρύψει ώστε να μην δεχτεί άλλες επιθέσεις, αλλά ταυτόχρονα να το αφανίσει από την ιστορία. Από πού όμως θα μπορούσε να προκύψει ένα τέτοιο κινητρο για τον Σεβήρο; Ας δούμε κάποια στοιχεία που γνωρίζουμε για αυτόν. 

Ο Σεβήρος είχε στο προσωπικό του ιερό, αγάλματα του Ορφέα, του Ιησού και του φιλοσόφου Απολλώνιου Τυανέα (2). Τιμούσε δηλαδή στο ιερό του τρεις τόσο διαφορετικές θεότητες! Είχε μάλιστα αναθέσει στον σοφιστή Φλάβιο Φιλόστρατο (κατά παράκληση της γυναίκας του) να συντάξει την βιογραφία του θεοποιημένου φιλόσοφου Απολλώνιου Τυανέα σύμφωνα με χειρόγραφα που είχαν συγκεντρωθεί από τη σύζυγό του. 

Ο Απολλώνιος Τυανέας ο Νεοπυθαγόρειος, ήταν μια ιδιαιτέρως αινιγματική μορφή της Αρχαίας Ελλάδας. Έζησε τον 1^ο αιώνα (15-100μ.Χ.) ήταν ιερέας του Ασκληπιού και ένας από τους τελευταίους Πυθαγόρειους φιλοσόφους. Πίστευε ότι το Θείο μπορεί να το αναζητήσει κάποιος και να το βρει σε όλες τις θρησκείες και για αυτό το λόγο ταξίδεψε σε όλο τον γνωστό έως τότε κόσμο και έλαβε μέρος σε όλες της ανά τόπο άρρητες μυητικές τελετές. 

Ο Τυανέας ήταν τόσο σημαντική προσωπικότητα που ενέπνευσε όλους τους Ρωμαίους ηγέτες από την εποχή του Οκταβιανού Αυγούστου μέχρι και τον Σεβήρο. Ο φιλόσοφος Ευνάπιος έγραψε για τον Απολλώνιο: «Ο Τυανέας δεν είναι απλώς φιλόσοφος αλλά μία οντότητα – μέσον μεταξύ Θεών και ανθρώπων», ενώ ο Πορφύριος έγραφε πως ο Απολλώνιος ήταν «ανήρ φιλοσοφία πάση κεκοσμημένος» (3). Ο αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος (121-180 μ.Χ) παραδέχτηκε ότι χρωστούσε τη φιλοσοφία του στον Απολλώνιο.: «Από τον Απολλώνιο διδάχθηκα την ελευθερία της βούλησης και την κατανόηση, τη σταθερότητα στο σκοπό και να μην κοιτάζω τίποτα άλλο, ούτε για μια στιγμή, εκτός από το να σκέπτομαι λογικά» (3).

Έχοντας υπόψιν μας λοιπόν ότι ο Σεπτίμιος Σεβήρος λάτρευε σαν θεό του τον Απολλώνιο Τυανέα ο οποίος ήταν υπερασπιστής όλων των θρησκειών, θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι ο Σεβήρος περνώντας από την Αμφίπολη σεβάστηκε το ιερό μιας άλλης θρησκείας, στην οποία άλλωστε ίσως και να πίστευε αν αναλογιστούμε ότι στο ιερό του είχε άγαλμα του Ορφέα.

Μια διαφορετική εκδοχή για τα κίνητρα του Σεβήρου παρουσιάζεται από τον Ν. Saunders, (αρχαιολόγος και ανθρωπολόγος του University College London) στο βιβλίο του για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (4). O Saunders εστιάζει στο γεγονός πως μαζί με τον τάφο του Αλεξάνδρου σφραγίστηκαν σε αυτόν και μια σειρά από αποκρυφιστικά βιβλία που βρίσκονταν σε ναούς της Αλεξάνδρειας. Υποστηρίζει πως όταν ο Σεβήρος επισκέφτηκε την Αλεξάνδρεια, αναγνώρισε τη συνύπαρξη μιας ασυνήθιστης μείξης παγανιστικών και αιγυπτιακών λατρειών (που είχαν τη βάση τους στην ιστορία της πόλης και στη στενή της σχέση με τον Αλέξανδρο και τους Πτολεμαίους), όπως και χριστιανικών λατρειών. Οι θρησκευτικές αυτές πρακτικές ήταν αντίθετες και με τη επίσημη θρησκεία της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, και η συνύπαρξη όλων αυτών των στοιχείων δημιουργούσε κινδύνους για τη σταθερότητα στην Αλεξάνδρεια και την ευρύτερη περιοχή. Το κίνητρο για τη σφράγιση του τάφου του Μ. Αλεξάνδρου (μαζί με τα αποκρυφιστικά βιβλία) ίσως εντοπίζεται σε αυτές τις ανησυχίες του Σεβήρου.  

Ίσως και τα αίτια της σφράγισης και απόκρυψης του μνημείου της Αμφίπολης να είναι παρόμοια, αν αποδώσουμε την πράξη στο Σεβήρο, ο οποίος επισκέφτηκε την περιοχή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του. Στην Αμφίπολη της εποχής του Σεβήρου συνυπήρχαν αρκετές διαφορετικές λατρείες, όπως πχ. αποτυπώνεται σε μαρμάρινο αναθηματικό ανάγλυφο του 2ου μ.Χ. αιώνα. Το ανάγλυφο καταγράφηκε για πρώτη φορά απο περιηγητές του 19^ου αιώνα ως τμήμα της τοιχοποιίας εκκλησίας της Αμφιπόλεως. Πλέον βρίσκεται σε μουσείο της Ουγγαρίας (5) (Εικόνα 1). 

Εικονα 1 (πηγή: 5) Ανάγλυφη εικόνα σε μαρμάρινη πλάκα του 2^ου μ.Χ. αι. που βρέθηκε στην Αμφίπολη και είναι αφιερωμένη στο θεό Θεοδαίμονα, τον οποίο τιμούσαν στην Αμφίπολη

2. Καρακάλλας

Στην περίπτωση του Καρακάλλα, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορική αναφορά του περάσματός του από τη Μακεδονία, τη Θράκη και την Τροία, σε συνδυασμό με ένα κάπως αξιοπρόσεκτο αρχαιολογικό εύρημα.

Σύμφωνα με τον ιστορικό Ηρωδιανό, ο Καρακάλλας επισκέφτηκε το μακεδονικό σύνορο της Μακεδονίας στην Θράκη κι εκεί αυτοανακηρύχτηκε Μέγας Αλέξανδρος (6, 7)! Παρήγγειλε να ετοιμαστούν αγάλματα και πίνακες με τον Μέγα Αλέξανδρο και να τοποθετηθούν σε όλες τις πόλεις. Γέμισε το Καπιτώλειο και όλους τους ναούς της Ρώμης με αναπαραστάσεις του Μ. Αλεξάνδρου θέλοντας να πείσει όλους ότι ο ίδιος είναι ένας δεύτερος Μέγας Αλέξανδρος. Ο ίδιος ο Καρακάλλας φόρεσε μακεδονική ενδυμασία κι ονόμασε τους στρατηγούς του με τα ονόματα των αρχηγών του Αλέξανδρου. Τακτοποίησε ζητήματα στην περιοχή αυτή της Μακεδονίας όπως αυτός ήθελε και ξεκίνησε για την Πέργαμο στην Μικρά Ασία όπου ήθελε να μάθει για τις θεραπείες που προσέφερε το Ασκληπιείο εκεί. Μετά την Πέργαμο πήγε στην Τροία, όπου επισκέφτηκε όλα τα εναπομείναντα μνημεία. Στην Τροία κατέληξε στον τάφο/τύμβο που πιστευόταν εκείνη την εποχή πως ανήκε στον Αχιλλέα όπου πραγματοποίησε τελετές και αυτοανακηρύχτηκε Αχιλλέας.

Θέλοντας να αναβιώσει τα ομηρικά ταφικά έθιμα έψαξε για κάποιον που θα είναι ο Πάτροκλος κι έτσι βρήκε τον Φαιστό, ένα αιχμάλωτό του, ο οποίος κρατούσε το αρχείο του Καίσαρα και τον δηλητηρίασε. Για τον Φαιστό, ο Καρακάλλας παρήγγειλε την ανέγερση μεγάλης ταφικής πυράς στην οποία τοποθέτησε στο κέντρο το σώμα του νεκρού (που αντιπροσώπευε τον Πάτροκλο). Έκανε θυσίες κι έκοψε λίγα από τα ελάχιστα μαλλιά του σε ένδειξη πένθους, όπως ορίζει το ομηρικό έθιμο και όπως είχε πράξει και ο Αχιλλέας. Με την ταφή του Φαιστού θέλησε να κάνει ότι κι ο Αχιλλέας με τον Πάτροκλο κι ότι ο Αλέξανδρος με τον Ηφαιστίωνα. 

Εικόνα 2 (πηγή: 10) Uvesic Tepe, πιθανός τύμβος του Φαιστού στην Τροία

Ο Σλήμαν έκανε ανασκαφές τόσο στον υποτιθέμενο τύμβο του Αχιλλέα (Kesik Tepe), όπου σύμφωνα με το Ρωμαίο ιστορικό Αρριανό από την Νικομήδεια ο Μέγας Αλέξανδρος έκανε θυσίες. Ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν και σε ένα επίσης μεγάλο τύμβο λίγο πιο νότια που ονομάζεται Uvesik Tepe (Εικόνα 2). Το συγκεκριμένο λόφο, λόγω μεγαλοπρέπειας, τοποθεσίας αλλά και μερικών ευρημάτων, που για τους συνεργάτες του Σλήμαν έμοιαζαν πολύ μεταγενέστερα των ομηρικών χρόνων, τον απέδωσε στον Φαιστό (8, 9, 10), άποψη με την οποία συμφώνησαν και μεταγενέστεροι ερευνητές (11).

Σε μεταγενέστερες έρευνες από αυτές του Σλήμαν, που περιγράφονται στην αναφορά (13), παρουσιάζονται και μερικά ενδιαφέροντα κτερίσματα (Εικόνα 3). Κάποια από αυτά θυμίζουν έντονα τα σύμβολα που υπάρχουν στο ταφικό μνημείο του Καστά, όπως την κόρη, τις σφίγγες και τους λέοντες. Όλα τα μέλη συνυπάρχουν σε ένα μπρούτζινο αγαλματιδίο, για την κατάληξη του οποίου δε μπορέσαμε να βρούμε κάποιες περισσότερες πληροφορίες. Κατά την ανασκαφή βρέθηκαν επίσης στην περιοχή αγγεία ετρουσκικού ρυθμού (9, 11).

Αν και είναι πιθανό η ύπαρξη των κοινών χαρακτηριστικών αυτού του αγαλματιδίου με τον Καστά να είναι συμπτωματική, η υπόθεση πως τα κτερίσματα δείχνουν ότι ο Καρακάλλας ενδεχομένως είχε δει τον τάφο όσο ήταν στην Αμφίπολη δεν είναι ακραία. Αν είναι έτσι, τότε ο τύμβος δεν είχε επιχωθεί ακόμα (γύρω στο 212-214), και ίσως αυτός που τελικά διέταξε την επίχωση να ήταν ο Καρακάλλας. 

Αν όμως ήταν ο Καρακάλλας που όντως επίχωσε το μνημείο, ποιό θα μπορούσε να είναι το κίνητρό του; Ίσως να θεώρησε σωστό να μιμηθεί την πράξη του πατέρα του στην Αλεξάνδρεια και να πράξει το ίδιο και με το ταφικό μνημείο στον Καστά, παρακινούμενος από τα ίδια κίνητρα και θεωρώντας (ή και γνωρίζοντας) πως το μνημείο έχει άμεση ή έμμεση σχέση με τον Μέγα Αλέξανδρο. Στη συνέχεια τίμησε τον Φαιστό στην Τροία, προσφέροντας μεταξύ άλλων και αφιερώματα τα οποία βασίστηκαν σε παρατηρήσεις του στο μνημείο της Αμφίπολης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως κατά τον Δίων Κάσσιο, και ο Καρακάλλας τιμούσε τον Απολλώνιο Τυανέα, για τον οποίο ανήγειρε και ηρώον.

Εικόνα 3 (πηγή: 11) Κτερίσματα από τον φερόμενο ως τάφο του Φαιστού

Συμπεράσματα

Στο παραπάνω κείμενο παρουσιάσαμε μια σειρά από σενάρια τα οποία θα μπορούσαν να εξηγήσουν το κίνητρο για την επιχωμάτωση και απόκρυψη του μνημείου στο λόφο Καστά. Φυσικά, δε μπορούμε να απορρίψουμε το σενάριο αυτοκράτορες προγενέστεροι ή μεταγενέστεροι του Σεβήρου και του Καρακάλλα να ήταν αυτοί που πραγματοποίησαν τη σφράγιση του τάφου.

Για παράδειγμα, ένας ακόμα υποψήφιος θα μπορούσε να είναι ο Οκταβιανός Αύγουστος που το 42-43 μ.Χ. ανοικοδόμησε και οχύρωσε την Αμφίπολη. Προς τιμήν του ονομάστηκε η σημαντικότερη πύλη της πόλης ‘’Πύλη του αυτοκράτορα Αυγούστου’’ και στήθηκε ανδριάντας τους θεοποιημένου και αποκαλούμενου σωτήρα και κτίστη της πόλης αυτοκράτορα. Στα δύο μαρμάρινα βάθρα ήταν τοποθετημένοι σύμφωνα με τις επιγραφές, αριστερά ο ανδριάντας του ανθυπάτου Λεύκιος Καλπούρνιου Πείσωνα και δεξιά ο ανδριάντας του Αυγούστου (Εικόνα 4). Η ανοικοδόμηση κρίθηκε απαραίτητη δεδομένης της υποβαθμισμένης κατάστασης της περιοχής μετά απο μια σειρά απο επιδρομές, όπως αυτή των Θράκών κατέστρεψαν την Αμφίπολη κατά τον πόλεμο του Μυθριδάτη ΣΤ’ με τους Ρωμαίους. Η ανοικοδόμηση της Αμφίπολης θα χρειάστηκε σίγουρα τεράστιες ποσοτητες υλικού, τις οποίες ίσως ο Οκταβιανος τις εντόπισε στον περίβολο του τύμβου Καστά. Είναι συνεπώς πιο λογικό να συνδέσουμε τον Οκταβιανό με την καταστροφή του περιβόλου παρά με την επιχωμάτωση του μνημείου.  Άλλωστε, μερικά από τα σύμβολα που συναντάμε στο μνημείο του τύμβου Καστά χρησιμοποιήθηκαν και από τον Αύγουστο (π.χ. Σφίγγες, Καρυάτιδες). Αν αυτό δεν είναι συμπτωματικό, αναδεικνύει τη σχέση και το θαυμασμό του συγκεκριμένου αυτοκράτορα για το μνημείο, για το οποίο θα είχε περισσότερους λόγους να το «επαναφέρει στη ζωή» παρά να το αποκρύψει με επιχωμάτωση.  

Εικόνα 4, (πηγή: 1)Τα 2 βάθρα στην Πύλη του αυτοκράτορα Αυγούστου στην Αμφίπολη

Όσον αφορά τα δύο σενάρια στα οποία εστιάσαμε, η ιστορία του Καρακάλλα σε συνδυασμό με τά αρχαιολογικά ευρήματα στον τύμβο του Φαιστού, αφήνει περιθώρια για σύνδεση του συγκεκριμένου αυτοκράτορα με την ιστορική εξέλιξη του τύμβου Καστά, όπως επίσης και το γεγονός ότι στο συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο (Μακεδονικο σύνορο Θράκης) ο Καρακάλλας αυτοανακηρύχτηκε Μ. Αλέξανδρος δείχνει ότι το μνημείο ίσως έχει σύνδεση με τον Μ. Αλέξανδρο. Θεωρουμε ωστόσο ως πιο πιθανό η επίχωση να έγινε απο τον Σεπτίμιο για να προφυλλαξει/εξαφανισει τον ταφο οπως εκανε λιγα χρονια πριν με τον ταφο του Μ. Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια.

Περιμένουμε πως με την ανακοίνωση νέων δεδομένων για τις ανασκαφές κάποια από τα παραπάνω σενάρια να αποκτήσουν περισσότερο νόημα από άλλα και να αποτελέσουν τη βάση για ενδιαφέρουσα κουβέντα σχετικά με την επιχωμάτωση του μνημείου.

Αναφορές:

(1) Κυριάκος Παπακυριάκου, Ιστορία του νομού Σερρών από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι της απελευθερώσεώς του το 1912-1913

(2) https://gatesofnineveh.wordpress.com/2014/01/22/sextus-julius-africanus-and-the-dawn-of-christian-scholarship-part-1-the-diplomat/

(3) http://master-lista.blogspot.gr/2015/04/blog-post_729.html

(4) N. Saunders, Alexnader's Tomb: The two thousand year old obsession to find the tomb of the lost conqueror

(5) János György Szilágyi: Ancient Art. Department of Antiquities Handbook of the Permanent Exhibition Room V – 5:  http://www2.szepmuveszeti.hu/pegasos/targy.php?id=28

(6) Dilyana Boteva, Following  in Alexander’s Footsteps: The Case of Caracalla (https://www.academia.edu/444901/Following_in_Alexander_s_Footsteps_The_Case_of_Caracalla)

(7) http://www.livius.org/he-hg/herodian/hre408.html

(8) Henry Schliemann, Ilios: The city and country of the Trojans. The results and researches on the site of Troy and throughout the Troad in the years 1871-72-73-78-79.

(9) Philostratus's Heroikos: Religion And Cultural Identity In The Third Century C.Ε. (https://books.google.gr/books?id=KESzH7Mhyq0C&pg=PA161&lpg=PA161&dq=kesik%20tepe&source=bl&ots=p4XgclUnV3&sig=C2EZonA8qhCfTYrQUXRbwVkl19s&hl=en&sa=X& ei=r0QsVbz5FsPLaPTXgYAJ&ved=0CEoQ6AEwBw#v=onepage&q=kesik%20tepe&f=false)

(10) http://www.livius.org/to-ts/troy/troy_surroundings.html

 

(11) Choiseul-Gouffier, Voyage Pittoresque de la Grece, Tome Second (http://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/choiseul1809?sid=0515f40ad5049aaeeb58fb3a1de1afdc)

[Απαγορεύεται η αναδημοσίευση της ανάρτησης αυτής χωρίς αναφορά στην πηγή και χωρίς την πλήρη αναγραφή όλων των συντακτών όπως ακριβώς αναφέρονται σε αυτήν. Σε αντίθετη περίπτωση το ιστολόγιο επιφυλάσσεται για χρήση κάθε νομίμου δικαιώματος του]