Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ - ΜΕ ΤΗΝ ΜΑΤΙΑ ΕΝΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗ (ή ΠΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΤΑΦΙΚΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ)

Είμαι στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσω την εργασία  της πολύ καλής φίλης και  χρήστη του ιστολογίου virgi, η οποία χρησιμοποιώντας τις γνώσεις της σαν σχεδιάστρια και βασιζόμενη στα τεχνικά δεδομένα που έχουν ήδη δημοσιευθεί,  έκανε μια πρώτη προσπάθεια αποτύπωσης της δομής του τύμβου.

Με ευχάριστη έκπληξη παρατήρησα ότι αυτή η τεχνική προσέγγιση, που έγινε τελείως ανεξάρτητα από την υπόθεση που παρουσιάζει το παρόν ιστολόγιο, αβίαστα οδήγησε σε μια κάτοψη  που υλοποιεί σε απίστευτο βαθμό αυτό που έχει υποτεθεί νοητικά και με βάση τον ορθό λόγο.

Είμαι σίγουρος ότι και ανασκαφικά  η πραγματική δομή του τύμβου που θα προκύψει  θα επιβεβαιώνει τόσο την νοητική όσο και την σχεδιαστική προσέγγιση.

========

Η παρακάτω εργασία  έγινε με αφορμή τα προηγούμενα σχεδιαγράμματα που έλαβαν χώρα σε αυτό το Blog από τον Ζήνωνα και από μένα,καθώς και όσα γράφτηκαν εδώ και αλλού στο διαδίκτυο.

Θέλω να τονίσω ότι δεν πρόκειται για  «υπόθεση συνομωσίας» αλλά για απλή αποτύπωση.

Πάτησα λοιπόν πάνω στις σκιές και τα σχεδιαγράμματα των απεικονίσεων που βγήκαν στην δημοσιότητα των κυρίων Πολυμενάκου και Παπαθεοδώρου. Βεβαίως για τον δεύτερο δεν είμαστε απολύτως βέβαιοι ότι αυτά που δημοσιεύθηκαν ισχύουν, αλλά αν ισχύουν;  … ποιος ξέρει…

Αυτό που έκανα λοιπόν είναι :

Πήρα την φωτογραφία του Ζήνωνα (Α1) : 

Και τη φωτογραφία από την μελέτη Πολυμενάκου (Α2) :

Την φωτογραφία που κυκλοφόρησε ως κομμάτι της μελέτης Παππαθεοδώρου (Α3) :

Κατόπιν έβαλα την Α2 πάνω στην Α1 και βγήκε η Α4 :

Κατόπιν έβαλα πάνω στην Α4 την Α3 και προέκυψε η Α5:

Εδώ παρατήρησα κάτι κοινό. Ότι οι περιοχές από την μελέτη Πολυμενάκου Η5  και Η2 συμπίπτουν με τα δύο φωτεινά τετράγωνα που διακρίνονται  μέσα στην μεγάλη σκιά που υποτίθεται ότι οριοθετεί στο περίπου την περιοχή των ενδεχόμενων κτισμάτων ,στην «μελέτη  Παππαθεοδώρου».

Στο σχεδιαστικό μου πρόγραμμα έβαλα όλες τις πληροφορίες που έχουμε μέχρι σήμερα από διαστάσεις.  Αρχικά σχεδίασα λοιπόν τον τύμβο και το υπάρχον εύρημα της ανασκαφής.

Στο σχέδιο μου πρόσθεσα από πάνω  την Α5.

Άρχισα να σχεδιάζω γεωμετρικά τα ακαθόριστα  σχήματα  και τα ένωσα με αρχικό μου σχέδιο, οπότε και προέκυψαν τα παρακάτω  κατά σειρα :

Α6-Α7-Α8-Α9

και τα  τρισδιάστατα  Α10-Α11

Εννοείται  ότι η κορυφή είναι ο Βορράς.

Τι παρατήρησα σχεδιάζοντας:

1)      Το ισοσκελές τρίγωνο που σχηματίζεται στην κορυφή του σχεδίου από τα Η1-Η2-Η5

2)      Γενικά ο σχεδιασμός  δίνει την αίσθηση  ότι έχει επηρεαστεί απο  την μεγάλη πυραμίδα στην Γκίζα.

    

3)   Κατά την σχεδίαση προέκυπτε αβίαστα το «μέτρο» του Δεινοκράτη σε διάφορες κλίμακες! 

4)  Ο χώρος L2, που σημειώνεται με ερωτηματικό (?)  που χαρακτηρίστηκε από το άρθρο του κ.Πολυμενάκου ως "μια εικόνα ενός ιδιαίτερα διαταραγμένου υλικού" παρουσιάζει ενδιαφέρον και πολύ πιθανόν  να αποτελεί μέρος του ευρύτερου συγκροτήματος με το οποίο και να συνδέεται.

Αυτό το σχήμα προέκυψε από μια εργασία που σκοπό είχε την περιέργεια μου  για το τι μπορεί να προκύπτει    από τα σχήματα της σεισμικής  τομογραφίας. 

Δεν υποκαθιστά  σε καμία περίπτωση την ανασκαφή. 

Είναι αποκύημα καθαρά σχεδιαστικό  με βάση κάποια σχήματα που   τροφοδότησαν  την φαντασία μου  και την έμπνευση ως σχεδιάστριας.

Πιθανόν  να μην ισχύει  ολικά η εν μέρει η και να σημαίνει κάτι. Αλλά αυτό το σχήμα βγήκε!

Ευχαριστώ τον Εμπεδότιμο  για την φιλοξενία και την εμπιστοσύνη.

Virgidesign

www.virgidesign.com

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-Η ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΚΑΙ Η ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

Με μεγάλη ικανοποίηση παραθέτω την εργασία ενός φίλου του ιστολογίου, ο οποίος μέσα από τα υψηλού επιπέδου σχόλια των σχολιαστών του ιστολογίου, έκανε μια αποτύπωση της παρούσας κατάστασης του λόφου Καστά σε συνδυασμό με την σεισμική τομογραφια της εργασίας της ομάδας του κ.Πολυμενάκου, για να αποκτήσουμε έτσι μια πρώτη εικόνα για την τοποθεσία όπου γίνεται η ανασκαφή.

=======

Θα ήθελα να δηλώσω πως ούτε αρχαιολόγος ή ιστορικός είμαι, ούτε και γεωλόγος. Επομένως όλα όσα περιγράφω και συμπεραίνω είναι  μια ερασιτεχνική προσέγγιση ενός ανθρώπου που ενδιαφέρεται για το  συγκεκριμένο θέμα και απλά έκανε μερικές διαπιστώσεις.

Αρχίζω από το τεχνικό μέρος:

Χρησιμοποίησα σαν σημείο αναφοράς την απεικόνιση του τύμβου Καστά  από δορυφόρο της Google, (ημερομηνία λήψης εικόνων 31-1-2013), ώστε η κλίμακα να δίνει 100μ με 4 υποδιαιρέσεις (ανα25μ). Φρόντισα ο Βορράς να είναι στο άνω μέρος, όπως είναι και ο προκαθορισμένος προσανατολισμός στο Google Earth.

Πάνω σε αυτό υπερέθεσα σταδιακά την εικόνα της σεισμικής τομογραφίας 7α από την εργασία Polymenakos and All, της οποίας ο υπάρχων κάναβος είχε βήμα 25μ και ο Βορράς είναι επίσης στο άνω μέρος.

Το αποτέλεσμα φαίνεται διαδοχικά στις παρακάτω εικόνες:

 

 

Τώρα για να εντοπίσω το σημείο των ανασκαφών, μιας και η εικόνα του δορυφόρου ήταν από τον Ιανουάριο του 2013, χρησιμοποίησα την λήψη από ελικόπτερο του τύμβου από το κανάλι ΕΝΑ, δημιουργώντας ένα νοητό κάναβο από τις σειρές των δένδρων που βρίσκονται νότια του τύμβου:

Συμπεράσματα:
Αυτό που συμπεράνει κανείς, είναι πως η ανασκαφή στόχο είχε αρχικά το σημείο Η7, το οποίο εύλογα υποθέτει κανείς πως είναι μία πιθανή λιθοδομή, λόγω της αυξημένης ταχύτητας των ηχητικών κυμάτων.
Ο στόχος της ανασκαφής στο μέλλον φαντάζομαι πως θα είναι τα Η5, L1 και L2. Πράγμα που σε μερικές περιπτώσεις θα είναι δύσκολο λόγω των χωμάτων που έχουν αποτεθεί από την ανασκαφή.

Τις παραπάνω διαπιστώσεις παραδίδω στον Εμπεδότιμο και τους υπόλοιπους ταξιδιώτες του παρόντος ιστοτόπου, σαν βάση για  εποικοδομητική συζήτηση και εξαγωγή συνθετότερων συμπερασμάτων.

Ζήνων ο Κιτιεύς

Η παραπάνω αποτύπωση μπορεί να γίνει πιο κατανοητή μέσα από ένα βίντεο που έφτιαξε ο φίλος Ζήνων :

ΤΥΜΒΟΣ ΚΑΣΤΑ

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ – ΚΑΤ’ΕΝΤΟΛΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ ΚΑΙ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΔΕΙΝΟΚΡΑΤΗ

 Όπως έχουμε υποθέσει (βλέπε :  ΓΙΑΤΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΕΤΑΦΗ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ) , η σορός του Αλεξάνδρου αναχωρώντας από την Βαβυλώνα είχε προορισμό  τις Αιγές όπως μας αναφέρει ο Παυσανίας. Ο Πτολεμαίος όμως υφαρπάζει την σωρό την οποία και θάβει προσωρινά στην Μέμφιδα με βάση τον Παυσανία και το Πάριο Χρονικό (κατά την άποψη μου αποτεφρώνοντας την λόγω της αναφοράς του Παυσανία ότι τηρήθηκε  ο Μακεδονικός νόμος κατά την ταφή) και μετά από λίγους μήνες, μετά από κοινή συμφωνία των διαδόχων στην διάσκεψη στον Τριπαράδεισο, τα οστά του Αλεξάνδρου μεταφέρονται μαζί με τους δύο βασιλείς (Φίλιππο Αριδαίο και Αλέξανδρο Δ’) στην Μακεδονία όπου θάβεται στον ήδη ετοιμασμένο τάφο που κατασκευαζόταν την διετία κατά την οποία η σορός του Αλεξάνδρου ήταν σε «αναμονή» στην Βαβυλώνα.

Φαίνεται ότι και σε αυτήν την περίπτωση ο Παυσανίας αποδεικνύεται αξιόπιστος καθώς πολύ πρόσφατα ενημερώθηκα ότι ο διακεκριμένος ερευνητής περί του Μεγάλου Αλεξάνδρου και συγγραφέας σχετικών βιβλίων Andrew  Chugg  ανέφερε ότι   “the sources say his tomb was intended to be at Aegae and Andronikos found an empty tumulus under the centre of the great mound at Aegae, which Hammond considered to be a cenotaph for Alexander” δηλαδή ότι ο Ανδρόνικος βρήκε ένα άδειο τύμβο στο κέντρο της Μεγάλης Τούμπας στις Αιγές (Βεργίνα) τον οποίο ο διακεκριμένος μελετητής  Hammond θεώρησε ότι είναι το κενοτάφιο του Αλεξάνδρου.

Με άλλα λόγια η πληροφορία που έχουμε από τον Παυσανία είναι σωστή, πράγματι στις Αιγές ετοιμαζόταν κάποιος τάφος ο οποίος ήταν και ο προορισμός της πομπής που μετέφερε την σορό του Αλεξάνδρου από την Βαβυλώνα. Καθώς ο Πτολεμαίος υφάρπαξε την σορό και την έθαψε στην Μέμφιδα, ο τάφος αυτός παρέμεινε αχρησιμοποίητος.

Αυτή η νέα πληροφορία αφένός μεν αναιρεί μέρος της υπόθεσης  μας ότι η αναφορά για μεταφορά στις Αιγές ήταν παραπλανητική και ότι ο πραγματικός προορισμός από την αρχή ήταν η Αμφίπολη και αφ’ ετέρου  μας αναγκάζει να ερευνήσουμε αν ο Πτολεμαίος έπαιξε κάποιον ρόλο στην κατασκευή του τάφου της Αμφίπολης μιας και, αν η ευρύτερη υπόθεση μας είναι σωστή, σε αυτόν φαίνεται ότι ενταφιάστηκε ο Αλέξανδρος μετά την μεταφορά του από τον Αντίπατρο στην Μακεδονία.

Κρίνοντας από την γενική συμπεριφορά του Πτολεμαίου και της σχέσης του με τον Αλέξανδρο, υποθέσαμε ότι η πρόθεση του Πτολεμαίου με την υφαρπαγή της σορού του Αλεξάνδρου, ήταν η προστασία των συμφερόντων του υιού του Αλεξάνδρου, του Αλεξάνδρου Δ’ και την de facto αναγνώριση του ως τον μόνο διάδοχο του Αλεξάνδρου. 
(βλέπε :  ΓΙΑΤΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΙΘΑΝΟΝ ΝΑ ΕΤΑΦΗ ΣΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ )

Κάνουμε λοιπόν την υπόθεση ότι από την αρχή ο Πτολεμαίος  είχε διαβλέψει τις προθέσεις του Περδίκκα και των λοιπών αντιπάλων του Αλεξάνδρου για την  υφαρπαγή της βασιλείας από τον Αλέξανδρο Δ’ και προετοίμασε την πράξη του (την υφαρπαγή δηλαδή της σορού ) προετοιμάζοντας δε ταυτόχρονα και την κατασκευή ενός νέου τάφου, μακριά από τις Αιγές, στον οποίο θα εθάβετο ο Αλέξανδρος.

Πολύ πιθανόν λοιπόν ο Πτολεμαίος να ήταν αυτός ο οποίος έδωσε εντολή στον Δεινοκράτη να σχεδιάσει και να κατασκευάσει τον τάφο στον οποίο θα ενταφιαζόταν ο  Αλέξανδρος.

Αν δε υποθέσουμε ότι η κατάσταση στην Μακεδονία , και συγκεκριμένα στην περιοχή της Αμφίπολης, την διετία σχεδόν μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ήταν ευνοϊκά διακείμενη προς την αποκατάσταση του Αλεξάνδρου και του υιού του, που αυτό θα εσήμαινε δραστηριοποίηση ίσως της Ολυμπιάδας ή και του Κρατερού , ο οποίος άλλωστε επέστρεφε στην Μακεδονία με τους παλαιμάχους για να αναλάβει την θέση του Αντίπατρου κατ’έντολήν του ιδίου του Αλεξάνδρου, σε συνεννόηση με τον Πτολεμαίο για την κινητοποίηση των αναγκαίων πόρων για την κατασκευή του τάφου, τότε η υπόθεση μας να είναι πραγματικότητα είναι πολύ πιθανή.

Έτσι λοιπόν είναι και αναμενόμενο, ο Πτολεμαίος και ο Δεινοκράτης, επηρεασμένοι ίσως από την Αιγυπτιακή τεχνική κατασκευής τάφων να προσέθεσαν τέτοια χαρακτηριστικά στο ταφικό μνημείο, τα οποία και διακρίνουμε σήμερα, όπως υπερμεγέθης κατασκευή, σφράγιση πλημμυρίζοντας τους χώρους με άμμο, σφίγγες στην είσοδο και πολύ πρόσφατα οι Καρυάτιδες και η μικρή σχετικά θύρα που οδηγεί στην συνέχεια του μνημείου. (τα δύο τελευταία θα τα αναπτύξω αμέσως μετά).

Ένα άλλο χαρακτηριστικό του τάφου που παραπέμπει στον Πτολεμαίο είναι ο τύπος της  Σφίγγας που συναντάμε στην είσοδο του Τάφου της Αμφίπολης που παραπέμπει στις Σφίγγες που βρέθηκαν στον τάφο του Αλεξάνδρου στην Μέμφιδα.

Στην παρακάτω φωτό βλέπουμε μια  Σφίγγα της Αμφίπολης και μια Σφίγγα από την Μέμφιδα :

 Όσον αφορά τις Καρυάτιδες……

Όπως αναφέρει η κα Λίλα Μαραγκού , ομότιμη καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας  του ΑΠΘ, τα αρχαϊκά χαρακτηριστικά των Καρυατίδων ερμηνεύονται πολύ απλά στο ότι πολύ πιθανόν οι τεχνίτες που τις έκαναν δεν ήταν Μακεδόνες (άλλωστε η Μακεδονία δεν είχε σχολή γλυπτικής) αλλά Παριανοί τεχνίτες οι οποίοι εκείνοι την εποχή είχαν μεταναστεύσει στην Θάσο για να εργαστούν στα εκεί εργαστήρια, μιας και η αγορά εργασίας για αυτούς στην Πάρο είχε προβλήματα. Μαζί τους μετέφεραν και την τάση που είχαν να δίνουν αρχαϊκά χαρακτηριστικά στα όποια καλλιτεχνήματα τους. (http://www.thetoc.gr/politismos/article/amfipoli-parianoi-gluptes-eftiaksan-tis-karuatides)

Άλλωστε η Θάσος ήταν πρώτα αποικία της Πάρου και ακόμα και την εποχή που εξετάζουμε οι σχέσεις  ήταν άριστες, άλλωστε είχε ιδρυθεί και κοινός δήμος «Παρίων και Θασίων»  στα μισά του τετάρτου αιώνα, δηλαδή γύρω στο 350, πράγμα που υποδηλώνει την πολύ στενή σχέση μεταξύ τους.

(Πηγή : Inscription hellénistique de Dalmatie. in: Bulletin de correspondance hellénique. Volume 59, 1935. pp. 489-513)

Αν τώρα θυμηθούμε ότι οι Κυκλάδες, και συνεπώς η Πάρος, διοικητικά ανήκαν στους Πτολεμαίους, θα ήταν εύλογη η υπόθεση μας ότι κατ’  εντολήν του Πτολεμαίου, τα εργαστήρια του νησιού απασχολήθηκαν για την κατασκευή του ταφικού μνημείου, το οποίο είναι πολυτελέστατο και κατασκευασμένο με μάρμαρο Θάσου (άλλωστε το μέγεθος του μνημείου και οι ανάγκες σε επεξεργασμένο  Θασίτικο μάρμαρο είναι τεράστιες που θα μπορούσαν να επιτευχθούν μόνο αν υπήρχε κρατική εντολή για την εκτέλεση ενός τέτοιου τεράστιου έργου).

Σε αυτό το έργο  συμπεριλαμβάνονται και οι  Καρυάτιδες , οπότε και το μυστήριο των  αρχαϊκών χαρακτηριστικών λύεται πολύ απλά και όχι με τον ανεύθυνο και επιπόλαιο χαρακτηρισμό τους ως Ρωμαϊκών από κάποιους που το υποστηρίζουν για τους δικούς τους λόγους.

Άλλωστε οι πλέον αρμόδιοι τις τοποθετούν στον 4^ο αι. : http://www.thetoc.gr/politismos/article/amfipoli-oi-karuatides-deixnoun-telos-4ou-aiwna-px

Η χρήση τους στον Μακεδονικό Τάφο της Αμφίπολης δεν πρέπει να μας εκπλήσσει από το γεγονός ότι δεν έχουμε βρει παρόμοια χρήση σε άλλον Μακεδονικό τάφο, αν θεωρήσουμε ότι  το κατ’εντολήν Πτολεμαίου και εκτέλεση Δεινοκράτη ταφικό μνημείο θα φέρει και Αιγυπτιακή επιρροή.

Πράγματι στον Αιγυπτιακό Ναό της Hatshepsut υπάρχει ένα τρίθυρο με δύο αγάλματα του Οσιρη που μοιάζει εκπληκτικά με το μοτίβο που συναντήσαμε στον Τάφο της Αμφίπολης με τις Καρυάτιδες.

Στην παρακάτω φωτογραφία παρατίθενται τα δυο τρίθυρα για σύγκριση :

 (Πηγή : Μετά από υπόδειξη από το φίλο Γιάννη σε σχόλιο στο ιστολόγιο: http://en.wikipedia.org/wiki/Hatshepsut#mediaviewer/File:S_F-E-CAMERON_2006-10-EGYPT-WESTBANK-0153.JPG)

Όσον αφορά την  μικρή θύρα που βρέθηκε στον τρίτο θάλαμο που υποθέτουμε ότι οδηγεί στον κυρίως τάφο αποτελεί και αυτή ένδειξη Αιγυπτιακής επιρροής μιας και η είσοδος στους Αιγυπτιακούς τάφους γινόταν από μικρές εισόδους οι οποίες οδηγούσαν μετά από διαδοχή σφραγισμάτων με χρήση άμμου στον κεντρικό ταφικό θάλαμο.

Έτσι λοιπόν υποθέτουμε ότι η θύρα Ε4 που βρέθηκε στον βόρειο τοίχο του τρίτου θαλάμου θα οδηγήσει μέσω ενός στενού και χαμηλού διαδρόμου στο φυσικό κοίλωμα που φιλοξενεί τον κυρίως τάφο που σίγουρα θα έχει την μορφή ενός μικρού ναού όπως όλοι οι Μακεδονικοί τάφοι με  κάποιον προθάλαμο και φυσικά τον νεκρικό θάλαμο.

Ίσως λοιπόν ο διάδρομος αυτός να είναι κάπως έτσι :

(Η φωτογραφία είναι από την είσοδο στην πυραμίδα του Χέοπα)

Ο οποίος θα μας οδηγήσει επι τέλους στον κυρίως τάφο που θα είναι κάπως έτσι :

Το αν η πρόσβαση θα είναι εύκολη ή όχι δεν το ξέρουμε, αλλά πολύ πιθανόν, αν και εδώ ακολουθηθεί η Αιγυπτιακή τεχνική, να αποτελείται από διάφορους σφραγιστικούς χώρους, όπως συναντήσαμε μέχρι τώρα στον ταφικό διάδρομο και να μοιάζει με την  παρακάτω κάτοψη που είναι χαρακτηριστική ενός Αιγυπτιακού τάφου :

(Πηγή : Μετά από υπόδειξη από τον φίλο Γιάννη σε σχόλιο στο ιστολόγιο: http://web.utk.edu/~museum/research/reoccpap/tombs/tomb_plan.jpg )

Αυτά βέβαια θα τα επιβεβαιώσει ή θα τα καταρρίψει η ανασκαφή οπότε ας έχουμε λίγο υπομονή.

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ – ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΜΕΣΑ ΣΕ ΦΥΣΙΚΟ ΒΡΑΧΩΔΕΣ ΣΠΗΛΑΙΟ;

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ στις 21/9/2014, πέραν της αποκάλυψης των εκπληκτικών Καρυατίδων, έχουμε ως σημαντικό δεδομένο ότι : «Στον τρίτο χώρο πραγματοποιήθηκε γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος, με χειροκίνητο γεωτρύπανο, σε προεπιλεγμένες θέσεις. Έτσι, εντοπίστηκε μαρμάρινο θύρωμα, ανοίγματος 0,96 μ. , στο βόρειο τοίχο του»

Κατ’αρχήν παρατηρούμε ότι ο βόρειος τοίχος αναφέρεται απλά ως τοίχος και όχι ως διαφραγματικός τοίχος, πράγμα που σημαίνει ότι ο μακρύς ταφικός διάδρομος έφτασε στο τέλος του και είμαστε ενώπιον του κυρίως τάφου, οπότε πρέπει να αναμένουμε την είσοδο μας μέσω μιας κλειστής θύρας στον προθάλαμο του τάφου. Και πρέπει να είναι κλειστή η θύρα διότι αλλοιώς θα έχει γεμίσει ο κυρίως τάφος με χώμα (αν είναι ο κυρίως τάφος και δεν αποτελεί νέο μέτρο σφράγισης). Το μικρότερο δε πλάτος της θύρας (0,96μ σε αντίθεση με το 1,68μ των άλλων θυρών) ενισχύει την υπόθεση ότι πλέον είμαστε στο τελευταίο στάδιο σφράγισης με σκοπό την παρεμπόδιση της οποιασδήποτε βέβηλης εισόδου.

Παρατηρούμε επίσης ότι ο γεωτρητικός δειγματοληπτικός έλεγχος  έγινε σε «προεπιλεγμένες θέσεις». Αυτό σημαίνει ότι η ανασκαφική ομάδα έχει στα χέρια της στοιχεία που δεν έχουν ανακοινωθεί.

Άλλη παρατήρηση που κάνουμε είναι ότι δεν αναφέρεται σε ποιο σημείο του βορείου τοίχου γίνεται και αν δεν είμαστε λίγο προσεκτικοί θα παρασυρθούμε να εννοήσουμε ότι το μαρμάρινο θύρωμα (E4)βρέθηκε στο κέντρο του τοίχου, όπως συμβαίνει με τις άλλες θύρες.

Όμως αν παρατηρήσουμε προσεκτικά την ψηφιακή αναπαράσταση του μνημείου παρατηρούμε ότι πολύ πιθανόν το μαρμάρινο θύρωμα (Ε4) βρίσκεται στο αριστερό άκρο του βορείου τοίχου και μάλιστα σε ύψος πολύ χαμηλότερο του προηγουμένου θυρώματος (E3) πράγμα που σημαίνει ότι το δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3) είναι σε κατώτερο επίπεδο από του δευτέρου θαλάμου (Θ2).

 Το προηγούμενο θύρωμα (Ε3)   βρίσκεται στον διαφραγματικό τοίχο Τ3 και το οποίο σε φωτογραφία που έχει δημοσιευθεί δεν έχει αποκαλυφθεί.

Όμως παρατηρώντας το σχέδιο που έχει δημοσιεύσει το υπουργείο φαίνεται καθαρά ότι ένα σημαντικό μέρος της θύρας έχει αποκαλυφθεί και από ό,τι φαίνεται είναι και αυτή χωρίς θυρόφυλλα, όπως σωστά είχαμε προβλέψει σε παλαιότερη ανάρτηση.

Στην ψηφιακή αναπαράσταση φαίνεται και κάποιο αντικείμενο (Σ2) στο δεξί άνω άκρο του τέταρτου τοίχου (Τ4) η άκρη του οποίου φαίνεται ότι είχε δημοσιευθεί σε προηγούμενη φωτογραφία και μοιάζει πολύ με μια αντίστοιχη εξοχή (Σ1) του τοίχου Τ3 πάνω στην οποία εστηρίζετο  η μαρμάρινη πλάκα που συνέδεε τα ανοίγματα Α1 και Α2 και η οποία υποθέτουμε ότι χρησίμευε για τον καταιονισμό χώματος κατά τις επιχωματώσεις.

Μήπως λοιπόν να περιμένουμε μια αντίστοιχη μαρμάρινη πλάκα όπως εκείνη του χώρου Θ3 στον ανατολικό τοίχο του Θ4;

Συνοψίζοντας τις μέχρι τώρα πληροφορίες μπορούμε να δούμε μια κάτοψη του ταφικού μνημείου μέχρις στιγμής. (Να σημειωθεί ότι έχει γίνει αναπροσαρμογή της απαρίθμησης των τοίχων για να συμφωνεί με το υπουργείο. Στην αρχική υπόθεση κάτοψης η αρίθμηση δεν ξεκινούσε από τον τοίχο των σφιγγών αλλά από τον δεύτερο  διαφραγματικό τοίχο, δλδ ο δεύτερος διαφραγματικός τοίχος ήταν ο Τ1 ενώ τώρα είναι ο Τ2).

Αν ανατρέξουμε στην υπόθεση μας περί της οριοθέτησης του κυρίως τάφου βλέπουμε ότι επιβεβαιώνεται η υπόθεση περί της στροφής  προς το κέντρο του κυκλικού τύμβου.

Έτσι φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται και η υπόθεση που είχε γίνει ότι ο τάφος βρίσκεται σε κατώτερο επίπεδο  (βλεπε : ΕΙΝΑΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ ΣΕ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΕΠΙΠΕΔΟ;l) και ότι αναμενόταν ότι κάποια στιγμή η πορεία εισόδου στον τάφο θα εστρέφετο  προς το εσωτερικό του τύμβου  μιας και η πορεία του ταφικού διαδρόμου εκινείτο επί χορδής τόξου του κυκλικού τύμβου. (βλέπε : ΕΧΕΙ ΟΡΙΟΘΕΤΗΘΕΙ Ο ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΣ;)

Άλλωστε η  Γ.Γ. του υπουργείου Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στις 22/9/2014 μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά 90,1 αποκάλυψε ότι : «Πρέπει να προηγηθεί η αποχωμάτωση του τρίτου θαλάμου για να πούμε περισσότερα. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι κατεβαίνει προς τα κάτω….. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι φαίνεται πως πάει προς τα κάτω. Φαίνεται ότι είναι σε χαμηλότερο επίπεδο». (http://www.newsit.gr/ellada/apokalupsi-tafos-tis-amfipolis-o-epomenos-thalamos )

Ας  ανατρέξουμε τώρα στις ανασκαφές του Λαζαρίδη, ο οποίος ανέσκαψε τον τύμβο Καστά.

Ο Λαζαρίδης ανέφερε ότι ο τύμβος Καστά ήταν μέχρι κάποιο βάθος τεχνητός ενώ μετά από βάθος περίπου 15 μέτρων υπήρχε ο φυσικός λόφος Καστά, του οποίου όμως την γεωλογική μορφή δεν μας ανέφερε. (http://news.in.gr/culture/article/?aid=1231341928 )

Έτσι λοιπόν η ενίσχυση της ανασκαφικής ομάδας της κας Περιστέρη με γεωλόγο-σπηλαιολόγο ( amfipolinews.blogspot.com/2014/09/blog-post_67.html ) θα μπορούσε ίσως να σημαίνει ότι φτάνοντας στον τέταρτο θάλαμο (Θ4), ίσως ο ταφικός διάδρομος να έφτασε στα όρια κάποιας φυσικής κοιλότητας, ενός σπηλαίου, που θα μπορούσε να αιτιολογηθεί από το γεγονός ότι ο τύμβος από ένα σημείο και κάτω είναι φυσικός.

Και είναι έτσι εξηγήσιμο πως ευρέθησαν στην κορυφή του τύμβου κιβωτιόσχημοι τάφοι,  από τον Λαζαρίδη, της εποχής του σιδήρου (1000-800) ενώ βρίσκουμε από κάτω τον συγκεκριμένο Μακεδονικό τάφο ο οποίος χρονολογείται στο 325-300, δηλαδή τάφο πολύ μεταγενέστερο αυτών που είναι στην κορυφή.

Πράγματι η αναφορά του ΥΠΠΟ ότι οι γαίες πάνω από την θόλο του τέταρτου θαλάμου φτάνουν σε ύψος 13 μ. (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58434) μας προϊδεάζει ίσως ότι ουσιαστικά είμαστε στο επίπεδο του φυσικού λόφου. Έτσι λοιπόν, πολύ πιθανόν, ο κατασκευαστής του τάφου θέλοντας να επωφεληθεί από κάποια πολύ μεγάλη φυσική κοιλότητα (σπήλαιο)  του φυσικού λόφου, με τον ταφικό διάδρομο μας οδηγεί μέχρι την είσοδο αυτής της κοιλότητας, η οποία και θα έχει προφανώς  διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να αποτελέσει τον κυρίως τάφο, οπότε μπορεί πλέον η πορεία να στραφεί προς τον κέντρο του τύμβου δηλαδή να «εισέλθει» στην φυσική κοιλότητα/σπήλαιο που έχει υποδεχθεί τον νεκρό.

Το ότι η φυσική κοιλότητα που υποθέτουμε πρέπει να είναι πολύ μεγάλη σηματοδοτείται και από το γεγονός ότι ο εντυπωσιακός περίβολος οριοθετεί όλον τον τύμβο (παρά την ύπαρξη και άλλων τάφων, και μάλιστα προγενέστερων) , παρότι φαίνεται ότι ο συγκεκριμένος τάφος, του οποίου τον ταφικό διάδρομο έχουμε αρχίσει να ανασκάπτουμε  καλύπτει μια άκρη του περιβόλου. Άλλωστε το γεγονός ότι η τοιχοποιία εντός  του ταφικού διαδρόμου είναι ακριβώς ίδια με του περιβόλου, υποδηλώνει ότι όλος ο τύμβος έχει σχέση με το συγκεκριμένο ταφικό μνημείο, και η μόνη περίπτωση να συμβαίνει αυτό είναι να ισχύει η υπόθεση μας ότι ο κυρίως τάφος βρίσκεται εντός του φυσικού λόφου Καστά που βρίσκεται κάτω από τον τεχνητό τύμβο Καστά!

Σε μια τέτοια περίπτωση διασφαλίζεται και το ότι η οροφή του τάφου δεν θα έχει καταρρεύσει παρά τον απίστευτα μεγάλο όγκο χώματος που βρίσκεται από επάνω της, με αποτέλεσμα ο τάφος, αν συνυπολογίσουμε και το εκπληκτικής σύλληψης σχέδιο σφράγισης, να είναι ουσιαστικά απόρθητος από οποιονδήποτε εισβολέα.

 
Αυτή δε η βραχώδης κοιλότητα είναι λογικό να μην μπορεί να εντοπιστεί (ή να έχει αγνοηθεί ως φυσική και όχι τεχνητή κατασκευή) από την σεισμική τομογραφία που έχει γίνει από την επιστημονική ομάδα του Λάζαρου Πολυμενάκου, στην οποία έχουν καταγραφεί μόνο οι παλαιότεροι τάφοι που βρίσκονται πάνω της και ο ταφικός διάδρομος που ανασκάπτεται ήδη.

Έτσι λοιπόν είμαστε πολύ κοντά στην υπόθεση που κάναμε στην ανάρτηση  "ΠΡΟ ΤΩΝ ΘΥΡΩΝ".

"Άρα μάλλον να αρχίσουμε να ετοιμαζόμαστε να κατεβούμε τα σκαλάκια που πρέπει να βρίσκονται στο δάπεδο του τρίτου θαλάμου (Θ3)  στον κάτω όροφο.

  

Υποθέτω ότι ο τρίτος διαφραγματικός τοίχος Τ3  δεν έχει ούτε αυτός θύρα, όλος ο πρώτος όροφος  είναι προθάλαμος.

Πολύ πιθανόν να δούμε την ίδια εικόνα με την είσοδο στην είσοδο των Σφιγγών.

 Δηλαδή σκαλιά  που κατεβαίνουν, τοίχος σφράγισης που όμως σε αυτήν την περίπτωση από πίσω του θα υπάρχει ερμητικά κλειστή θύρα.

 Και τώρα αρχίζει η πραγματική ανασκαφή.......»

Όπως και στην ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΚΥΡΙΩΣ ΤΑΦΟΥ :

«Προσωπικά το βλέπω περίεργο ο κυρίως τάφος να ευρίσκεται σε κάποια άκρη του ταφικού περιβόλου, κυρίως λόγω του μεγέθους, της πολυτέλειας και των εκπληκτικών μεθόδων σφράγισης  του ταφικού διαδρόμου που έχει ήδη ανακαλυφθεί.

 Συνεπώς, όπως έχω ήδη υποθέσει, περιμένω κάποια στιγμή όλη η πορεία του ταφικού μνημείου να στρίψει κάπως και να ακολουθήσει ακτινική  πορεία προς το κέντρο του τύμβου»

Ελπίζουμε η ανασκαφή να την επιβεβαιώσει…..

[Η ανάρτηση αυτή αποτελεί μέρος της μελέτης περί του Τάφου της Αμφίπολης : Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ]