Ο ΣΑΛΟΥΣΤΙΟΣ ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΥΠΕΡΚΟΣΜΙΩΝ ΚΑΙ ΕΓΚΟΣΜΙΩΝ ΘΕΩΝ

του Edward Butler

( μετάφραση Εμπεδότιμος)

Τι εννοεί ο Σαλούστιος όταν λέει :
«Οι μεν ουν ποιούντες τον Κόσμον Ζευς και Ποσειδών εισί και Ήφαιστος· οι δε ψυχούντες Δημήτηρ και Ήρα και Αρτεμις· οι δε αρμόζοντες Απόλλων και Αφροδίτη και Ερμής· οι δε φρουρούντες Εστία και Αθηνά και Άρης»

Αυτή είναι μια μεταγενέστερη Πλατωνική ταξινόμηση, όχι τόσο μυστήρια όσο ακούγεται, αν και λίγο περίπλοκη. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τι συμβαίνει, παρουσιάζοντας την εκδοχή του Σαλουστίου με την πιο λεπτομερή ανάλυση που μας δίνει ο Πρόκλος.

Ο Σαλούστιος ταξινομεί τους θεούς σύμφωνα με την στάση που τηρούν στον κόσμο. Είναι ταξινόμηση με βάση τους τρόπους ενέργειας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι αυτά είναι μόνο όψεις της συνολικής δράσης των θεών.

Η πρωταρχική σημασία αυτής της ταξινόμησης είναι αυτό που μας λέει για την δομή του όντος, για τα προϊόντα της δράσης των θεών.

Σαν καθορισμός της φύσεως των θεών είναι αναγκαστικά περιορισμένη γιατί πάντα υπάρχει μια υπέρτερη της δράσης ύπαρξη στις θείες οντότητες. ΕΙΝΑΙ πάντα περισσότερο από Ο,ΤΙ ΚΑΝΟΥΝ.

Σημειώστε ότι ο Σαλούστιος δεν διαπραγματεύτεαι όλους τους Έλληνες θεούς. Διαπραγματεύεται ένα συγκεκριμένο σύνολο θεών από τις υπερκόσμιες τάξεις (δηλαδή αυτές που προΐστανται του κόσμου)

Ο Ζευς, ο Ποσειδών και ο Ήφαιστος είναι δημιουργοί.

Πρέπει να καταλάβουμε ότι την Ελληνική σκέψη ποτέ δεν απασχόλησε η δημιουργία εκ του μηδενός, αλλά αντίθετα η θέση ενός συστήματος σε τάξη. Μπορούμε να δούμε πως δουλεύει αυτό μελετώντας τον Τίμαιο του Πλάτωνα, όπου ο Πλάτων μέσω του Πυθαγόρειου Τιμαίου του Λοκρού, περιγράφει την κοσμογονική διαδικασία σε γενικούς, αφηρημένους όρους.

Η δημιουργία είναι μια διαδικασία θέσεως σε τάξη μιας κίνησης. Είναι επίσης σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι η δημιουργία εδώ, δεν είναι κάτι που συνέβη άπαξ και τώρα τελείωσε.

Κάθε τι που κάνουν οι θεοί, το κάνουν τώρα και το έχουν πάντα κάνει. Αυτή είναι η Πλατωνική οπτική. Συνεπώς, αυτή είναι μια συνεχής διαδικασία μορφοποίησης.

(Όπως ακριβώς στην Αιγυπτιακή θεολογία, όπου ο χρόνος κοσμογονίας είναι πάντα τώρα.)

Ο Σαλούστιος αναγνωρίζει τρεις διαφορετικούς τρόπους μορφοποιητικής δράσης στην τριάδα Ζευς, Ποσειδών και Ήφαιστος. Ο Ζευς δίνει μορφή στον κόσμο των ιδεών, ο Ποσειδών στον κόσμο της γέννησης, ο Ήφαιστος στον κόσμο των σωμάτων.

Όταν προσπαθούμε να καταλάβουμε τις μορφικές δομές, ιδέες και ιδεατά, όταν στην πραγματικότητα κάνουμε ό,τι κάνουν και οι θεοί, δρούμε στην επικράτεια του Διός.

Όταν αλληλεπιδρούμε με άλλα έμψυχα όντα στην ροή της γέννησης, είμαστε στην επικράτεια του Ποσειδώνα, στις «θάλασσες» του. Η επικράτεια της Φυσικής, της Χημείας, της υλικής ύπαρξης ανήκει στον Ήφαιστο.

Αυτοί οι θεοί είναι υπεύθυνοι για την τάξη που ανακαλύπτουμε σε αυτές τις επικράτειες – οι νόμοι του νου, της ψυχής, της φύσεως είναι με αυτή την έννοια δράσεις του Διός, του Ποσειδώνα και του Ηφαίστου αντίστοιχα, εκφράσεις της φύσης τους, και αυτές οι επιστήμες είναι σε κάποιον βαθμό ένα μονοπάτι προς αυτούς.

Οι ζωογονικοί θεοί είναι μια τάξη των υπερκόσμιων θεών που μεταδίδει την αυτοκίνηση, γιατί αυτό είναι που είναι ουσιώδες στην κατηγορία της ζωής στην Ελληνική σκέψη- είναι θέμα της διασάφησης των κατηγοριών της Ελληνική σκέψης σαν τα αποτυπώματα, τρόπον τινά, της δράσης των Ελλήνων θεών, γιατί όλη η Ελληνική σκέψη και κουλτούρα είναι η αποκάλυψη τους, η θέαση του ενός από τον άλλο και συνεπώς καθιστώντας την φύση του όντος στέρεη, την κοσμογένηση τους.

Η ζωή είναι αυτοκίνηση. Συνεπώς βλέπουμε τρεις τρόπους αυτοκίνησης.

Η Άρτεμις μεταδίδει την ζωική κίνηση, η Ήρα την ψυχική κίνηση, η Δήμητρα την κίνηση του κόσμου σαν ένα όλον.

(Θα είμαι λίγο ασαφής εδώ, γιατί ο Σαλούστιος, αν και χρησιμοποιεί κυρίως τις ίδιες κατηγορίες που κάνει ο Πρόκλος αργότερα, ταξινομεί τις κατηγορίες του λίγο διαφορετικά. Για να το θέσουμε ιστορικά, ο Σαλούστιος πολύ πιθανόν δίνει την σύνοψη του συστήματος του Ιαμβλίχου, μια προηγούμενη μορφή της Πλατωνικής Φιλοσοφίας της θρησκείας που είναι ακόμα εν χρήσει, ακολουθεί ο Πρόκλος τον 5ο αι.ΚΕ με μετατροπές και μέχρι το κλείσιμο της Ακαδημίας της Αθήνας τον 6ο αι.ΚΕ.)

Η ζωογονική διαδικασία είναι πιο συγκεκριμένη από την δημιουργική, αν και μόνο λεπτοφυής. Εν τούτοις, οι δύο τελευταίες λειτουργίες που αναφέρει ο Σαλούστιος είναι ξεκάθαρα τοποθετημένες «κάτω» από τις προηγούμενες δύο, δηλαδή προϋποθέτει την ύπαρξη τους.

(Κανένας θεός δεν είναι στην πραγματικότητα «πάνω» ή «κάτω» από οποιονδήποτε άλλο।Κάποιοι απλώς δρουν «πριν» ή «μετά» από κάποιους άλλους.)

Η εναρμονίζουσα λειτουργία είναι ουσιαστικά η εφαρμογή της τάξης των δημιουργών στην κίνηση των πραγμάτων που είναι ολικά ή μερικά κινούμενα από κάτι άλλο, γιατί η ουσιώδης ζωή είναι η αυτοκίνηση.

Η μεταβαλλόμενη κίνηση, η παθητική κίνηση, είναι εν τάξει, σε συγκεκριμένη πορεία και αυτοί οι θεοί είναι οι πηγές αυτής της τάξης.

Ο Απόλλων με την μουσική, την μαντική και την ιατρική.

Η Αφροδίτη μέσω του κάλλους αυτού καθ’εαυτού – η δράση της στην πραγματικότητα ξεκινά πολύ πριν το επίπεδο στο οποίο ο Σαλούστιος την τοποθετεί, καθώς είναι της προ-Ολυμπιακής γενιάς – αλλά εδώ αυτή λειτουργεί μέσα στο Ολύμπιο βασίλειο, και έτσι στην σφαίρα του κοινωνικού κάλλους, κυρίως του κάλλους της αρετής.

Ο Ερμής μέσω της θέωσης και των άλλων Ερμαϊκών λειτουργιών.

Η φρουρητική λειτουργία τέλος, αναφέρεται στη αποτροπή πόρευσης της κίνησης από πηγές αντίθετες στην θέληση. ‘Ετσι οι Κουρήτες, παραδείγματα «φρουρών» για την Πλατωνική Φιλοσοφία της θρησκείας, προστατεύουν τον Δία, έτσι ώστε η κίνηση που ο Ζευς μεταδίδει στον κόσμο να παραμένει διακριτή από την αντίστοιχη Τιτανική του πατέρα του Κρόνου.

Αυτό σημαίνει τελικά ότι η επικράτεια των ιδεών θα έχει κάποια ανεξαρτησία από την επικράτεια της φύσης. Στην ανάλυση του Σαλούστιου (ξανά κάπως διαφορετική από αυτή του Πρόκλου, οπότε θα πρέπει να κάνω μια βάσιμη υπόθεση εδώ) η Εστία κατέχει την εστία του όντος , σαν φρουρός του δυνατού.

Η Αθηνά φρουρεί την τάξη του Δία από δυνάμεις που, αν και όχι κακές αυτές καθ’εαυτές, δεν μπορούν να έχουν τον τελευταίο λόγο, τρόπον τινά, εάν το σύνολο της εκδήλωσης πρέπει να προστατευθεί (π.χ Γίγαντες), ενώ ο Άρης φρουρεί την αυτονομία των δυνάμεων στο επίπεδο της ενσωμάτωσης, όπου το αποτέλεσμα της σύγκρουσης, δεν μπορεί τελείως να προκαθορισθεί με ιδανικούς παράγοντες ( δυνάμεις το «πολεμούν» τρόπον τινά).

Edward Butler

(Το πρωτότυπο Αγγλικό κείμενο βρίσκεται στην διεύθυνση :
http://lemon-cupcake.livejournal.com/32839.html
Η ιστοσελίδα του συγγραφέα είναι η : http://henadology.wordpress.com/ )

ΠΕΡΙ ΣΥΜΒΟΛΩΝ - ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΗΝ

Ας δούμε και κάποιο θέμα που ταλανίζει την Ελληνική συμβολική και έχει γίνει πεδίο δράσης λαμπρόν για κάθε έναν πειραματιζόμενο πάνω στην Ελληνική παράδοση.

Το θέμα αυτό είναι αφ’ένός μεν η Ελληνική «Αριθμοσοφία» και η Συμβολική των Γραμμάτων.Οσον αφορά το θέμα της «Αριθμοσοφίας» πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι αυτή είναι αυστηρά Καμπαλιστική τεχνική, λειτουργεί μόνο στην Εβραϊκή γλώσσα -λόγω της δομής και της διαχρονικής σταθερότητας της γλώσσας αυτής - και δεν έχει καμμία ισχύ στην Ελληνική Γλώσσα .

Είναι γεγονός ότι οι Πυθαγόρειοι είχαν την πρακτική να θεωρούν ότι όσα ονόματα έχουν τον ίδιο πυθμενικό αριθμό ίδιο, έχουν και κάποια σχέση μεταξύ τους.

Σαν πυθμενικός αριθμός εθεωρείτο το τελικό άθροισμα των ψηφίων που αντιστοιχούσαν στα γράμματα που αποτελούσαν την υπό εξέταση λέξη.

Δεν είναι γνωστό σε ποια μορφή των ονομάτων εφήρμοζαν αυτή την πρακτική -υποθέτουμε ότι ήταν η Δωρική μορφή του ονόματος μιας και οι Πυθαγόρειοι ομιλούσαν την Δωρική διάλεκτο, όπως ακριβώς και ο Ορφέας – ούτε και το πως εγίνετο η αντιστοίχιση των γραμμάτων με αριθμούς-παρόλα αυτά η χρησιμοποιούμενη μέθοδος από τους «Αριθμοσοφιστές» είναι αυτή που πρωτοεμφανίστηκε στην Ελληνιστική εποχή και που όπως φαίνεται απηχεί την Καμπαλιστική προσέγγιση στο θέμα αυτό!

Εκεί όμως σταματά και η όποια «Αριθμοσοφική» πρακτική των Πυθαγορείων με τα θέματα αυτά. Καμμία τεκμηρίωση για ευρύτερη «Αριθμοσοφική» θεωρία των Πυθαγορείων δεν υπάρχει.

Αν λοιπόν πράγματι υπήρχε μια τέτοια «Αριθμοσοφική» τάση των Πυθαγορείων είναι λογικό να εφαρμοζόταν στην γλώσσα/διάλεκτο που θεωρείτο από αυτούς αρχαιοτέρα και αρμονικοτέρα, την Δωρική (σχετικά βλέπε Ιαμβλίχου-Βίος Πυθαγόρου 34) και φυσικά δεν μπορούσε να έχει την έκταση που κάποιοι διατείνονται ότι είχε, ούτε βέβαια να έχει εφαρμογή στο σύνολο της Ελληνικής Γλώσσας .

Παρόλα αυτά, γινόμαστε μάρτυρες διαφόρων γραφικών και φαντασιόπληκτων που με απείρου κάλλους συλλογισμούς διατείνονται ακόμα και περί δήθεν προβλεπττικότητας της Ελληνικής Γλώσσας(!) και με χρήση μιγμάτων ετερόκλητων τύπων λέξεων που προέρχονται από διάφορες μορφές που πήραν οι λέξεις στην διάρκεια του χρόνου και με σύνθεση προτάσεων που ακόμα και συντακτικά είναι απαράδεκτες , προσπαθούν να διατυπώσουν πάσης φύσεως θεωρίες.

Το θέμα δεν θα μας απασχολούσε αν είχε μόνο την γραφική διάσταση που έχει, όμως όπως φαίνεται πολύ εύκολα οδηγεί σε διαστρέβλωση της σκέψης με αποτέλεσμα όποιος εμπλακεί σε τέτοιο τρόπο προσέγγισης της Ελληνικής Παράδοσης όχι μόνο απλώς χάνει τον χρόνο του αλλά αποκλίνει από την ορθή προσέγγιση της παράδοσης μας.

Είναι προφανές ότι κάποιος με στοιχειώδη λογική θα απέρριπτε τέτοιες θεωρίες με τον απλό συλλογισμό ότι αφ’ενός μεν η κάθε λέξη διέφερε ανάλογα με την διάλεκτο στην οποία υπήρχε , αφ’ετέρου δε το Ελληνικό Αλφάβητο διέφερε από πόλη σε πόλη τόσο όσον αφορά τον τύπο των γραμμάτων όσο και την σειρά τους, όπως επίσης διέφερε και ανά χρονικές περιόδους.

Ετσι σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα η λέξη «πηγή» (που κατά τους «Αριθμοσοφιστές» = 99=9+9=18=9 ) έχει Δωρικό τύπο «παγά» (που κατά τους «Αριθμοσοφιστές» = 85=8+5=13=4), πράγμα που προφανώς δεν μπορεί να σταθεί στις συγκεκριμένες θεωρίες.

Όπως επίσης ο «Αριστείδης» (=838=8+3+8=19=1+9=10=1) συναντάται πολύ συχνά και ως «Αριστείδες» (=835=8+3+5=16=1+6=7).

Η αστειότητα δε μεγενθύνεται όταν σχηματίζονται και ολόκληρες προτάσεις όπου προσθέτοντας τους πυθμενικούς αριθμούς των λέξεων της πρότασης καταλήγουν στον πυθμενικό αριθμό της πρότασης και συγκρίνοντας τον με κάποιον άλλο αποφαίνονται για τα μελλούμενα! ή και για πιθανές σχέσεις ή για ό,τι τέλος πάντων μπορεί να φανταστεί κανείς.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα της φρενίτιδας αυτής που θολώνει την ορθή σκέψη είναι ότι σε έντυπο που θεωρητικά εκφράζει εσωτερικές ιδέες, υπάρχει ισχυρισμός ότι στην ψυχή αντιστοιχεί ο αριθμός 7 (επειδή ο πυθμενικός της αριθμός είναι το 7 ) ενώ είναι σαφές από τα Ελληνικά κείμενα ότι ο αριθμός της ψυχής κατά τους Πυθαγορείους είναι ο 6!

Το ίδιο ισχύει και για τους διάφορους ισχυρισμούς για την συμβολική των Ελληνικών Γραμμάτων όπου φυσικά αγνοείται το γεγονός ότι το σχήμα των γραμμάτων έχει μεταβληθεί στην διάρκεια των αιώνων και συνεπώς όπως είναι προφανές δεν θα υπήρχε περίπτωση να έχει τον οποιονδήποτε συμβολισμό.

Το φαινόμενο αυτό του μιμητισμού της Καμπαλά φαίνεται ότι προέρχεται από παλιά μιας και ο Πρόκλος (αναπαράγοντας τις θέσεις του Ιαμβλίχου) αναγκάστηκε να τοποθετηθεί αυστηρά στο θέμα και να το θέσει σε ορθές βάσεις.

Ας μελετήσουμε πολύ προσεκτικά τι μας λέει στο παρακάτω κείμενο ο Πρόκλος και ας απομακρύνουμε από την σκέψη μας συλλογισμούς και τρόπους σκέψης ξένους προς την Ελληνική συλλογιστική.

“Ο Θεόδωρος όμως, ο φιλόσοφος από την Ασίνη, ο οποίος αποδέχτηκε πλήρως τις θεωρίες του Νουμηνίου, εξέτασε την αναφορά στην γέννηση της ψυχής με πρωτότυπο τρόπο, στηρίζοντας τις ερμηνείες του στα γράμματα, στα σχήματα τους και στους αριθμούς....

[και αφού δίνει μια περιγραφή που ομοιάζει σε γενικές γραμμές σε αυτά που αναφερθήκαμε παρακάτω συνεχίζει...]

Κάτι τέτοιες φιλοσοφίες λοιπόν αναπτύσει ο Θεόδωρος για τα θέματα αυτά (για να παραθέσουμε λίγα από τα πολλά που λέει), κάνοντας την ερμηνεία από τα γράμματα και την προφορά των λέξεων.

Ο θεϊκός Ιάμβλιχος όμως στηλίτευσε ολόκληρη αυτή τη θεωρία στις Αντιρρήσεις προς τη σχολή του Αμελίου και του Νουμηνίου – γιατί αυτόν τον τίτλο δίνει στο κεφάλαιο – είτε επειδή ανάγει τις θεωρίες του Θεοδώρου σε εκείνους είτε επειδή ίσως βρήκε ότι εκείνοι γράφουν τα ίδια για τα θέματα αυτά. Γιατί δεν μπορώ να πω τι από τα δύο συμβαίνει.

Λέει λοιπόν ο θεϊκός Ιάμβλιχος πρώτα ότι δεν έπρεπε να σχηματίσουμε από την ψυχή το σύνολο του αριθμού ή τον γεωμετρικό αριθμό λόγω του πλήθους των γραμμάτων της. Γιατί και η λέξη σώμα αποτελείται από ίσα γράμματα, όπως και το ίδιο το Μη Ον. Θα είναι λοιπόν και το Μη Ον το σύνολο του αριθμού.

Μπορείς μάλιστα να βρεις και πολλά άλλα πράγματα να αποτελούνται από ίσα γράμματα, πράγματα ευτελή και εντελώς αντίθετα μεταξύ τους, τα οποία δεν θα ήταν σωστό να τα συγχέουμε και να τα ανακατεύουμε όλα μεταξύ τους.

Δεύτερον, ότι δεν είναι ασφαλές να επιχειρούμε την ερμηνεία στηριζόμενοι στα σχήματα των γραμμάτων.

Γιατί αυτά είναι συμβατικά και το σχήμα τους ήταν άλλο τα αρχαία χρόνια και άλλο τώρα .

Για παράδειγμα, το Ζ στο οποίο έχει στηρίξει ο Θεόδωρος την ερμηνεία του, δεν είχε εντελώς παράλληλες τις απέναντι γραμμές, ούτε την μεσαία γραμμή λοξή αλλά κάθετη, όπως είναι φανερό από τις αρχαίες περιγραφές.

Τρίτο το να αναλύσουμε την ψυχή στους πυθμενικούς αριθμούς και να ασχολούμαστε με εκείνους, μεταθέτει την θεωρία από άλλους σε άλλους αριθμούς. Γιατί δεν είναι το ίδιο η επτάδα μέσα στις μονάδες και η επτάδα μέσα στις δεκάδες και η επτάδα μέσα στις εκατοντάδες.

Αν λοιπόν η επτάδα των εκατοντάδων υπάρχει μέσα στην ονομασία της ψυχής, γιατί θα έπρεπε να εισαγάγουμε την συζήτηση για τους πυθμενικούς αριθμούς ;

Γιατί έτσι θα μπορέσουμε να μεταβάλλουμε τα πάντα σε όλους τους αριθμούς, διαιρώντας, προσθέτοντας ή πολλαπλασιάζοντας.

Γενικά λοιπόν αυτές είναι οι ενστάσεις. Διαψεύδει μάλιστα και κάθε ερμηνεία ως αποτέλεσμα απατηλής επεξεργασίας και σαν να μην έχει τίποτα το αληθινό.

Και όποιος θέλει να κατανοήσει την σαθρότητα ολόκληρης της θεωρίας είναι εύκολο να πάρει μπροστά του το βιβλίο και να διαβάσει τις σχετικές ενστάσεις προς καθένα από όσα έχουν γραφτεί»
(Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Γ 274.11- 278.24)

Δυστυχώς το βιβλίο αυτό του Ιαμβλίχου δεν έχει διασωθεί.

Εμείς όμως έχουμε τον ορθό λόγο και αυτόν πρέπει να χρησιμοποιούμε.

Οπως επίσης έχουμε και τα κείμενα των Φιλοσόφων μας τα οποία και πρέπει να μελετούμε.

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΚΛΟΥ

Την 8 Φεβρουαρίου τιμούμε τα γενέθλια του Πρόκλου, ενός από τους μεγαλύτερους Φιλοσόφους, που διετέλεσε Διευθυντής της Πλατωνικής Ακαδημίας και μας παρέδωσε ένα απίστευτης σημασίας έργο το οποίο και ουσιαστικά συνετέλεσε στην διάσωση της Ελληνικής Φιλοσοφίας.

Οπως μας διασώζει ο βιογράφος του Μαρίνος :"Για να διατηρηθεί πλέον ανόθευτη και γνήσια η διαδοχή στον Πλάτωνα, τον οδηγούν οι θεοί στην προστάτιδα της φιλοσοφίας, όπως ξεκάθαρα φανέρωσαν όσα προηγήθηκαν από το ταξίδι του, και τα θεϊκά σημάδια που πραγματικά συνέβησαν, προφητεύοντας σε αυτόν ξεκάθαρα την κληρονομιά από τον πατέρα του και την απόφαση για την διαδοχή που θα ερχόταν από ψηλά"

Αφιερώστε λίγο από τον χρόνο σας για να διαβάσετε κάποια αφιερώματα στην ζωή και το έργο του, που δυστυχώς παραμένει ακόμα άγνωστη στους πολλούς :

ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΠΡΟΚΛΟΥ

Kenneth Sylvan Guthrie

(μετάφραση Εμπεδότιμος)

Πως οδηγήθηκα στο να αναστήσω τον Πρόκλο ?

Την 21η Μαΐου 1924 δέχτηκα την επίσκεψη ενός Καλιφορνέζου ανθρακωρύχου, του κ. Emil Verch, ο οποίος αν και δεν ήξερε καθόλου Ελληνικά, ούτε βέβαια και ποιος ήταν ο Πρόκλος, έβλεπε οράματα ενός σοφού με αυτό το όνομα που έκανε ομιλίες και αποδείκνυε θεωρήματα σε μια άγνωστη γλώσσα. Όταν του εξήγησα ποιος ήταν ο Πρόκλος με ικέτεψε να αποκαταστήσω αυτούς τους ανεκτίμητους θησαυρούς για την ανθρωπότητα στα Αγγλικά.

Του παρουσίασα την σοβαρότητα του εγχειρήματος το οποίο ήμουν σε θέση να φέρω σε πέρας όσο επέτρεπαν τα κείμενα, αλλά μιας και έπρεπε να βγάλω τα προς το ζην, τον ρώτησα αν θα χρηματοδοτούσε το εγχείρημα.Ήταν πρόθυμος αν είχε τα μέσα να το κάνει αλλά δούλευε σαν ναύτης τότε.

Όμως, με ικέτεψε σχεδόν, δεν θα έκανα κάτι για τον Πρόκλο ?

Καθώς όλη μου η ζωή ήταν αφιερωμένη στο να κάνω γνωστό στο ευρύ κοινό τους κρυμμένους θησαυρούς του Νεοπλατωνισμού, έσφιξα την ζώνη μου ακόμα πιο πολύ και μάζεψα σε έναν τόμο τα βασικά σημεία και όλα όσα δεν είχαν ήδη εκδοθεί ώστε να δώσω στον αναγνώστη ένα εγχειρίδιο για το θέμα αυτό, προσθέτοντας για πρώτη φορά στα Αγγλικά την ανεκτίμητη βιογραφία του Πρόκλου από τον Μαρίνο, κρεμώντας έτσι στην παγκόσμια πινακοθήκη δίπλα στις φωτογραφίες των αγίων, πολλοί από τους οποίους είναι πολύ γνωστοί και δυστυχείς, το γαλήνια φωτισμένο σοφό χαμόγελο του τελευταίου και ωριμοτέρου άνθους του Πλατωνισμού, του σοφού Πρόκλου.

Γιατί ο Πρόκλος ενδιαφέρει τους τυχερούς ανθρώπους του κόσμου ?

Γιατί ήταν ένας από αυτούς, τοποθετούμενος στην ίδια κατηγορία με έναν Λεονάρντο Νταβίντσι και έναν Γκαίτε, οι οποίοι απόλαυσαν πλούτο, καταξίωση, ελευθερία από ατυχήματα και ασθένειες και ικανοποιητική φιλία.

Έγινε ο σπουδαιότερος ποιητής, επιστήμων και φιλόσοφος της εποχής του, 412-485, όχι γιατί αναγκάσθηκε από την φτώχεια αλλά γιατί δεν ήθελε να κάνει ο,τιδήποτε άλλο, γιατί δεν ήθελε να απογοητεύσει την προσδοκία των θεών.Κατοικούσε στο τότε διανοούμενο κέντρο, την Αθήνα, δίπλα στον ναό του Ασκληπιού, με θέα την Ακρόπολη.

Είχε σαν συντρόφους και δασκάλους τον Πλούταρχο τον Αθηναίο και τον Συριανό.Είχε το χάρισμα της συνειδητής επαφής με τους θεούς μέχρι την ημέρα που πέθανε.

Και του επετράπη να γράψει όλο το ογκώδες έργο του εν ειρήνη.Διατηρούσε μια τέλεια υγεία και ένα όμορφο σώμα και ήταν τόσο πολύ ενάρετος ώστε να ασκεί όλα τα επτά είδη αρετών χωρίς να αναγκαστεί να τις αποκτήσει χωριστά όπως οι περισσότεροι από εμάς κάνουν με τόσο μεγάλο κόπο.

Είχε επιρροή στους τοπικούς πολιτικούς κύκλους και ήταν σεβαστός σε όλο τον κόσμο σαν ο σοφότερος Πλατωνιστής. Πόσο ευτυχής ήταν!

Γιατί η επιστημονική κοινότητα δεν θα ξεχάσει ποτέ τον Πρόκλο ?

Γιατί, μαζί με τον Αριστοτέλη, ήταν ο μεγαλύτερος επιστήμονας του αρχαίου κόσμου. Επιλέχτηκε από τον Συριανό σαν διάδοχος της Διεύθυνσης της Ακαδημίας, γιατί κατακτώντας θείες αλήθειες, ήταν ικανός να γνωρίζει τις επιστήμες τόσο ως προς την πολυπλοκότητα όσο και ως προς την ποικιλία τους και ήταν γνωστός σαν ο Πρίγκηπας όλων των Επιστημών.

Από την παιδική του ηλικία είχε πυρακτωθεί με το άσβεστο πάθος της αλήθειας, παρουσίαζε μια ισχυρή κριτική κλίση, απορρίποντας όλες τις παιδαριώδεις ανοησίες στα κείμενα, ακόμα και μεγάλων φιλοσόφων ή των πιο αξιοσέβαστων χρησμών.Ήταν αυτός του οποίου η επίμονη λογική δημιούργησε την αυστηρή σχολαστική μέθοδο που έγινε γνωστή από τον Θωμά τον Ακινάτη και τον Σπινόζα, και που οδήγησε στην σημερινή παγκόσμια δομή συνοπτικής διατύπωσης.

Έγραψε τρομερά σχόλια στον Ευκλείδη, μια αστρονομική περιγραφή του Σύμπαντος τόσο συνοπτική αλλά και κατανοητή ώστε να χρησιμοποιείται σαν σχολικό βιβλίο, και μόνο από την παράφραση του, διασώθηκε το περίφημο έργο του Πτολεμαίου «Τετράβιβλος». Είναι αθάνατος για την επιστήμη.

Γιατί ο ιατρικός κόσμος ανατρέχει σε αυτόν ?

Γιατί ήταν αυτός που σχεδίασε και εξασκούσε την ιδανική και πλήρη συγχώνευση παράλληλων φυσικών, νοητικών και πνευματικών θεραπειών.

Γιατί οι κοινωνιολόγοι υποχρεώνονται να διατυπώνουν αποσπάσματα του Πρόκλου ?

Γιατί, βασιζόμενος στην Πυθαγόρεια φιλία, και ασκώντας καθημερινή επίσκεψη στους φιλοσοφικούς του αντιπάλους, δίδασκε ότι κανένας δεν μπορεί να είναι υγιώς θρησκευόμενος χωρίς να είναι ένας καλός ενεργός πολίτης.

Πρώτα επιχορήγησε τον ευσεβή Αρχιάδα, σαν βοηθό του, να παρευρίσκεται στις πολιτικές υποχρεώσεις τις οποίες οι ομιλίες του δεν του επέτρεπαν χρονικά να παρευρεθεί. Για χρόνια δρούσε εθελοντικά σαν επιθεωρητής των τοπικών αξιωματούχων και των δασκάλων – ένα παράδειγμα που θα έπρεπε να ακολουθείται από κάθε κληρικό.

Μετά προωθούσε τοπικές μεταρρυθμίσεις με τόσο σθένος ώστε αναγκάσθηκε να αυτοεξοριστεί για έναν χρόνο. Χωρίς τέτοιους μάρτυρες η δημοκρατία δεν μπορεί να επιβιώσει.

Σύμφωνα με την διδασκαλία του ένας φιλόσοφος του οποίου η δραστηριότητα περιοριζόταν σε μια σχολική τάξη ή μελέτη δεν ήταν πλήρης. Και θα έπρεπε να την επεκτείνει σε κάθε πόλη και κράτος και να γίνει ένας Ιεροφάντης όλου του κόσμου.

Γιατί οι Φυσιολόγοι πρέπει να μελετούν τον Πρόκλο ?

Οι εμπειρίες του απαιτούν καταγραφή, ταξινόμηση και ανάλυση, περιλαμβάνοντας ενδιαφέρουσες περιπτώσεις προαισθήματος, πρόβλεψης, προφητείας, απαγγελίας χρησμών, ποιητική έμπνευση, μετενσαρκούμενες μνήμες, επιβεβαιώσεις ονείρων, θεραπευτικών δράσεων σε άλλους, εμφανίσεις πεθαμένων, απευθείας δράσεων σε θείες οντότητες και μια αύρα που τον περιέβαλλε.

Συνεχώς δίδασκε, φώτιζε, προστάτευε και διέσωζε με θεϊκές επεμβάσεις και πετύχαινε την εκστατική ευτυχία της παρουσίας του Αληθινού Όντος.

Γιατί η Φιλοσοφία δεν μπορεί ποτέ να απομακρυνθεί από τον Πρόκλο ?

Γιατί η διάσωση των σχολίων του στον Τίμαιο, Κρατύλο και Παρμενίδη θα παραμείνει για πάντα ουσιώδης στην σωστή αντίληψη του Πλάτωνα, της Ακαδημίας. Επίσης επειδή οι αθάνατες εργασίες του πάνω στην Πρόνοια, την Ειμαρμένη και την Ελεύθερη βούληση, που διεσώθησαν, θα είναι για πάντα οι βάσεις περαιτέρω έρευνας σε αυτά τα διαχρονικά θέματα.

Γιατί οι Ηθικολόγοι είναι αδύνατον να τον αποφύγουν ?

Γιατί η λογική ανάπτυξη των θεωριών του απαιτεί την δική του πλήρη ταξινόμηση των αρετών σε φυσικές, πολιτικές, καθαρκτικές, θεωρητικές, θεουργικές και εκθεωτικές.

Επίσης διότι η βιογραφία του είναι η ύψιστη παρουσίαση της επιστημονικής ολότητας.

Οι αρετές που οι περισσότεροι από εμάς υποχρεούμαστε να μάθουμε τμηματικά και με μεγάλη πειθαρχία, αυτός τις είχε έμφυτες.

Θεωρούσε το σύνολο της ζωής σαν μια επιστημονική διαδικασία για την απελευθέρωση της ψυχής από τα δεσμά του σώματος.

Χρησιμοποιούσε τις μελέτες του για την πνευματική τους δράση, μετέτρεπε κάθε επίπονη εργασία σε καθαρκτική τελετή. Με αυτόν το ενδιαφέρον για ηθική ήταν τόσο κυρίαρχο ώστε το θεωρούσε σαν αποστολή να είναι ο σωτήρας των φίλων του.

Κανένας ευγενής άνθρωπος δεν μπορεί να είναι κάτι λιγότερο από έναν ιεραπόστολο.

Γιατί οι εσωτεριστές είναι γοητευμένοι από τον Πρόκλο ?

Γιατί η κυρίαρχη θέση του ήταν θρησκευτική και το ενδιαφέρον του προσηλωνόταν στον υπεραισθητό κόσμο.

Τις βραδυνές ώρες που ήταν ξύπνιος τις πέρναγε προσευχόμενος, θεραπεύοντας ασθένειες και συντάσσοντας ύμνους.

Στην Αλεξάνδρεια έμαθε τα Αιγυπτιακά Μυστήρια από τον Ωρίωνα και τα Ελληνικά από τον Ήρωνα και τον Ολυμπιόδωρο. Ταξίδεψε σε όλη την Λυδία μελετώντας και βελτιώνοντας τις τοπικές λατρείες.

Ήταν μεθυσμένος από τον έρωτα για τα πρωταρχικά Όντα και είχε αφιερώσει μια βραδυνή ώρα προσευχής.

Τηρούσε όλα τα είδη λατρείας – της Φύσης, επικήδειες, των Φιλοσόφων, Εθνικές, Θρησκευτικές, Προσωπικές, Θεουργικές και Μνημόσυνα. Τι ήταν αυτά ?

Η λατρεία της φύσης σήμαινε προσευχή την αυγή, το μεσημέρι και κατά την δύση του ηλίου, στην Πανσέληνο και την Νέα Σελήνη, στις ανατολές της και τις φάσεις της.

Η επικήδεια λατρεία σήμαινε να τιμά τους νεκρούς και να τηρεί την εορτή για όλες τις ψυχές.

Η θρησκευτική λατρεία σήμαινε σπονδές, εξαγνισμούς, λειτουργίες, τελετές και θυσίες. τα οποία όταν εγίνοντο με προσευχές μετετρέποντο σε μυστηριακά μέσα ευλογίας.Η φιλοσοφική λατρεία σήμαινε εορτασμό των γενεθλίων των μεγάλων φιλοσόφων, ποιητών ή συγγραφέων.

Η εθνική λατρεία σήμαινε συμμετοχή στους εορτασμούς και τελετές όλων των άλλων εθνών.

Η προσωπική λατρεία σήμαινε προσευχή κατά την ένδυση και απένδυση, το πλύσιμο, το γεύμα, την αναχώρηση, το ταξίδι, την άφιξη, την εργασία ή τον γάμο ώστε να μετατρέπεται κάθε ένα από αυτά σε ευλογία ή μυστήριο.

Η θεουργική λατρεία σήμαινε ανάπτυξη και καρποφορία της μνήμης έως την συνειδητοποίηση περασμένων ζωών – στην περίπτωση του Πρόκλου, που φαίνεται ότι ποτέ δεν ξέχασε, του Πυθαγόρειου Νικομάχου.

Όχι μόνον ήταν ειδικός σε όλα αυτά αλλά αυτό που τον χαρακτήριζε ήταν ότι τα είχε όλα αυτά μαζί και τα συνέθετε σε μια αύρα που χαρακτηρίζει έναν σοφό.

Αλλά όσον αφορά τους λογοτέχνες και ποιητές – έχουν τίποτα να κερδίσουν από τον Πρόκλο ?

Ναι, δημιούργησε πλήρεις πρωτότυπες θεωρίες, όπως τον ύψιστο καρπό της ατομικότητας που είναι γνωστός σαν άνθος της ψυχής, μια ψυχική λειτουργία που βρίσκεται μεταξύ της πληνθυσμένης λογικής και της ενιαίας μύησης.

Σαν ποιητής ήταν γόνιμος και από τους διασωζόμενους ύμνους του ας διαβάσουμε κάποιες γραμμές :

Κλῦτε, θεοί, σοφίης ἱερῆς οἴηκας ἔχοντες,
οἳ ψυχὰς μερόπων ἀναγώγιον
ἁψάμενοι πῦρἕλκετ’ ἐς ἀθανάτους,
σκότιον κευθμῶνα λιπούσαςὕμνων
ἀρρήτοισι καθηραμένας τελετῇσι.

Πόσο ευτυχής αλήθεια είναι ο σύγχρονος αναγνώστης που έχει στην διάθεση του μια τέτοια προσωπογραφία ενός γαλήνιου σοφού!

(Το πρωτότυπο Αγγλικό κείμενο βρίσκεται στην παρακάτω διεύθυνση : http://www.ccel.org/ccel/pearse/morefathers/files/proclus_intro_by_ksg.htm )

ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗ

Επίσης ανατρέξτε στις παρακάτω αναρτήσεις :

ΑΛΗΘΕΙΑ ΑΝ ΔΕΝ ΕΡΧΟΣΟΥΝ ΘΑ ΚΛΕΙΝΑ :

http://empedotimos.blogspot.com/2009/02/blog-post.html

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΟΙΚΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΚΛΟΥ - Ο ΠΡΟΚΛΟΣ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΟΠΛΑΤΩΝΙΣΜΟΥ

http://empedotimos.blogspot.com/2010/02/blog-post.html

ΕΠΑΝΑΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΕΡΟΠΟΣ (Β ΚΥΚΛΟΣ)

ΕΠΑΝΑΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ Ο ΑΕΡΟΠΟΣ (Β ΚΥΚΛΟΣ)

Ολοκληρώνοντας τον πρώτο κύκλο της κυκλοφορίας του το περιοδικο, συμπληρώνοντας 15 συνεχή έτη με 88 τεύχη, προχωράει στο Β κύκλο του με ανανεωμένη μορφή.

Το περιοδικό ΑΕΡΟΠΟΣ με συνέπεια εδώ και 15 χρόνια προβάλλει μέσα απο τις σελίδες του τα πιο σημαντικά επιστημονικά επιτεύγματα της Ελλάδας, καταγράφει τη μυθική και ιστορική πορεία του Ελληνισμού στο χρόνο και ενισχύει τη μνήμη των Ελλήνων του κόσμου.

Ο στόχος του Β κύκλου κυκλοφορίας του περιοδικού είναι η αποκατάσταση της Ελλάδος στη σύγχρονη εποχή, ως πολιτιστικός και πνευματικός προορισμός και η διαμόρφωση μιας νέου τύπου πολυπολιτισμικής αντίληψης διεθνώς, με πυρήνα τον κοινό πανανθρώπινο χαρακτήρα που εν τέλει βασιλεύει πάνω απο τις αντινομίες.

Ένας απο τους συνεργάτες του περιοδικού θα είναι ο Εμπεδότιμος, ο οποίος σε κάθε τεύχος θα παρουσιάζει μια τεκμηριωμένη ανάπτυξη των θέσεων της Ορφικοπυθαγορείου και Πλατωνικής Φιλοσοφίας και μια ευρύτερη μελέτη βασικών Φιλοσοφικών κειμένων και εννοιών.

Η Ελληνική Φιλοσοφία αποτελεί επιστήμη και μάλιστα σε εκπληκτική ταύτιση με τις ανακαλύψεις και προσεγγίσεις της σύγχρονης Φυσικής.

Έτσι μέσα απο τα κείμενα θα αναγνωρίζονται και θα ταυτοποιούνται έννοιες όπως η θεωρία της σχετικότητας, η έννοια του χωροχρονικού συνεχούς, έννοιες κβαντικής μηχανικής, η φύση της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας, οτι το σύμπαν είναι ένα ολογραφικό φράκταλ, η λογική για την ύπαρξη των πολλαπλών συμπάντων και άλλα.

Στους αξιόλογους συνεργάτες του περιοδικού, οι οποίοι είναι σημαντικές προσωπικότητες του Ελληνισμού, συμπεριλαμβάνονται οι κ.Στράτος Θεοδοσίου, αν.καθηγητής του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Γιάννης Αλμυράντης, Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Βιολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος", η κ.Πολυξένη Κασδά, εικαστικός και επιμελήτρια διεθνών πολιτιστικών γεγονότων, ο Σταύρος Κιοτσέκογλου, αρχαιολόγος, μέλος ΕΤΕΠ του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ, ο δρ.Σταμάτης Γεωργούλης, διεθνολόγος και Ειδικός Επιστήμονας του Υπ.Εσωτερικών , ο μουσικοσυνθέτης Παντελής Παυλίδης, κ.α.

Ο ΑΕΡΟΠΟΣ Β' στο εξής θα κυκλοφορεί κάθε τρίμηνο, με ένθετο μουσικό CD η DVD με μουσικές ή ταινίες που προβάλλουν το ελληνικό πνεύμα. Η τιμή του θα είναι 5 ευρώ και θα κυκλοφορεί στα περίπτερα.