Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-"ΑΝ ΣΩΖΟΤΑΝ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ ΙΣΩΣ ΝΑ ΕΙΧΑΜΕ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ"

Σήμερα , 29/11/2014, σε μια "χλωμή" και "απογοητευτική" (όπως παρουσιάστηκε από τα ΜΜΕ,  παρουσίαση η ανασκαφική ομάδα παρουσίασε τα πεπραγμένα της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά.

Εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι δεν παρέσχε κανένα νέο στοιχείο, αντίθετα απογοήτευσε όσους περίμεναν κάτι συγκλονιστικό.  Είναι όμως πράγματι έτσι τα πράγματα ;

Η πολύ καλή φίλη και αρχαιολόγος Φωτεινή Αναστασοπούλου κατόρθωσε να παρευρεθεί στην σημερινή παρουσίαση και να καταγράψει υπό τύπον πρακτικών όσα  διημείφθησαν
 σήμερα και μου τα έστειλε για να τα αναρτήσω.
Παραθέτω το συνοδευτικό κείμενο που μου έστειλε και τα πρακτικά από τα οποία αντλούνται πολύ σημαντικά στοιχεία που μπορεί κάποιος να παρατηρήσει μόνο αν διαβάσει "ανάμεσα στις λέξεις" που ειπώθησαν.

Θέλω να ευχαριστήσω την Φωτεινή και να την συγχαρώ για τον κόπο της αλλά και την επαγγελματική της ευσυνειδησία που ουσιαστικά "έβαλε τα γυαλιά" στα δήθεν ρεπορτάζ των διαφόρων ΜΜΕ που παρακολούθησαν την παρουσίαση.

Σε γενικές γραμμές η κατάσταση όπως κατεγράφη ήταν η εξής :

-Το μνημείο κατασκευαστηκε για έναν  αφηρωισμένο νεκρό, ήταν ελεγχόμενα επισκέψιμο και στους Ρωμαϊκούς χρόνους εσφραγίσθηκε με την επιχωμάτωση που συναντήσαμε η οποία αποκλείεται να ήταν φυσική.
- Κατά την διάρκεια που ήταν επισκέψιμο εσυλήθη (?)
-  Δεν ευρέθησαν καθόλου κτερίσματα στον ταφικό θάλαμο που όμως δεν αποκλείεται να υπάρχουν σε κάποιο άλλο σημείο του τύμβου!
- Αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο.
- Οι τρύπες στους διαφραγματικούς τοίχους ήταν εσκεμμένες για να γίνει η επιχωμάτωση


Εδώ δημιουργούνται αρκετά ερωτήματα, τα βασικότερα των οποίων είναι τα εξής :

- Γιατί οι Ρωμαίοι να είχαν τόσο ζήλο να σφραγίσουν ένα μνημείο το οποίο μάλιστα δεν ήταν ρωμαϊκό και μάλιστα ήταν συλημένο ;
- Γιατί αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο; Εχει καμία σχέση με την Αλεξάνδρεια το μνημείο αυτό το οποίο και θα ερμήνευε την ανάγκη καταγραφής του ;
 - Γιατί δεν υπάρχει καταγραφή από τους Ρωμαίους αυτού του μνημείου και μάλιστα για την επιχωμάτωση του που ήταν αρκετά επιμελημένη και δαπανηρή, ενώ γνωρίζουμε ότι κατέγραφαν το οτιδήποτε ;

Αυτά τα ερωτήματα μας αναγκάζουν πλέον  να εστιάσουμε την προσοχή μας στην Ρωμαϊκή περίοδο. Κάνοντας αυτό παρατηρούμε τα εξής :

- Ο τελευταίος αυτοκράτωρ ο οποίος είδε τον Αλέξανδρο ήταν ο Καρακάλλας και ο Σεπτίμιος Σεβήρος ήταν αυτός που σφράγισε τον τάφο ώστε να μην τον επισκεφτεί ξανά κανείς.
Αυτό εκ πρώτης όψεως δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα, όμως αν προσέξουμε ότι ο Σεβήρος ήταν ο πατέρας του Καρακάλλα τότε προκύπτει ένα παράδοξο. Πως ο Καρακάλλας επισκέφτηκε τον τάφο του Αλεξάνδρου ενώ τον είχε σφραγίσει ο πατέρας του και πως κανείς μετά από αυτόν δεν είδε πλέον τον Αλέξανδρο;
Η αποδιδόμενη στον Ιωάννη τον Χρυσόστομο της ρήσης "Που είναι το σήμα Αλεξάνδρου, δείξον μοι" μήπως υπονοεί ότι το σώμα του Αλεξάνδρου δεν ήταν πλέον στην Αλεξάνδρεια και όχι αυτό που κοινώς του αποδίδεται, ότι εχάθη τότε πλέον η μνήμη  του Αλεξάνδρου ;


Ο Καρακάλλας είναι γνωστός για την λατρεία που έτρεφε για τον Αλέξανδρο.
"Οι ιστορικοί συμφωνούν ότι το κύριο –αν όχι μοναδικό– αίτιο για την εκστρατεία του Καρακάλλα εναντίον των Πάρθων πήγαζε από τον απεριόριστο και μάλλον νοσηρό θαυμασμό του για τον Μέγα Αλέξανδρο και όχι από κάποια ιδιαίτερη στρατηγική ανάγκη της εποχής. Άλλωστε η επιθυμία του αυτοκράτορα να μιμηθεί το Μακεδόνα βασιλιά και τα επιτεύγματά του φαίνεται να καθόρισε γενικότερα την όλη πολιτική του^"
 Μάλιστα στον στρατό του υπηρετούσαν και 16.000 Μακεδόνες.
 ^{( http://www2.egeonet.gr/aigaio/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=6823)} 

[Αξιοσημείωτο είναι ότι τα περί Αμφίπολης, Καρακάλλα και πιθανής σχέσης του με την σορό του Αλεξάνδρου είχαν συζητηθεί σε ανύποπτο χρόνο στο ιστολόγιο από τους χρήστες virgi, Νιόβη, Εφη, Ιωάννα, Διονυσία και Κική.]

Ετσι λοιπόν διαμορφώνεται μια άλλη πραγματικότητα που μπορούμε να υποθέσουμε, η οποία είναι η εξής :

Ο Σεπτίμιος Σεβήρος σφραγίζει τον τάφο του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια διότι η σορός του Αλεξάνδρου μεταφέρεται για να ταφεί στον τάφο που εξ αρχής προοριζόταν για αυτόν, στην Αμφίπολη. Ο τάφος αυτός είχε παραμείνει άδειος λόγω του ότι η σορός του Αλεξάνδρου υφαρπάχτηκε από τον Πτολεμαίο και κατέληξε στην Αίγυπτο.

Παρόλα αυτά στον μη χρησιμοποιηθέντα τάφο του στην Αμφίπολη του απεδίδοντο τιμές ήρωα/θεού. Ο τάφος του είχε κατασκευαστεί  εξ αρχής με προδιαγραφές  επιχωμάτωσης για αυτό και υπήρχαν τα ανοίγματα  στους διαφραγματικούς τοίχους και η μαρμάρινη πλάκα που συνδέει τα δύο αυτά ανοίγματα. Θυμίζουμε ότι η προσχεδιασμένη σφράγιση με την χρήση των ανοιγμάτων και της μαρμάρινης πλάκας είχε προβλεφθεί από τις αρχικές ακόμα αναρτήσεις του ιστολογίου.

Οταν λοιπόν εσφραγίσθη ο τάφος στηνΑλεξάνδρεια, η σορός μετεφέρθη από τον Σεβήρο ή τον Καρακάλλα στην Αμφίπολη, όπου και ενεταφιάσθη και αμέσως ο τάφος σφραγίσθηκε. Το γεγονός δεν κατεγράφη στα αυτοκρατορικά αρχεία σίγουρα με εντολή του αυτοκράτορα, προφανώς για να μην αποκαλυφθεί τι ακριβώς συνέβη εκεί.
Ο Καρακάλλας συνεπώς προσκυνά τον Αλέξανδρο στην Αμφίπολη τελικά και όχι στην Αλεξάνδρεια και σφραγίζοντας τον τάφο αποκλείει πλέον την επίσκεψη του από οποιονδήποτε άλλο.
Ας σημειωθεί ότι στο σημείο που υπάρχει ο λόφος Καστά ευρέθη ένα μιλλιάριο (οδοδείκτης) του Καρακάλλα.

Ετσι εξηγείται επίσης η ρήση της κας Περιστέρη γιατί  αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο. Διότι πολύ πιθανόν να είχε καταγραφεί εκεί η μεταφορά της σορού του Αλεξάνδρου από την Αλεξάνδρεια στην Αμφίπολη.

Ενα επίσης πολύ σημαντικό στοιχείο είναι ότι και η ανασκαφική ομάδα εκτιμά ότι τα κτερίσματα να είναι θαμμένα σε άλλο σημείο του τύμβου, όπως ακριβώς είχα εκτιμήσει σε συνέντευξη που έδωσα πρόσφατα στο gazzetta.gr όπου είχα εκτιμήσει ότι :
"Το γεγονός ότι δεν βρέθηκαν κτερίσματα δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι ο τάφος έχει συληθεί (αναπτύσσω το σκεπτικό σε μία από τις τελευταίες αναρτήσεις μου) και δεδομένου ότι όλος ο τύμβος αποδίδεται στον νεκρό, όπως προανέφερα, δεν αποκλείεται τα όποια κτερίσματα να βρεθούν σε άλλο χώρο, κάπου μέσα στον τύμβο"
(http://www.gazzetta.gr/stili/oi-prwtagwnistes/article/672054/o-empedotimos-apokalyptei-sto-gazzettagr-ta-mystika-tis-amfipolis)

Είναι σαφές λοιπόν ότι από τις ενδείξεις που έχει η ανασκαφική ομάδα προκύπτει ένα τέτοιο σενάριο, το οποίο όμως προφανώς δεν μπορεί να υιοθετηθεί δημοσίως και έτσι αναμένουν να "δέσουν" αυτήν την υπόθεση με περισσότερα στοιχεία και μετά από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των μετρήσεων. Για αυτό και είναι φειδωλοί στις ανακοινώσεις τους.

Βέβαια αυτό μένει να αποδειχθεί ή να καταρριφθεί από τις επερχόμενες ανακοινώσεις.

Εν αναμονή λοιπόν... Το μέλλον ίσως να κρύβει εκπλήξεις.....

[Από τον φίλο του ιστολογίου Amomfaretos : στο παρακάτω link μπορείτε να κατεβάσετε αρχείο ήχου με το Q&A. Θα πρέπει πρώτα να το αποσυμπιέσετε με winrar και μετά παίζει με windows media player. Πιο μετά θα ανέβει και στο youtube. Eπίσης, αναφέρω πάλι μαζεμένα όλα τα βίντεο που έχω ανεβάσει. Καλό βράδυ σε όλους και καλή ακρόαση.

Q&A 
https://www.youtube.com/watch?v=uz4gJKNdyhw
 
Μέρος από την παρουσίαση της κας. Περιστέρη. No 1
https://www.youtube.com/watch?v=iJ8U_I5bb6M

Μέρος από την παρουσίαση της κας. Περιστέρη. No 2
https://www.youtube.com/watch?v=n4rwJ66Ds1U

Μέρος από την παρουσίαση του κου. Λεφαντζή
https://www.youtube.com/watch?v=FkM6Y-NYnO8

Αμέσως μετά τα πρακτικά, παρατίθενται οι καταγραφές των όσων διημείφθησαν στα διάφορα "πηγαδάκια" μετά την παρουσίαση καθώς  και προσωπικές εντυπώσεις από την παρουσίαση, όπως κατεγράφησαν από τον φίλο Amomfaretos, τον οποίο και ευχαριστώ και συγχαίρω για την συνεισφορά του αυτή.]

=======
Αφού κατάφερα να μπω σήμερα στη συνέντευξη τύπου σου χαρίζω όλες τις σημειώσεις που κατάφερα να κρατήσω ώστε να τις χρησιμοποιήσεις όλες ή μέρος τους, ότι σου φανεί πιο πρόσφορο.
Να ξέρεις ότι έχω καταγράψει το μεγαλύτερο  μέρος από όσα ειπώθηκαν.
Η διαδικασία των ερωταπαντήσεων τελείωσε στις 15.30 και πάλι πολλοί που είχαν ζητήσει να θέσουν ερωτήσεις δεν πρόλαβαν (ούτε κι εγώ).

Η κ. Περιστέρη ήταν συγκινημένη αλλά και χαρούμενη και απαντούσε αυθόρμητα, χαμογελώντας και κοιτώντας στα μάτια το συνομιλητή της. Η κ. Μενδώνη παρενέβη ελάχιστα η δε κ. Παναγιωταρέα ήταν μεν παρούσα αλλά βουβό πρόσωπο.
Έλαμψαν δια της απουσίας τους πολλοί καθηγηταράδες που κάνουν το γύρο των καναλιών για να ευλογούν τα γένια τους. Μόνη παρουσία από τους πολύ επώνυμους καθηγητές ήταν η κ. Κοκορού-Αλευρά, που τιμητικά της δόθηκε πρώτης ο λόγος για ερωτήσεις.

Δεν έγιναν ιδιαίτερες αποκαλύψεις εκτός από το ότι βρέθηκαν και νομίσματα του Μεγ. Αλεξάνδρου σε Θ1 Θ2 κι οτι οι Βρετανοί προσπάθησαν να κλέψουν τα κομμάτια του Λέοντα και της βάσης του, κάτι που αποκάλυψε ο κ. Λεφαντζής ο οποίος είπε ότι είναι και ιστορικά επιβεβαιωμένο.
Λύθηκε και το μυστήριο γιατί δεν έχουν δείξει φωτογραφίες του σκελετού και γιατί ακόμα δεν έχουμε εκτίμηση αν ήταν γυναίκα ή άνδρας.
Σημαντικό επίσης θεωρώ ότι ειπώθηκε πως πιθανόν τα κτερίσματα-δώρα του νεκρού να βρίσκονται σε άλλο χώρο του τύμβου.

Πολλά ερωτήματα μένουν αναπάντητα αλλά και η πιθανότητα να είναι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά την ταπεινή μου γνώμη όχι μόνο δεν καταρρίφθηκε αλλά ενισχύθηκε.

Αυτά, φίλε μου και είθε αυτά που προσμένουμε να αποδειχτούν και επιστημονικά και να ζήσουμε να τα δούμε και να τα σχολιάσουμε.

 Επίσημη συνέντευξη τύπου στο ΥΠΠΟ για το Ταφικό μνημείο της Αμφίπολης

Την εκδήλωση προλόγισαν οι δύο εισηγητές, Βασίλης Λαμπρινουδάκης, ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών και Νίκος Σταμπουλίδης, αρχαιολόγος, Διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης οι οποίοι και συντόνισαν τις ερωτήσεις.

 Ομιλία κ. Περιστέρη

Αρχικά δήλωσε ότι σήμερα θα γίνει μια παρουσίαση των μέχρι στιγμής ευρημάτων της ανασκαφής κι ότι απομένει πολύ μελέτη και δουλειά για να ερμηνευθούν όσα αποκάλυψε η ανασκαφική σκαπάνη.

Έκανε μια αναδρομή σε προηγούμενες ανασκαφικές έρευνες που είχαν γίνει στον τύμβο Καστά κατά την δεκαετία του 50 από τον κ. Λαζαρίδη και που αποκάλυψαν τάφους της εποχής του σιδήρου καθώς και της ελληνιστικής περιόδου.

Η σύγχρονη έρευνα στον τύμβο ξεκίνησε το 2012. Υπήρχε μια λαϊκή παράδοση στην περιοχή ότι ο τύμβος κρύβει τον «τάφο της βασίλισσας». Αρχικά επιχειρήθηκε να οριοθετηθεί ο τύμβος ώσπου τελικά ανακαλύφθηκε το αντίθημα του περιβόλου και κατόπιν ο ίδιος ο μαρμάρινος περίβολος από θασίτικο μάρμαρο. Αποκαλύφθηκαν σιγά-σιγά δόμοι, ορθοστάτες και επιστέψεις και αναδείχθηκε, σε συνεργασία και με τον αρχιτέκτονα κ. Λεφαντζή, ότι η διάμετρος του περιβόλου είναι 158,40 μ. το δε ύψος 3μ.

Την πρώτη χρονιά είχαν βρει μόνο διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη του περιβόλου. Βρέθηκαν δόμοι όχι μόνο στον αρχαιολογικό χώρο αλλά και δίπλα στο σημείο που βρίσκεται ο λέων.

Φαίνεται ότι τον 3^ο αι μ.Χ κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους υπήρξε γερανός που ξεκόλλησε κομμάτια του περιβόλου τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε άλλες κατασκευές όπως φράγματα κλπ.

Τέλος, βρέθηκαν επιτόπου 80μ. του περιβόλου με όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη, γείσα, επιστύλια, βάσεις.

Στα τελευταία 30-40 μέτρα του περιβόλου που αποκαλύφθηκαν το 2014, εντοπίστηκε και η είσοδος του ταφικού μνημείου.

Η βάση του λέοντα είναι κατασκευασμένη από τμήματα του περιβόλου.

Ανάμεσα στα τμήματα του περιβόλου που βρέθηκαν στο Λιθότοπο μπορεί να υπάρχουν και κομμάτια που ανήκουν στον τάφο.

Η βάση του πρώτου διαφραγματικού τοίχου πίσω από τις σφίγγες στηριζόταν μόνο σε έναν δόμο στο κέντρο, η υπόλοιπη ήταν στον αέρα!

Το γείσο πάνω από τις καρυάτιδες είχε λεπτομέρειες ίδιες με τα γείσα του περιβόλου.

Από δοκάρι που κατέπεσε (σε αδιευκρίνιστη χρονική στιγμή) και που βρέθηκε στην ανασκαφή κατεστράφη το πρόσωπο της μιας Καρυάτιδας (αυτής που βρίσκεται στα δεξιά, προς Α.).

Δεν είχαμε βεβήλωση του μνημείου από χριστιανούς καθώς δεν βρέθηκαν οι χαρακτηριστικοί σταυροί που συνήθιζαν να σκαλίζουν.

Καθώς μέσα στον τάφο αφαιρούνταν τα χώματα και οι διαφραγματικοί τοίχοι γινόταν παράλληλα στερέωση.

Τα μαρμάρινα θυρόφυλλα του ταφικού θαλάμου θα μπορέσουν να συγκολληθούν μια και βρέθηκαν σπασμένα σε μεγάλα κομμάτια.

Πρόκειται για λατρευτικό ταφικό μνημείο με νεκρό αφηρωισμένο.

Έχουν περάσει από το μνημείο βέβηλα χέρια τα οποία προκάλεσαν πολλές ζημιές και διαταραχή ιδίως στον ταφικό θάλαμο.

Ο σκελετός έχει προβλήματα λόγω της υγρασίας και θα πρέπει να αποκατασταθεί για να δώσει συμπεράσματα. Έχει μεταφερθεί με τα χώματα από τον τάφο στο μουσείο της Αμφίπολης για να μελετηθεί καλύτερα από ομάδα ανθρωπολόγων.

Ομιλία κ. Λεφαντζή

Λέων και Τύμβος

Μια βρετανική ταξιαρχία προσπάθησε να μεταφέρει το 1916 1000 κομμάτια του λέοντος με 4 φορτηγίδες πλην όμως Βούλγαροι και Αυστριακοί βύθισαν τα πλοιάρια και τα τμήματα του λέοντα βυθίστηκαν στο Στρυμώνα.

Ο αρχαιολόγος Miller αποτύπωσε το υλικό και έκανε μια πρώτη τεκμηρίωση.

Όταν προ ημερών κατέβηκε η στάθμη του Στρυμώνα αποκαλύφθηκαν 52 μαρμάρινα κομμάτια τα οποία την επόμενη μέρα αυξήθηκαν κατά 5 (φαίνεται ότι κάποιοι κάτοικοι «επέστρεψαν» κάποια κομμάτια που είχαν στα σπίτια τους!). Ενδέχεται κάποια κομμάτια του περιβόλου να βρίσκονται στη βάση του φράγματος της Κερκίνης και τα οποία ποτέ δεν θα ανακτήσουμε.

Η βάση του Λέοντα ίσως είχε γλυπτά και ζωφόρο.

 Ο κατασκευαστής του περιβόλου γνώριζε ότι π=3,14 και έκανε χρήση της χρυσής τομής με βασική διάσταση 0,528 της οποίας όλα τα υπόλοιπα είναι πολλαπλάσια.

Διαπιστώθηκαν τεκτονικά σημεία, γράμματα Α και Ε σε πλάκες του περιβόλου εκ κατασκευής, τα οποία επιβεβαιώνουν την χρονολόγηση στο τελευταίο τέταρτο του 4^ου αι π.Χ.

Ο Λέων κοίταξε ΝΑ.

Ο Λέων και ο τύμβος ανήκουν σε ένα ευρύτερο σύνολο στο οποίο θα περιλαμβάνεται και ο παρακείμενος λόφος 133.

Μελετάται όλη η τοπογραφία της περιοχής.

Στα ρωμαϊκά χρόνια, ξηλώθηκαν μάρμαρα του περιβόλου και τότε πρέπει να έγινε η κατάχωση του τάφου. Η ανασκαφή αποκάλυψε τα αντίβαρα ρωμαϊκού γερανού και ένα από τα πέδιλα του που εδραζόταν στο έδαφος της ανασκαφής.
500 κομμάτια του περιβόλου βρέθηκαν στη λίμνη Κερκίνη, τα οποία η ομάδα συγκέντρωνε μέχρι και την περασμένη Κυριακή. Οι εργασίες αναστήλωσης θα δώσουν στο τέλος μία καλή αναπαράσταση του περιβόλου.

Ομιλία κ. Εγγλέζου, Αρχιτέκτονος

Ο τάφος έγινε με εκσκαφή και επανεπίχωση.

Η απομάκρυνση εξωτερικά των χωμάτων, ιδίως πάνω από τον ταφικό θάλαμο, θα γίνει εφόσον πρώτα ολοκληρωθούν τα στερεωτικά έργα στο εσωτερικό του μνημείου. Αλλιώς το βάρος των μηχανημάτων και οι δονήσεις θα προκαλέσουν ζημιές.

Στο ταφικό μνημείο έχουν τοποθετηθεί 19 αισθητήρες παραμόρφωσης, οι περισσότεροι στον ταφικό θάλαμο.

Η κατασκευή του ταφικού ορύγματος φαίνεται ότι έγινε πριν την κατασκευή του μνημείου.

Μεγάλοι σεισμοί στην περιοχή έγιναν κατά τον 6-7^ο αι. μ.Χ.  καθώς και το 1829 με επίκεντρο τη Δράμα. Είναι περιορισμένες οι ζημιές από σεισμούς που προκλήθηκαν στο μνημείο.

Όσον αφορά το ερώτημα αν επέφερε κατάχωση μια μεγάλη πλημμύρα, αυτό δεν συνέβη γιατί σ’ αυτή την περίπτωση θα είχαν καταρρεύσει οι σφραγιστικοί τοίχοι.

Ο σκελετός του νεκρού είναι διαταραγμένος από αρχαίους τυμβωρύχους.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ακολούθησαν ερωτήσεις –εναλλάξ από αρχαιολόγους και δημοσιογράφους- οι οποίες απαντήθηκαν και από τους 3 που έκαναν την παρουσίαση (κκ Περιστέρη, Λεφαντζής, Εγγλέζος) και σε μια περίπτωση από την κ. Μενδώνη.

Κ. Κοκορού – Αλευρά

(καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο παν/μιο Αθηνών)

Ε: Για το ταφικό όρυγμα, πόσο απέχει χρονικά η κατασκευή του από τον υπόλοιπο τάφο ή είναι ταυτόχρονη;

Α: Το όρυγμα προηγήθηκε δεν ξέρουμε αν έγινε ταυτόχρονα.

Ε: Βρέθηκαν λιθόπλινθοι μέσα στο όρυγμα από την επένδυσή του;

Α: Υπάρχει επένδυση στο κατώτερο τμήμα του ορύγματος. Από τα ευρήματα συμπεραίνεται ότι υπήρχε επένδυση του ορύγματος.

Ε: Πότε έγιναν οι σφραγιστικοί τοίχοι και οι επιχωματώσεις;

Α: Οι τοίχοι σφράγισης κατασκευάστηκαν με υλικό σε 2^η χρήση. Το πώρινο υλικό του μνημείου είναι της ίδιας εποχής με τον τάφο.σ

Στο δάπεδο του 4^ου χώρου (εννοεί του ταφικού θαλάμου) είναι πιο εκλεπτυσμένη η επεξεργασία των πωρολίθων.

Μαρμάρινο υλικό από το μνημείο επαναχρησιμοποιήθηκε σε άλλα μνημεία.

Τα επιγραφικά υλικά είναι μόνον τεκτονικά και οικοδομικά σημεία.

Κώττη, ΕΘΝΟΣ

Ε: Ποιος είναι θαμμένος εκεί;

Α: Με λέοντα στην κορυφή και τόσο τεράστιο ταφικό μνημείο θα μπορούσε να ήταν ένας μεγάλος στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Όμως θα πρέπει να μελετηθεί το σκελετικό υλικό από ανθρωπολόγο για να έχουμε κάποιες απαντήσεις.

          Χατζόπουλος

Ε: Φαίνεται ότι οι δυο προθάλαμοι του μνημείου ήταν επισκέψιμοι αρχικά. Οπότε οι προστατευτικοί τοίχοι είναι μεταγενέστεροι. Άρα μετά από ηθελημένη καταστροφή υπολείμματα και τμήματα γλυπτών αποτέθηκαν στον ταφικό θάλαμο και έκλεισε με τοίχους το μνημείο;

Α: Είχαμε πολλές επιδρομές από Θρακικά φύλα μετά τη μάχη της Πύδνας. Μετά τον 3^ο αι μ.Χ. συνέβη μερική καταστροφή του μνημείου.

Στην αρχαιότητα το μνημείο ήταν γνωστό και ορατό οπότε, όπως είναι φυσικό, προσέλκυσε τυμβωρύχους.

          Παπαδή MEGA

Ε: Αρχικά υποστηρίχθηκε ότι το μνημείο ήταν ασύλητο. Πότε έγινε και γιατί έγινε η επίχωση;

Α: Έγινε ταυτόχρονα με τους σφραγιστικούς τοίχους. Πρέπει να γίνει μελέτη επ’ αυτού. Τα ανοίγματα στα τύμπανα των διαφραγμάτων χρησιμοποιήθηκαν για να περάσει το χώμα της επίχωσης και σε μια περίπτωση χρησιμοποιήθηκε τμήμα (πλάκα) της μαρμάρινης οροφής ως ράμπα.

Ε: Άρα έγινε βεβήλωση πριν την επίχωση.

Α: Ναι, η βεβήλωση τοποθετείται στα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια.

          Antonio Corso

Ε: Η λεηλάτηση του μνημείου έγινε τον 3^ο αι. της μ.Χ.

Α: Τότε οι τελευταίοι Μακεδόνες προσπάθησαν να προστατεύσουν το μνημείο, κληρονομιά ιστορική και πολιτιστική.

          Αδαμοπούλου ΝΕΑ

Ε: Γιατί όχι καύση; Γιατί δεν έχουμε αναφορά σε κάποιες πηγές για το μνημείο;

Α: Υπήρχε πρόθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου να κατασκευαστεί ένα λαμπρό μνημείο στην Αμφίπολη, όπως αναφέρει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης. Αν σωζόταν η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας ίσως να είχαμε γραπτές πηγές για το μνημείο. Το λιοντάρι αποδεικνύει ότι είναι θαμμένη μια σημαντική προσωπικότητα. Οι τοίχοι σφράγισης και η κατάχωση είναι της ρωμαϊκής περιόδου με υλικό σε 2^η χρήση από το υλικό κατασκευής του τάφου.

(σημείωση δική μου: δεν της απάντησαν για την απουσία καύσης)

Μπάνου

Ε: Μας είπατε ότι ήταν ένα λατρευτικό μνημείο. Ποια η σχέση του με τον περίβολο; Δεν βρέθηκε καθόλου κεραμεική;

Α: Δεν βρέθηκαν καθόλου κτερίσματα στον ταφικό θάλαμο. Μπορεί και να είναι σε άλλο σημείο του τύμβου τα κτερίσματα. Στον 1^ο και 2^ο χώρο βρέθηκαν κτερίσματα και κεραμεική που χρονολογούνται από 2-3^ο αι. μ.Χ

Αρχικά ήταν ανοιχτός ο περίβολος εκεί και υπήρχε πρόσβαση στο ταφικό μνημείο. Αργότερα έκλεισε. Ήταν χώρος λατρείας για ήρωα που ήταν ελεγχόμενα επισκέψιμος.

          Κριμιώτη ΑΥΓΗ

Ε: Έγινε επίσκεψη του πρωθυπουργού ενώ δεν υπάρχει το ίδιο ενδιαφέρον, δημοσιότητα και χρηματοδότηση για άλλες ανασκαφές. Εσείς καλέσατε τον πρωθυπουργό;

Α: Ο Πρωθυπουργός ήρθε από ενδιαφέρον, μετά από την ενημέρωση που εγώ είχα κάνει προς το ΥΠ.ΠΟ. Από τη δημοσιότητα αυτό που κερδήθηκε είναι η σωτηρία του μνημείου.

          Βελένη

Ε: Βρέθηκε μελαμβαφής ή ερυθρόμορφη ζωγραφική στα κεραμεικά;

Έγινε τομή στο σημείο καταστροφής του ψηφιδωτού;

Α: Ναι βρέθηκε μελαμβαφής κεραμεική καθώς και κάποια νομίσματα μεταξύ των οποίων του Αλέξανδρου του Γ (του Μέγα!) στους δυο χώρους εκτός από τον ταφικό θάλαμο. Στην τομή που έγινε στο ψηφιδωτό δεν βρέθηκε κάτι συγκεκριμένο αλλά διεπιστώθη το πάχος του ψηφιδωτού.

          Κοντράρου – Ρασσιά ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Ε: Τα ανοίγματα στην επίχωση έγιναν από τυμβωρύχους;

Α: Αρχικά η κατάχωση έφθανε μέχρι την οροφή και σιγά – σιγά κατακάθησε. Άρα μετά την επίχωση δεν θα μπορούσαν να εισέλθουν τυμβωρύχοι.

          Τσακίρογλου ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

Ε: Ο σκελετός ανήκει σε ένα άτομο κι αν ανήκει στο άτομο για το οποίο κατασκευάστηκε το μνημείο. Αν υπάρχουν αναλογίες με αλεξανδρινά μνημεία.

Α: Φαίνεται ότι είναι ένας ο νεκρός, δεν ξέρουμε αν έγινε ο τάφος γι αυτό τον νεκρό, θα αποφανθεί ανθρωπολόγος για την χρονολόγηση και την ταυτότητα του νεκρού.

Όσον αφορά τον προσανατολισμό του τάφου, θέλει πολύ μελέτη διότι ο άξονας του τάφου δεν κινείται προς το κέντρο του τύμβου.

Τζιβελέκου

Ε: Έχει αποφασιστεί ποια θα είναι η ομάδα των ανθρωπολόγων;

Πείτε μας για τις ανθρώπινες φιγούρες στα επιστύλια.

Α: Πρέπει να ολοκληρωθεί η συντήρηση, φαίνονται αμυδρά ίχνη αλλά ακόμα δεν μπορούμε να πούμε κάτι με σαφήνεια.

Για τους ανθρωπολόγους δεν έχει ακόμα αποφασισθεί η ομάδα που θα αναλάβει τη μελέτη, θεωρούμε όμως ότι θα μπορούσαν να είναι Έλληνες.

          Νικολούλια (συντηρήτρια ΥΠ.ΠΟ.)

Ε: Υπάρχει 2^η είσοδος στο ταφικό μνημείο κάπου αλλού;

Α: Δεν υπάρχει άλλη είσοδος. Θα συνεχιστεί η ανασκαφή στον υπόλοιπο τύμβο.

          Λυμπεροπούλου THE TOC

Ε: Πότε θα έχουμε τα αποτελέσματα της διασκόπησης;

Α: Σε 2-3 μήνες θα έχουμε απάντηση.

          Μερτζάνη (συντηρήτρια)

Έκανε μια σύντομη παρέμβαση για τις ζωγραφιές στα επιστύλια. Είπε ότι απαιτεί πολύ χρόνο η συντήρηση και μας ζήτησε να τον παράσχουμε στους συντηρητές.

          Ανέστη Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ

Ε: Που βρίσκεται σήμερα ο σκελετός; Θα προκαλούσε κακό η φωτογράφιση; Οι ζωγραφιές εντοπίστηκαν πριν 2 μήνες;

Α: Ο σκελετός βρίσκεται στο μουσείο της Αμφίπολης. Οι παραστάσεις στα επιστύλια φάνηκαν μετά τον πρώτο καθαρισμό. Απομένει να γίνει καθαρισμός, συντήρηση και μελέτη νομισμάτων και κεραμεικών ευρημάτων.

          Σπανέλης ΧΡΟΝΟΜΕΤΡΟ

Ε: Υποστηρίχθηκε ως αρχιτέκτων του περιβόλου και του μνημείου ο Δεινοκράτης;

Α: Το υποστηρίζουμε -είπε η κ. Περιστέρη- εγώ και ο κ. Λεφαντζής.

Να σας πούμε εδώ ότι αυτά που αναφέρετε τόσην ώρα ως επιστύλια είναι στην πραγματικότητα τμήμα θριγκού, πλίνθος με δυο κυμάτια και όχι επιστύλια.

Ο χώρος εισόδου του ταφικού μνημείου με την κλίμακα ήταν κλειστός, δίστηλος εν παραστάσει με στέγη κατά τους αρχαίους χρόνους και πριν τη βεβήλωση και σφράγιση του μνημείου.

Πρόκειται για ένα μεγάλο δημόσιο έργο όπου χρησιμοποιήθηκαν περίπου 3.000 κυβικά μέτρα μαρμάρου. Άρα, το ανέλαβε ένας μεγάλος αρχιτέκτονας που μπορεί να ήταν ο Δεινοκράτης. Ως δημόσιο έργο δεν είναι δυνατόν να ανατέθηκε από έναν πλούσιο άνθρωπο αλλά από σημαντικό πρόσωπο της εποχής.

          (Δεν συγκράτησα το όνομά του) Βοτανολόγος

Ε: Υπάρχουν βοτανολογικά δεδομένα;

Α: Όχι κάτι ιδιαίτερο, αλλά υπάρχουν δείγματα χώματος από τη στρωματογραφία, τα οποία στο μέλλον θα μελετηθούν.

          Καρατζαφέρης ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ

Ε: Ο νεκρός και ο τάφος ταυτίζονται;

Α: Θα απαντήσει ανθρωπολόγος.

          Παγουλάκης           ΑΝΤ1

Ε: Μπορούμε να αποκλείσουμε ότι ο νεκρός ήταν μέλος της βασιλικής οικογένειας ή και ο ίδιος ο Αλέξανδρος ο Μέγας;

Α: Τίποτε δεν μπορούμε να αποκλείσουμε. Δεν ξέρουμε ακόμη αν πρόκειται για μέλος της βασιλικής οικογένειας ή στρατηγό.

Όσον αφορά τη χρονολόγηση, το βοτσαλωτό ψηφιδωτό από την τεχνοτροπία του και ο τρόπος κατασκευής του τοποθετείται στο τελευταίο τέταρτο του 4^ου αι. π.Χ. καθώς επίσης και η τοιχοδομία του περιβόλου και του μνημείου. Επίσης το θέμα του ψηφιδωτού ήταν σύνηθες και αγαπητό κατά την ίδια αυτή εποχή.

          Χατζή ALPHA

Ε: Ποια μέλη από το σκελετό βρέθηκαν;

Τι λέει το ένστικτό σας, υπάρχουν κι άλλα μνημεία στον τύμβο;

Έχουμε κομμάτια από τις ασπίδες που κοσμούσαν το βάθρο του λέοντα;

Α: Για το πρώτο ερώτημα θα αποφανθεί ανθρωπολόγος, ενώ για το δεύτερο θα μας δείξει η διασκόπηση.

Τώρα, για το τρίτο ερώτημα, βρέθηκαν ημικίονες και 2 κομμάτια από έξεργες ασπίδες. Στις ασπίδες υπάρχει επεξεργασία που δείχνει ότι είχαν δεχθεί στούκο σαν βάση και επ’ αυτού ζωγραφικές παραστάσεις. Επίσης, στη βάση του λέοντα έχουμε σε δωρικούς ημικίονες ιωνικά κιονόκρανα.

Εδώ παρενέβη η κ. Μενδώνη η οποία είπε ότι η λεκάνη του νεκρού είναι διαμελισμένη και έχει συνθλιβεί από την πτώση των άνω λίθων. Ότι γενικά ο σκελετός είναι σε ευαίσθητη κατάσταση λόγω της υγρασίας και θα πρέπει να συντηρηθεί και να στερεωθεί για να μπορέσει να δώσει απαντήσεις. Επίσης διευκρίνισε ότι προς το παρόν η ανασκαφή χαρακτηρίζεται σωστική όμως, μετά και από την κατάθεση σχετικού φακέλου που έχει ζητηθεί από την κ. Περιστέρη, θα χαρακτηριστεί συστηματική, πράγμα που ούτως ή άλλως φάνηκε από την αρχή, όταν ανευρέθησαν οι σφίγγες.

Η ανασκαφή αυτή είναι σαν εργασία σε ορυχείο ή τούνελ, με λάμπες ορυχείου και γι αυτό υπήρξε συνεργασία και βοήθεια από την ΕΓΝΑΤΙΑ.

=========
[Απο Amomfaretos :

Μιά πρώτη εντύπωση από την σημερινή συνέντευξη τύπου / παρουσίαση των ευρημάτων από την ανασκαφική ομάδα, είναι ότι όλοι ήταν συγκρατημένοι. Η κα Περιστέρη φανερά μαζεμένη, χωρίς τον αυθόρμητο ενθουσιασμό που την διακατέχει παρουσίασε το ημερολόγιο της ανασκαφής χωρίς να μας πει τίποτε καινούριο, ίσως ακόμη και λιγότερα από όλα όσα έχουμε πληροφορηθεί από τα Δελτία Τύπου του υπουργείου. Ο κος Εγγλέζος ήταν αρκετά διαφωτιστικός σε θέματα στατικότητας, θεμελίωσης και συντήρησης. Εξαιρετικά επιστημονικά εμπεριστατωμένη παρουσίαση. Ανέλυσε προβλήματα της ανσκαφής και κατέρριψε τις θεωρίες περί καταστροφών λόγω πλημμύρας-τσουνάμι και σεισμού. Μόνο ένα «ατόπημα» μπορεί να του χρεωθεί το οποίο θα το αναφέρω πιο κάτω στα «πηγαδάκια». Ο κος Λεφαντζής και αυτός με μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παρουσίαση-προσέγγιση με πρωτότυπα γραφικά και σχέδια. Μας άρεσε ιδιαίτερα το κομμάτι με την αναπαράσταση για την κατασκευή του Λέοντα. Και μετά αρχίζουν οι ερωτήσεις...

Με μεγάλη μας απογοήτευση διαπιστώσαμε το χαμηλό επίπεδο της ελληνικής δημοσιογραφίας με ελάχιστες εξαιρέσεις. Ποιοι μας ενημερώνουν! Αδιάβαστοι (εγώ και η σύζυγός μου μέσα απο το μπλογκ και από τα διάφορα λινκ που ποστάρουν οι φίλοι γνωρίζαμε περισσότερα), αγενείς, καταδιωκτικοί, καταγγελτικοί, σε γενικες γραμμές απογοητευτικοί πλην εξαιρέσεων. Δεν αναγνωρίσαμε γνωστούς αρχαιολόγους τηλεπαραθύρων, προφανώς κρύφτηκαν...

Το πιο ενδιαφέρον ίσως όμως μέρος ήταν για εμάς που είχαμε την υπομονή να κάτσουμε μετά το τέλος της συνέντευξης τύπου και να παρακολουθήσουμε τα «πηγαδάκια» που στήθηκαν μέσα και έξω από το αμφιθέατρο.

«Πηγαδάκι» 1: Μενδώνη-δημοσιογράφοι μέσα στο αμφιθέατρο. Έντονη συζήτηση με τους δημοσιογράφους να διαμαρτύρονται ότι ήταν απαράδεκτη η συνέντευξη τύπου , ότι η κα. Περιστέρη εξέθεσε το υπουργείο λέγωντας ότι λόγω του πρωθυπουργού προστατεύτηκε το μνημείο και άλλα ανούσια. Η κα. Μενδώνη ανάφερε το ιστορικό της επικοινωνίας στις 8 Αυγούστου την οποία για πρώτη φορά η κα. Περιστέρη την πήρε τηλέφωνο και την ενημέρωσε για τις Σφίγγες. Σε κάποιο σημέιο εμφανίστηκε και ο κος. Τασούλας δίνοντας και αυτός διευκρινήσεις.

«Πηγαδάκι» 2: κος. Εγγλέζος – κόρη Λαζαρίδη. Υπήρξε έντονη αντίδραση από την κα. Λαζαρίδη για το σχόλιο το οποίο έγινε και κατά την παρουσίαση αλλά και σε προηγούμενες συνεντεύξεις ότι «τα μπάζα Λαζαρίδη κατέστρεψαν το μνημείο». (Προσωπικά δεν έχω ακούσει αυτή την φράση να έχει αναφερθεί σε προηγούμενες συνεντεύξεις). Στην παρουσίαση όντως έγινε ξεκάθαρη αναφορά ότι «τα χώματα από προηγούμενες ανασκαφές δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στατικότητας του μνημείου». Ο κος. Εγγλέζος υπερασπίστηκε την θέση του απέναντι στην κα. Λαζαρίδη, τονίζοντας παράλληλα και την σπουδαιότητα του έργου Λαζαρίδη αλλά από την άλλη αναφέρθηκε και σε λαθρανασκαφές αναφέροντας ότι σίγουρα θα αποτελεί μια ενδιαφέρουσα μελέτη οι μετακινήσεις των χωμάτων. Κατά την γνώμη μου αυτό ήταν και το μόνο «ατόπημα» της παρουσίασής του αφού δεν θα έπρεπε να αναφέρει τη φράση «προηγούμενες ανασκαφές» αλλά απλώς «μετακινήσεις χωμάτων» αποφεύγοντας έτσι να τις εκθέσει χωρίς να έχει παρουσιάσει επιστημονικές αποδείξεις ότι όντως οφείλετε σε ανασκαφές.

«Πηγαδάκι» 3: Λεφαντζής έξω από το αμφιθέατρο με διαφόρους, συμπεριελαμβανομένων ημών.
Αρχικά κουβέντα με δημοσιογράφους, δίνοντας διευκρινήσεις σχετικά με την ασπίδα στη βάση του Λέοντα, ικανοποιώντας αιτήματα για αποστολή της παρουσίασης/γραφημάτων του (αύριο πολύ πιθανόν να τα δούμε δημοσιευμένα) κλπ. Στο τέλος βρήκα την ευκαιρία και έκανα την ερώτηση (από το συγκεκριμένο blog) που ήθελα να κάνω σε όλη την διάρκεια της συνέντευξης τύπου πάνω στην αναφορά ότι η συγκεκριμένη ανασκαφή έλαβε τέλος: “ 20) Αν το χώμα κάτω από τον τάφο είναι ίδιο με το υπόλοιπο της επίχωσης γιατί σταματά η ανασκαφή;”. Η απάντηση που έλαβα εξαιρετικά ενδιαφέρουσα! Αρχικά χαμογέλασε (!!) και απάντησε ότι «η φράση, το τέλος της ανασκαφής δεν είναι απόλυτη. Ανέφερε και στην παρουσίαση ότι ολόκληρος ο τύμβος και η γύρω περιοχή έχουν σημαντικό αρχαιολογικό ενδιαφέρον με πιθανά νέα ευρήματα και άλλους νεκρούς». Η απάντηση του αλλά κυρίως το ύφος του, μου έδειξαν ξεκάθαρα ότι ΚΑΙ στο συγκεκριμένο ταφικό μνημείο μπορεί να υπάρχει συνέχεια. Θα μπορούσε ξεκάθαρα να δώσει συγκεκριμένη αρνητική απάντηση για το υπέδαφος του ορύγματος/τάφου αλλά αντ΄ αυτού απάντησε με κάτι απολύτως σωστό αλλά όμως γενικόλογο. Ίδωμεν...

Σε γενικές γραμμές, όπως σχολιάζουν και αρκετοί εδώ, η συνέντευξη τύπου δυστυχώς δεν ικανοποίησε τις προσδοκίες μας κυρίως στο μέρος της κας. Περιστέρη αφού δεν παρουσίασε καθόλου επιστημονικά στοιχεία και αποδείξεις. Άν δεν ήταν οι άλλοι δύο και το Q&A, τότε θα ήταν ανούσια. Τελικά γίνεται προφανές κατά την άποψη μας ότι η κα. Περιστέρη στο επικοινωνιακό κομμάτι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που έχει μια τέτοια σημαντική ανασκαφή. Στο επιστημονικό κομμάτι, όπως έλεγε και η ίδια συνεχώς, κάνουμε υπομονή για την μελέτη της... ]

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ - ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΖΗΤΟΥΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κατά την διάρκεια της μελέτης της πορείας της ανασκαφής και των ευρημάτων αυτής, από τους σχολιαστές του ιστολογίου  προέκυψαν πολλά εύλογα ερωτήματα  τα οποία χρειάζεται να απαντηθούν ώστε να  ριχθεί όσο το δυνατόν περισσότερο φως στο μυστήριο του Τάφου της Αμφίπολης.

Εν όψει της παρουσίασης από την κα Περιστέρη το Σάββατο 29 Νοεμβρίου της ανασκαφής του Τάφου της Αμφίπολης παρουσιάζουμε ενδεικτικά κάποια από τα ερωτήματα που προέκυψαν και ελπίζουμε είτε να απαντηθούν από την κα Περιστέρη κατά την παρουσίαση της, είτε να τεθούν από τους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους ή/και αρχαιολόγους προς την ανασκαφική ομάδα.

[Θέλω να ευχαριστήσω και να συγχαρώ  τον πολύ καλό φίλο του ιστολογίου vagkalf07 για την επιμέλεια της συλλογής και επεξεργασίας των ερωτημάτων από τους άλλους σχολιαστές όπως επίσης και όλους τους σχολιαστές του ιστολογίου για την συνεισφορά τους στην προαγωγή της έρευνας για τον Τάφο της Αμφίπολης]

1) Πώς προκύπτει τόσο ξεκάθαρη σύνδεση του μνημείου με το Δεινοκράτη, δεδομένου πως για το συγκεκριμένο αρχιτέκτονα σώζονται ελάχιστες αναφορές ενώ όλα τα υπόλοιπα έργα του έχουν χαθεί ή υποστεί σημαντικές καταστροφές (πχ. ναός Αρτέμιδος Εφέσου); Μήπως απλά ο Δεινοκράτης είναι η πιο πιθανή λύση για τον αρχιτέκτονα του μνημείου;

2) Όταν λέτε πως το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ.  αιώνα, πόσο αυστηρά είναι τα χρονολογικά όρια που βάζετε; Πχ. το 295 π.Χ. απορρίπτεται;

3) Η σύνδεση του μνημείου με το Δεινοκράτη χρησιμοποιήθηκε για τη χρονολόγηση του μνημείου (δεδομένου του ότι έπρεπε να είναι ζωντανός για να το σχεδιάσει/κατασκευάσει) ή μήπως έγινε το αντίθετο; (δηλαδή η χρονολόγηση μας επιτρέπει να υποστηρίξουμε πως ο Δεινοκράτης είναι ένας από τους υποψήφιους αρχιτέκτονες);

4) Πότε χρονολογείται η καταστροφή του περιβόλου και βάση ποιων στοιχείων; Τι ευρήματα υπάρχουν στα περίχωρα του τύμβου; Πρόκειται να γίνουν απαλλοτριώσεις για τη μελέτη της γύρω περιοχής; Σχεδιάζονται έρευνες της κοίτης του Στρυμώνα για πιθανή ανακάλυψη επιπλέον δομών από τον τύμβο ή και το ταφικό μνημείο;

5) Υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν αν το μνημείο ήταν έστω εν μέρη ορατό (πχ. ο περίβολος) για κάποιο χρόνο μετά την κατασκευή του, ή θάφτηκε εξ' ολοκλήρου κάτω από τεχνητό τύμβο με την ολοκλήρωσή του;

6) Πώς υπολογίζετε διαστάσεις με ακρίβεια εκατοστού, πχ. για το λέοντα, του όποιου μεγάλο τμήμα ήταν καταστραμμένο;

7) Στο βόρειο τείχο του τελευταίου θαλάμου υπήρχαν πλίνθοι με διαφορετική υφή και μαύρη απόχρωση, όπως φαίνεται από φωτογραφίες και την αποτύπωση στο σχέδιο του κ. Λεφαντζή. Οι πλίνθοι αυτοί σε μία φώτο φαίνεται να αφαιρέθηκαν. Βρέθηκε κάτι από πίσω ή ήταν απλά το φυσικό έδαφος του λόφου;

8) Για ποιο λόγο η διάβρωση στα μάρμαρα του τελευταίου χώρου είναι τόσο έντονη (μαυρισμένο χρώμα κλπ.) σε σχέση με άλλους θαλάμους;

9) Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το ουσιαστικότερο εύρημα που στοιχειοθετεί τη θεωρία σας συνολικά;

10) Πως σχολιάζετε τις ομοιότητες των ευρημάτων με άλλα μακεδονικά ευρήματα;

11) Ποια είναι η φυσική προέλευση των μαρμάρων Θάσου, από ποιο λατομείο;

12) Μπορεί να συνδέσετε κατασκευαστικά το μνημείο με άλλους τύμβους της περιοχής;

13) Έχετε ενδείξεις για άλλο τάφο; Υπάρχουν άλλα σημεία που από την δική σας έρευνα θα μας βοηθούσαν να δώσουμε λύση;

14) Που θα κατευθύνετε την έρευνα σας τώρα;

15) Βρήκαν ναι ή όχι το Μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου πάνω από την Ανατολική Μαινάδα;

http://i57.tinypic.com/34xfdwn.jpg http://i57.tinypic.com/33eu5pe.jpg

16) Μπήκαν ναι ή όχι στον Θ4 από την οπή στον Βόρειο τοίχο του Θ3;

http://i61.tinypic.com/24ffl7q.jpg http://i58.tinypic.com/1zqqcnc.jpg

17) Με τα μέχρι τώρα ευρήματα αποκλείετε την ταφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου  στην Αμφίπολη;

18) Βιβλιογραφικά πόσους αφηρωισμένους Μεγάλους Στρατηγούς γνωρίζουμε;

19) Αφού η νέα ηλεκτρονική ή γεωφυσική διασκόπηση ήταν στα άμεσα σχέδια της ανασκαφικής ομάδας και γενικότερα του ΥΠΠΟ, για ποιο λόγο θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε η ανασκαφή στο συγκεκριμένο σημείο πριν πραγματοποιηθεί η διασκόπηση; Με ποιο κριτήριο θεωρήθηκε ότι στο συγκεκριμένο χώρο δεν υπάρχει τίποτε άλλο και δεν κρύβονται εκπλήξεις ακόμα και για την αρχαιολογική έρευνα όπως τη γνωρίζετε μέχρι σήμερα;

20) Αν το χώμα κάτω από τον τάφο είναι ίδιο με το υπόλοιπο της επίχωσης γιατί σταματά η ανασκαφή;

21) Έχουν βρεθεί κομμάτια ή άλλες πλάκες όπως αυτή με τους ρόδακες στο δεύτερο θάλαμο;

22) Είναι αντιεπιστημονική η δημοσίευση φωτογραφιών ή ψηφιακού video από όλους τους έως τώρα χώρους της ανασκαφής; Θα μπορούσαμε να έχουμε οπτικά όλα τα ευρήματα;

23) Πώς ακριβώς συσχετίζεται η μέχρι τώρα ανασκαφή με τη διασκόπηση Πολυμενάκου κ.α., δηλαδή ποια ακριβώς περιοχή (Η6 και Η7;) έχει ανασκαφεί, κατά πόσον επαληθεύονται τα ευρήματα της διασκόπησης, (που ομιλούν για λίθινες δομές εκεί που έχουμε υψηλές ταχύτητες και χαλαρά υλικά εκεί που έχουμε χαμηλές ταχύτητες). Οι χώροι L1-L2 μπορεί να είναι το λατομείο πωρόλιθου του περίβολου;

24) Από τις μελέτες που έχουν ήδη γίνει, υπάρχουν άλλοι χώροι πέριξ (ας πούμε 4 μέτρα ακτίνα) της υπάρχουσας ανασκαφής από σφίγγες μέχρι το θάλαμο 3;

25) Από τα ευρήματα της ανασκαφής έχουν βρεθεί άλλη/άλλες πλάκες οροφής όπως αυτή με τους ζωγραφιστούς ρόδακες, έστω και σε κομμάτια (4,20 x 1 μέτρα);

26) Έχει βρεθεί το άλλο κεφάλι της Σφίγγας, έστω σε πολλά μικρά κομμάτια;

27)Έχουν βρεθεί οι ορειχάλκινοι στροφείς και άλλα μεταλλικά παρελκόμενα και εξαρτήματα της δίφυλλης μαρμάρινης θύρας;

28)Συμφωνείτε με την κ.Παλιαδέλη ότι… «με βάση τα αποτελέσματα της επικείμενης ανθρωπολογικής μελέτης του σκελετού, αν α) ο νεκρός είναι άνδρας β) ταιριάζει ηλικιακά γ) βρεθούν ίχνη ταρίχευσης, τότε κατά 99% είναι ο Μ.Α.»;

29) Από την στιγμή που αποκαλύφθηκε ολόκληρος ο περίβολος (άρα οριοθετείται ακριβώς το όλο μνημείο) γιατί τα χώματα από την ανασκαφή δεν έφυγαν εκτός περιβόλου, αλλά ρίχτηκαν μέσα στην οριοθετημένη περίβολο;

30) Γιατί από τη στιγμή που το επικοινωνιακό επιτελείο επέλεξε να δημοσιευθούν φωτογραφίες από το εσωτερικό του τάφου, δεν το έκανε σωστά και ολοκληρωμένα αλλά απέκρυψε σημαντικά στοιχεία με τη μέθοδο της επεξεργασίας, του crop, του photoshop, αλλά και της γωνίας φωτογράφισης. Αποβλέπει στην προστασία των ευρημάτων και τη μείωση της δημοσιότητας ώστε να μπορέσει να γίνει σωστή δουλειά;

31) Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που αιτιολογούν τη βεβαιότητα για Δεινοκράτη και για τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα;

32) Ποια ονόματα πιθανών υποψηφίων αποκλείονται και βάσει ποιων ευρημάτων ή συλλογισμών;

33) Tα στοιχεία που συνηγορούν στην εκδοχή του αφηρωισμενου νεκρού μπορούν να αποδοθούν στον νεκρό του τάφου που ανασκάπτεται ή γενικά σε πιθανό άλλο νεκρό στον τύμβο;  Σε αυτήν την περίπτωση θα είχαμε δυο αφηρωισμενους νεκρούς;

34) Σε περίπτωση που διαπιστωθεί με τη γεωλογική μελέτη, πως με κάποιο τρόπο υπάρχει συνέχεια στο μνημείο, οι εργασίες θα συνεχιστούν και μέσα στο χειμώνα;

35) Σε αυτό το στάδιο της ανασκαφής υπάρχουν υποψίες ή ενδείξεις για δεύτερη είσοδο στον τύμβο;

36) Η μαρμάρινη πλάκα της οροφής του τρίτου χώρου αποτελεί στοιχείο καθαρά διακοσμητικό/συμβολικό ή είχε και λειτουργική χρήση σε σχέση με την επίχωση ;

37) Tα μέχρι τώρα στοιχεία σε ποιό συμπέρασμα σας οδηγούν όσον αφορά την επιχωμάτωση του μνημείου; Είναι ταυτόχρονη της κατασκευής και αν όχι υπάρχει εκτίμησή σας για το πότε έγινε, από ποιόν  και για ποιόν σκοπό; Αν θεωρείτέ ότι έγινε μετά την υποτιθέμενη σύληση του τάφου από ποιόν έγινε και γιατί ;

38) Υπάρχει σχέδιο του κ Λεφαντζή που απεικονίζει σε κάτοψη συνολικά το μνημείο; Αν ναι μπορείτε να το δημοσιεύσετε;

39) Aπό ποιά στοιχεία συμπεραίνετε ότι έχουμε σύληση του τάφου;

40) Σε ποια στοιχεία βασιζόταν η δήλωσή σας ότι «θα βρίσκατε μέσα τα κοκαλάκια των τυμβωρύχων»,

41) Ποια είναι τα στοιχεία που σας κάνουν να πιστεύετε ότι ο νεκρός λατρευόταν ως ήρωας.

42) Έχετε υπ όψιν σας αποσυμβολισμούς που έχουν δημοσιευθεί σχετικά με το μνημείο, όπως στο το blog Empedotimos;

43) Εφόσον λέτε πως ο ταφικός θάλαμος είναι σίγουρα συλημένος, πώς δικαιολογείται η αδιατάρακτη επίχωση του θαλάμου, οι τυμβωρύχοι από ποιό σημείο εισήλθαν και για ποιό λόγο βρέθηκε εκεί η κεφαλή της μιας Σφίγγας, τα φτερά της και μέρος του ψιφηδωτού;

44) Εκτός από τα επιστύλια υπάρχουν και αλλά ευρήματα τα οποία μεταφέρθηκαν στο μουσείο για συντήρηση; και αν ναι τι αφορούν;

45) Ποιο ή ποια είναι τα στοιχεία που σας κάνουν να δηλώνετε ότι το μνημείο είναι οικουμενικό και ο ενταφιασμένος κοσμοπολίτης;

46) Ο υπουργός σε δήλωσή του ανέφερε ότι το μνημείο διαιρείται σε καλή κατάσταση λόγο της επίχωση που υπήρχε εντός, κάτι που βοήθησε στην στατικότητα. Έχει στοιχεία για την ακριβή περίοδο επίχωσης; Αν ναι, απο που προκύπτουν;

47) Με τι στοιχεία χρονολογείται την καταστροφή του περιβόλου και τι ευρήματα υπάρχουν στα περίχωρα του τύμβου; Πρόκειται να γίνουν απαλλοτριώσεις για τη μελέτη της γύρω περιοχής ή έρευνες της κοίτης του Στρυμώνα για πιθανή ανακάλυψη επιπλέον δομών από τον τύμβο ή και το ταφικό μνημείο

48) Λείπουν ή αγνοούνται από το εσωτερικό του τάφου δομικά στοιχεία. (πωρόλιθοι, μάρμαρα κτλ)

49) Από τα κομμάτια της περιβόλου που υπάρχουν διπλά και στη βάση του Λέοντα αλλά και σε αυτά που έχουν βρεθεί στη Κερκίνη παρατηρούμε επιγραφές οι οποίες όμως δεν είναι στο μπροστινό μέρος των μαρμάρων αλλά στο πλάι( που σημαίνει ότι η γράφτηκαν πριν την τοποθέτηση η μετά την αποκόλληση) Υποθέτουμε ότι τις έχετε μελετήσει αφού την ταύτιση τους με την περίβολο την πραγματοποιήσατε το 2013 μπορείτε να μας πείτε αν είναι σύγχρονες με την περίβολο και αν ναι τι σκοπό εξυπηρετούσαν;

50)  Ο προσανατολισμός του μνημείου και του νεκρού σε άξονα Β-Ν είναι συνήθης ή σπάνιος, όσον αφορά τους μέχρι σήμερα ανασκαφέντες «μακεδονικούς τάφους»;

51) Βρέθηκαν ίχνη καρφιών στους τοίχους του Θ3 (του θαλάμου όπου και η ταφή); (Ουσιαστικά ρωτώ αν υπάρχει περίπτωση να υπήρχαν "πίνακες" με ζωγραφικές παραστάσεις σε έναν θάλαμο που προκαλεί εντύπωση το πόσο αδιακόσμητος είναι).

52) Με τα μέχρι τώρα ευρήματα που έχετε στα χέρια σας σας δίνετε η αρχική αίσθηση ότι η Ιστορία ξανά γράφετε από την αρχή ή απλά ότι συμπληρώνονται κάποια άγνωστα κομμάτια της;

53) Θα ήθελα να μας πείτε σχετικά με το βοτσαλωτό ψηφιδωτό, Πως δικαιολογείτε, βάσει της ανασκαφικής εμπειρίας σας το κυκλικό σχήμα που λείπει; Η τεχνική του μπορεί να μας δώσει την χρονολογία που κατασκευάσθηκε; Πόσο επί τοις % του κενού πιστεύετε πως θα αποκατασταθεί; Ποιοί πρόκειται να είναι οι συντηρητές του και πόσο χρόνο εκτιμάτε πως θα χρειασθούν;

54) Προς τον κύριο Μιχ. Λεφαντζή: Η αναπαράσταση τη βάσης του μνημείου του Λέοντος κατά τον Ο. Broneer θυμίζει πολύ τις ταφικές εισόδους των βασιλικών τάφων των Αιγών. Το συγκλονιστικό όμως είναι ότι ο Broneer σχεδίασε τη βάση, περίπου 40 χρόνια πριν την ανασκαφή από τον Ανδρόνικο. Δεν είναι ένα σημαντικό στοιχείο σύνδεσης του ταφικού μνημείου του τύμβου Καστά με τις Αιγές;

55) Ποιός είναι ο ακριβής προσανατολισμός της εισόδου, των θαλάμων και του τάφου. Αξιοποιήθηκε αυτό το στοιχείο ως προς τη χρονολόγηση που προτείνετε;

56 ) ΄Οπως έχει διαπιστωθεί η διχρωμία στα μάτια του αλόγου του ψηφιδωτού (αριστερό μάτι γαλάζιο-δεξί μάτι μαύρο)  είναι προϊόν  εσκεμμένης παρέμβασης του κατασκευαστή του ψηφιδωτού. Για ποιόν σκοπό θεωρείται ότι το έκανε ο κατασκευαστής του ψηφιδωτού ;

 57 ) Πως σχολιάζετε την ομοιότητα των συμβολισμών του ταφικού μνημείου με εκείνων του ανακτόρου των Αιγών ;

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-Ο ΔΙΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΙ ΤΟΝ ΤΑΦΟ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ;

Η πολύ καλή φίλη του ιστολογίου "Ερασιτέχνης", έκανε μια ερμηνεία της περιγραφής της άμαξας που μετέφερε την σορό του Μεγάλου Αλεξάνδρου από την Βαβυλώνα προς τις Αιγές, όπως ακριβώς την καταγράφει  ο Διόδωρος ο Σικελιώτης  και ισχυρίζεται ότι ίσως  η περιγραφή αυτή στην πραγματικότητα  αποδίδει το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.

Ας την απολαύσουμε.....

ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ας υποθέσουμε για λίγο ότι η περιγραφή της αρμάμαξας που μετέφερε τη σορό του Μεγάλου .Αλεξάνδρου, την οποία τόσο αναλυτικά μας περιγράφει ο Διόδωρος Σικελιώτης,  δεν είναι η περιγραφή μιας πραγματικής (ή φανταστικής κατ΄ άλλους ) αρμάμαξας, αλλά «συγκαλυμμένη/ αλληγορική» περιγραφή του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Η ιδέα αυτή μου ήρθε ξαφνικά πριν από δύο τρεις μήνες  και όλα άρχισαν να μου φαίνονται πιο λογικά και ξεκάθαρα.  

Δε θα ασχοληθώ προς το παρόν με το ποιος και γιατί μπορεί να έγραψε αυτή την περιγραφή, αλλά το πρώτο που μου έκανε εντύπωση είναι ότι σπατάλησε τόσο μελάνι για να μας περιγράψει αναλυτικά μια αρμάμαξα (με κουδούνια?), ενώ για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που τόσο κόσμος συνέρρεε στην Αλεξάνδρεια, ούτε μια κουβέντα. Γιατί άραγε ο ”παραμυθάς” Διόδωρος μας αφήνει στα κρύα του λουτρού, αφού παρακάτω το “παραμύθι” του θα γινόταν πολύ καλύτερο …

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Παραθέτω τα αποσπάσματα από το αρχαίο κείμενο και τις αντίστοιχες μεταφράσεις τους. Το κάνω αυτό γιατί πολλές φορές όταν διαβάζεις μόνο τη μετάφραση (η οποία μπορεί να μη είναι ακριβής ή ακόμα χειρότερα, να είναι ελεύθερη μετάφραση), μπορεί να μη εντοπίσεις κάποια πράγματα. Η κάθε λέξη έχει τη σημασία της.

Οι μεταφράσεις δεν είναι δικές μου. Τις βρήκα στο διαδίκτυο και δεν τις διόρθωσα  για να δείξω τη διαφορά που αναφέρω παραπάνω.

Το κείμενο του Διόδωρου παρατίθεται σε αποσπάσματα, στο τέλος των οποίων γράφω τα δικά μου σχόλια, για ευκολία στην ανάγνωση. Κατά τη διάρκεια της σύνταξης του κείμενου παρατήρησα κάτι πολύ σημαντικό και κρίσιμο για την ερμηνεία των διαφόρων στοιχείων. Ο συγγραφέας περιγράφει την κατασκευή από μέσα προς τα έξω  χωρίζοντας το μνημείο σε τρεις χώρους, όπως αυτοί οριοθετούνται από τους σφραγιστικούς / διαφραγματικούς τοίχους (νεκρικός θάλαμος, χώρος ψηφιδωτού και Καρυάτιδων, προθάλαμος ).

Όλο και κάτι θα ξέρει αυτός για να τους χωρίζει έτσι…...

Δε γνωρίζω όλα τα δεδομένα της ανασκαφής και πιθανόν κάποιες επιμέρους ερμηνείες μου να είναι λάθος. Η μόνη που είναι σε θέση  να δώσει τις τελικές ερμηνείες είναι η Κα Περιστέρη.

Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που το διαβάζω ανακαλύπτω και κάτι καινούριο. Χρειάζεται ψάξιμο λέξη λέξη. Όμως δε κάνουμε δουλειά έτσι…… Άλλωστε δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Στόχος μου είναι, σε αυτή τη φάση, να καταδείξω τις ομοιότητες της περιγραφής αυτής με τα ευρήματα της ανασκαφής στην Αμφίπολη.

Τέλος σημειώνω ότι εφόσον δεχόμαστε (ως υπόθεση εργασίας) ότι πρόκειται για μια αλληγορική περιγραφή, αυτό  δημιουργεί περιορισμούς στον “συγγραφέα” ως προς την ορολογία που χρησιμοποιεί και ως προς τις πληροφορίες που μπορεί να δώσει.

Έχω πλήρη συνείδηση ότι πολλές φορές βλέπουμε  αυτό που θέλουμε να δούμε και προσαρμόζουμε τις ερμηνείες μας ώστε να «εξυπηρετούν» το σενάριο μας.

Αυτός ήταν και ο λόγος που όλο αυτό το διάστημα είχα ενδοιασμούς. Όχι όμως πλέον. Θεωρώ ότι τόσες πολλές ομοιότητες / αναλογίες  είναι πολύ δύσκολο  να βρεθούν στο ίδιο κείμενο.

Ας το διαβάσουμε λοιπόν …….

ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ

ΒΙΒΛΟΣ ΟΚΤΩ ΚΑΙ ΔΕΚΑΤΗ

«ἐπ ἄρχοντος δ᾽ Ἀθήνησι Φιλοκλέους ἐν Ῥώμῃ κατεστάθησαν ὕπατοι Γάιος Σολπίκιος καὶ Γάιος Αἴλιος. ἐπὶ δὲ τούτων Ἀρριδαῖος ὁ κατασταθεὶς ἐπὶ τὴν κατακομιδὴν τοῦ Ἀλεξάνδρου σώματος, συντετελεκὼς τὴν ἁρμάμαξαν ἐφ᾽ ἧς ἔδει κατακομισθῆναι τὸ βασιλικὸν σῶμα, παρεσκευάζετο τὰ πρὸς τὴν κομιδήν.  ἐπεὶ δὲ τὸ κατασκευασθὲν ἔργον, ἄξιον ὑπάρχον τῆς Ἀλεξάνδρου δόξης, οὐ μόνον κατὰ τὴν δαπάνην διήνεγκε τῶν ἄλλων, ὡς ἀπὸ πολλῶν ταλάντων κατασκευασθέν, ἀλλὰ καὶ τῇ κατὰ τὴν τέχνην περιττότητι περιβόητον ὑπῆρξε, καλῶς ἔχειν ὑπολαμβάνομεν ἀναγράψαι περὶ αὐτοῦ.»

Μετάφραση

«…………τελείωσε την κατασκευή της αρμάμαξας , πάνω στην οποία έπρεπε να μεταφερθεί η σορός του βασιλιά, και ετοίμαζε το ταξίδι. Επειδή τούτο το έργο, που ήταν αντάξιο της δόξας του Αλεξάνδρου, δεν ξεπέρασε τα υπόλοιπα μόνο σε δαπάνη, με την κατασκευή του που απαίτησε πάρα πολλά τάλαντα, αλλά υπήρξε και περιβόητο για την ανυπέρβλητη τέχνη του, θεωρούμε καλό να γράψουμε γι αυτό.»

Σχόλια

1.      Θεωρούμε καλό να γράψουμε γι αυτό…………

Δέχομαι ότι ο κάθε συγγραφέας επιλέγει τις εκφράσεις που χρησιμοποιεί και τη στάση που τηρεί απέναντι στα γεγονότα Ο πρόωρος θάνατος όμως του ΜΑ καθώς και οτιδήποτε  σχετίζεται  με αυτόν, είναι ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ.

Μήπως ο “συγγραφέας” μας θέλει να πει « Επειδή τούτο το έργο, που ήταν αντάξιο της δόξας του Αλεξάνδρου, ……………….. υπήρξε και περιβόητο για την ανυπέρβλητη τέχνη του, θεωρούμε καλό να γράψουμε γι αυτό.. ..γιατί είναι κρίμα να μείνει τελείως μυστικό “?

Έψαξα λοιπόν στο λεξικό και βρήκα ότι “υπολαμβάνω”  σημαίνει μεν θεωρώ/νομίζω, αλλά η κύρια σημασία του είναι διακόπτω κάποιον που μιλάει/ παίρνω το λόγο και απαντώ.

Ποιος είναι λοιπόν αυτός που διέκοψε το Διόδωρο και πήρε το λόγο για να μας μιλήσει για την αρμάμαξα?

Ξεκινάει πρώτα με την περιγραφή του νεκρικού θαλάμου…….

«[3] πρῶτον μὲν γὰρ τῷ σώματι κατεσκευάσθη χρυσοῦν σφυρήλατον ἁρμόζον καὶ τοῦτ᾽ ἀνὰ μέσον ἐπλήρωσαν ἀρωμάτων τῶν ἅμα [p. 359] δυναμένων τὴν εὐωδίαν καὶ τὴν διαμονὴν παρέχεσθαι τῶ σώματι. [4] ἐπάνω δὲ τῆς θήκης ἐπετέθειτο καλυπτὴρ χρυσοῦς, ἁρμόζων ἀκριβῶς καὶ περιλαμβάνων τὴν ἀνωτάτω περιφέρειαν. ταύτης δ᾽ ἐπάνω περιέκειτο φοινικὶς διαπρεπὴς χρυσοποίκιλτος, παρ᾽ ἣν ἔθεσαν τὰ τοῦ μετηλλαχότος ὅπλα, βουλόμενοι συνοικειοῦν τὴν ὅλην φαντασίαν ταῖς προκατειργασμέναις πράξεσι.»

Μετάφραση

«Πρώτα, λοιπόν, κατασκευάστηκε ένα περίβλημα για το σώμα από σφυρήλατο χρυσό. Το κενό που έμενε ανάμεσα στο σώμα και το περίβλημα γέμισε με αρώματα που έδιναν ευωδιά στο σώμα και ταυτόχρονα το συντηρούσαν. Επάνω στη θήκη τοποθετήθηκε χρυσό κάλυμμα που εφάρμοζε τέλεια και κάλυπτε ολόκληρο το επάνω μέρος. Επάνω της ήταν ριγμένη μια πανέμορφη, χρυσοποίκιλτη πολεμική σημαία, πλάι στην οποία έθεσαν τα όπλα του νεκρού, θέλοντας να συνδυάσουν την όλη εξωτερική εμφάνιση με τα μεγάλα του κατορθώματα.»

Σχόλια

1.      Κατασκεύασαν λοιπόν ένα χρυσό περίβλημα, το οποίο γέμισαν με αρώματα για ευωδία και συντήρηση (μέλι για προσωρινή ταρίχευση ?) και στη συνέχεια τοποθέτησαν από πάνω ένα κάλυμμα που εφάρμοζε τέλεια στην περιφέρεια . Από όλες δλδ τις πληροφορίες που θα μπορούσε να μας δώσει για τη σαρκοφάγο αυτή,  επιλέγει να μας πει το προφανές, ότι δηλαδή το κάλυμμα περιελάμβανε όλη την περιφέρεια και εφάρμοζε τέλεια!!!

      Τι να θέλει να πει άραγε?.

Πιθανόν  εννοεί τη σφράγιση του τάφου με πώρινες πλάκες και χώμα.

Κάλυπτε όλη την περιφέρεια και εφάρμοζε τέλεια...δε φαινόταν καν ως τάφος….

2.      Φοινικίδα

Η φοινικίδα, με το βαθύ κόκκινο χρώμα αντιπροσωπεύει το νεκρικό θάλαμο.΄

3.    παρ᾽ ἣν ἔθεσαν τὰ τοῦ μετηλλαχότος ὅπλα, βουλόμενοι συνοικειοῦν τὴν ὅλην φαντασίαν ταῖς προκατειργασμέναις πράξεσι.»

παρ᾽ ἣν: Δίπλα από τη φοινικίδα ( κόκκινο νεκρικό θάλαμο)  τοποθέτησαν τα όπλα.

                              

Πού δίπλα δηλαδή?  Υπάρχει και άλλος θάλαμος?

“συνοικειοῦν τὴν ὅλην φαντασίαν” : Τα βλέπουμε τελικά τα όπλα ή τα φανταζόμαστε?

Συνοικειώ ή συνοικώ? ( γειτνιάζω, συγκατοικώ)

Υπάρχει θάλαμος δίπλα από το νεκρικό, όπου είναι τοποθετημένα τα όπλα? Θάλαμος χωρίς πρόσβαση, ώστε να μη μπορεί να γίνει σύληση ? Μακάρι!!!!!

                                           Προκατειργασμέναις: Το αφήνω προς το παρόν. Εδώ χρειάζεται μεγάλη ανάλυση…….

Από αυτό το σημείο και μετά ξεκινά η  περιγραφή του δεύτερου χώρου (Ψηφιδωτό/ Καρυάτιδες)

«  μετὰ δὲ ταῦτα παρέστησαν τὴν τοῦτο κομιοῦσαν ἁρμάμαξαν, ἧς κατεσκεύαστο κατὰ μὲν τὴν κορυφὴν καμάρα χρυσῆ, ἔχουσα φολίδα λιθοκόλλητον, ἧς ἦν τὸ μὲν πλάτος ὀκτὼ πηχῶν, τὸ δὲ μῆκος δώδεκα, ὑπὸ δὲ τὴν ὑπωροφίαν παρ᾽ ὅλον τὸ ἔργον θριγκὸς χρυσοῦς, τῷ σχήματι τετράγωνος, ἔχων τραγελάφων προτομὰς ἐκτύπους, ἐξ ὧν ἤρτηντο κρίκοι χρυσοῖ διπάλαιστοι, δι᾽ ὧν κατακεκρέμαστο στέμμα πομπικόν, χρώμασι παντοδαποῖς διαπρεπῶς κατηνθισμένον. ἐπὶ δὲ τῶν ἄκρων ὑπῆρχε θύσανος δικτυωτός, ἔχων εὐμεγέθεις κώδωνας, ὥστ᾽ ἐκ πολλοῦ διαστήματος προσπίπτειν τὸν ψόφον τοῖς ἐγγίζουσι. κατὰ δὲ τὰς τῆς καμάρας γωνίας ἐφ᾽ ἑκάστης ἦν πλευρᾶς Νίκη χρυσῆ τροπαιοφόρος.τὸ δ᾽ ἐκδεχόμενον τὴν καμάραν περίστυλον χρυσοῦν ὑπῆρχεν, ἔχον Ἰωνικὰ κιονόκρανα. ἐντὸς δὲ τοῦ περιστύλου δίκτυον ἦν χρυσοῦν, τὸ πάχος τῇ πλοκῇ δακτυλιαῖον καὶ πίνακας παραλλήλους ζῳοφόρους τέσσαρας ἴσους τοῖς τοίχοις ἔχον. τούτων δ᾽ ὁ μὲν πρῶτος ἦν ἔχων ἅρμα τορευτὸν καὶ καθήμενον  ἐπὶ τούτου τὸν Ἀλέξανδρον, μετὰ χεῖρας ἔχοντα σκῆπτρον διαπρεπές: περὶ δὲ τὸν βασιλέα μία μὲν ὑπῆρχε θεραπεία καθωπλισμένη Μακεδόνων, ἄλλη δὲ Περσῶν μηλοφόρων καὶ πρὸ τούτων ὁπλοφόροι: ὁ δὲ δεύτερος εἶχε τοὺς ἐπακολουθοῦντας τῇ θεραπείᾳ ἐλέφαντας κεκοσμημένους πολεμικῶς, ἀναβάτας ἔχοντας ἐκ μὲν τῶν ἔμπροσθεν Ἰνδούς, ἐκ δὲ τῶν ὄπισθεν Μακεδόνας καθωπλισμένους τῇ συνήθει σκευῇ, ὁ δὲ τρίτος ἱππέων εἴλας μιμουμένας τὰς ἐν ταῖς παρατάξεσι συναγωγάς, ὁ δὲ τέταρτος ναῦς κεκοσμημένας πρὸς ναυμαχίαν.”

Μετάφραση

«Μετά απ' αυτό, έστησαν πλάι την αρμάμαξα που θα το μετέφερε. Η χρυσή οροφή της ήταν επιμήκης θολωτή με ανάγλυφες φολίδες διακοσμημένες με πολύτιμους λίθους, είχε πλάτος οκτώ πήχεις και μήκος δώδεκα, ενώ κάτω από την οροφή περιέτρεχε ολόκληρο το κατασκεύασμα ορθογώνιος, χρυσός θριγκός με γλυπτές προτομές τραγέλαφων, στις οποίες ήταν περασμένοι κρίκοι χρυσοί με διάμετρο δύο παλάμες, από τους οποίους κρεμόταν πομπική γιρλάντα στολισμένη λαμπρά μ όλων των ειδών τα χρώματα. Στις άκρες υπήρχαν δικτυωτοί θύσανοι με ευμεγέθη κουδούνια, ώστε να φτάνει ο ήχος τους από μακριά όποιον πλησίαζε. Στις γωνίες, στη βάση της οροφής και στις δυο πλευρές, έστεκαν χρυσά αγάλματα τροπαιοφόρου Νίκης. Η κιονοστοιχία που στήριζε τον θόλο ήταν χρυσή με ιωνικά κιονόκρανα. Μέσα στο περίστυλο υπήρχε χρυσό δίχτυ, πλεγμένο από νήμα πάχους ενός δακτύλου, και τέσσερις παράλληλες και ίσου μήκους με το πέτασμα ζωφόροι.Η πρώτη απ' αυτές είχε ανάγλυφο άρμα κι απάνω του καθισμένο τον Αλέξανδρο να κρατάει στα χέρια του σκήπτρο λαμπρό. Γύρω απ' τον βασιλιά υπήρχε η σωματοφυλακή του, από ένοπλους Μακεδόνες και μηλοφόρους Πέρσες, και μπρος απ' αυτούς οι υπασπιστές. Η δεύτερη είχε τους ελέφαντες που ακολουθούσαν τη σωματοφυλακή, με πολεμική εξάρτυση και αναβάτες Ινδούς εμπρός και πίσω Μακεδόνες αρματωμένους με τον συνήθη τους εξοπλισμό. Η τρίτη αναπαριστούσε ίλες ιππικού σε σχηματισμό μάχης κι η τέταρτη πλοία αρματωμένα για ναυμαχία.»

Όπως βλέπουμε η μετάφραση δεν είναι κατά λέξη………

Σχόλια

1.      «  μετὰ δὲ ταῦτα παρέστησαν τὴν τοῦτο κομιοῦσαν ἁρμάμαξαν»

Παρέστησαν : έστησαν δίπλα

Σας φαίνεται λογικό? Δηλαδή πρώτα έφτιαξαν τη σαρκοφάγο, τη σκέπασαν με τη φοινικίδα, τοποθέτησαν δίπλα τα όπλα του ΜΑ και μετά έστησαν δίπλα την αρμάμαξα?

Η περιγραφή κανονικά θα έπρεπε να πήγανε κάπως έτσι : «Μετά λοιπόν τοποθέτησαν τη σαρκοφάγο αυτή μέσα σε μία  αρμάμαξα, την κάλυψαν με φοινικίδα..……. Η αρμάμαξα αυτή ήταν κατασκευασμένη……… κλπ κλπ»

Τελικά τοποθέτησαν  τη σαρκοφάγο μέσα στην αρμάμαξα?

Θεωρώ εδώ ότι το κάνει εσκεμμένα προκείμενου να διαχωρίσει το νεκρικό θάλαμο (ή θαλάμους ?) που αντιστοιχούν στην προηγούμενη περιγραφή  από την αρμάμαξα.

Η αρμάμαξα είναι οι υπόλοιποι θάλαμοι/κατασκευές, που ως  άμαξα, μας οδηγούν  στο νεκρικό θάλαμο.

Στις 22/11/2014 το ΥΠΠΟ ανακοίνωσε ότι πρώτα κατασκευάστηκε ο νεκρικός θάλαμος και μετά οι υπόλοιποι θάλαμοι. Τα συμπεράσματα δικά σας…...

Σημείωση

Εγώ θα προσέθετα ότι πρώτα κατασκευάστηκε ο νεκρικός θάλαμος, έγινε η ταφή και μετά χτίστηκε η υπόλοιπη κατασκευή. Η σορός του ΜΑ φυγαδεύτηκε από τη Βαβυλώνα αμέσως μετά το θάνατό του. Η “αντικατάσταση” της σορού δεν έγινε στα σύνορα Συρίας Αιγύπτου αλλά στη Βαβυλώνα. Αυτό όμως είναι μια άλλη ιστορία…...

2.      Διαστάσεις καμάρας: 8 πήχεις πλάτος και 12 πήχεις μήκος

Κατ’ αρχήν να αναφέρω εδώ ότι έχω παρατηρήσει πως  ο “συγγραφέας” μας όταν μιλάει για καμάρα εννοεί το δεύτερο χώρο (ψηφιδωτό/ Καρυάτιδες)

Αν χρησιμοποιήσουμε το βασιλικό αιγυπτιακό (Ιερό) πήχυ (0,525) προκύπτει πλάτος 4,2  και  μήκος 6,3 .

(εντάξει το ξέρω, αλλά αυτός με βόλευε…..αν θέλετε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον εμβάτη του μνημείου, που σύμφωνα με τους εκπροσώπους του ΥΠΠΟ, είναι 0,528)

Οι διαστάσεις αυτές πιθανόν είναι το πλάτος / μήκος (4,2) και το ύψος (6,3) του χώρου που οριοθετείται από τον θριγκό (βλέπε επόμενο σχόλιο) .

3.      ὑπὸ δὲ τὴν ὑπωροφίαν παρ᾽ ὅλον τὸ ἔργον θριγκὸς χρυσοῦς, τῷ σχήματι τετράγωνος,ἔχων τραγελάφων προτομὰς ἐκτύπους, ἐξ ὧν ἤρτηντο κρίκοι χρυσοῖ διπάλαιστοι, δι᾽ ὧν κατακεκρέμαστο στέμμα πομπικόν, χρώμασι παντοδαποῖς διαπρεπῶς κατηνθισμένον.”

           

Ας προσέξουμε εδώ ότι δε γράφει “παρ’ όλην την καμάρα”, αλλά “παρ᾽ ὅλον τὸ ἔργον “ Ποιο έργο???  Για αρμάμαξα μιλούσαμε και για καμάρες…..Μήπως εννοεί  αυτό το εξαιρετικό έργο ή έργα τέχνης που υπάρχουν από κάτω?

Ο όρος τετράγωνο δεν είχε τότε την ίδια σημασία με σήμερα? Γιατί ο μεταφραστής γράφει ορθογώνιο? Βέβαια η λογική λέει ότι κάτω από μια επιμήκη καμάρα θα υπάρχει ορθογώνιος θριγκός ιδίων διαστάσεων ( 8 Χ 12 πήχεις) και όχι τετράγωνος.

            Εννοεί κάτι?

Αυτό το σημείο με παίδεψε πάρα πολύ!....

Είμαστε στο χώρο μπροστά από τον νεκρικό θάλαμο. Αν υπήρχε τετράγωνος «θριγκός» αυτός, με βάση τις διαστάσεις της καμάρας θα ήταν 8Χ8 (πήχεις), άρα 4,2 Χ 4,2 μέτρα.

Σας θυμίζει κάτι αυτή η διάσταση? Το μήκος της μαρμάρινης πλάκας είναι 4,2μ . Το πλάτος του χώρου του μωσαϊκού είναι 4,5μ. Άρα κάλλιστα αυτές οι πλάκες (αποκλείεται να ήταν μόνο μία-  σύμφωνα με το ΥΠΠΟ η πλάκα αποτελούσε τμήμα της οροφής) θα μπορούσαν να οριοθετούν ένα τετράγωνο 4,2μ Χ 4,2μ.

Σύμφωνα με την περιγραφή της αρμάμαξας ο θριγκός αυτός είχε ανάγλυφες προτομές τραγέλαφων, στις οποίες ήταν περασμένοι χρυσοί κρίκοι με διάμετρο δύο παλαμών, από τους οποίους κρεμόταν πομπικό στέμμα ολάνθιστο με όλων των ειδών τα χρώματα.

Παραθέτω απόσπασμα από την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ :

«Με την αφαίρεση των χωμάτων αποκαλύφθηκε, σε απόσταση 2 περίπου μέτρων από τη θόλο και 4,5 μέτρων, περίπου, από το δάπεδο, μαρμάρινη ορθογώνια πλάκα, μήκους 4.2μ, πλάτους 1μ. και πάχους 0.21μ, σε άριστη κατάσταση. (φωτο 1) Εδράζεται οριακά σε πώρινο λίθο του τρίτου διαφραγματικού τοίχου και στο ανώτερο τμήμα ορθομαρμάρωσης, το οποίο φέρει κυμάτιο. Στο κάτω μέρος της πλάκας υπάρχει γραπτός διάκοσμος σε γαλάζιο, κόκκινο και κίτρινο χρώμα, όπου παριστάνονται φατνώματα με ρόδακα στο κέντρο. Πρόκειται για τμήμα της οροφής του συγκεκριμένου χώρου»

Δεν ξέρω για τους τραγέλαφους αλλά το πολύχρωμο πομπικό στέμμα  το βλέπω ξεκάθαρα.

4.       «ἔχων τραγελάφων προτομὰς ἐκτύπους»

Τραγέλαφος : ανύπαρκτο ζώο /κάτι μη πραγματικό.

Ο όρος αυτός σήμερα έχει άλλη σημασία ( κωμικοτραγικό)

Ο Αριστοτέλης όμως τον χρησιμοποιεί για να διαχωρίσει το αληθές από το ψευδές.

“Εάν, λόγου χάριν, πούμε : « ο τραγέλαφός εστιν » ή « ο τραγέλαφος ούκ εστιν », αυτομάτως η πρώτη πρόταση σημαίνει, ότι ο τραγέλαφος είναι ένα ον ή ζώον το οποίο υπάρχει μέσα στην πραγματικότητα, και η δεύτερη το αντίθετό της. Είναι φανερό, ότι η πρώτη πρόταση είναι ψευδής, ενώ η δεύτερη αληθής.”

Μήπως οι τραγέλαφοι είναι μια προειδοποίηση του συγγραφέα , ότι αυτό που μας περιγράφει δεν υπάρχει στ’ αλήθεια και είναι κάτι άλλο?

Δεν αποκλείω βέβαια να υπάρχουν όντως οι τραγέλαφοι πάνω στην πλάκα ή περιμετρικά του τοίχου.

Κάπου διάβασα ότι στα Διονύσια μυστήρια ο τραγέλαφος, ήταν το σύμβολο της ανάστασης, της ελπίδας του ανθρώπου για αθανασία.

Είπαμε, δεν ξέρουμε όλα τα ευρήματα…….

7.  ἐπὶ δὲ τῶν ἄκρων ὑπῆρχε θύσανος δικτυωτός, ἔχων εὐμεγέθεις κώδωνας, ὥστ᾽ ἐκ πολλοῦ διαστήματος προσπίπτειν τὸν ψόφον τοῖς ἐγγίζουσι.

Είμαστε ακόμα στο δεύτερο θάλαμο. Έχω διαβάσει ότι συχνά οι καρυάτιδες/ μαινάδες απεικονίζονταν με θυσάνους στα χέρια. Επειδή όμως η αναφορά αυτή προηγείται αυτής των αγαλμάτων τροπαιοφόρου Νίκης μπορεί να είμαστε ακόμα στο χώρο του ψηφιδωτού.

Εννοεί μήπως το διακοσμητικό πλαίσιο του ψηφιδωτού?

Δεν κατάφερα να βρω κάποια αντιστοιχία με τα κουδούνια.

Μετά όμως από πολλές προσπάθειες,  συνειδητοποίησα ότι ίσως η βαρύτητα πρέπει να δοθεί στο «ὥστ᾽ ἐκ πολλοῦ διαστήματος προσπίπτειν τὸν ψόφον τοῖς ἐγγίζουσι»

Δηλαδή  όχι ακούγονταν αλλά ήταν ορατά από μακριά σε όσους πλησίαζαν.

Αν αναφέρεται όμως στο ψηφιδωτό, αυτό δεν ήταν ορατό από μακριά………

Θα δούμε………..

8.  Νίκες τροπαιοφόροι

Δε χρειάζεται να σχολιάσω……

Επειδή πολύς λόγος έχει γίνει για το τι κρατούσαν στα χέρια τους οι Καρυάτιδες, ίσως θα πρέπει να το ψάξουμε λιγάκι ανάποδα? Τι κρατούσαν συνήθως στα χέρια τους οι Νίκες? Δεν είναι τυχαίο, που τα αγάλματα αυτά τα αναφέρει  ως Νίκες  τροπαιοφόρους.

     

 Αυτός ο “συγγραφέας” καθημερινά με εκπλήσσει. Είναι ιδιοφυΐα!!! Καταφέρνει και γράφει αποπροσανατολιστικά. Αποσπά  την προσοχή σου από τα σημαντικά και σε οδηγεί εντέχνως  στις λεπτομέρειες  Άλλωστε αυτός είναι και στόχος του. Να μη συνδεθεί η περιγραφή αυτή με τον τάφο. Τι με έπιασε και τα λέω τώρα όλα αυτά? Θα δείτε……...

Με τη βοήθεια και την πολύ εύστοχη παρατήρηση ενός “ιντερνετικού” φίλου του Λοΐζου, το σκηνικό αλλάζει…..

Παραθέτω ακριβώς το μήνυμα που μου έστειλε ( η υπογράμμιση είναι δική μου). Εγώ δεν έχω να προσθέσω τίποτα άλλο…...

“Μα πως κάνεις έτσι για ένα (Λ)?   Στο κείμενο:"θύσανος δικτυωτός έχων ευμεγέθεις κώδωνας"...χμμ , ή  κΛωδωνας?= μεγάλες Μαινάδες(Καρυάτιδες). Είναι και "θρεμμένες" 3,67μ ύψος.  Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι οι Μαινάδες των ορφικών που δρουν στην Αμφίπολη ονομάζονται και κλώδωνες.

Οι κώδωνες όμως από κάπου άνωθεν πρέπει να κρέμονται...χμ... ή μήπως να ακουμπούν τα κεφάλια τους κάπου άνωθεν Σαν να κρέμονται? από που όμως?

Στο κείμενο:  "θύσανος ΔΙΚΤΥΩΤΌΣ" δηλαδή όχι απλός σαν αλογοουρές, ούτε ακριβώς δίχτυ, ούτε σχοινί, αλλά δικτυωτά πλεγμένος. χμμμ...Μήπως πρόσεξες το άνωθεν σημείο επαφής των κλωδώνων ?Αυτό με τους πλούσιους βοστρύχους = πλεξούδες του ΥΠΠΟ?  Παρατήρησες το υπέροχο δικτυωτό σχήμα της κάθε πλεξούδας ολόκληρης? Κάτι σου θυμίζει?? Αν ήμασταν στην θέση του (όποιου) συγγραφέα, πως αλλιώς θα απεικονίζαμε αλληγορικά -φωτογραφικά το άνωθεν σημείο σύνδεσης και χωρίς να παραπέμπει σε πραγματικά κουδούνια και καμπάνες?”

ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟ !!!! ΔΕ ΣΥΜΦΩΝΕΙΤΕ?

Και ήταν ορατές από μακριά σε όσους πλησίαζαν…………...

Και τώρα τι κάνουμε???

Ποιες είναι οι Νίκες τροπαιοφόροι, που αρχικά μου φαίνονταν τόσο προφανείς?

Εδώ θα τολμήσω μια άλλη ερμηνεία………..

Τι να κρατούσαν άραγε  στα χέρια τους οι Κλώδωνες/ Καρυάτιδες?

Μήπως κρατούσαν Νίκες τροπαιοφόρους?

( σαν κάτι να είχε πάρει το αυτί μου το προηγούμενο διάστημα αλλά το θεώρησα ότι ήταν στο πλαίσιο της παραπληροφόρησης. Δεν μπορούμε όμως να είμαστε σίγουροι. Θα πρέπει  να περιμένουμε να ανακοινωθούν όλα τα ευρήματα της ανασκαφής για να το επιβεβαιώσουμε ή όχι.).

9.      “ἐντὸς δὲ τοῦ περιστύλου δίκτυον ἦν χρυσοῦν, τὸ πάχος τῇ πλοκῇ δακτυλιαῖον”

Εδώ μάλλον μας μιλάει για το διακοσμητικό πλαίσιο του ψηφιδωτού .

10.  «και πίνακας παραλλήλους ζῳοφόρους τέσσαρας ἴσους τοῖς τοίχοις ἔχον.»

 Η περιγραφή αυτή είναι η περιγραφή των παραστάσεων των ζωγραφιστών             επιστυλίων, που δεν έχουμε δει ακόμα. Είναι όμως μόνο ζωγραφιστά ή έχουν και ανάγλυφες παραστάσεις? “Τορευτό” σημαίνει ανάγλυφο ή πάλι η μετάφραση είναι λάθος?

Δε χρειάζεται να πω κάτι άλλο. Άλλωστε τα περιγράφει αναλυτικότατα. Το μόνο που εύχομαι είναι να μην είναι και η περιγραφή αυτή αλληγορική……….

Από το σημείο αυτό ξεκίνα η περιγραφή του πρώτου χώρου (Σφίγγες-προθάλαμος)

“καὶ παρὰ μὲν τὴν εἰς τὴν καμάραν εἴσοδον ὑπῆρχον λέοντες χρυσοῖ, δεδορκότες πρὸς τοὺς εἰσπορευομένους: ἀνὰ μέσον δὲ ἑκάστου τῶν κιόνων ὑπῆρχε χρυσοῦς ἄκανθος ἀνατείνων ἐκ τοῦ κατ᾽ ὀλίγον μέχρι τῶν κιονοκράνων.”

Μετάφραση

Δεξιά κι αριστερά της εισόδου κάτω απ' την καμάρα έστεκαν χρυσοί λέοντες κοιτάζοντας προς τους εισερχόμενους Από το μέσο κάθε κίονα ξεκινούσε χρυσή άκανθα που ανέβαινε σιγά σιγά μέχρι το κιονόκρανο.

Σχόλια:

   

1.  “καὶ παρὰ μὲν τὴν εἰς τὴν καμάραν εἴσοδον ὑπῆρχον λέοντες χρυσοῖ, δεδορκότες πρὸς             οὺς εἰσπορευομένους”

Επιτέλους να και ένα εύκολο!

Οι Λέοντες αυτοί, που κοιτάζουν προς τους εισερχόμενους είναι οι δύο σφίγγες της εισόδου, που έχουν σώμα λιονταριού και τα κεφάλια τους στραμμένα  προς τους εισερχόμενους.

2.  «ἀνὰ μέσον δὲ ἑκάστου τῶν κιόνων ὑπῆρχε χρυσοῦς ἄκανθος ἀνατείνων ἐκ τοῦ κατ᾽ ὀλίγον μέχρι τῶν κιονοκράνων»

Προφανώς μιλάμε για τους κίονες της εισόδου

Αρχικά σκέφτηκα ότι οι κίονες αυτοί πιθανόν να έφεραν ζωγραφιστό διάκοσμο με άκανθα. Σε μια πιο «προχωρημένη» εκδοχή, σκέφτηκα και τις  σφίγγες (φτερά ή άκανθες στους πόλους).

Μετά όμως…..

Δεν πρέπει βέβαια να κατηγορούμε τον μεταφραστή γιατί και αυτός νομίζει ότι περιγράφει αρμάμαξα και προσαρμόζει αναλόγως την μετάφραση. Ο “συγγραφέας” ‘όμως άλλα μας λέει..

Ανάμεσα στους κίονες υπήρχε άκανθος η οποία εκτεινόταν (ανέβαινε /έφτανε μέχρι- “ανατείνων”) από το κάτω μέρος των κιόνων ( εκ του κατ΄ολίγον) έως τα κιονόκρανα.

Σας αρέσουν τα αινίγματα? Θα σας πω ένα……

Τι είναι αυτό που ανεβαίνει από το κάτω μέρος των κιόνων έως το ύψος των κιονόκρανων και είναι κατά κάποιο τρόπο “αγκαθωτό”’ έχει δηλαδή εσοχές/ προεξοχές?

Ελάτε!! Είναι εύκολο…

Η ΣΚΑΛΑ !!!!

Ο άνθρωπος είναι απίστευτος!!!!!! Αναρωτιέμαι ποιος να είναι άραγε???

Και τώρα βγαίνουμε έξω………….

“ἐπάνω δὲ τῆς καμάρας κατὰ μέσην τὴν κορυφὴν φοινικὶς ὑπῆρχεν ὑπαίθριος, ἔχουσα χρυσοῦν στέφανον ἐλαίας εὐμεγέθη, πρὸς ὃν ὁ ἥλιος προσβάλλων τὰς ἀκτῖνας κατεσκεύαζε τὴν αὐγὴν ἀποστίλβουσαν καὶ σειομένην, ὥστ᾽ ἐκ μακροῦ διαστήματος ὁρᾶσθαι τὴν πρόσοψιν ἀστραπῇ παραπλησίαν.”

Μετάφραση

Επάνω από την οροφή, στη μέση της καμάρας, υπήρχε μεγάλη κόκκινη πολεμική σημαία που κυμάτιζε στον αέρα κι έφερε πάνω της ένα μεγάλο χρυσό στεφάνι ελιάς, που όπως έριχνε πάνω του ο ήλιος τις ακτίνες του το έκανε να αστράφτει και να λαμπυρίζει, καθώς σειόταν, ώστε από μακριά να δίνει την εντύπωση αστραπής.

Σχόλια

1.      Εδώ αρχικά θεώρησα ότι μας μιλάει για τον Λέοντα της κορυφής, ο οποίος  ήταν στην κορυφή, ευμεγέθης, υπαίθριος, και φαινόταν από πολύ μακριά. 

Να αναφέρω εδώ επιγραμματικά κάποιες πληροφορίες που βρήκα ψάχνοντας για σημαίες και φοινικίδες.

Στην αρχαιότητα δεν χρησιμοποιούσαν σημαίες αλλά διάφορα σύμβολα («επίσημα») στις ασπίδες. Η φοινικίδα ( ύφασμα με βαθύ κόκκινο χρώμα σαν του αίματος), την οποία χρησιμοποιούσαν οι Μακεδόνες, σηματοδοτούσε την έναρξη (έπαρση) ή τη λήξη της μάχης.

Κατά τη Ρωμαϊκή περίοδο η σημαία ονομαζόταν “σίγνο” (signum/ σημείο)

Σήμα του τάφου???

Αναθεώρησα όμως τη αρχική μου άποψη, γιατί για τον Λέοντα μας μιλάει παρακάτω

Η φοινικίδα είναι ο τύμβος (τούμπα). Σήμα δεν ονόμαζαν μόνο τις επιτύμβιες στήλες στους τάφους. Όταν κάλυπταν τους τάφους με χώμα (τους σηματοδοτούσαν κατά κάποιο τρόπο) η πράξη αυτή λεγόταν «χέειν σήμα».

Το στεφάνι ελιάς είναι το εντυπωσιακό μαρμάρινο περιμετρικό τοιχείο, το οποίο όταν το χτυπάει ο ήλιος μοιάζει από μακριά σαν αστραπή.

Κάτι όμως ξέχασε να μας πει και ξαναμπαίνουμε μέσα………….

“ ἡ δ᾽ ὑπὸ τὴν καμάραν καθέδρα δύο εἶχεν ἄξονας, οὓς περιεδίνευον τροχοὶ Περσικοὶ τέσσαρες, ὧν ὑπῆρχε τὰ μὲν πλάγια καὶ αἱ κνημίδες κατακεχρυσωμέναι, τὸ δὲ προσπῖπτον τοῖς ἐδάφεσι μέρος σιδηροῦν. τῶν δ᾽ ἀξόνων τὰ προέχοντα χρυσᾶ κατεσκεύαστο, προτομὰς ἔχοντα λεόντων σιβύνην ὀδὰξ κατεχούσας.  κατὰ δὲ  μέσον τὸ μῆκος εἶχον πόλον ἐνηρμοσμένον μηχανικῶς ἐν μέσῃ τῇ καμάρᾳ, ὥστε δύνασθαι διὰ τούτου τὴν καμάραν ἀσάλευτον εἶναι κατὰ τοὺς σεισμοὺς καὶ ἀνωμάλους τόπους. ”

Μετάφραση

Η βάση κάτω από το θολωτό κατασκεύασμα είχε δύο άξονες, γύρω από τους οποίους γύριζαν τέσσερις περσικοί τροχοί, των οποίων τα πλάγια και οι ακτίνες ήταν επιχρυσωμένα, ενώ το μέρος που ερχόταν σε επαφή με το έδαφος σιδερένιο. Τα άκρα των αξόνων που προεξείχαν ήταν επιχρυσωμένα κι είχαν σχήμα κεφαλής λιονταριού που κρατούσε στα δόντια του κυνηγετική λόγχη. Στο μέσον του μήκους τους οι δυο άξονες ήταν συνδεδεμένοι μ' ένα πόλο κάθετο που εφάρμοζε μ' ένα μηχανικό σύστημα στη μέση του θολωτού κατασκευάσματος, ώστε μέσω αυτού να παραμένει ασάλευτο στα τραντάγματα και στις λακκούβες..

Σχόλια

Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα…………..

Το αμορτισέρ!!!!!!

«κατὰ δὲ μέσον τὸ μῆκος εἶχον πόλον ἐνηρμοσμένον μηχανικῶς ἐν μέσῃ τῇ καμάρᾳ, ὥστε δύνασθαι διὰ τούτου τὴν καμάραν ἀσάλευτον εἶναι κατὰ τοὺς σεισμοὺς καὶ ἀνωμάλους τόπους»

Στο μέσο του μήκους τους οι άξονες είχαν πόλο, ο οποίος συνδεόταν μηχανικώς με το μέσο της καμάρας, ώστε να τη διατηρούν ασάλευτη κατά τους σεισμούς και τους ανώμαλους τόπους ( ή χρόνους??).

Δε γνωρίζω τη σημασία  του όρου σεισμού την εποχή εκείνη αν δηλαδή είχε την ίδια σημασία με σήμερα ή σήμαινε τα «ταρακουνήματα/ τραντάγματα». Αν όμως είχε την ίδια σημασία όπως σήμερα, τότε για πρώτη φορά ακούω για αντισεισμικό όχημα!

Ας υποθέσουμε όμως ότι εννοεί τραντάγματα. Άρα μιλάει  για αμορτισέρ.

Το φυσιολογικό θα ήταν λοιπόν ο πόλος αυτός να ήταν εναρμονισμένος μηχανικά με την βάση της αρμάμαξας και όχι την οροφή!

Τι θέλει να μας πει? Ποιοι είναι οι άξονες,  ο κάθετος πόλος και ο «αντισεισμικός»/ «αντικραδασμικός» μηχανισμός?

Μήπως περιγράφει τη πόρτα?? Που έχει δύο άξονες περιστροφής, τροχούς σιδερένιους ( θυμηθείτε τη σκουριά πάνω στο μωσαϊκό), οι οποίοι στο μέσο τους ενώνονται με κάποιο μηχανισμό (κλειδαριά ή κάτι άλλο) για να την κρατούν ασάλευτη? Πιθανόν έφεραν διακόσμηση από κεφαλή / κεφαλές Λιονταριών (χερούλι).

            ή  μήπως τίποτα από τα παραπάνω?

Ας ξαναπάμε στην  αίθουσα του ψηφιδωτού….

Στο χώρο αυτό έχει βρεθεί μια μαρμάρινη πλάκα, “τμήμα της οροφής “του χώρου αυτού, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ.

Γιατί όμως μόνο αυτός ο χώρος είχε οροφή???

Οι πλάκες θα πρέπει να ήταν τουλάχιστον δύο. Η δεύτερη (ή οι υπόλοιπες τρεις) ίσως βρέθηκε σπασμένη και γι αυτό και δεν ανακοινώθηκε. Μεταξύ των δύο αυτών πλακών πιθανόν υπήρχε ξύλινη ψευδοροφή (ίσως και όχι -εξαρτάται από τον αριθμό των μαρμάρινων πλακών που υπήρχαν)

Το ψηφιδωτό έχει φθορά στο κέντρο, η οποία σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, δεν έχει προέλθει από φυσικά αίτια.

Επάνω στο ψηφιδωτό βρέθηκαν ίχνη σκουριάς και επίσης στο χώρο αυτό βρέθηκαν μεταλλικά καρφιά.

Αρχικά το μυαλό μου πήγε στην πόρτα γιατί ήταν το μόνο “μηχανικό” μέρος της όλης κατασκευής.

Τώρα όμως θεωρώ ότι η οροφή κάλυπτε κάποιο μηχανισμό ανοίγματος/κλειδώματος της πόρτας ή μηχανισμό αποφυγής εισόδου.

Οι οπές που έχουν βρεθεί ψηλά στους τοίχους πιθανόν συνδέονται με κάποιο τρόπο με το μηχανισμό αυτό.

Αν τα μέρη του μηχανισμού ήταν ξύλινα ή/ και μεταλλικά πιθανόν μα μη σώζονται και γι αυτό δεν έχουν βρεθεί (ή μήπως κάνω λάθος και  έχουν βρεθεί υπολείμματά  τους??).

Οι τροχοί αναφέρονται ως “περσικοί” όχι γιατί είχαν λεπίδες αλλά γιατί ήταν οδοντωτοί   («οδάξ»)

Είτε λόγω φθοράς είτε λόγω σεισμού η οροφή (ή ψευδοροφή) κατέρρευσε συμπαρασύροντας τον μηχανισμό. Έτσι προκλήθηκε και η ζημιά στο κέντρο του ψηφιδωτού, πιθανόν από την πτώση του «κάθετου πόλου». Εναλλακτικά θα μπορούσε ο κάθετος πόλος να ήταν στερεωμένος στο κέντρο του ψηφιδωτού. Θα κατέστρεφαν όμως ένα τέτοιο υπέροχο έργο τοποθετώντας στο κέντρο του έναν «πόλο»?

Την ακριβή μορφή αυτού του μηχανισμού ίσως δεν θα μάθουμε ποτέ.

Όλα τα παραπάνω φυσικά προϋποθέτουν ότι ο χώρος αυτός δεν ήταν αρχικά επιχωματωμένος.

Σημείωση

Πιθανολογώ ότι ο χώρος ήταν επισκέψιμος. Όχι για το ευρύ κοινό φυσικά…... Επισκέψιμος ως χώρος λατρείας όμως και όχι ως τάφος. Ο τάφος ήταν μυστικός και καλά κρυμμένος κάτω από το δάπεδο. Αυτά όμως είναι δικές μου εικασίες…..……

 Ξαναβγαίνουμε έξω……..

“τεσσάρων δ᾽ ὄντων ῥυμῶν ἑκάστῳ τετραστοιχία ζευγῶν ὑπέζευκτο, τεσσάρων ἡμιόνων ἑκάστῳ ζεύγει προσδεδεμένων, ὥστε τοὺς ἅπαντας ἡμιόνους εἶναι ἑξήκοντα καὶ τέσσαρας, ἐπιλελεγμένους ταῖς τε ῥώμαις καὶ τοῖς ἀναστήμασιν. ἕκαστος δὲ τούτων ἐστεφάνωτο κεχρυσωμένῳ στεφάνῳ καὶ παρ᾽ ἑκατέραν τῶν σιαγόνων εἶχεν ἐξηρτημένον κώδωνα χρυσοῦν, περὶ δὲ τοὺς τραχήλους χλιδῶνας λιθοκολλήτους.”

Μετάφραση

Υπήρχαν τέσσερις ρυμοί που έφεραν τέσσερις ζυγούς ο καθένας, ενώ κάθε ζυγός ήταν τετραπλός, ώστε να ζεύονται τέσσερις ημίονοι στον καθένα. Έτσι, συνολικά υπήρχαν εξήντα τέσσερις ημίονοι, διαλεγμένοι για την αντοχή και το ανάστημα τους. Καθένας απ' αυτούς ήταν στεφανωμένος με επίχρυσο στεφάνι, ενώ από τα χάμουρα δεξιά κι αριστερά από τη σιαγόνα του κρεμόταν από ένα χρυσό κουδούνι και στον τράχηλο είχε λαιμαριά διακοσμημένη με πολύτιμους λίθους.

  

Σχόλια

Τώρα πλέον αφήνουμε την αρμάμαξα και  πιάνουμε τα υποζύγια (ζώα).

Όπως καταλάβατε μας μιλάει για το Λέοντα της κορυφής. Δεν τον αποκαλεί Λέοντα γιατί δε θέλει να “προδοθεί” Μας μιλάει όμως για το ανάστημα και τη δύναμή του και ότι ήταν “στεφανωμένος με χρυσό στεφάνι” ( χαίτη).

Οι κώδωνες δεν κατάφερα να βρω (προς το παρών) τι θα μπορούσαν αν είναι. Έχω δοκιμάσει όλους τους πιθανούς αναγραμματισμούς (…?...?). Στις σιαγόνες του Λιονταριού εγώ βλέπω μόνο οδόντες όχι κώδωνες.

Αναφέρεται στο σχήμα? Μοιάζουν λίγο με κουδούνια……

Στον τράχηλο πιθανόν να έφερε κάποια διακόσμηση λιθοκόλλητη.

Τα υπόλοιπα στοιχεία, ρυμοί, ζυγοί κλπ θεωρώ ότι περιγράφουν τη βάση του Λέοντα, για την οποία δεν ξέρουμε πως ακριβώς ήταν κατασκευασμένη.

Το μόνο που θα αναφέρω εδώ είναι ότι έχω διαβάσει ότι σε κάθε πλευρά της υπήρχαν τέσσερις  δωρικοί ημικίονες (σύνολο δεκάξι).

64 ημίονοι λοιπόν συνολικά. Για να δούμε τι θα βγει αν πολλαπλασιάσουμε το 64 με τον βασιλκό αιγυπτιακό πήχυ.

64Χ0,525=33,6 (ύψος του τύμβου?). Ή μήπως πρέπει να και  διαιρέσουμε (ημιόνοι)?

“ἡ μὲν οὖν ἁρμάμαξα, τοιαύτην ἔχουσα τὴν κατασκευὴν καὶ διὰ τῆς ὁράσεως μᾶλλον ἢ τῆς ἀπαγγελίας φαινομένη μεγαλοπρεπεστέρα, πολλοὺς ἐπεσπᾶτο θεωροὺς διὰ τὴν περιβόητον δόξαν: οἱ γὰρ ἐκ τῶν πόλεων καθ᾽ ἃς αἰεὶ γίνοιτο πανδημεὶ συνήντων καὶ πάλιν προέπεμπον, οὐκ ἐμπιμπλάμενοι τῆς κατὰ τὴν θεωρίαν τέρψεως. [2] ἀκολούθως δὲ ταύτῃ τῇ μεγαλοπρεπείᾳ παρηκολούθει πλῆθος ὁδοποιῶν καὶ τεχνιτῶν, ἔτι δὲ τῶν στρατιωτῶν παραπεμπόντων. Ἀρριδαῖος μὲν οὖν σχεδὸν ἔτη δύο καταναλώσας περὶ τὴν κατασκευὴν τῶν ἔργων ἀπεκόμισε τὸ σῶμα τοῦ βασιλέως ἐκ Βαβυλῶνος εἰς Αἴγυπτον: [3] Πτολεμαῖος δὲ τιμῶν τὸν Ἀλέξανδρον ἀπήντησε μετὰ δυνάμεως μέχρι τῆς Συρίας καὶ παραλαβὼν τὸ σῶμα τῆς μεγίστης [p. 362] φροντίδος ἠξίωσεν. ἔκρινε γὰρ ἐπὶ τοῦ παρόντος εἰς μὲν Ἄμμωνα μὴ παρακομίζειν, κατὰ δὲ τὴν ἐκτισμένην ὑπ᾽ αὐτοῦ πόλιν, ἐπιφανεστάτην οὖσαν σχεδόν τι τῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην, ἀποθέσθαι. [4] κατεσκεύασεν οὖν τέμενος κατὰ τὸ μέγεθος καὶ κατὰ τὴν κατασκευὴν τῆς Ἀλεξάνδρου δόξης ἄξιον, ἐν ᾧ κηδεύσας αὐτὸν καὶ θυσίαις ἡρωικαῖς καὶ ἀγῶσι μεγαλοπρεπέσι τιμήσας οὐ παρ᾽ ἀνθρώπων μόνον, ἀλλὰ καὶ παρὰ θεῶν καλὰς ἀμοιβὰς ἔλαβεν. [5] οἱ μὲν γὰρ ἄνθρωποι διὰ τὸ τῆς ψυχῆς εὐχάριστον καὶ μεγαλόψυχον συνέτρεχον πάντοθεν εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν καὶ προθύμως ἑαυτοὺς εἰς τὴν στρατείαν παρείχοντο, καίπερ τῆς βασιλικῆς δυνάμεως μελλούσης πολεμεῖν πρὸς Πτολεμαῖον, καὶ κινδύνων προδήλων καὶ μεγάλων ὄντων ὅμως ἅπαντες τὴν τούτου σωτηρίαν τοῖς ἰδίοις κινδύνοις ἑκουσίως περιεποιήσαντο: [6] οἱ δὲ θεοὶ διὰ τὴν ἀρετὴν καὶ εἰς πάντας τοὺς φίλους ἐπιείκειαν ἐκ τῶν μεγίστων κινδύνων παραδόξως αὐτὸν διέσωσαν.”

Μετάφραση

Τέτοια ήταν η κατασκευή και η διακόσμηση της αρμάμαξας, μεγαλοπρεπέστερη να τη βλέπεις παρά να την ακούς, και γι' αυτό προσέλκυε πλήθος θεατών, λόγω της φήμης που εξαπλώθηκε παντού. Στις πόλεις που συναντούσε στην πορεία της, οι κάτοικοι έτρεχαν σύσσωμοι να την προϋπαντήσουν και να τη συνοδεύσουν μέχρι να περάσει, μη μπορώντας να χορτάσουν το απολαυστικό θέαμα. Σε αντιστοιχία με την τόση μεγαλοπρέπεια, μεγάλο πλήθος όδοποιών και τεχνιτών ακολουθούσε την άμαξα μαζί με στρατιωτική συνοδεία.

Μετά τα δύο σχεδόν χρόνια που χρειάστηκε ο Αρριδαίος για την ολοκλήρωση του έργου, μετέφερε τη σορό του βασιλιά από τη Βαβυλώνα στην Αίγυπτο. Για να τιμήσει τον Αλέξανδρο ο Πτολεμαίος βγήκε με στρατιωτική δύναμη μέχρι τη Συρία και, αφού παρέλαβε τη σορό, έδειξε τη μεγαλύτερη δυνατή φροντίδα για τον νεκρό. Διότι αποφάσισε να μην τον μεταφέρει προς το παρόν στον Άμμωνα, άλλα να τον ενταφιάσει στην πόλη που ίδρυσε εκείνος κι ήταν η επιφανέστερη σχεδόν πόλη της οικουμένης. Έχτισε, λοιπόν, τέμενος αντάξιο της δόξας του Αλεξάνδρου, όπου τον ενταφίασε και τον τίμησε με θυσίες και μεγαλοπρεπείς αγώνες, που άρμοζαν σε ήρωα. Γι' αυτές τις τιμές που του απέδωσε, ο Πτολεμαίος δεν ανταμείφτηκε μόνο από τους ανθρώπους αλλά και από τους θεούς. Διότι οι άνθρωποι συνέρρεαν από παντού στην Αλεξάνδρεια…………………….”

  

Σχόλια

1.      Υπάρχει καμία αναφορά σε άλλους λαούς για αυτή την φοβερή και τρομερή αρμάμαξα? Αφού πλήθος θεατών συνέρρεε να τη δει κάτι θα πρέπει να υπάρχει………

2.      πλῆθος ὁδοποιῶν καὶ τεχνιτῶν, ἔτι δὲ τῶν στρατιωτῶν παραπεμπόντων

Χρειάστηκε πολύ κόσμος να δουλέψει για την κατασκευή και τη φύλαξη του μνημείου. Αυτό με τους οδοποιούς μπορεί να παραπέμπει στην τοποθεσία («Εννέα Οδοί»)

3.      Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο  Αρριδαίος έκανε περίπου δύο χρόνια για φτιάξει αυτή την αρμάμαξα και δεδομένης της μεγάλης απόστασης που είχε να διανύσει και της κατάστασης των δρόμων, η οποία δε θα επέτρεπε εύκολα τη δίοδο μιας τέτοιας αρμάμαξας και κατά συνέπεια των απαιτούμενων έργων διαπλάτυνσης και διάστρωσης των δρόμων, μετά από πόσα χρόνια υπολογίζετε ότι θα έφτανε στα σύνορα Συρίας και Αιγύπτου?  Νομίζω ακόμη τον περιμένουν ………

4.      “ἔκρινε γὰρ ἐπὶ τοῦ παρόντος εἰς μὲν Ἄμμωνα μὴ παρακομίζειν, κατὰ δὲ τὴν ἐκτισμένην ὑπ᾽ αὐτοῦ πόλιν, ἐπιφανεστάτην οὖσαν σχεδόν τι τῶν κατὰ τὴν οἰκουμένην, ἀποθέσθαι”

Σε ποια εποχή αναφέρεται?

Ήταν τότε η Αλεξάνδρεια μεγάλη και τρανή, σχεδόν η επιφανέστερη πόλη της οικουμένης?  Μπορεί βέβαια να εννοεί όταν έφτασε ο Αρριδαίος με την αρμάμαξα  

Μήπως η αναφορά αυτή αφορά στον Πτολεμαίο και σε κάποιο μνημείο/τέμενος /ηρώο που έχτισε  προς τιμή του Αλέξανδρου, όταν αργότερα οικοδόμησε την Αλεξάνδρεια? (ποια σορό να είχε άραγε ο Πτολεμαίος?....)

ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ

Α/            Βλέπουμε ότι ο συγγραφέας, παρ’ όλο που περιγράφει αναλυτικά όλη την εσωτερική κατασκευή δεν δίνει καμία πληροφορία για την παράσταση του ψηφιδωτού .

Αυτό αφενός μεν εξηγείται από το γεγονός ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να τοποθετήσει την παράσταση αυτή στην περιγραφή μιας  αρμάμαξας …...τι έγραψα μόλις τώρα? αρμάμαξα? αρμάμαξα????

Ε, ΝΑΙ!! ΑΡΜΑΜΑΞΑ!!!

 ή μήπως άμαξα του Ερμή?

(όπως πολύ σωστά μου επεσήμανε  η “art ant”) 

Β/ Ο  ίδιος “συγγραφέας” σε προηγούμενες παραγράφους, περιγράφει τη νεκρική πυρά του Ηφαιστίωνα (δε θα ασχοληθώ προς το παρόν με αυτήν). Αναφέρει όμως ότι γκρέμισαν περίπου δύο χιλιόμετρα από τα τείχη της Βαβυλώνας για να διαμορφώσουν τη βάση της κατασκευής. Προσπαθώντας να βρω διάφορες πληροφορίες για την αρχαία Αμφίπολη, έπεσα πάνω σε μια φωτογραφία ενός τμήματος των τειχών που έχει διασωθεί, που μου θύμισε το μοτίβο της ορθομαρμάρωσης του περιμετρικού τοιχείου. Μπορεί αυτό να είναι  τυχαίο, αλλά με οδήγησε σε κάποια άλλη σκέψη………

Προφανώς μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου υπήρχε πίεση χρόνου να ολοκληρωθεί το μνημείο. Δεν αποκλείω οι πώρινοι λίθοι των εσωτερικών στρωμάτων του περιμετρικού τοιχείου να έχουν προέλθει από τα τείχη της Αμφίπολης, ώστε να κερδίσουν χρόνο….Ένας έλεγχος θα μας έπειθε…..

Γ/  Τα εισαγωγικά στη λέξη συγγραφέας δεν έχουν μπει τυχαία. Πιστεύω ότι ο “συγγραφέας” αυτών των περιγραφών δεν είναι ο Διόδωρος Σικελιώτης. Υποπτεύομαι ότι έχει γίνει μεταγενέστερη παρέμβαση στα σημεία αυτά του συγγράμματος, από κάποιον που είχε δει τον τάφο και πήρε το λόγο από τον Διόδωρο για να μας τον περιγράψει. Ίσως o “συγγραφέας” (ή ο εντολέας του ) να είναι και αυτός που τον σφράγισε. Αυτή την ιστορία όμως μπορεί να τη πει πολύ καλύτερα από μένα κάποιος άλλος……

ΤΟ ΛΑΘΟΣ

Ο συγγραφέας μας σε όλο το κείμενο επιλέγει παρά πολύ προσεκτικά, ευφυώς θα έλεγα, τις λέξεις και εκφράσεις που χρησιμοποιεί. Όμως έχει κάνει ένα λάθος…..

“ἡ μὲν οὖν ἁρμάμαξα, τοιαύτην ἔχουσα τὴν κατασκευὴν καὶ διὰ τῆς ὁράσεως μᾶλλον ἢ τῆς ἀπαγγελίας φαινομένη μεγαλοπρεπεστέρα”

Τέτοια λοιπόν ήταν η κατασκευή και η διακόσμηση της αρμάμαξας, μεγαλοπρεπέστερη να τη βλέπεις παρά να σου να μιλούν για αυτήν.

Τι κρίμα!!! Και εμείς οι αναγνώστες του δεν μπορούμε να τη δούμε. Θα την ακούσουμε μόνο.

Το λάθος που έχει κάνει λοιπόν ο “συγγραφέας” μας  είναι ότι δεν υπολόγισε την ………Κα Περιστέρη, η οποία τώρα είναι αυτή που θα τον διακόψει και θα πάρει το λόγο!!!!!!

Κα Περιστέρη,

τα θερμά μου ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ!!! Έχετε κάθε λόγο να αισθάνεστε ΥΠΕΡΗΦΑΝΗ  και ΠΑΝΕΥΤΥΧΗΣ.

Σας είμαστε ευγνώμονες γιατί χάρη σε εσάς την έχουμε ήδη δει την αρμάμαξα και πλέον ξέρουμε.

Καμιά φορά οι λέξεις είναι πολύ φτωχές…………...

ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΗΣ

COPY RIGHT ©