Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ

Το θέμα της προσευχής είναι πολύ σημαντικό στην συνολική στάση του Ελληνα απέναντι στους θεούς και τον κόσμο.

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, είμαστε μάρτυρες διαφόρων φαιδρών τουλάχιστον προσεγγίσεων και ασυναρτησιών οι οποίες διαδιδονται από διαφόρους επιτηδείους, δηλητηριάζουν ( εσκεμμένα ? ) την ψυχή του Ελληνα και τον καθιστούν ανίκανο να πετύχει την επικοινωνία με τους θεούς.

Ετσι βλέπουμε κάποιους να ισχυρίζονται ότι κάποια στιγμή η ανθρώπινη ψυχή θα γίνει θεός και μάλιστα Ολύμπιος(!). Και όχι μόνον αυτό αλλά αυτό λένε το πετυχαίνει μιας και όντας κάποτε υποατομικό σωματίδιο(!), πέτρα κλπ , εξελισσόμενη διαρκώς επιτυγχάνει να αναγορευθεί κάποτε στην τάξη των Ολυμπίων θεών. Για την αποφυγή δε συνωστισμού στον Ολυμπο, οι Ολύμπιοι θεοί εξελίσσονται και αυτοί διαρκώς χωρίς ορατό τέλος της εξέλιξης αυτής(!)

Πέραν της σαφέστατης άγνοιας των επιτηδείων αυτών, είναι σαφέστατη η ύβρις που επιδεικνύουν μιας και είναι σαφές ότι αγνοούν την πραγματική φύση των θεών που τους καθιστά ΑΙΩΝΙΟΥΣ, ΑΓΕΝΝΗΤΟΥΣ, ΤΕΛΕΙΟΥΣ, ΑΥΤΑΡΚΕΙΣ και ΥΠΕΡΟΥΣΙΟΥΣ.

"Ουδείς γαρ θεός ατελής" μας λέει η Ελληνική Φιλοσοφική σκέψη, όπως επίσης ότι οι θεοί είναι ΠΡΕΣΒΥΤΑΤΟΙ και δεν μετέχουν πουθενά.

Πριν λοιπόν οποιαδήποτε προσπάθεια προσέγγισης μας προς το θείον, οφείλουμε να κατανοήσουμε την φύση των θεών, και την όλη δομή και διάρθρωση των θείων τάξεων.
Τότε μόνον θα επιτύχουμε την επικοινωνία με τους θεούς και θα συντονιστούμε με τα ύψιστα αυτά μεγέθη.

Είναι λοιπόν επιτακτική η ανάγκη να μελετήσουμε την Ελληνική Θεολογία ΑΥΣΤΗΡΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ και να συνειδητοποιήσουμε την δομή των θείων τάξεων και την φύση των θεών.

Μας λέει ο Πρόκλος στα Σχόλια στον Τίμαιο (B 211.8 ) : "Ηγείται δε της τελείας καί όντως ούσης ευχής πρώτον η γνώσις των θείων τάξεων πασών, αις πρόσεισιν ο ευχόμενος· ου γαρ αν οικείως προσέλθοι μη τας ιδιότητας αυτών εγνωκώς".
( Της τέλειας και της αληθινής προσευχής προηγείται πρώτα η γνώση όλων των θεικών τάξεων τις οποίες προσεγγίζει αυτός που προσεύχεται. Γιατί δεν θα τις προσεγγίσει κατάλληλα, αν δεν έχει μάθει τις ιδιότητες τους)

Βέβαια θα προσεγγίσει ο καθένας μας το θείον, στο βαθμό στον οποίο έχει φτάσει, για αυτό και πρέπει να αποκαθάρουμε τον νού μας από τις πάσης φύσεως διαστρεβλώσεις και παραποιήσεις που διάφοροι επιτήδειοι διαδίδουν :

"Εκαστοι δε κατά τα μέτρα της εαυτών επιτηδειότητος υποδεχόμενοι την των θεών γνώσιν και ενέργειαν εις εαυτούς προϊούσαν. καί … ς όταν της συνθέ[σεως εν ται]ς διανοήσεσι καθαρεύσωμεν· [τότε] αμορφότως αυτών έξομεν συναίσθησιν [πα]ρόντων, όταν φαντασίαν αποσκευασόμεθα· τότε τα φθέγματα αυτών δια νού γνωσόμεθα μόνως, όταν σιγήσωμεν πάσαις ημών ταις σωματικαίς αισθήσεσιν".
( Ο καθένας σύμφωνα με τα μέτρα της καταλληλότητας του υποδέχεται τη γνώση των θεών και την ενέργεια τους η οποία φθάνει μέχρις αυτούς. Και όταν απαλλαγούμε από την σύνθετη αυτή κατάσταση μέσα στις νοήσεις μας, τότε μόνο θα αποκτήσουμε συνείδηση των θεών κατά την παρουσία τους με τρόπο ανεξάρτητο από τις μορφές, όταν θα αποδομήσουμε την φαντασία, και αυτά που φθέγγονται οι θεοί θα τα προσπελάσουμε γνωστικά μέσω του νου και μόνο, όταν οδηγήσουμε στη σιωπή όλες τις σωματικές μας αισθήσεις )
Πρόκλος – Σχόλια στην Πολιτεία 2.243

Διότι έχοντας φθάσει σε κατάλληλο βαθμό δόνησης και προετοιμασίας, τότε καθιστάμεθα έτοιμοι να έλξουμε την επενέργεια των θεών, αλλοιώς ματαιοπονούμε.

"Οταν με την σύμπτωση πολλών αιτίων, γεννηθεί στα εκ φύσεως μεταβαλλόμενα μια καταλληλότητα για την συμμετοχή τους στους θεούς, εμφανίζεται σε αυτά το θείο, το οποίο προηγουμένως ήταν κρυμμένο λόγω της ακαταλληλότητας αυτών που θα το υποδέχονταν και το οποίο έχει αιώνια τον δικό του κλήρο και πρόσφερε σε αυτά την συμμετοχή τους σε αυτό, αλλά δεν την επιδεχόταν από αυτά, επειδή ήταν ακατάλληλα", μας λέει ο Πρόκλος στα Σχόλια στον Τίμαιο.

Η φύση από μόνη της είναι έτοιμη να δεχθεί την επενέργεια των θεών.

"Διότι τα πάντα προσεύχονται όπως αρμόζει στην ιδιαίτερη κατάταξη του καθενός και υμνούν τους ηγέτες όλων των σειρών είτε με νοερό τρόπο είτε με λογικά μέσα είτε με φυσικά είτε μέσω των αισθήσεων τους. Ετσι και το ηλιοτρόπιο κινείται με το ευλύγιστο μέρος του, κι αν μπορούσε κάποιος να ακούσει τον ήχο που κάνει κατά την περιστροφή του στον αέρα, θα συναισθανόταν ίσως ότι το ηλιοτρόπιο δια του ήχου αυτού απευθύνει κάποιον ύμνο προς τον βασιλέα, όποιον ύμνο βέβαια μπορεί να απευθύνει ένα φυτό".
Πρόκλος – Περί Ιερατικής Τέχνης

Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να προσεγγίσουμε την παρακάτω προσευχή που μας παραδίνει ο Πρόκλος και διαλογιζόμενοι, ας προσπαθήσουμε να συντονιστούμε με κάθε μια από τις θείες τάξεις, στο μέτρο που κάθε ένας από εμάς μπορεί :

"Και ζητώ από τους νοητούς θεούς να μου χαρίσουν τέλειο νού,
από τους νοερούς θεούς ανυψωτική δύναμη,
από τους υπερουράνιους ηγεμόνες του σύμπαντος ενέργεια ανεξάρτητη και απαλλαγμένη από υλικές γνώσεις,
από τους εγκόσμιους θεούς ζωή αναπτερωμένη,
από τις χορείες των αγγέλων, αληθινή αποκάλυψη των θείων,
από τους αγαθούς δαίμονες συμπλήρωση με την έμπνευση των θεών,
και από τους ήρωες μεγαλόπνοη, επιβλητική και υψηλή διάθεση.

Ολες οι ανώτερες από εμάς δυνάμεις ας είναι ευνοικές και η εκ μέρους τους χορηγία ας είναι έτοιμη να μας φωτίσει με το ανυψωτικό τους φως".
Πρόκλος – Σχόλια στον Παρμενίδη 617.14

ΗΜΑΤΙ ΤΩιΔΕ ΠΛΑΤΩΝΑ ΘΕΟΙ ΔΟΣΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣΙΝ

 

«και Αθηναίοι δε την γενεθλιακήν αυτού ημέραν επιτελούντες επάδοντες φάσκουσιν· ‘ήματι τωδε Πλάτωνα θεοί δόσαν ανθρώποισιν’.»
 
( Και οι Αθηναίοι κατά την ημέρα των γενεθλίων του, γιορτάζοντας τραγουδούσαν :
«Την ημέρα αυτή οι θεοί έδωσαν τον Πλάτωνα στους ανθρώπους»)
Επ’ευκαιρία της 7ης Θαργηλιώνος, η οποία συμπίπτει με την 21η Μαίου του συγχρόνου ημερολογίου, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια πολύ σύντομη αναφορά στον Πλάτωνα, εστιάζοντας σε σημεία τα οποία λίγο-πολύ είναι άγνωστα. Για μια πλήρη βιογραφία του Πλάτωνα, μπορούμε να ανατρέξουμε σε οποιοδήποτε σχετικό βιβλίο.

Η 7η Θαργηλιώνος είναι μια πολύ μεγάλη εορτή, μιας και την ημέρα αυτή εορτάζοντο τα γενέθλια του Απόλλωνος (αρχίζει η κυριαρχία του θεού Απόλλωνα στον ζωδιακό με αποκορύφωση το θερινό ηλιοστάσιο στις 21 Ιουνίου ) και την ίδια ημέρα εορτάζοντο και τα γενέθλια του Πλάτωνα.

Παράλληλα η 6η Θαργηλιώνος ήταν εορτή της Αρτέμιδος και την ίδια ημέρα εορτάζοντο τα γενέθλια του Σωκράτη.
( εγενήθη γαρ εν τη ζ’ του Θαργηλιώνος μηνός, εν η εορτήν επιτελούσι οι Δήλιοι του Απόλλωνος. Εν δε τη έκτη τούτου του μηνός ετέχθη Σωκράτης, εν η γενεθλιακήν εορτήν Αρτέμιδος επιτέλουν. Δηλοί δε τούτο το προύχον εν τω Σωκράτει κατά τε χρόνον και λόγον)
H Αρτεμις εθεωρείτο και έφορος των γεννήσεων, μαία , ήταν δε προστατιδα των τοκετών. Το ίδιο και ο Σωκράτης που εξασκούσε την «μαιευτική» τέχνη.

Η Αρτεμις βοηθούσε τις γυναίκες να γεννήσουν υγιή μωρά και ο Σωκράτης, όπως αναφέρει στον Θεαίτητο, βοηθά τις ψυχές να γεννήσουν υγιείς ιδέες, μέσω της μαιευτικής.

Ο Πλάτων είχε ιδιαίτερη σχέση με τον Απόλλωνα,όπως και ο Σωκράτης. Ο μύθος λέει ότι όταν η μητέρα του ήταν έγκυος σε εκείνον, ο Απόλλων εμφανίσθηκε στον πατέρα του σε όνειρο, προστάζοντας να αποφύγει να συνευρίσκεται μαζί της, έως ότου γεννηθεί το παιδί που κυοφορούσε.
( Περί δε τον τόκον είδεν όνειρον ο τούτου πατήρ, έτι εν γαστρί εχούσης αυτόν της μητρός, μη συγγενέσθαι αυτή άχρις αν αποτέκη. Τούτο δε εσήμανεν ως ου δι’ηδονήν δει την συνουσίαν αιρείσθαι, αλλά δια παιδοποιίαν και μόνην, και ως το τεχθησόμενον καθαρόν τεχθείη, μηδένα σπίλον προσειληφός από της εξ’υστέρου δι’αισχρότητα συνουσίας. )
Το όνομα που του εδώθη ήταν Αριστοκλής, όπως και του παππού του. Αργότερα εκλήθη Πλάτων λόγω του πλατιού μετώπου ή του πλατιού στήθους του, ή και κατά κάποιους άλλους για τον ευρύ χαρακτήρα του.
( πρότερον Αριστοκλής λεγόμενος τω του πάππου ονόματι· εκλήθη δε ούτως δια το δύο μόρια του σώματος έχειν πλατύτατα, το τε στέρνον και το μέτωπον, ως δηλούσι πανταχού αι ανακείμεναι αυτού εικόνες ούτω φαινόμεναι. Άλλοι δε φασί μη δια τούτο μετονομασθήναι αυτόν, αλλά δια το πλατύ και κεχυμένον και αναπεπταμένον του ανειμένου χαρακτήρος )
Όμως, είναι πιθανόν το όνομα Πλάτων να ήταν και το αρχικό του όνομα, μιας και το όνομα Πλάτων ήταν σύνηθες την εποχή εκείνη και ο ίδιος το χρησιμοποιεί σε κάποιους από τους διαλόγους του. ( Απολογία Σωκράτους, Φαίδων)

Όταν ο Πλάτων ήταν μωρό, η μητέρα του τον πήγε στον Υμηττό, για να θυσιάσουν στον Απόλλωνα και στις Νύμφες. Η μητέρα του κάθησε να ξεκουραστεί. Τότε ήλθαν μέλισσες και άφησαν μέλι πάνω στα χείλια του, πράγμα που θεωρήθηκε χρησμός για την γλυκύτητα των λόγων του.
( αλλά και η μήτηρ αυτού μετά τον τόκον λαβούσα αυτόν ανήγαγεν εν τω Υμηττώ όρει, θύσαι βουλομένη Απόλλωνι τε νομίω και Νύμφαις. Και εν τούτω καταθεμένη αυτόν εύρεν αυτόν υποστρέψασα πεπληρωμένον έχοντα το στόμα μέλιτος· ελθούσαι γαρ μέλιτται τούτο πεποιήκεσαν προμηνύουσαι ότι τα εξ αυτού μέλλοντα ρεύσαι μέλιστος έσται γλυκύτερα κατά τον ποιητήν)
Ελαβε όλη την εκπαίδευση της εποχής, υπηρέτησε δε στον στρατό και έλαβε μέρος στις εκστρατείες της Τανάγρας, της Κορίνθου και του Δηλίου, όπου και του απενεμήθη βραβείο, η στρατιωτική του ανδρεία δε ήταν εφάμιλλη του Σωκράτη.
( και αυτόν φησίν Αριστόξενος τρις εστρατεύσθαι, άπαξ μεν εις Τανάγραν, δεύτερον εις Κόρινθον, τρίτον επί Δηλίω· ένθα και αριστεύσαι )
Πριν την ενασχόληση του με την φιλοσοφία, έγραφε ποίηση, τραγωδία, διθυράμβους και κωμωδίες. Εσκόπευε να σταδιοδρομήσει σαν τραγωδός, όμως ο Σωκράτης τον έπεισε όταν ήταν είκοσι ετών για την ανωτερότητα της φιλοσοφίας έναντι της ποίησης, διαβλέποντας την λαμπρή του πορεία.
( και ταύτα μεν αυτώ διεπράττετο άχρις ετών είκοσι, μετά δε τούτο εφοίτησε Σωκράτει και δέκα έτη παρ’αυτώ εποίησεν, ηθικήν φιλοσοφίαν εκμαθείν βουλόμενος. Ευρηκώς δε τον Σωκράτη επαναβεβηκότα των άλλων, φασί, πυρί μέλλων παραδιδόναι τα προ τούτου πονηθέντα αυτώ είπεν τούτο το έπος· ‘Ηφαιστε, πρόμολ’ώδε, Πλάτων ωυ τι σείο χατίζει’. )
Την προηγούμενη νύχτα της γνωριμίας του με τον Πλάτωνα, ο Σωκράτης είδε ένα όνειρο στο οποίο ένας μικρός άπτερος κύκνος ήλθε στην αγκαλιά του. Αμέσως έβγαλε φτερά και πέταξε στον ουρανό, τραγουδώντας μια πολύ ευχάριστη μελωδία. Όταν ο Σωκράτης συνάντησε τον Πλάτωνα την επόμενη ημέρα, θυμήθηκε το όνειρο και ανάφερε στους παρευρισκόμενους ότι ο κύκνος στο όνειρο του ήταν ο Πλάτων.
Όπως ο μικρός κύκνος, o Πλάτων ήταν νέος και ανεκπαίδευτος όταν παρουσιάσθηκε στον Σωκράτη, αλλά με την διδασκαλία που θα παρακολουθούσε, ο Πλάτων θα πέταγε ψηλά μόνος του.
( Θείος δε ήν ο Πλάτων και Απολλωνιακός. Και ότι μεν θείος ήν, δήλον εκ τε εαυτού κακ των ονειράτων· εξ ευατού μεν, ότι ‘ομόδουλον’ εαυτόν εκάλει ‘τοις κύκνοις’, εκ των ονειράτων δε ούτως. Σωκράτης ο τούτου διδάσκαλος προ μιας του μέλλειν αυτόν φοιτάν αυτώ είδεν όναρ ότι κύκνος άπτερος ήλθεν εν τοις κόλποις αυτού, είτα πτεροφυήσας ανέπτη κλάγξας μέγα τε αυτώ και λιγυρόν, ως απάντας ελείν τους ακούσαντας· εδήλου δε τούτο ως φοιτήσει μεν αυτώ ατελής ο Πλάτων, γενήσεται δε τέλεος και ούτως διαπρέψει εν τοις δόγμασιν )
Ο κύκνος ήταν ιερό πουλί του Απόλλωνα, και ο Σωκράτης έλεγε χαρακτηριστικά για αυτό :
«Και καθώς φαίνεται σας δίνω την εντύπωση ότι στην μαντική τέχνη είμαι κατώτερος από τους κύκνους, που όταν αισθάνονται ότι θα πεθάνουν, αυτοί που και πριν τραγουδούσαν, τραγουδούν τότε πιο πολύ και πιο ωραία από τότε, επειδή είναι χαρούμενοι που θα φύγουν κοντά στον θεό του οποίου είναι θεράποντες.

Οι άνθρωποι όμως, εξαιτίας του τρόμου που νοιώθουν για τον θάνατο, αραδιάζουν ένα σωρό ψέμματα ακόμα και για τους κύκνους και λένε ότι θρηνούν για τον θάνατο και τραγουδούν από την θλίψη τους, χωρίς να αναλογίζονται ότι κανένα πτηνό δεν τραγουδάει όταν πεινάει ή τουρτουρίζει ή υποφέρει άλλη κακουχία, ούτε το αηδόνι ούτε το χελιδόνι ούτε ο τσαλαπετεινός, αυτά δηλαδή που εξαιτίας της λύπης τραγουδούν θρηνητικά.

Ούτε όμως αυτά μου φαίνεται να τραγουδούν επειδή λυπούνται, ούτε οι κύκνοι, αλλά επειδή φαντάζομαι, πουλιά του Απόλλωνα καθώς είναι, έχουν το χάρισμα της μαντικής και, προβλέποντας τα αγαθά στον Αδη, τραγουδούν και χαίρονται ξεχωριστά εκείνη την ημέρα όσο καμμιά άλλη στην προηγούμενη ζωή τους. Και εγώ ο ίδιος ωστόσο θεωρώ ότι είμαι συνυπηρέτης με τους κύκνους και αφιερωμένος στον ίδιο θεό και ότι δεν κατέχω από τον κύριο μας την τέχνη της μαντικής λιγότερο από εκείνους ούτε ότι θα αποχωριστώ την ζωή με μεγαλύτερη δυσθυμία από ότι εκείνοι»

O ίδιος ο Πλάτων λίγο πριν τον θάνατο του είδε ένα όνειρο ότι ήταν ένας κύκνος που πέταγε από δένδρο σε δένδρο αποφεύγοντας τους κυνηγούς που προσπαθούσαν να τον πιάσουν. Ο Σιμμίας αποσυμβόλισε τους κυνηγούς με αυτούς που προσπαθούν να καταλάβουν την διδασκαλία του και αποτυγχάνουν.
( και αυτός δ’ο Πλάτων είδεν εαυτόν εν τω μέλλειν τελευτάν κύκνον γενόμενον και μεταπηδώντα από δένδρου επί δένδρον και πολλά παρέχοντα τοις ορνιθοθήραις πράγματα, μη δυναμένων ελείν αυτόν. Τούτου δε του ενυπνίου ακούσας Σιμμίας ο Σωκρατικός έφησεν πάντας ανθρώπους σπουδάσαι καταλαβείν την του Πλάτωνος διάνοιαν, μηδένα δε δυνήσεσθαι, αλλ΄έκαστον προς το δοκούν αυτώ την εξήγησιν ποιείσθαι, είτε θεολογήσαι είτε φυσιολογήσαι είτε άλλο τι έλοιτο. Ταυτόν γαρ εκάτερος, Ομηρος τε και Πλάτων πεπόνθασιν)
Μετά τον θάνατο του Σωκράτη, εγκατέλειψε την Αθήνα και ακολουθώντας την προτροπή του Σωκράτη λίγο πριν πεθάνει, ταξίδεψε σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο και σπούδασε φιλοσοφία, θεολογία, αστρονομία και διάφορες επιστήμες.

Η Ακαδημία του Πλάτωνα ήταν σε ένα άλσος έξω από τα τείχη των Αθηνών, σε μια ανθυγιεινή περιοχή και εχρησιμοποιείτο σαν χώρος συζητήσεων μεταξύ των σοφιστών και των διανοουμένων. Λόγω της απομόνωσης της και του κακού περιβάλλοντος, ήταν ιδανική για ασκητισμό, για αυτό, και παρά τις περί αντιθέτου προτροπές των ιατρών, με την βοήθεια του Δίωνα, ο Πλάτων αγόρασε την γή και ίδρυσε εκεί την Ακαδημία.
(Πλάτων δε την Ακαδήμειαν οικείν είλετο, ου μόνον έρημον και πόρρω του άστεως χωρίον, αλλά και , βως φασίν, επίνοσον….Ο Πλάτων, νοσερού χωρίου λεγομένου είναι της Ακαδημείας, και συμβουλευόντων αυτώ των ιατρών ες το Λύκειον μετοικήσαι, ουκ ηξίωσεν ειπών ‘αλλ’έγωγε ουκ αν ουδέ ες τα του Αθω μετώκησα αν υπερ του μακροβιώτερος γενέσθαι )
Μέσα στην Ακαδημία έφτιαξε ένα ιερό για τις Μούσες, στην δε Ακαδημία εσπούδασαν και γυναίκες.
( μέρος δε του διδασκαλείου τέμενος ανέθηκε ταις Μούσαις ο Πλάτων. Τούτω δ’εφοίτησαν ου μόνον άνδρες αλλά και γυναίκες, Δεξιθέα τε η εκ Φλιούντος και Λασθένεια η εξ Αρκαδίας.)
Θεωρούσε ότι πολλά από τα σημεία της διδασκαλίας του δεν μπορούσαν να καταγραφούν, αντίθετα υπεστήριζε ότι έπρεπε να καταγραφούν μόνο στην ψυχή.

Λέγεται ότι κάποτε ένας μαθητής του που ταξίδευε ναυάγησε και έτσι έχασε όλα τα βιβλία του και τις σημειώσεις του. Όταν λοιπόν συνάντησε τον Πλάτωνα, του είπε ότι τώρα καταλαβαίνει γιατί ο Πλάτων επέμενε ότι η γνώση δεν πρέπει να γράφεται σε βιβλία αλλά στην ψυχή. ( Φέρεται δε τοιούτον τι διήγημα προς το μη δειν συγγράμμασιν αποτίθεσθαι τα νοήματα, ότι μαθητής τις του Πλάτωνος πάντα τα λεγόμενα παρ’αυτού απογραψάμενος απέπλευσε, και ανυαγία περιπεσών άπαντα απώλεσε και υπέστρεψε προς τον διδάσκαλον, έργω πειραθείς ότι ου δει εν βιβλίοις αποτίθεσθαι τα νοήματα, αλλά εν τη ψυχή. )
Ονομαστή είναι και η ομιλία του “Περί του Αγαθού”, που ήταν η μοναδική η οποία έγινε δημόσια με δυνατότητα παρακολούθησης οποιουδήποτε. Όπως αναφέρει ο Αριστόξενος, συνέρευσαν πλήθη για να την ακούσουν περιμένοντας ότι θα άκουγαν για πλούτο, υγεία, ισχύ και γενικά υλικά αγαθά. Οταν όμως ο Πλάτων άρχισε να αναπτύσσει την διδασκαλία του με μαθηματικά, γεωμετρία, αστρονομία και φιλοσοφικές έννοιες, όλοι σχεδόν έφυγαν απογοητευμένοι, επιβεβαιώνοντας έτσι εν τοις πράγμασι το Πυθαγόρειο ρητό, «ου δέον τα πάντα τοις πάσι ρητά». ( καθάπερ Αριστοτέλης αεί διηγείτο τους πλείστους των ακουσάντων παρά Πλάτωνος την περί ταγαθού ακρόασιν παθείν· προσιέναι μεν γαρ έκαστον υπολαμβάνοντα λήψεσθαι τι των νομιζομένων τούτων ανθρωπίνων αγαθών οίον πλούτον, υγιείαν, ισχύν, το όλον ευδαιμονίαν τινά θαυμαστήν· ότε δε φαείησαν οι λόγοι. Περί μαθημάτων και αριθμών και γεωμετρίας και αστρολογίας και το πέρας ότι αγαθόν εστίν έν, παντελώς οίμαι παράδοξον τι εφαίνετο αυτοίς, είθ’ οι μεν υποκατέφρονουν του πράγματος, οι δε κατεμέμφοντο. τι ούν το άιτιον; Ου προήδεσαν, αλλ΄ώσπερ οι εριστικοί προς τούνομα αυτό υποκεχηνότες προσήεσαν· )
Η διδασκαλία του περιλαμβάνει στοιχεία Ορφικά, Πυθαγόρεια και Ηρακλείτεια, όπως φυσικά και όλη την διδασκαλία του δασκάλου του Σωκράτη.
( μίξιν τε εποιήσατο των τε Ηρακλειτείων λόγων και Πυθαγορικών και Σωκρατικών· τα μεν γαρ αισθητά καθ’Ηράκλειτον, τα δε νοητά κατά Πυθαγόραν, τα δε πολιτικά κατά Σωκράτην εφιλοσόφει….Πλάτωνος υποδεξαμένου την παντελή περί των θεών οργίων επιστήμην εκ τε των Πυθαγορείων και Ορφικών γραμμάτων )
Υπάρχει η παράδοση ότι υπερασπίσθηκε τον στρατηγό Χαβρία που κινδύνευε να καταδικασθεί σε θάνατο, ενώ κανένας Αθηναίος δεν θέλησε να το κάνει. Οταν ανέβαινε στην Ακρόπολη μαζί με τον Χαβρία τον συνάντησε ο Κρωβύλος ο συκοφάντης και του είπε «Ερχεσαι άλλον να υπερασπισθής και δεν ξέρεις ότι και σένα σε περιμένει το κώνειο του Σωκράτη» . Και ο Πλάτων αποκρίθηκε : «Και όταν πολεμούσα για την πατρίδα υπέμενα τους κινδύνους, και τώρα για το χρέος μου προς έναν φίλο θα τους υπομείνω». (και ότε υπέρ της πατρίδος εστρατευόμην, υπέμενον τους κινδύνους, και νυν υπέρ του καθήκοντος δια φίλον υπομενώ )
Σαν χαρακτήρας ήταν ταπεινός, δεν κοιμόταν πολύ, δεν έτρωγε κρέας και είχε αφιερώσει την ζωή του στην εκπαίδευση των άλλων.
( Διαίτη δ’έκέχρητο ου τη από των ζώων, αλλά τη από των φυτών )

Αν και ήταν πολύ πλούσιος, ο τρόπος ζωής του ήταν λιτός και φτωχικός.
Κάποτε επισκέφτηκε την Ολυμπία και συναναστράφηκε με ανθρώπους που δεν τον αναγνώρισαν, μιας και το μόνο που τους αποκάλυψε ήταν ότι ελέγετο Πλάτων, δεν ανέφερε δε καθόλου περί Ακαδημίας και Σωκράτη. Όταν κάποτε ήλθαν στην Αθήνα, τους φιλοξένησε και όταν εκείνοι του ζήτησαν να πάνε στην Ακαδημία για να συναντήσουν τον συνονόματο του φιλόσοφο Πλάτωνα, τότε τους αποκάλυψε ότι αυτός ήταν ο Πλάτων και τότε εξεπλάγησαν μιας και δεν τον είχαν αναγνωρίσει λόγω της ταπεινότητας του και της απλότητας του. ( Πλάτων ο Αρίστωνος εν Ολυμπία συνεσκήνωσεν αγνώσιν ανθρώποις, και αυτός ως αυτοίς αγνώς.
Ούτως δε αυτούς εχειρώσατο και ανεδήσατο τη συνουσία, συνεστιώμενος τε αυτό΄θα αφελώς και συνδιημερεύων εν πάσιν, ως υπερησθήναι τους ξένους τη του ανδρός συντυχία. Ούτε δε Ακαδημείας εμέμνητο ούτε Σωκράτους· αυτό γε μην τούτον ενεφάνισεν αυτοίς ότι καλείται Πλάτων. Επεί δε ήλθον ες τας Αθήνας, υπεδέξατο αυτούς ευ μάλα φιλοφρόνως. Και οι ξένοι ‘άγε’ ‘ειπονμ ‘ώ Πλάτων, επίδειξονμ ημίν και τον ομώνυμον σου, τον Σωκράτους ομιλητήν, και επί την Ακαδημείαν ηγήσαι την εκείνου και σύστησον τω ανδρί, ίνα τι και αυτού απολάυσωμων.’ Ο δε ηρέμα υπομειδιάσας, ώσπερ ουν και ειώθει, ‘αλλ’εγώ’ φησίν ‘αυτός εκείνος ειμί’. Οι δε εξεπλάγησαν ει τον άνδρα έχοντες μεθ’εαυτών τον τοσούτον ηγνόησαν,ατύφως αυτού συγγενομένου και ανεπιτηδεύτως αυτοίς και δείξανγτος ότι δύναται και άνευ των συνήθων λόγων χειρούσθαι τους συνόντας. )
Όπως δε όλοι οι φιλόσοφοι, διαλογιζόταν συνέχεια. Κάποτε θέλησε να μείνει σε μια οδό που υπήρχαν σιδεράδες. Όταν ρωτήθηκε γιατί εκεί, απήντησε : «Όταν ο ύπνος με καταλαμβάνει, και απειλεί τον διαλογισμό μου, η φασαρία που κάνουν με ξυπνά»
Ο Πλάτων έζησε μέχρι την ηλικία των 81 ετών. Πέθανε την ημέρα των γενεθλίων του.
Ο αριθμός 81 εθεωρείτο ιερός, ήταν τετράγωνος αριθμός και ήταν το τετράγωνο των αριθμών των Μουσών, που ήταν ακόλουθες του Απόλλωνα ( Εζησεν δε πα’ ενιαυτούς, και δια τούτο δεικνύς ως Απολλωνιακός ών τυγχάνει. Ο γαρ θ’ των Μουσών αριθμός εφ’ εαυτόν πολλαπλασιαζόμενος απογεννά τον πα’ αριθμόν· ότι δ’αι Μούσαι υπηρέτιδες εισίν του Απόλλωνος, ουδείς αντερεί. Ούτος δε ο πα’ αριθμός δυναμοδύναμις λέγεται ως αν του γ’ αριθμού πρώτου όντος δια το έχειν αυτόν αρχήν και μέσον και τελευτήν, πολλαπλασιαζομένου και απογεννώντος τον θ’ ( τριάκις γαρ τρία θ’ ) και του εννέα τον πα’ αριθμόν)


Ο Ρωμαίος δε Σενέκας έγραψε : «Ειμαι σίγουρος ότι ο Πλάτων είχε καλή τύχη, λόγω της προσεκτικής ζωής του, να πεθάνει την ημέρα των γενεθλίων του, ακριβώς κατά την συμπλήρωση του 81ου έτους. Για τον σκοπό αυτό, σοφοί της Ανατολής που ήταν στην Αθήνα την εποχή εκείνη, θυσίασαν σε αυτόν μετά τον θάνατο του, πιστεύοντας ότι η διάρκεια της ζωής του ήταν πλήρης για έναν θνητό, μιας και ολοκλήρωσε τον τέλειο αριθμό εννέα φορές εννέα. Δεν αμφιβάλλω ότι θα ήθελε να ζήσει λίγες μέρες ακόμα για να θυσιάσει για αυτόν τον λόγο»
( Nam hoc scis, puto, Platoni diligentiae suae beneficio contigisse quod natali suo decessit et annum unum atque octogensimum implevit sine ulla deductione. Ideo magi, qui forte Athenis erant, immolaverunt defuncto, amplioris fuisse sortis quam humanae rati, quia consummasset perfectissimum numerum, quem novem novies multiplicata componunt. Non dubito quin paratus sis et paucos dies ex ista summa et sacrificium remittere )

Σαν επίγραμμα στον τάφο του γράφτηκε : «Αυτούς τους δύο, τον Ασκληπιό και τον Πλάτωνα , γέννησε ο Απόλλων, τον ένα για να γιατρεύει σώματα και τον άλλο για να γιατρεύει ψυχές». ( ‘δύο Απόλλων φυσ’, Ασκληπιόν ηδέ Πλάτωνα, τον μεν ίνα ψυχήν, τον δ’ίνα σώμα σόοι.’ )
TIMH KAI MNHMH

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ

Σε ένα πολύ σημαντικό απόσπασμα του ο Δαμάσκιος , στο έργο του "Σχόλια στον Πλατωνικό Φαίδωνα 130", καταγράφει επιγραμματικά, αλλά ταυτόχρονα πολύ εμπεριστατωμένα, την πορεία της ψυχής, όπως έχει καταγραφεί στους μύθους και δίνει το κλειδί για την αποκωδικοποίηση και ταυτόχρονα την σύνδεση των διαφόρων μύθων μεταξύ τους, και έτσι μας επιτρέπει να αποκτήσουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα και άποψη για το θέμα αυτό.

"Οτι Κορικώς μεν εις γένεσιν κάτεισιν η ψυχή,
Διονυσιακώς δε μερίζεται υπό της γενέσεως,
Προμηθείως δε και Τιτανικώς εγκαταδείται τωι σώματι.
Λύει μεν ουν αυτήν Ηρακλείως ισχύσασα,
Συναιρεί δε δια Απόλλωνος
Και της Σωτείρας Αθηνάς καθαρκτικώς τωι όντι φιλοσοφούσα,
Ανάγει δε εις τα οικεία αίτια αυτήν μετά της Δήμητρος"

Κατά τον τρόπο της Κόρης η ψυχή κατέρχεται σε γένεση,
κατά τον τρόπο του Διονύσου διασπάται κατά την γένεση,
κατά τον τρόπο του Προμηθέα και των Τιτάνων δένεται με το σώμα,
απελευθερώνεται αποκτώντας την δύναμη του Ηρακλή,
συμμαζεύεται με τον Απόλλωνα
και με την Σώτειρα Αθηνά καθάρεται με την αληθή φιλοσοφία,
ανάγεται δε στα αίτια της με την Δήμητρα.

Βλέπουμε εδώ ότι καταγράφονται επιγραμματικά οι φάσεις της πορείας της ψυχής, αλλά ταυτόχρονα αντιστοιχούνται σε κάθε φάση οι αντίστοιχοι μύθοι :

Ανοδος και κάθοδος : Κόρη / Δήμητρα
Εγκλωβισμός και απελευθέρωση : Προμηθεύς/Ηρακλής
Διαμελισμός και επανολοκλήρωση : Διόνυσος / Απόλλων και Αθηνά

Μελετώντας λοιπόν τους σχετικούς μύθους και αποκτώντας στο μυαλό μας μια ολοκληρωμένη εικόνα του θέματος αυτού, διευρύνουμε την συνειδητότητα μας με αποτέλεσμα να διευκολυνόμαστε στην προσπάθεια μας αποκωδικοποίησης της Ελληνικής Μυθολογίας.

ΟΙ ΠΛΕΥΡΕΣ, ΟΙ ΓΩΝΙΕΣ ΚΑΙ Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΤΡΙΓΩΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΗ

Το σχήμα του Τριγώνου είχε πολύ σημαντική θέση στον συμβολισμό, κυρίως των Πυθαγορείων.

Οπως μας λέει ο Πρόκλος : "Οι Πυθαγόρειοι έλεγαν ότι το τρίγωνο είναι αρχή της γέννησης και της διαμόρφωσης των γεννημένων όντων. Ο Τίμαιος δε λέει ότι οι φυσικοί λόγοι και οι λόγοι της δημιουργίας των στοιχείων είναι τριγωνικοί"

Το τρίγωνο είναι επικεφαλής της σύστασης των όντων στον κόσμο της γέννησης.

Η ορθή γωνία παρέχει ουσία και καθορίζει το μέτρο της ύπαρξης τους.
Η ιδέα του ορθογωνίου τριγώνου δίνει ουσία στα γεννημένα όντα.

Η αμβλεία γωνία χορηγεί πλήρη διάσταση
Η ιδέα του αμβλυγωνίου τριγώνου αυξάνει σε μέγεθος και σε κάθε λογής έκταση τις υλικές ιδέες.

Η οξεία γωνία καθιστά την ίδια την φύση διαιρετή.
Η ιδέα του οξυγωνίου τριγώνου προετοιμάζει την εμφάνιση των απείρων διαιρέσεων.

Γενικά η ιδέα του τριγώνου δίνει υπόσταση στην διαστατή και εντελώς διαιρετή ουσία των υλικών σωμάτων.

Ενας συμβολισμός της ψυχής είναι και το Τρίγωνο και αυτό γιατί η ψυχή στις προόδους της σχηματίζει τρίγωνο.

Ανάλογα με το είδος της ψυχής, το οποίο θέλουμε να απεικονίσουμε χρησιμοποιείται και διαφορετικό είδος τριγώνου.

Ετσι με Ισόπλευρο τρίγωνο απεικονίζονται οι θείες ψυχές, με ισοσκελές τρίγωνο οι δαιμονικές ψυχές ( και γενικά τα ανώτερα γένη που κατευθύνουν την υλική φύση ) και με σκαληνό τρίγωνο οι επιμέρους ψυχές που ανεβοκατεβαίνουν στον κόσμο της γένεσης.

Στην περίπτωση των μερικών ψυχών χρησιμοποιείται το σκαληνό τρίγωνο, μιας και σκαληνός σημαίνει χωλός, με τον οποίο μοιάζουν οι μερικές ψυχές καθώς κινούνται μέσα στην γένεση και γεμίζουν από την ύλη.

Οι ψυχές δε που πέφτουν στην γένεση και βγαίνουν από αυτήν απεικονίζονται με ορθογώνιο σκαληνό τρίγωνο.

Αυτό είναι και το λεγόμενο ψυχογονικό τρίγωνο, το οποίο έχει πλευρές 3,4 και 5.

Η αντιστοίχιση που έκαναν οι Πυθαγόρειοι ήταν με την μεν πλευρά μήκους 3 αποτυπούται η ΟΥΣΙΑ, με την πλευρά μήκους 4 αποτυπούτο η ΖΩΗκαι με την πλευρά μήκους 5 αποτυπούτο ο ΝΟΥΣ. Ετσι λοιπόν αν ανατρέξουμε στην τριαδική δομή με την οποία αποτυπώνονται οι θείες τάξεις, θα θυμηθούμε ότι πράγματι η τριαδική δομή είναι ΟΥΣΙΑ-ΖΩΗ-ΝΟΥΣ.

Αυτό το τρίγωνο, πέραν των άλλωνν ιδιοτήτων που θα συναντήσουμε αργότερα στην μελέτη μας, έχει και δύο χαρακτηριστικά :

Η μεν περίμετρος του ισούται με 12 ( 3+4+5) που αποτελεί και το σύμβολο της τελειότητας. (Μην ξεχνάμε ότι, όπως ήδη συναντήσαμε, η 12άδα του Ελληνικού Πανθέου, προκύπτει ως καθαρά συμβολική ), το δε εμβαδό του είναι 6 ( 3Χ4 /2 ) που αποτελεί και το σύμβολο της ψυχής κατά τους Πυθαγορείους.

Στον συμβολισμό όμως δεν υπεισέρχονται μόνο οι πλευρές αλλά και οι γωνίες.
Ετσι από τους Πυθαγόρειους προκύπτει ότι κάθε γωνία έχει αφιερωθεί σε διαφορετικούς θεούς.

Οπως μας λέει ο Πρόκλος : "Η γωνία είναι σύμβολο και εικόνα της συνοχής που υπάρχει στα θεικά γένη και της τάξης που συγκεντρώνει σε μια ενότητα τα διαχωρισμένα και σε μια αδιαιρετότητα τα μεριστά και σε μια συνδετική επικοινωνία τα πολλά".

Η ορθή συμβολίζει την ισότητα, την ταυτότητα και την ομοιότητα και αντιστοιχεί με το ΠΕΡΑΣ, η δε αμβλεία και οξεία γωνία την ανισότητα, την ετερότητα και την υπεροχή/έλλειψη και αντιστοιχεί με το ΑΠΕΙΡΟ.

Με την ορθή γωνία απεικονίζονται οι Αχραντοι θεοί ενώ με την αμβλεία και οξεία οι θεοί που χορηγούν την πρόοδο, την κίνηση και την ποικιλία δυνάμεων.

Η ορθότητα απεικονίζει την ουσία, η δε αμβλύτητα/οξύτητα τις συμπτωματικές ιδιότητες.

Η κάθετη είναι σύμβολο ορθότητας, καθαρότητας, άχραντης και απαρέγκλιτης δύναμης και είναι σύμβολο του θεικού και νοερού μέτρου, αντιστοιχεί δε στην ΑΡΕΤΗ.

Η δε αμβλύτητα και οξύτητα είναι εικόνες αόριστης κίνησης, ακατάσχετης προόδου, διαίρεσης και επιμερισμού, αντιστοιχεί δε στην ΚΑΚΙΑ.

Ο δε Φιλόλαος αφιέρωσε την γωνία του τριγώνου σε τέσσερις θεούς. τον Κρόνο, τον Αδη, τον Αρη και τον Διόνυσο, "συμπεριλαμβάνοντας μέσα σε αυτούς ολόκληρη την τετραμερή διευθέτηση των στοιχείων που κατεβαίνει από ψηλά, είτε από τον ουρανό, είτε από τους τέσσερεις τομείς του ζωδιακού"

Οπως θα δούμε αργότερα, ο Φιλόλαος αποτύπωσε και τον συμβολισμό των τετραπλεύρων και των γωνιών τους.

Μια ευρύτερη απεικόνιση της τριάδας στην περίπτωση της ψυχής είναι και οι τρείς ζωές της ψυχής που όπως είδαμε είναι νοερή, διανοητική και δοξαστική.

(βλέπε σχετικά Πρόκλος-Σχόλια στην Πολιτεία 2.47-51, Σχόλια στον Ευκλείδη 128-134, 166.14-170.13 )