Τα ονόματα που δίνονται στους Θεούς ανήκουν σε τρείς κατηγορίες :
- Αυτά τα οποία είναι γνωστά μεταξύ των Θεών, είναι κυριολεκτικά και όντως θεία ονόματα.
- Αυτά τα οποία προέρχονται από τα πρώτα κατά νοερό τρόπο ως ομοιώματα τους και ανήκουν στην μερίδα των δαιμόνων.
- Αυτά τα οποία πλάθονται με υπόδειγμα την αλήθεια και παρουσιάζονται από αυτούς που κατέχουν την επιστημονική γνώση, αποκαλύπτονται στους χρησμούς και στις θεολογίες
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία A. 124.4 )
Σχετικά με αυτό κάνει νύξη ο Σωκράτης στον Κρατύλο, όταν αναφέρεται στον ποταμό Ξάνθο και λέει ότι αυτός είναι γνωστός στους Θεούς με το όνομα αυτό , ενώ στους θνητούς με το όνομα Σκάμανδρος.
Τα ονόματα, σαν ονόματα, αναφέρονται - λόγω της τριαδικής σύστασης των Θεών ( Υπαρξις-Δύναμις- Νους ή αλλοιώς Πέρας-Απειρον-Μικτόν) - αντίστοιχα σε κάθε ένα στοιχείο της σύστασης τους.
Ετσι, τα ονόματα που αναφέρονται στην Υπαρξη (Πέρας) του Θεού, ο Πρόκλος τα χαρακτηρίζει "Χαρακτήρες Φωτός" και είναι άρρητα και άγνωστα στους θνητούς.
Τα ονόματα που αναφέρονται στην Δύναμη (Απειρον) του Θεού είναι άρρητα, και ρητά μόνο στους θεουργούς τα οποία και μιμείται η τέχνη των θεουργών.
Τα ονόματα που αναφέρονται στον Νου (Μικτόν) των Θεών είναι τα λατρευτικά ονόματα των Θεών.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 71 )
Οπως έχει ήδη λεχθεί, οι Φιλόσοφοι αναφέρονται σε τάξεις Θεών , ενώ τα ονόματα των Θεών που ανήκουν σε κάθε τάξη μας τα δίνουν οι Θεολόγοι.
Για αυτό ο Πρόκλος λέγει ότι εμείς (=οι Φιλόσοφοι ) μιλάμε για αυτούς και όχι για κάθε έναν από αυτούς, πράγμα που είναι έργο των θεολόγων.
Περί αυτών μεν λέγομεν, αυτό δε έκαστον ου λέγομεν μεν, επιστημονικώς μεν δυνάμεθα λέγειν, νοερώς δε ού.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 303.18-20
Λόγω του ότι σε κάθε θεική σειρά "κρέμονται" κάτω από κάθε θεό, διάφορες θεικές οντότητες, όλη η σειρά παίρνει την ονομασία της Μονάδας, άρα όταν λέμε για παράδειγμα Απόλλων, πρέπει να ξέρουμε που απευθυνόμαστε
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.147, 1.91, Σχόλια στον Αλκιβιάδη 69.1 )
Για αυτό πρέπει να απευθύνουμε τις προσευχές μας όχι μόνον στον πρωταρχικό Θεό, αλλά και στους ακολούθους του και μάλιστα προς αυτούς που είναι κοντύτερα σε εμάς, μιας και αυτοί αποτελούν τον συνδετικό κρίκο με τον θείο κόσμο και μεταφέρουν τις παρακλήσεις μας και τις προσευχές μας προς τους Θεούς.
Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σε πολλούς Ορφικούς Υμνους γίνεται αναφορά στον Δάιμονα του Θεού, ενώ σε αυτούς που απουσιάζει η αναφορά σε Δαίμονα, υποδηλώνει ότι γίνεται αναφορά σε άλλη θεία υπόσταση του Θεού.
Ομως πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στο μυαλό μας ότι παρόλο που όλες οι υποστάσεις είναι θείες, Θεός με την ορθή έννοια του όρου είναι ο πρωταρχικός Θεός της κάθε σειράς, και αυτό το ξεκαθαρίζει πλήρως ο Πρόκλος στο σχετικό απόσπασμα που παρατίθεται στο τέλος. Ολες οι άλλες υποστάσεις είναι κατώτερες από τον πρωταρχικό Θεό.
------
Γύρω από κάθε Θεό υπάρχει απερίγραπτο πλήθος δαιμόνων που τιμώνται με τις ονομασίες των επικεφαλής τους Θεών, ονομάζονται δηλαδή Απόλλωνες, Δίες και Ερμείς και αρέσκονται να αποτυπώνουν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των οικείων τους Θεών.
Πρόκλος - Σχόλια στον Αλκιβιάδη 69.1
Και τούτο διότι κάθε σειρά αποδίδεται με την ονομασία της μονάδας, όπως και στα επιμέρους πνεύματα είναι αρεστό να δέχονται την ίδια ονομασία με τα ολικά. Εξ ου και ποκίλοι Απόλλωνες, Ποσειδώνες και Ηφαιστοι, από τους οποίους άλλοι είναι χωρισμένοι από το Σύμπαν, άλλοι έλαβαν κλήρο στον ουρανό, άλλοι έχουν τεθεί επικεφαλής όλων των στοιχείων και άλλοι κατανεμήθηκαν στην επιστασία των επιμέρους πραγμάτων.
Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.91
Αναφερόμενος στο Χ της Ιλιάδας που ο Αχιλλέας λέει στον Απόλλωνα ότι είναι ολέθριος που προστατεύει τον Εκτορα και ότι τον εξαπάτησε λέει :
Κι'αν απηύθυνε προς τον Απόλλωνα λόγια παραπάνω από ότι πρέπει τολμηρά, χρειάζεται να εννοήσουμε τις Απολλώνιες βαθμίδες που εκτείνονται στον χώρο εκ των άνω μέχρι τα τελευταία όντα, όπου άλλες είναι θεικές, άλλες αγγελικές και άλλες δαιμόνιες, χωρισμένες μάλιστα σε πλήθος μορφών. Πρέπει να έχουμε κατά νού, ότι με τις εκφράσεις του είδους αυτού δεν απευθύνεται προς τον Θεό αλλά προς τον δαίμονα και μάλιστα όχι στον πρωταρχικό και συνδεδεμένο με όσα έχουν καθολική κυριαρχία, αλλά προς εκείνον που έχει την άμεση επιστασία των επιμέρους που είναι ο προστάτης του Εκτωρα.
και συνεχίζει:
Ούτε πρέπει όλοι οι λόγοι και οι ενέργειες να αποτείνονται προς τον πρωταρχικό Θεό, αλλά πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη τις δεύτερες και τις τρίτες προόδους του, επί παραδείγματι ( = αναφερόμενος στον Απόλλωνα ) το ποιός είναι ο σύνθρονος με τον Δία και με τους Ολυμπίους Θεούς, ποιός είναι αυτός που προκαλεί την περιστροφή της Ηλιακής σφαίρας, ποιός είναι ο Απόλλων που ζεί στον αέρα και ποιός ο Απόλλων που ζει στην γή, ποιός είναι ο προστάτης της Τροίας και ποιός αυτός που προνοεί ξεχωριστά για τον Εκτορα.
Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.147 (σχετικά με την Απολλωνιακή σειρά )
Σε πολλά όμως σημεία ο Πλάτωνας και αυτά που συμμετέχουν στους θεούς με τα ίδια ονόματα τα τιμά και τα ονομάζει θεούς. Γιατί και τη θεία ψυχή όχι μόνο στους Νόμους ο Αθηναίος ξένος, αλλά και στον Φαίδρο ο Σωκράτης την αποκαλεί θεό. Και δεν είναι ακόμα αυτό περίεργο. Γιατί αυτά που πάντοτε είναι συνενωμένα με τους θεούς και συμπληρώνουν μαζί με αυτούς μια σειρά, πως δεν επιτρέπεται να τα αποκαλούμε θεούς ;
Αλλά και τους δαίμονες, οι οποίοι είναι ως προς την ουσία κατώτεροι από τους θεούς και έχουν λάβει υπόσταση σε σχέση με αυτούς , σε πολλά σημεία τους αποκαλεί θεούς.... Γιατί κάθε υπερούσιος θεός είναι πρωταρχικά θεός, κάθε νοερός θεός είναι λόγω ένωσης, κάθε θεία ψυχή είναι λόγω της συμμετοχής, οι δαίμονες είναι θεοί λόγω της επαφής τους με εκείνους και οι ψυχές των ανθρώπων λόγω της ομοιότητας λαμβάνουν αυτή την ονομασία.
Κάθε ένα από αυτά, όπως έχει ειπωθεί, είναι περισσότερο θείο παρά θεός, επειδή και τον ίδιο τον νου ο Αθηναίος ξένος τον έχει αποκαλέσει θείο. Το θείο λοιπόν είναι κατώτερο από την πρωταρχική θεότητα, όπως ακριβώς αυτό που είναι ενωμένο είναι κατώτερο από το Ενα, και το νοερό από τον νού και το έμψυχο από την ψυχή και πάντοτε προηγούνται τα πιο ενιαία και πιο απλά, ενώ η σειρά των όντων καταλήγει στο ίδιο το Ενα.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Α 114.25
Τετάρτη 30 Απριλίου 2008
Τρίτη 29 Απριλίου 2008
ΕΝΑΔΕΣ ( ΘΕΟΙ ) - Δυνάμεις
Οπως εχουμε δει, η δομή κάθε θεού είναι τριαδική, αποτελείται από πέρας-άπειρο και μικτό, όπως μας περιγράφει ο Πλάτων στον Φίληβο και όπως έχει αποτυπωθεί στην Ορφική Θεολογία ( αντιστοιχο αιθήρ-χάος-αυγό ).
Η δομή των θείων τάξεων φαινεται στα σχετικά διαγράμματα :
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQOlaObtRb7JeSCPemUW_p8Uo0JzCHs325sSfBXVEm7oOfm3SHnGSHCQnobCQnACgHXpJd2jNqzKwOJBMxn4Pl8wyBa9y6DKC4dS7FcNzWWQmuAPhgMbwoLDm8-lU2yuVaf7ppciMZBA/s1600-h/OPT1-diag.jpg ( Υπερ-αισθητός κόσμος )
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0rlAFgyZvW_uF_MAcIhTPYsHeEoIylpBWPs4RuoMqJ1HXj5Yb2fwHYZ6ZNVthF8a3kmehlfYavs111nfqVtNjRwiG1-QM-i1xXx0-xUJIiCc__gpaINBxJCZnmBjgVWBwvMj3QuKaBw/s1600-h/OPT-diag2.JPG ( Αισθητός Κόσμος )
( Στην αριστερή στήλη είναι η δομή κατά την Πλατωνική θεώρηση και στην δεξιά στήλη η δομή κατά την Ορφική θεώρηση )
Το πέρας αποτελεί την ύπαρξη του Θεού, ενώ το άπειρο την δύναμη του, το δε μικτό αποτελεί το ενέργημα του, το οποίο είναι ορατό στο Οντικό επίπεδο.
Ανάλογα με το επίπεδο των θεικών τάξεων που βρισκόμαστε, η τριάδα αυτή έχει τα ονόματα ουσία(Ον)-ζωή και νούς, και ανάλογα με το επίπεδο της συγκεκριμένης θείας τάξης κάποιο από αυτά ( η ουσία, ή η ζωή ή ο νους ) προεξάρχει. Θα γίνει πιο κατανοητό μόλις αρχίσουμε την εξέταση κάθε μιας θείας τάξης.
Οπως επίσης έχει λεχθεί οι θεοί δεν γεννιούνται, αυτές που γεννιούνται ( εμφανίζονται ) είναι οι σχέσεις μεταξύ τους.
Οι σχέσεις των Θεών μεταξύ τους είναι οι δυνάμεις κάθε θεού. Πρέπει να προσέξουμε ότι όταν λέμε γεννιούνται οι Θεοί, ουσιαστικά εννοούμε ότι από ένα σημείο και κάτω εκδηλώνονται οι δυνάμεις τους, άρα οι σχέσεις τους, άρα ενεργούν και σχηματίζουν το Ον.
Ετσι οι Θεοί προυπάρχουν των σχέσεων με τους άλλους θεούς, δηλαδή προυπάρχουν των γονέων τους!
Το "από ένα σημείο και κάτω" δεν έχει ούτε χρονική, ούτε τοπική έννοια, αλλά ενεργειακή. Δηλαδή, οι Θεοί υπάρχουν/εκδηλώνονται σε πολλές ενεργειακές καταστάσεις. Οταν μιλάμε για την ύψιστη ενεργειακή κατάσταση, τότε ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία διάκριση, όλοι οι Θεοί είναι ενωμένοι ( συντηγμένοι τρόπον τινά ), χωρίς να χάνουν την ατομικότητα τους. Οσο κατεβαίνουμε ενεργειακή κατάσταση, αρχίζουν και ξεκολλάνε τρόπον τινά και αρχίζουν να αναπτύσσουν σχέσεις μεταξύ τους.
Οι Θεοί δημιουργούν τα Οντα με τις δυνάμεις τους, και μέσω των δυνάμεων τους, τους μεταχειριζόμαστε σαν Οντα.
Οι δυνάμεις κάθε Θεού που υπάρχουν ολοκληρωμένα στην κορυφή κάθε θεικής σειράς, διανέμονται στις επιμέρους κατώτερες υποστάσεις της ίδιας θεότητας .
Η Ιδιότης ( = Ατομικότης ) κάθε Θεού, φθάνει μέχρι το τελευταίο επίπεδο του Οντος, χωρίς να διαταράσσεται η υπερούσια κατάσταση του.
Οι Μύθοι περιγράφουν τις σχέσεις Θεών και Οντων ( βλέπε σχετικά περί Μύθων και στον Σαλούστιο - Περί Θεών και Κόσμου )
Η διαφορά μεταξύ υπερούσιου και οντικού κόσμου είναι η διαφορά μεταξύ ύπαρξης και δύναμης.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 139, 174-175
- Σχόλια στον Παρμενίδη 1190
- Στοιχεία Θεολογίας 125
- Σχόλια στην Πολιτεία Ι 145.26-30 )
Κάποια από τα ονόματα/χαρακτηριστικά των Θεών αναφέρονται στις δυνάμεις τους. Ο Πρόκλος παραθέτει ένα σχετικό παράδειγμα για τις δυνάμεις του Απόλλωνα.
Απλούς ==> Αλήθεια
Απόλυσις ( Απολύτρωση ) ==> Καθαρκτική, Αχραντη, Σωτήρια
Απόλυσις Βελών ==> Αναίρεση κάθε αταξίας, σφάλματος, ανισορροπίας
Ομοπόλησις ==> Αρμονική κίνηση Σύμπαντος, συγκέντρωση και σύνδεση πάντων
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία ΣΤ 56.9
-------
Ας μην θεωρήσουμε λοιπόν ποτέ ότι κάθε δύναμη είναι δημιούργημα της ουσίας. Γιατί οι δυνάμεις των Θεών είναι υπεράνω της ουσίας και από αυτές οι Θεοί δημιουργούν τα Οντα. Σωστά λοιπόν και η ποίηση λέει ότι οι Θεοί μπορούν τα πάντα. Γιατί οι δυνάμεις της ουσίας δεν μπορούν τα πάντα.... Γιατί δεν δίνουν υπόσταση σε όσα βρίσκονται υπεράνω της ουσίας, ενώ οι δυνάμεις που βρίσκονται υπεράνω της ουσίας παράγουν από τον εαυτό τους και τις ουσίες.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 86.6
Γιατί δεν είναι ύλη του πέρατος το άπειρο, αλλά δύναμις, ούτε είδος του απείρου το πέρας, αλλά ύπαρξη. Από αυτά τα δύο προκύπει το Ον, καθώς δεν παρέμεινε μόνο στο Ενα, αλλά δέχτηκε πλήθος Ενάδων και Δυνάμεων, οι οποίες έχουν συντεθεί σε μια Ουσία.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 40.4
Η δομή των θείων τάξεων φαινεται στα σχετικά διαγράμματα :
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjQOlaObtRb7JeSCPemUW_p8Uo0JzCHs325sSfBXVEm7oOfm3SHnGSHCQnobCQnACgHXpJd2jNqzKwOJBMxn4Pl8wyBa9y6DKC4dS7FcNzWWQmuAPhgMbwoLDm8-lU2yuVaf7ppciMZBA/s1600-h/OPT1-diag.jpg ( Υπερ-αισθητός κόσμος )
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj0rlAFgyZvW_uF_MAcIhTPYsHeEoIylpBWPs4RuoMqJ1HXj5Yb2fwHYZ6ZNVthF8a3kmehlfYavs111nfqVtNjRwiG1-QM-i1xXx0-xUJIiCc__gpaINBxJCZnmBjgVWBwvMj3QuKaBw/s1600-h/OPT-diag2.JPG ( Αισθητός Κόσμος )
( Στην αριστερή στήλη είναι η δομή κατά την Πλατωνική θεώρηση και στην δεξιά στήλη η δομή κατά την Ορφική θεώρηση )
Το πέρας αποτελεί την ύπαρξη του Θεού, ενώ το άπειρο την δύναμη του, το δε μικτό αποτελεί το ενέργημα του, το οποίο είναι ορατό στο Οντικό επίπεδο.
Ανάλογα με το επίπεδο των θεικών τάξεων που βρισκόμαστε, η τριάδα αυτή έχει τα ονόματα ουσία(Ον)-ζωή και νούς, και ανάλογα με το επίπεδο της συγκεκριμένης θείας τάξης κάποιο από αυτά ( η ουσία, ή η ζωή ή ο νους ) προεξάρχει. Θα γίνει πιο κατανοητό μόλις αρχίσουμε την εξέταση κάθε μιας θείας τάξης.
Οπως επίσης έχει λεχθεί οι θεοί δεν γεννιούνται, αυτές που γεννιούνται ( εμφανίζονται ) είναι οι σχέσεις μεταξύ τους.
Οι σχέσεις των Θεών μεταξύ τους είναι οι δυνάμεις κάθε θεού. Πρέπει να προσέξουμε ότι όταν λέμε γεννιούνται οι Θεοί, ουσιαστικά εννοούμε ότι από ένα σημείο και κάτω εκδηλώνονται οι δυνάμεις τους, άρα οι σχέσεις τους, άρα ενεργούν και σχηματίζουν το Ον.
Ετσι οι Θεοί προυπάρχουν των σχέσεων με τους άλλους θεούς, δηλαδή προυπάρχουν των γονέων τους!
Το "από ένα σημείο και κάτω" δεν έχει ούτε χρονική, ούτε τοπική έννοια, αλλά ενεργειακή. Δηλαδή, οι Θεοί υπάρχουν/εκδηλώνονται σε πολλές ενεργειακές καταστάσεις. Οταν μιλάμε για την ύψιστη ενεργειακή κατάσταση, τότε ουσιαστικά δεν υπάρχει καμία διάκριση, όλοι οι Θεοί είναι ενωμένοι ( συντηγμένοι τρόπον τινά ), χωρίς να χάνουν την ατομικότητα τους. Οσο κατεβαίνουμε ενεργειακή κατάσταση, αρχίζουν και ξεκολλάνε τρόπον τινά και αρχίζουν να αναπτύσσουν σχέσεις μεταξύ τους.
Οι Θεοί δημιουργούν τα Οντα με τις δυνάμεις τους, και μέσω των δυνάμεων τους, τους μεταχειριζόμαστε σαν Οντα.
Οι δυνάμεις κάθε Θεού που υπάρχουν ολοκληρωμένα στην κορυφή κάθε θεικής σειράς, διανέμονται στις επιμέρους κατώτερες υποστάσεις της ίδιας θεότητας .
Η Ιδιότης ( = Ατομικότης ) κάθε Θεού, φθάνει μέχρι το τελευταίο επίπεδο του Οντος, χωρίς να διαταράσσεται η υπερούσια κατάσταση του.
Οι Μύθοι περιγράφουν τις σχέσεις Θεών και Οντων ( βλέπε σχετικά περί Μύθων και στον Σαλούστιο - Περί Θεών και Κόσμου )
Η διαφορά μεταξύ υπερούσιου και οντικού κόσμου είναι η διαφορά μεταξύ ύπαρξης και δύναμης.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 139, 174-175
- Σχόλια στον Παρμενίδη 1190
- Στοιχεία Θεολογίας 125
- Σχόλια στην Πολιτεία Ι 145.26-30 )
Κάποια από τα ονόματα/χαρακτηριστικά των Θεών αναφέρονται στις δυνάμεις τους. Ο Πρόκλος παραθέτει ένα σχετικό παράδειγμα για τις δυνάμεις του Απόλλωνα.
Απλούς ==> Αλήθεια
Απόλυσις ( Απολύτρωση ) ==> Καθαρκτική, Αχραντη, Σωτήρια
Απόλυσις Βελών ==> Αναίρεση κάθε αταξίας, σφάλματος, ανισορροπίας
Ομοπόλησις ==> Αρμονική κίνηση Σύμπαντος, συγκέντρωση και σύνδεση πάντων
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία ΣΤ 56.9
-------
Ας μην θεωρήσουμε λοιπόν ποτέ ότι κάθε δύναμη είναι δημιούργημα της ουσίας. Γιατί οι δυνάμεις των Θεών είναι υπεράνω της ουσίας και από αυτές οι Θεοί δημιουργούν τα Οντα. Σωστά λοιπόν και η ποίηση λέει ότι οι Θεοί μπορούν τα πάντα. Γιατί οι δυνάμεις της ουσίας δεν μπορούν τα πάντα.... Γιατί δεν δίνουν υπόσταση σε όσα βρίσκονται υπεράνω της ουσίας, ενώ οι δυνάμεις που βρίσκονται υπεράνω της ουσίας παράγουν από τον εαυτό τους και τις ουσίες.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 86.6
Γιατί δεν είναι ύλη του πέρατος το άπειρο, αλλά δύναμις, ούτε είδος του απείρου το πέρας, αλλά ύπαρξη. Από αυτά τα δύο προκύπει το Ον, καθώς δεν παρέμεινε μόνο στο Ενα, αλλά δέχτηκε πλήθος Ενάδων και Δυνάμεων, οι οποίες έχουν συντεθεί σε μια Ουσία.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 40.4
Πέμπτη 24 Απριλίου 2008
ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΠΟΛΥΘΕΙΣΜΟΣ-ΕΝΟΘΕΙΣΜΟΣ
Βασική θέση της Ελληνικής Θεολογίας είναι ότι οι Θεοί είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους.
Αν υπήρχε μια ιεράρχιση, τότε δεν θα υπήρχε ουσιαστικά διαφορά του Πολυθεισμού από τις Μονοθειστικές Θρησκείες. Οι Θεοί κατατάσσονται σε μια ιεραρχία ανάλογα με τις ενέργειες τους και όχι λόγω της φύσεως τους.
Για να γίνει κατανοητή η περιγραφή των διαφόρων μύθων που αναφέρονται στις μυθολογικές σχέσεις μεταξύ των θεών, πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα του Πολυκεντρικού Πολυθεισμού.
Κατ'αυτόν κάθε θεότης, μαζί με όλες όσες έχουν στενή μυθολογική σχέση με αυτήν μπορεί να θεωρηθεί ότι κατέχουν το κέντρο ενός κύκλου, ενώ στην περιφέρεια του εντάσσονται οι σχέσεις, τα γεγονότα, οι ιδιότητες των Θεών που είναι στο κέντρο και "αντιμάχονται" αυτούς που είναι στο κέντρο Αυτές εκφράζουν την εκδήλωση των θεοτήτων στο σύστημα, σε διαφορετικά επίπεδα του όντος.
Είναι προφανές ότι, με δεδομένο την ισότητα των Θεών μεταξύ τους, και το γεγονός ότι υπάρχει η εκδήλωση πρέπει κατά κάποιον τρόπο, να "οργανωθεί" το όλο σύστημα ώστε να λειτουργεί σωστά και εύρυθμα.
Ετσι υπάρχει η έννοια του Ενοθεισμού. Ο Ενοθεισμός είναι το δόγμα μέσα στον Πολυθεισμό κατά το οποίο το πλήθος των Θεών θεωρεί έναν μόνο κυβερνήτη που καθορίζει τις σχέσεις Κέντρου-Περιφερείας. Δηλαδή γίνεται τρόπον τινά ο "Διευθυντής Ορχήστρας" ο οποίος θα κατευθύνει τις δράσεις των υπολοίπων θεών ώστε να λειτουργήσει το Σύμπαν.
Ο "Κυβερνήτης" αυτός λέγεται Δημιουργός.
Η Ελληνική Θεολογία είναι Ενοθειστική, θεωρεί σαν κυβερνήτη/Δημιουργό τον Υπατο Δία.
Θεωρητικά κάθε Θεός μπορεί να παίξει τον ρόλο του Δημιουργού, και επειδή για κάθε όψη του Πανθέου, ο κάθε θεός ενεργοποιεί ένα μόνο τμήμα του, τότε μπορεί "ταυτόχρονα" να είναι υπό τις κατευθύνσεις του Δημιουργού και παράλληλα να είναι ο ίδιος Δημιουργός υπό μιαν άλλη οπτική του Πανθέου.
Η ομαδοποίηση Θεών σε ένα Πάνθεον είναι ένα προαιρετικό σύνολο που αναπαριστά την βούληση των Θεών που συμμετέχουν. Οπως οι σχέσεις του Οντικού Πλήθους ελέγχονται με την διαμεσολάβηση των μονάδων τους, έτσι και οι μύθοι έχουν σταθερά κέντρα και περιφέρειες, όπου κάποιοι χαρακτήρες παίζουν μεγαλύτερους ρόλους από άλλους.
Για τους Ελληνικούς Μύθους, κεντρικό πρόσωπο είναι ο Δημιουργικός Νούς, δηλαδή ο Ζεύς. Από όλους τους Δημιουργούς, μόνο ένας είναι εκείνος με τον οποίο όλα είναι συνεπακόλουθα.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 99, Στοχεία Θεολογίας 63, Σχόλια στον Τίμαιο Β 310, Πλάτων - Τίμαιος 92b )
Ό,τι είναι έμφυτο σε κάθε θεό, ενεργοποείται στον Δημιουργό. Κάθε θεός είναι έν δυνάμει Δημιουργός με τον τρόπο του. Η "ενεργοποίηση" του Δημιουργού σηματοδοτεί μια αλλαγή στην κατάσταση όλων των Θεών, καθώς όλοι είναι μέσα σε όλους.
Ο Ζευς κατέχει το κέντρο, είναι υπεύθυνος για την όλη δημιουργία και τοποθετεί τους άλλους Θεούς σαν ένα όλο.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 316 , Ε 200κ.επ )
όλη δε η σειρά των υποστάσεων επιτυγχάνεται από τον Δημιουργό.
( βλέπε Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Β 7.49.16-17 )
Ο Δημιουργικός Νούς είναι ένας "Θρόνος" που μπορεί να καταληφθεί από διαφορετικές θεότητες του Ελληνικού Πανθέου, όπως γίνεται και στα Πάνθεα των άλλων Εθνικών Θρησκειών. Ετσι για παράδειγμα ο Εμπεδοκλής τοποθετεί την δημιουργική Αφροδίτη, αντί για τον Δία. Πάντως όλη η Ελληνική Θεολογία τοποθετεί τον Δία στην θέση του Δημιουργού.
------
Γιατί ακόμα και αν αυτά που γεννιούνται είναι πολλά και διάσπαρτα και γι'αυτό γεννιούνται από πολλά αίτια, κάθε ένα από τα οποία ενεργεί με διαφορετικό τρόπο, υπάρχει όμως ένα αίτιο που συγκεντρώνει και συμπαρατάσσει τα αίτια που ενεργούν, προκειμένου να μην υπάρχει στο Σύμπαν τίποτα μάταιο ή ασυνάρτητο. Γιατί δεν πρέπει τα όντα να κυβερνώνται με κακό τρόπο, αλλά "ας υπάρχει ένας βασιλιάς" και ένα αίτιο των πάντων και μια πρόνοια και μια σειρά. Ας υπάρχει όμως, μαζί με την μονάδα και το συγγενικό της πλήθος και πολλοί βασιλιάδες και ποικίλα αίτια και πολύμορφη πρόνοια και διαφορετική τάξη, αλλά και παντού το πλήθος ας συμπαρατάσσεται γύρω από την μονάδα και τα ποικίλα γύρω από οτο απλό και τα πολύμορφα γύρω από το ενιαίο και τα διαφορετικά γύρω από το κοινό.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 262.13, επίσης ΟΜΗΡΟΣ Β-204, Αριστ. Μεταφ. Λ 1076a 1-4
Και παρακινεί ( = ο Δημιουργός ) καθέναν από τους Θεούς σε διαφορετικές Δημιουργίες.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Ε 201.28
Οτι τοίνυν σύμπασαν την Ελληνικήν Θεολογίαν απεφήναμεν τωι Διί την όλην δημιουργίαν απονέμουσαν.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 316.13
Αν υπήρχε μια ιεράρχιση, τότε δεν θα υπήρχε ουσιαστικά διαφορά του Πολυθεισμού από τις Μονοθειστικές Θρησκείες. Οι Θεοί κατατάσσονται σε μια ιεραρχία ανάλογα με τις ενέργειες τους και όχι λόγω της φύσεως τους.
Για να γίνει κατανοητή η περιγραφή των διαφόρων μύθων που αναφέρονται στις μυθολογικές σχέσεις μεταξύ των θεών, πρέπει να ιδωθεί υπό το πρίσμα του Πολυκεντρικού Πολυθεισμού.
Κατ'αυτόν κάθε θεότης, μαζί με όλες όσες έχουν στενή μυθολογική σχέση με αυτήν μπορεί να θεωρηθεί ότι κατέχουν το κέντρο ενός κύκλου, ενώ στην περιφέρεια του εντάσσονται οι σχέσεις, τα γεγονότα, οι ιδιότητες των Θεών που είναι στο κέντρο και "αντιμάχονται" αυτούς που είναι στο κέντρο Αυτές εκφράζουν την εκδήλωση των θεοτήτων στο σύστημα, σε διαφορετικά επίπεδα του όντος.
Είναι προφανές ότι, με δεδομένο την ισότητα των Θεών μεταξύ τους, και το γεγονός ότι υπάρχει η εκδήλωση πρέπει κατά κάποιον τρόπο, να "οργανωθεί" το όλο σύστημα ώστε να λειτουργεί σωστά και εύρυθμα.
Ετσι υπάρχει η έννοια του Ενοθεισμού. Ο Ενοθεισμός είναι το δόγμα μέσα στον Πολυθεισμό κατά το οποίο το πλήθος των Θεών θεωρεί έναν μόνο κυβερνήτη που καθορίζει τις σχέσεις Κέντρου-Περιφερείας. Δηλαδή γίνεται τρόπον τινά ο "Διευθυντής Ορχήστρας" ο οποίος θα κατευθύνει τις δράσεις των υπολοίπων θεών ώστε να λειτουργήσει το Σύμπαν.
Ο "Κυβερνήτης" αυτός λέγεται Δημιουργός.
Η Ελληνική Θεολογία είναι Ενοθειστική, θεωρεί σαν κυβερνήτη/Δημιουργό τον Υπατο Δία.
Θεωρητικά κάθε Θεός μπορεί να παίξει τον ρόλο του Δημιουργού, και επειδή για κάθε όψη του Πανθέου, ο κάθε θεός ενεργοποιεί ένα μόνο τμήμα του, τότε μπορεί "ταυτόχρονα" να είναι υπό τις κατευθύνσεις του Δημιουργού και παράλληλα να είναι ο ίδιος Δημιουργός υπό μιαν άλλη οπτική του Πανθέου.
Η ομαδοποίηση Θεών σε ένα Πάνθεον είναι ένα προαιρετικό σύνολο που αναπαριστά την βούληση των Θεών που συμμετέχουν. Οπως οι σχέσεις του Οντικού Πλήθους ελέγχονται με την διαμεσολάβηση των μονάδων τους, έτσι και οι μύθοι έχουν σταθερά κέντρα και περιφέρειες, όπου κάποιοι χαρακτήρες παίζουν μεγαλύτερους ρόλους από άλλους.
Για τους Ελληνικούς Μύθους, κεντρικό πρόσωπο είναι ο Δημιουργικός Νούς, δηλαδή ο Ζεύς. Από όλους τους Δημιουργούς, μόνο ένας είναι εκείνος με τον οποίο όλα είναι συνεπακόλουθα.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Κρατύλο 99, Στοχεία Θεολογίας 63, Σχόλια στον Τίμαιο Β 310, Πλάτων - Τίμαιος 92b )
Ό,τι είναι έμφυτο σε κάθε θεό, ενεργοποείται στον Δημιουργό. Κάθε θεός είναι έν δυνάμει Δημιουργός με τον τρόπο του. Η "ενεργοποίηση" του Δημιουργού σηματοδοτεί μια αλλαγή στην κατάσταση όλων των Θεών, καθώς όλοι είναι μέσα σε όλους.
Ο Ζευς κατέχει το κέντρο, είναι υπεύθυνος για την όλη δημιουργία και τοποθετεί τους άλλους Θεούς σαν ένα όλο.
( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 316 , Ε 200κ.επ )
όλη δε η σειρά των υποστάσεων επιτυγχάνεται από τον Δημιουργό.
( βλέπε Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Β 7.49.16-17 )
Ο Δημιουργικός Νούς είναι ένας "Θρόνος" που μπορεί να καταληφθεί από διαφορετικές θεότητες του Ελληνικού Πανθέου, όπως γίνεται και στα Πάνθεα των άλλων Εθνικών Θρησκειών. Ετσι για παράδειγμα ο Εμπεδοκλής τοποθετεί την δημιουργική Αφροδίτη, αντί για τον Δία. Πάντως όλη η Ελληνική Θεολογία τοποθετεί τον Δία στην θέση του Δημιουργού.
------
Γιατί ακόμα και αν αυτά που γεννιούνται είναι πολλά και διάσπαρτα και γι'αυτό γεννιούνται από πολλά αίτια, κάθε ένα από τα οποία ενεργεί με διαφορετικό τρόπο, υπάρχει όμως ένα αίτιο που συγκεντρώνει και συμπαρατάσσει τα αίτια που ενεργούν, προκειμένου να μην υπάρχει στο Σύμπαν τίποτα μάταιο ή ασυνάρτητο. Γιατί δεν πρέπει τα όντα να κυβερνώνται με κακό τρόπο, αλλά "ας υπάρχει ένας βασιλιάς" και ένα αίτιο των πάντων και μια πρόνοια και μια σειρά. Ας υπάρχει όμως, μαζί με την μονάδα και το συγγενικό της πλήθος και πολλοί βασιλιάδες και ποικίλα αίτια και πολύμορφη πρόνοια και διαφορετική τάξη, αλλά και παντού το πλήθος ας συμπαρατάσσεται γύρω από την μονάδα και τα ποικίλα γύρω από οτο απλό και τα πολύμορφα γύρω από το ενιαίο και τα διαφορετικά γύρω από το κοινό.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 262.13, επίσης ΟΜΗΡΟΣ Β-204, Αριστ. Μεταφ. Λ 1076a 1-4
Και παρακινεί ( = ο Δημιουργός ) καθέναν από τους Θεούς σε διαφορετικές Δημιουργίες.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Ε 201.28
Οτι τοίνυν σύμπασαν την Ελληνικήν Θεολογίαν απεφήναμεν τωι Διί την όλην δημιουργίαν απονέμουσαν.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 316.13
ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΝΘΕΟΥ
Οι Θεοί εντάσσονται σε Πάνθεον ανάλογα με την παράδοση στην οποία ανήκουν και στις μυθολογικές σχέσεις που έχουν καταγραφεί για αυτούς.
Σε γενικές γραμμές τα χαρακτηριστικά ενός Πανθέου είναι τα εξής :
- Το Πάνθεον έχει μια αρχή ενότητας που θα έχει σημασία για τους Θεούς και όχι μόνο για μας.
- Οριοθετείται από μια αντιστοιχία ένα-προς-ένα μεταξύ των Θεών και των Οντικών Λειτουργιών
- Καθώς ένας Θεός περιέχει για αυτόν το σύνολο του Οντος, η συμμετοχή του σε ένα Πάνθεον από μόνο του παριστάνει το σύνολο του Οντος, πρέπει δε να εκφράζει την ενεργοποίηση ενός μόνο λεπτού τμήματος της δυναμικότητας του Θεού.
- Η σχέση μιας θεότητας σε σχέση με τους Ολυμπίους είναι στενότερη του ρόλου που παίζει το λατρευτικό της κέντρο.
- Ενα Πάνθεον είναι υπερούσιο σύνολο. Οι σχέσεις των Θεών μεταξύ τους δεν είναι βάσει της λειτουργίας τους, αλλά βάσει μυθολογικών και εικονικών σχέσεων.
- Οι Μύθοι δεν είναι προιόντα ανθρωπίνης φαντασίας, είναι ισοδύναμοι με τα Μαθηματικά. Η ανακάλυψη ενός νέου Μύθου είναι το ίδιο δύσκολη όπως η ανακάλυψη ενός νέου μαθηματικού θεωρήματος!
Σε γενικές γραμμές τα χαρακτηριστικά ενός Πανθέου είναι τα εξής :
- Το Πάνθεον έχει μια αρχή ενότητας που θα έχει σημασία για τους Θεούς και όχι μόνο για μας.
- Οριοθετείται από μια αντιστοιχία ένα-προς-ένα μεταξύ των Θεών και των Οντικών Λειτουργιών
- Καθώς ένας Θεός περιέχει για αυτόν το σύνολο του Οντος, η συμμετοχή του σε ένα Πάνθεον από μόνο του παριστάνει το σύνολο του Οντος, πρέπει δε να εκφράζει την ενεργοποίηση ενός μόνο λεπτού τμήματος της δυναμικότητας του Θεού.
- Η σχέση μιας θεότητας σε σχέση με τους Ολυμπίους είναι στενότερη του ρόλου που παίζει το λατρευτικό της κέντρο.
- Ενα Πάνθεον είναι υπερούσιο σύνολο. Οι σχέσεις των Θεών μεταξύ τους δεν είναι βάσει της λειτουργίας τους, αλλά βάσει μυθολογικών και εικονικών σχέσεων.
- Οι Μύθοι δεν είναι προιόντα ανθρωπίνης φαντασίας, είναι ισοδύναμοι με τα Μαθηματικά. Η ανακάλυψη ενός νέου Μύθου είναι το ίδιο δύσκολη όπως η ανακάλυψη ενός νέου μαθηματικού θεωρήματος!
ΕΙΔΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
Στην Ελληνική Θεολογία διακρίνουμε τρία είδη ενότητας.
- Το πρώτο είδος ενότητας είναι η Εναδική Ενότητα κατά την οποία οι Θεοί ( Ενάδες ) είναι
ενωμένοι με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ο ένας μέσα στον άλλο, διατηρώντας όμως
παράλληλα την ατομικότητα τους.
- Το δεύτερο είδος ενότητας είναι η Οντική Ενότητα, κατά την οποία υπάρχει μια
διευθέτηση υπό τύπον ιεραρχίας της οντικής έκφρασης των Θεών ανάλογα με το επίπεδο
δραστηριοποίησης τους, αρχόμενη από κάποια υψίστη εμφάνιση του όντος ( Ιδέες ) και
με σταδιακή υποβάθμιση του όντος σε σειρές
- Το τρίτο είδος ενότητας είναι η Ενότης του Πανθέου κατά την οποία οι Θεοί είναι
ενωμένοι και συνιστούν ένα Πάνθεον, το οποίο έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
----------
Γιατί όλες οι Ενάδες βρίσκονται η μια μέσα στην άλλη και είναι ενωμένες η μια μετά την άλλη, και η ένωση τους είναι πολύ μεγαλύτερη από την επικοινωνία και την ταύτιση που υπάρχει μέσα στα όντα. Γιατί υπάρχει και μέσα στα όντα ανάμειξη των Ιδεών, Ομοιότητα, Φιλία και Συμμετοχή της μιας στην άλλη, η ένωση των Ενάδων επειδή είναι ένωση ενάδων, είναι πολύ πιο ενιαία, απόρρητη και ανυπέρβλητη. Γιατί όλες υπάρχουν μέσα σε όλες, πράγμα που δεν συναντάται στις Ιδέες. Γιατί αυτές μετέχουν η μια στην άλλη, δεν βρίσκονται όμως όλες μέσα σε όλες. Αλλά όμως, ενώ υπάρχει εκεί αυτή η ένωση, η καθαρότητα τους είναι θαυμαστή και αμιγής, και η ιδιότης κάθε μιας είναι πολύ πιο τέλεια από την ετερότητα των Ιδεών, διατηρώντας τα θεία αμιγή και τις δυνάμεις τους διακριτές.
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1048.11-26
Γιατί όποια από αυτές και να πάρεις, παίρνεις την ίδια με τις υπόλοιπες, επειδή όλες βρίσκονται η μια στην άλλη και είναι ριζωμένες μέσα στο Ενα.
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1050.9
- Το πρώτο είδος ενότητας είναι η Εναδική Ενότητα κατά την οποία οι Θεοί ( Ενάδες ) είναι
ενωμένοι με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ο ένας μέσα στον άλλο, διατηρώντας όμως
παράλληλα την ατομικότητα τους.
- Το δεύτερο είδος ενότητας είναι η Οντική Ενότητα, κατά την οποία υπάρχει μια
διευθέτηση υπό τύπον ιεραρχίας της οντικής έκφρασης των Θεών ανάλογα με το επίπεδο
δραστηριοποίησης τους, αρχόμενη από κάποια υψίστη εμφάνιση του όντος ( Ιδέες ) και
με σταδιακή υποβάθμιση του όντος σε σειρές
- Το τρίτο είδος ενότητας είναι η Ενότης του Πανθέου κατά την οποία οι Θεοί είναι
ενωμένοι και συνιστούν ένα Πάνθεον, το οποίο έχει κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
----------
Γιατί όλες οι Ενάδες βρίσκονται η μια μέσα στην άλλη και είναι ενωμένες η μια μετά την άλλη, και η ένωση τους είναι πολύ μεγαλύτερη από την επικοινωνία και την ταύτιση που υπάρχει μέσα στα όντα. Γιατί υπάρχει και μέσα στα όντα ανάμειξη των Ιδεών, Ομοιότητα, Φιλία και Συμμετοχή της μιας στην άλλη, η ένωση των Ενάδων επειδή είναι ένωση ενάδων, είναι πολύ πιο ενιαία, απόρρητη και ανυπέρβλητη. Γιατί όλες υπάρχουν μέσα σε όλες, πράγμα που δεν συναντάται στις Ιδέες. Γιατί αυτές μετέχουν η μια στην άλλη, δεν βρίσκονται όμως όλες μέσα σε όλες. Αλλά όμως, ενώ υπάρχει εκεί αυτή η ένωση, η καθαρότητα τους είναι θαυμαστή και αμιγής, και η ιδιότης κάθε μιας είναι πολύ πιο τέλεια από την ετερότητα των Ιδεών, διατηρώντας τα θεία αμιγή και τις δυνάμεις τους διακριτές.
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1048.11-26
Γιατί όποια από αυτές και να πάρεις, παίρνεις την ίδια με τις υπόλοιπες, επειδή όλες βρίσκονται η μια στην άλλη και είναι ριζωμένες μέσα στο Ενα.
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1050.9
Κυριακή 13 Απριλίου 2008
ΕΝΑΔΕΣ ( ΘΕΟΙ ) - Ιδιότητες
Παρατίθενται ενδεικτικά αποσπάσματα τα οποία περιγράφουν τις ιδιότητες των θεών. Η δομή των θεών θα εξεταστεί αναλυτικά ανά τάξη ( νοητή, νοητή-νοερή, νοερή κλπ )
Οι Θεοί είναι αμετάβλητοι, αυτάρκεις, άφθαρτοι, απλοί, υπεράνω κάθε πλήθους, ανώτεροι από κάθε διαίρεση και μερισμό ή σχέση προς τα κατώτερα. Βρίσκονται σε απροσπέλαστες περιοχές, απλωμένοι πάνω από τα πάντα και αιώνια "επιβαίνουν" σε όλα τα όντα.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Α 91.22-97.5
Καθώς ανεβαίνουμε από τα σώματα οι θεοί μας παρουσιάστηκαν σαν ενάδες, ενάδες υπερούσιες, οι οποίες γεννούν τις ουσίες, τελοιοποιούν, ρυθμίζουν και εξαρτούν από τον εαυτό τους όλες τις πρωταρχικές ουσίες.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Α 114.8
Το Τριαδικόν άνωθεν πρόεισι μέχρι των εσχάτων
(Δηλαδή όλη η εκδήλωση έχει τριαδική δομή, από τους θεούς, μέχρι και την έσχατη ύλη)
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη - 1091.2-3
Καθάπερ γαρ φασί και οι Πυθαγόρειοι το παν και τα πάντα τοις τρισίν ώρισται. Τελευτά γαρ και μέσον και αρχή τον αριθμόν έχει του παντός, ταύτα δε τον της τριάδος.
Αριστοτέλης- Περί Ουρανού Α 1,268α10-13
Ετσι και κάθει θεός έχει λάβει ουσία ( ουσιώται ) ή μάλλον είναι υπερούσιος ( υπερουσιώται ), από το γεγονός ότι είναι θεός, ενώ δεν υπάρχει κάτι στο οποίο αυτός να συμμετέχει, επειδή οι θεοί είναι οι ΠΡΕΒΥΤΑΤΟΙ.
(Δηλαδή ,πριν από τους θεούς δεν υπάρχει τίποτα, οι θεοί είναι οι αρχαιότεροι και οι πιο σεβαστοί )
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο B 364.19
Κάθε θεός είναι αυτοτελής ενάδα, και κάθε αυτοτελής ενάδα είναι θεός.
(Δηλαδή η έννοια ενάδα και θεός ταυτίζονται. Χρησιμοποιούμε την λέξη ενάδα, όταν θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι ότι αναφερόμαστε στους πρωταρχικούς θεούς)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 114
Κάθε θεός είναι υπερούσιος, υπεράνω ζωής και υπεράνω του νού.
(Οπως θα δούμε, η τριάδα της εκδήλωσης είναι ΟΥΣΙΑ-ΖΩΗ-ΝΟΥΣ, άρα οι θεοί επειδή προυπάρχουν είναι υπεράνω και των τριών )
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 115
Ολόκληρο το πλήθος των θεικών ενάδων είναι πεπερασμένο ως προς τον αριθμό.
(Δηλαδή οι θεοί δεν είναι άπειροι σε αριθμό)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 149
Παν το θείον είναι πρωταρχικά και στον μέγιστο βαθμό απλούν, και γι'αυτό απολύτως αυτάρκες.
(Δηλαδή οι θεοί δεν έχουν μέρη, άρα είναι αυτάρκεις. Γιατί αν αποτελούντο από μέρη θα εξαρτιόντουσαν από αυτά τα οποία τους αποτελούν)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 127
Ολος ο αριθμός των θείων είναι ενιαίος
(Δηλαδή όλοι οι θεοί είναι "κολλημένοι" μεταξύ τους, παρότι κάθε ένας διακρίνεται απόλυτα σαν ατομικότητα, έχει "συντακεί" τρόπον τινά με τους άλλους, άρα δεν μπορεί να χωριστεί από αυτούς)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 113
Κάθε ένας από τους θεούς είναι το παν αλλά καθένας με τον δικό του τρόπο, άλλος με τρόπο δημιουργικό, άλλος με συνεκτικό κλπ
(Δηλαδή, κάθε θεός συμβάλλει στην δημιουργία του σύμπαντος, παρέχοντας κάποια ιδιότητα)
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 308-314
Κάθε ένα από τα θεία ονομάζεται από την ιδιότητα του, ακόμα και αν περιέχει τα πάντα.Κάθε θεική ουσία αποτελεί το υπόστρωμα των ενάδων των θεών, και κάθε ένα που επιδέχεται συμμετοχή ενοποιεί την ουσία, είτε νοητά, είτε νοερά είτε ψυχικά, είτε σωματικά, και κάθε ένας από τους θεούς δεν είναι τίποτα άλλο παρά το ένα που επιδέχεται συμμετοχή.
(Δηλαδή, η ουσία αποτελεί υπόστρωμα των θεών ,εκεί δηλαδή που "πατά" ο θεός στο οντικό επίπεδο)
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1069.3
Ολα τα όντα είναι απότοκα των θεών και όλα παράγονται από αυτούς άμεσα και εδράζονται σε αυτούς.
Γιατί δεν πραγματοποιείται μόνο η συνεχής πρόοδος των πραγμάτων και τα επόμενα δεν λαμβάνουν υπόσταση πάντα μόνο από τα αμέσως προηγούμενα αίτια τους, αλλά κατά κάποιον τρόπο τα πάντα γεννιούνται κατευθείαν από τους θεούς, ακόμα και αν λέγονται ότι είναι μακριά από τους θεούς, ακόμα και αν μιλήσεις για την ίδια την ύλη.
Γιατί το θείο δεν λείπει από τίποτα, αλλά παρευρίσκεται εξίσου στα πάντα.
(Πέραν των άλλων, εδώ αναφέρεται ότι κάθε πράγμα λαμβάνει υπόσταση από τα αμέσως προηγούμενο, αλλά και από την ανώτατη αρχή που είναι οι θεοί. Δηλαδή, κάθε επίπεδο "επηρεάζει" το επόμενο του επίπεδο μόνο. Μόνο οι θεοί έχουν την δύναμη να επηρεάζουν όλα τα επίπεδα που είναι κάτω από αυτούς)
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 209.14
Οι Θεοί είναι αμετάβλητοι, αυτάρκεις, άφθαρτοι, απλοί, υπεράνω κάθε πλήθους, ανώτεροι από κάθε διαίρεση και μερισμό ή σχέση προς τα κατώτερα. Βρίσκονται σε απροσπέλαστες περιοχές, απλωμένοι πάνω από τα πάντα και αιώνια "επιβαίνουν" σε όλα τα όντα.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Α 91.22-97.5
Καθώς ανεβαίνουμε από τα σώματα οι θεοί μας παρουσιάστηκαν σαν ενάδες, ενάδες υπερούσιες, οι οποίες γεννούν τις ουσίες, τελοιοποιούν, ρυθμίζουν και εξαρτούν από τον εαυτό τους όλες τις πρωταρχικές ουσίες.
Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Α 114.8
Το Τριαδικόν άνωθεν πρόεισι μέχρι των εσχάτων
(Δηλαδή όλη η εκδήλωση έχει τριαδική δομή, από τους θεούς, μέχρι και την έσχατη ύλη)
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη - 1091.2-3
Καθάπερ γαρ φασί και οι Πυθαγόρειοι το παν και τα πάντα τοις τρισίν ώρισται. Τελευτά γαρ και μέσον και αρχή τον αριθμόν έχει του παντός, ταύτα δε τον της τριάδος.
Αριστοτέλης- Περί Ουρανού Α 1,268α10-13
Ετσι και κάθει θεός έχει λάβει ουσία ( ουσιώται ) ή μάλλον είναι υπερούσιος ( υπερουσιώται ), από το γεγονός ότι είναι θεός, ενώ δεν υπάρχει κάτι στο οποίο αυτός να συμμετέχει, επειδή οι θεοί είναι οι ΠΡΕΒΥΤΑΤΟΙ.
(Δηλαδή ,πριν από τους θεούς δεν υπάρχει τίποτα, οι θεοί είναι οι αρχαιότεροι και οι πιο σεβαστοί )
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο B 364.19
Κάθε θεός είναι αυτοτελής ενάδα, και κάθε αυτοτελής ενάδα είναι θεός.
(Δηλαδή η έννοια ενάδα και θεός ταυτίζονται. Χρησιμοποιούμε την λέξη ενάδα, όταν θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι ότι αναφερόμαστε στους πρωταρχικούς θεούς)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 114
Κάθε θεός είναι υπερούσιος, υπεράνω ζωής και υπεράνω του νού.
(Οπως θα δούμε, η τριάδα της εκδήλωσης είναι ΟΥΣΙΑ-ΖΩΗ-ΝΟΥΣ, άρα οι θεοί επειδή προυπάρχουν είναι υπεράνω και των τριών )
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 115
Ολόκληρο το πλήθος των θεικών ενάδων είναι πεπερασμένο ως προς τον αριθμό.
(Δηλαδή οι θεοί δεν είναι άπειροι σε αριθμό)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 149
Παν το θείον είναι πρωταρχικά και στον μέγιστο βαθμό απλούν, και γι'αυτό απολύτως αυτάρκες.
(Δηλαδή οι θεοί δεν έχουν μέρη, άρα είναι αυτάρκεις. Γιατί αν αποτελούντο από μέρη θα εξαρτιόντουσαν από αυτά τα οποία τους αποτελούν)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 127
Ολος ο αριθμός των θείων είναι ενιαίος
(Δηλαδή όλοι οι θεοί είναι "κολλημένοι" μεταξύ τους, παρότι κάθε ένας διακρίνεται απόλυτα σαν ατομικότητα, έχει "συντακεί" τρόπον τινά με τους άλλους, άρα δεν μπορεί να χωριστεί από αυτούς)
Πρόκλος - Στοιχεία Θεολογίας 113
Κάθε ένας από τους θεούς είναι το παν αλλά καθένας με τον δικό του τρόπο, άλλος με τρόπο δημιουργικό, άλλος με συνεκτικό κλπ
(Δηλαδή, κάθε θεός συμβάλλει στην δημιουργία του σύμπαντος, παρέχοντας κάποια ιδιότητα)
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 308-314
Κάθε ένα από τα θεία ονομάζεται από την ιδιότητα του, ακόμα και αν περιέχει τα πάντα.Κάθε θεική ουσία αποτελεί το υπόστρωμα των ενάδων των θεών, και κάθε ένα που επιδέχεται συμμετοχή ενοποιεί την ουσία, είτε νοητά, είτε νοερά είτε ψυχικά, είτε σωματικά, και κάθε ένας από τους θεούς δεν είναι τίποτα άλλο παρά το ένα που επιδέχεται συμμετοχή.
(Δηλαδή, η ουσία αποτελεί υπόστρωμα των θεών ,εκεί δηλαδή που "πατά" ο θεός στο οντικό επίπεδο)
Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1069.3
Ολα τα όντα είναι απότοκα των θεών και όλα παράγονται από αυτούς άμεσα και εδράζονται σε αυτούς.
Γιατί δεν πραγματοποιείται μόνο η συνεχής πρόοδος των πραγμάτων και τα επόμενα δεν λαμβάνουν υπόσταση πάντα μόνο από τα αμέσως προηγούμενα αίτια τους, αλλά κατά κάποιον τρόπο τα πάντα γεννιούνται κατευθείαν από τους θεούς, ακόμα και αν λέγονται ότι είναι μακριά από τους θεούς, ακόμα και αν μιλήσεις για την ίδια την ύλη.
Γιατί το θείο δεν λείπει από τίποτα, αλλά παρευρίσκεται εξίσου στα πάντα.
(Πέραν των άλλων, εδώ αναφέρεται ότι κάθε πράγμα λαμβάνει υπόσταση από τα αμέσως προηγούμενο, αλλά και από την ανώτατη αρχή που είναι οι θεοί. Δηλαδή, κάθε επίπεδο "επηρεάζει" το επόμενο του επίπεδο μόνο. Μόνο οι θεοί έχουν την δύναμη να επηρεάζουν όλα τα επίπεδα που είναι κάτω από αυτούς)
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Β 209.14
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)