Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ [ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ : 8/9/2014]

(Η ανάρτηση αυτή αποτελεί συνέχεια της προηγουμένης: http://www.empedotimos.blogspot.gr/2014/09/392014.html)

Για να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα του ταφικού μνημείου (τουλάχιστον όπως  εγώ νομίζω ότι είναι  αλλά και για διευκόλυνση της περιγραφής) παραθέτω μια κάτοψη του χώρου όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι τώρα:

Η τελευταία ανακοίνωση του ΥΠΠΟ  (http://www.yppo.gr/2/g22.jsp?obj_id=58312 ) ανάμεσα στα άλλα αναφέρει και τα εξής :

«Την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου, απομακρύνθηκαν τα χώματα, πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, προκειμένου να εξισορροπηθούν οι γεωστατικές ωθήσεις των γαιών μεταξύ των δύο χώρων»,  

και λίγο παρακάτω αναφέρει :

«Μπροστά από τις καρυάτιδες, και από το ύψος της μέσης τους και κάτω, αποκαλύπτεται τοίχος σφράγισης από πωρόλιθους σε όλο το πλάτος των 4,5μ»

Από αυτό καταλαβαίνω ότι ήδη έχει αφαιρεθεί ο τοίχος σφράγισης γιατί  αλλοιώς  δεν μπορώ να αντιληφθώ πως απομακρύνθηκαν τα χώματα πίσω από τον δεύτερο διαφραγματικό τοίχο (Τ1) , δηλαδή πίσω από τις Καρυάτιδες, δηλαδή πίσω από τον δεύτερο τοίχο σφράγισης.

Ένα άλλο στοιχείο που προκύπτει είναι η επιβεβαίωση ότι τα ανοίγματα στους διαφραγματικούς τοίχους (Α1 και Α2)  είναι εσκεμμένα καθώς η ευρεθείσα μαρμάρινη πλάκα φαίνεται ότι τα συνδέει με σκοπό αφ’ ενός μεν  την διευκόλυνση της κίνησης των εργατών από το ένα άνοιγμα στο άλλο αλλά και επίσης για την διευκόλυνση της  επιχωμάτωσης των θαλάμων . Δηλαδή η επιχωμάτωση  φαίνεται ότι έγινε με «καταιονισμό» χώματος  από εργάτες που εστέκοντο  πάνω σε αυτήν την μαρμάρινη πλάκα.

Το ερώτημα που με απασχολεί είναι ότι, αν στον τοίχο Τ2 υπάρχει η θύρα του κυρίως τάφου, οπότε αυτή θα έχει θυρόφυλλα και συνεπώς δεν θα υπάρχει πια μετά από αυτήν (θάλαμος Θ3) επιχωμάτωση , τότε δεν έχει νόημα η ύπαρξη του ανοίγματος Α2, εκτός εάν μετά τον τοίχο Τ2 υπάρχει και άλλος θάλαμος (Θ3) γεμάτος χώμα  ή/και υπάρχουν και κάποια άλλα μέτρα σφράγισης  μετά τον τοίχο Τ2 που αυτήν την στιγμή δεν μπορώ να φανταστώ.

Κάνω την πρόβλεψη ότι αν  ο θάλαμος Θ3 είναι γεμάτος χώμα  πολύ πιθανόν να υπάρχει μια αντίστοιχη πλάκα μετά τον τοίχο Τ2 που θα συνδέει το άνοιγμα Α2 με κάποιο σημείο σε απέναντι τοίχο.

Επίσης προκύπτει ότι το εύρος της σφράγισης είναι πολύ μεγαλύτερο  από ό,τι είχα υπολογίσει μιας και ο όγκος του χώματος που καλύπτει τον θάλαμο Θ1 δεν είναι 81 κ.μ αλλά 176 κ.μ (= 6,5μ ύψος Χ 4,5μ πλάτος Χ 6μ μήκος)! (το ύψος 6,5μ. προκύπτει αφού η μαρμάρινη πλάκα είναι 2μ. κάτω από την θόλο και 4,5μ. πάνω από το έδαφος σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ).

Αν δε οι υπολογισμοί μου είναι σωστοί , τότε και ο δεύτερος θάλαμος Θ2 θα έχει όγκο 132κ.μ γεμάτα με χώμα! (=μήκος περίπου 4,5 μ. αφού η μαρμάρινη πλάκα είναι 4,2μ. Χ 4,5μ. πλάτος Χ 6,5μ. ύψος).

Όσον αφορά τις Καρυάτιδες….

Η παρουσία των Καρυάτιδων είναι εντυπωσιακή από μόνη της. Αν θυμηθούμε ότι οι Καρυάτιδες ήταν  νεαρές κοπέλες από τις Καρυές της Λακωνίας, που χόρευαν με καλάθια στο κεφάλι σε τελετουργίες προς τιμήν της Καρυάτιδος Αρτέμιδος, τότε εδώ βλέπουμε μια παρουσία της θεάς Αρτέμιδος η οποία (παρουσία) μας θυμίζει την στενή σχέση του Μεγάλου Αλεξάνδρου (αλλά και του Δεινοκράτη) με αυτήν.

Σύμφωνα με την παράδοση, την νύκτα που ο Ηρόστρατος  έκαψε τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο, γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος. Όταν κατά την διάρκεια της εκστρατείας του στην Ασία ο Αλέξανδρος θυσίασε στο Αρτεμίσιο, προσφέρθηκε να αποτελειώσει τον ναό της Αρτέμιδος, οπότε πήρε την απάντηση ότι «Δεν αρμόζει σε έναν θεό να ιδρύσει τον οίκο για την θεά» (Στράβων XIV 641). Και όπως καταγράφει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης ήθελε να φτιάξει έναν ναό της Αρτέμιδος στην Αμφίπολη!

Αλλά και ο Δεινοκράτης σχετίζεται με την Αρτέμιδα καθώς είναι εκείνος που ανακατασκεύασε τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο.

Η παρουσία τώρα των Καρυάτιδων δίνει μια άλλη οπτική στο μνημείο. Συγκεκριμένα ο Αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης στο δελτίο ειδήσεων της 7^ης Σεπτεμβρίου στις 18:00, είπε τα εξής : «Αλλά αυτό που με εκπλήττει εδώ είναι η αρχιτεκτονική του όλου οικοδομήματος, είναι ένα μνημείο που παραπέμπει  σε ένα θα έλεγα ανάκτορο, σε ένα επίσημο σπίτι, σε έναν ναό-τάφο, καταλάβατε, που δεν το έχουμε ξαναδεί  εδώ στον Ελλαδικό χώρο. Έτσι θα το χαρακτήριζα, Ναός-Τάφος»

Αυτός όμως ο Ναός-Τάφος   παραπέμπει στην Αιγυπτιακή συνήθεια όπου οι Φαραώ εθεωρούντο θεοί και οι τάφοι τους ουσιαστικά ήταν και οι ναοί τους!

Ένα  άλλο χαρακτηριστικό της Αιγυπτιακής παράδοσης  που παρουσιάζει αυτός ο τάφος και που παραπέμπει σε σχέση του νεκρού με την Αίγυπτο. ‘Αλλωστε ας μην ξεχνάμε ότι ο Αλέξανδρος είχε αναγορευθεί  θεός από τον  ιερέα του μαντείου του  Άμμωνα στην όαση Σίουα,.

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ο Τάφος παρουσιάζει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις Αιγές. Φαίνεται ότι η παρουσία των Καρυάτιδων προσθέτει ακόμα ένα μιας και αν παρατηρήσουμε το ψηφιδωτό από το Ανάκτορο των Αιγών θα δούμε ότι, εκτός από το μαρμαρωτό  δάπεδο και  τον διπλό οκτάφυλλο ρόδακα στο κέντρο, στα τέσσερα άκρα του υπάρχουν Καρυάτιδες!

Η δε συνύπαρξη Καρυάτιδων και Σφιγγών δεν είναι μοναδική σε ταφικό μνημείο (συνυπάρχουν βέβαια στον Θησαυρό των Σιφνίων στους Δελφούς, αλλά αυτός δεν είναι ταφικό μνημείο) καθώς τις βλέπουμε ίσως  να συνυπάρχουν και  στο Ερεχθείο, καθώς στο Ερεχθείο και συγκεκριμένα στον τάφο του Κέκρωπα που είναι  στην νοτιοδυτική γωνία του οικοδομήματος, εκτός από τις πασίγνωστες Καρυάτιδες που βρίσκονται στην μπροστινή όψη, σύμφωνα με τον Μ.Κορρέ, θα υπήρχε ένας υψηλός ιωνικός κίονας ανάλογος με τον κίονα των Ναξίων στους Δελφούς πάνω στον οποίο θα υπήρχε η μορφή σφίγγας. (Και στον τάφο της Ευριδίκης παρατηρείται συνύπαρξη  Σφιγγών και Καρυάτιδων αλλά αυτή δεν αφορά κατασκευαστικό στοιχείο) («Ιερά και ναοί των αρχαίων Ελλήνων» - Gruben, Gottfried- Εκδόσεις Καρδαμίτσα, σελ. 221-222)

(συνεχίζεται.....)

[Η ανάρτηση αυτή αποτελεί μέρος της μελέτης περί του Τάφου της Αμφίπολης : Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ]