Σε προηγούμενη ανάρτηση είπαμε ότι για να προσεγγίσουμε ένα σύμβολο και να αντιληφθούμε τι θέλει να μας πει πρέπει αφ’ενός μεν να γνωρίζουμε την φιλοσοφική θέση αυτού που το έφτιαξε και εφ’ετέρου να γνωρίζουμε πως είναι η δομή του παντός.
Ετσι αν δεν ξέρουμε πως προσεγγίζουν την πραγματικότητα οι θέμενοι τα σύμβολα τότε δεν πρόκειται ποτέ να αντιληφθούμε τον συμβολισμό τους.
Βασικός κανόνας όπως έχουμε πει είναι ότι το σύμβολο συνδέει κάτι αισθητό (αυτό που βλέπουμε) με κάτι υπερ-αισθητό.
Ετσι όταν βλέπουμε ένα σύμβολο αμέσως θα πρέπει να αναγόμαστε στον υπεραισθητό κόσμο, μιας και κάθε σύμβολο ανάγεται τελικά σε ιδέες του υπεραισθητού κόσμου.
Αν ξέρουμε την δομή του υπεραισθητού κόσμου τότε προσγειωνόμαστε σε κάποιο επίπεδο και ερμηνεύουμε το σύμβολο όπως πρέπει.
Γιατί το κάθε σύμβολο ερμηνεύει τα διάφορα επίπεδα του υπεραισθητού. Αν δεν ξέρουμε αυτή την δομή, ή την γνωρίζουμε λανθασμένα, βολοδέρνουμε χωρίς λόγο και κυνηγάμε την ουρά μας.
Εκτός από την δομή της εκδήλωσης πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίζουμε και το πως είμαστε φτιαγμένοι (σωματικά και ψυχικά ) και πως αλληλεπιδρούμε με το όλον.
Εαν δε συνειδητοποιήσουμε ότι όλα είναι μέσα μας και ανταποκρίνονται στις διάφορες υποστάσεις του όλου τότε θα αντιληφθούμε και το πως λειτουργούν τα σύμβολα και το πως μιλάνε στην ψυχή μας.
Πως όμως μας μιλάνε τα σύμβολα ;
Ας κάνουμε μια προσπάθεια να προσεγγίσουμε το θέμα αυτό μέσα από ένα εξαίρετο απόσπασμα του Πρόκλου :
«Εμείς παρακινούμαστε από τα αισθητά και προβάλλουμε τις ιδέες που έχουμε μέσα μας, οι οποίες είναι εικόνες άλλων και μέσω αυτών των ιδεών γνωρίζουμε υποδειγματικά τα αισθητά και εικονικά τα νοερά και τα θεία.
Γιατί, καθώς οι ιδέες που έχουμε μέσα μας αναπτύσσονται, αποκαλύπτουν τις μορφές των θεών και τα ενιαία πέρατα των πάντων, μέσω των οποίων οι θεοί επιστρέφουν τα πάντα στον εαυτό τους.
Μέσα στους θεούς λοιπόν υπάρχει υπερφυσική γνώση των καθολικών σχημάτων και δύναμη που γεννά και δίνει υπόσταση σε όλα τα κατώτερα σχήματα.
Μέσα στην περιοχή της φύσης τα σχήματα έχουν την δύναμη που παράγει τα ορατά σχήματα, αλλά έχουν στερηθεί την γνώση και την νοερή αναγνώριση.
Μέσα στις επιμέρους ψυχές υπάρχει η άυλη νόηση και η γνώση που ενεργεί από μόνη της, όμως η γόνιμη και δραστική αιτία δεν υπάρχει.
Οπως ακριβώς λοιπόν η φύση είναι επικεφαλής των αισθητών σχημάτων με δημιουργικό τρόπο, έτσι και η ψυχή , ενεργώντας με την γνωστική της δύναμη, προβάλλει στην φαντασία σαν σε καθρέφτη τις ιδέες των σχημάτων.
Και η φαντασία που τα υποδέχεται σαν είδωλα και περιέχει απεικονίσεις των ιδεών που υπάρχουν μέσα στην ψυχή, μέσω αυτών παρέχει στην ψυχή την δυνατότητα να στραφεί μέσα και προς τον εαυτό της μέσω των ειδώλων.
Είναι για παράδειγμα, σαν να κοιτάζει κάποιος τον εαυτό του σε καθρέφτη και αφού θαυμάσει την δύναμη της φύσης, να θελήσει να δει την μορφή του κατευθείαν και να αποκτήσει τέτοια δύναμη , ώστε να γίνει ταυτόχρονα και αυτός που βλέπει και το ορατό αντικείμενο.
Γιατί κατ’αυτον τον τρόπο και η ψυχή όταν κοιτάζει έξω από τον εαυτό της προς την φαντασία και διακρίνει σκιαγραφημένα σχήματα και εκπλαγεί από την ομορφιά και την τάξη τους, θαυμάζει τις δικές της ιδέες, από τις οποίες προέρχονται και τα σκιαγραφημένα σχήματα.
Και αφού τις θαυμάσει, αφήνει την ομορφιά εκείνων, η οποία είναι ομορφιά εικόνων και αναζητά την δική της ομορφιά και θέλει να προχωρήσει μέσα και να δει εκεί τον κύκλο και το τρίγωνο και όλα τα σχήματα αδιαίρετα και όλα το ένα μέσα στο άλλο, και να γίνει ένα με όσα βλέπει και να συμπτύξει το πλήθος τους και να διακρίνει τα απόκρυφα και άρρητα σχήματα που βρίσκονται μέσα στα θεϊκά αίτια και στα άδυτα, και να αποκαλύψει την ανεπιτήδευτη ευμορφία των θεών και να δει τον κύκλο πιο αδιαίρετο από κάθε κέντρο και το τρίγωνο χωρίς διάσταση και καθένα από τα υπόλοιπα γνωστικά αντικείμενα να προχωρά σε ένωση.
Υπάρχει λοιπόν το αυτοκινούμενο σχήμα πριν το ετεροκινούμενο και το αδιαίρετο πριν το αυτοκινούμενο και το σχήμα που είναι ίδιο με το Ενα πριν από το αδιαίρετο.
Γιατί τα πάντα ανεβαίνοντας καταλήγουν στις ενάδες, αφού από εκεί λαμβάνουν τα πάντα την είσοδο τους στην ύπαρξη.
Αλλά επιμείναμε σε αυτά τα θέματα σύμφωνα με την Πυθαγόρεια θεωρία»
Πρόκλος - Σχόλια στον Ευκλείδη 140.15-142.7
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου