Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ

Σε δύο σημεία στον Τίμαιο ο Δημιουργός φέρεται να μιλάει. Την πρώτη φορά ( Tim 41a ) απευθύνεται στους νέους θεούς και τους εξηγεί τους νόμους της πρόνοιας, την δεύτερη φορά ( Tim 41e) απευθύνεται στις ψυχές και τους εξηγεί τους νόμους της μοίρας, όπως έχουμε ήδη δεί σε προηγούμενη ανάρτηση.

Αυτές οι δύο δημηγορίες περιγράφονται ως να γίνονται προφορικά, που όμως είναι συμβολικό όπως μας εξηγεί ο Πρόκλος στα παρακάτω αποσπάσματα.
Οπως μας εξηγεί, το πως περιγράφεται κάποια δράση συμβολικά παίζει ρόλο αφ'ενός μεν ποιός την κάνει, αφ΄ετέρου δε σε ποιούς απευθύνεται.

Σημειώστε επίσης ότι στο τελευταίο απόσπασμα καταγράφονται πολύ συνοπτικά τα διάφορα διαδοχικά βήματα της δημιουργίας αναφέροντας και τους κατάλληλους συμβολισμούς.

Οτι αυτή είναι μια δεύτερη δημηγορία του δημιουργού, η οποία εκ νέου απευθύνεται σε ψυχές μέσω λόγων που ταιριάζουν σε ψυχές, είναι φανερό. Ωστόσο η προηγούμενη δημηγορία έχει πραγματοποιηθεί άμεσα, καθώς ο δημιουργός λέει προς τους νέους θεούς : “Θεοί θεών» τούτη εδώ, η οποία μοιάζει με διήγηση των λόγων που είπε ο δημιουργός εκεί ψηλά στις ψυχές , υποδεικνύει ότι ο δημιουργός συμπληρώνει και αυτές με λόγους και όχι άμεσα, όπως τους νέους θεούς. Και ο σκοπός στην πρώτη περίπτωση ήταν η αποκάλυψη των λόγων της πρόνοιας, ενώ στην δεύτερη περίπτωση η αποκάλυψη των νόμων της μοίρας.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Ε 272.5

Οι λόγοι του Πατέρα δεν είναι σίγουρα προφορικοί ( γιατί αυτό είναι ξένο από την άυλη και υπερβατική ουσία, ούτε φυσικοί γιατί αυτούς δεν τους χορηγεί πρωταρχικά ο δημιουργός στα εγκόσμια αλλά η μια φύση, ούτε ψυχικοί γιατί αυτούς τους έχει συμπεριλάβει πρώτα η ψυχή, τόσο η μια όσο και όλες οι άλλες που έχουν γέννηση ούτε νοεροί γιατί και αυτούς τους περιέχει μέσα του ο νους του σύμπαντος και όλοι οι νόες που έλαβαν υπόσταση αλλά είναι αυτό ακριβώς που αξίζει στον ομιλητή, δημιουργικοί και θεικοί, καθώς χαρακτηρίζονται από την δύναμη του θεού που τους λέει και καθιστούν δημιουργικούς όλους τους θεούς που έχουν πρόσφατα γεννηθεί. Γιατί οι λόγοι είναι μεταδόσεις δυνάμεων από τα πρώτα προς τα κατώτερα και μεταδόσεις θεικής πρόνοιας και θαυμαστής ζωής την οποία ο δημιουργός του σύμπαντος έχει συμπεριλάβει από πριν μέσα του.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Ε 197.29

Γιατί τα θνητά ζωντανά όντα τα δημιουργεί και ο όμιλος των εγκοσμίων θεών, αλλά με κίνηση και μεταβολή, τα δημιουργεί και ο δημιουργός αλλά με τον λόγο. ( Γιατί ο λόγος του ταυτίζεται με την νόηση του, γιατί οπωσδήποτε μιλάει νοώντας ) και με τρόπο ακίνητο και νοερό τα δημιουργεί. Και το καθαυτό ζωντανό ον ( γιατί έχει τη μια αιτία όλων των πτηνών και όλων των υδάτινων και όλων των γήινων) αλλά με σιωπή και με την ίδια την ύπαρξη του και νοητά. Γιατί ο δημιουργικός λόγος διαδέχεται την πατρική σιγή, η νοερή δημιουργία διαδέχεται την νοητή αιτία, η γέννηση που στηρίζεται στην ενέργεια διαδέχεται την πρόνοια που στηρίζεται στην ύπαρξη, η κίνηση διαδέχεται τον λόγο, και η τάξη που είναι αναμεμειγμένη με το αισθητό διαδέχεται την νοερή ενέργεια.
Πρόκλος - Σχόλια στον Τίμαιο Ε 222.8