ΟΤΑΝ ΟΙ ΘΕΟΙ ΓΕΛΑΝΕ ή ΚΛΑΙΝΕ

Σε αρκετά σημεία των Ελληνικών Θεολογικών Κειμένων - πρωτίστως στον Ομηρο - συναντάμε σκηνές στις οποίες οι Θεοί αναφέρεται ότι γελάνε ή κλαίνε.

Ο Πρόκλος μας λέει ότι το γέλιο των Θεών προσδιορίζει την αφθονία ενέργειας που κατευθύνεται προς το Σύμπαν και την αιτία της ευταξίας των εγκοσμίων πραγμάτων. Και επειδή η πρόνοια του είδους αυτού είναι ασύλληπτη και η παροχή όλων των αγαθών από αυτούς είναι αδιάλειπτη, για αυτό και ο Ομηρος αναφέρει ότι το γέλιο των Θεών είναι δυνατό και ασυγκράτητο.

Το κλάμα συμβολίζει την πρόνοια τους για τα θνητά και φθαρτά πράγματα, και επειδή αυτά άλλοτε υπάρχουν και άλλοτε όχι, για αυτό και οι μύθοι λένε ότι οι Θεοί δεν κλαίνε πάντα, ενώ γελούν αδιάκοπα.

Ετσι όταν διαιρούμε τα δημιουργήματα σε Θεούς και ανθρώπους, το γέλιο αλληγορεί την γένεση θεοτήτων, ενώ το κλάμα στη σύσταση των ανθρώπων ή των ζώων.

¨Δάκρυα μεν σέθεν εστί πολυτλήτων γένος ανδρών, μειδήσας δε θεών ιερόν γένος εβλάστησας"

Οταν διαιρούμε τα δημιουργήματα σε ουράνια και υποσελήνια, το γέλιο αποδίδεται στα ουράνια και το κλάμα στα υποσελήνια,

Οταν αναφερόμαστε στα υποσελήνια, όπου κύρια χαρακτηριστικά είναι η γένηση και η φθορά, το γέλιο ανάγεται στην γένηση και το κλάμα στην φθορά.

Οσον αφορά το χαμόγελο, ο Πρόκλος μας λέει ότι το χαμόγελο μιμείται την αόρατη και απόκρυφη ενέργεια των θείων σε αντίθεση με το γέλιο που μιμείται την πρόοδο προς το πιο εμφανές, μιας και το γέλιο είναι πιο αισθητό από το χαμόγελο.

( βλέπε Πρόκλος - Σχόλια στην Πολιτεία 1.127-128, Σχόλια στον Παρμενίδη 1022.24 )