Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2012

Ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΚΑΙ Ο ΕΡΩΜΕΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ

Ο εραστής και ο ερώμενος είναι ο δάσκαλος και ο μαθητής.

Στην διδασκαλία του Πλάτωνα, στα θέματα ψυχής για να παρουσιάσει την σχέση που έχει η ψυχή με τον νού ή η ψυχή με κάποιον δαίμονα (ή με ανώτερη ψυχή) , το παρουσίαζε σαν ερωτική σχέση μεταξύ αυτού που αναζητεί την γνώση και αυτού που την παρέχει, όντας ανώτερος εξελικτικά.

Ετσι βλέπουμε να παρουσιάζει ως εραστές τον Σωκράτη και τον Αλκιβιάδη, παρουσιάζοντας συμβολικά την ανώτερη ψυχή με τον Σωκράτη και τον Αλκιβιάδη με την κατώτερη, όπου η ανώτερη ψυχή (Σωκράτης) προσπαθεί να βοηθήσει (με έρωτα ψυχικό πάντα) την κατώτερη ψυχή (Αλκιβάδη) να διορθώσει τα λάθη της.

Το ίδιο κάνει ο Πλάτων και στον Παρμενίδη όπου αναφέρει τον Παρμενίδη και τον Ζήνωνα ως εραστές.

Ο Πρόκλος μας διευκρινίζει στα Σχόλια του στον Παρμενίδη 633.30 : "ἐραστὴν καὶ ἐρώμενον εἰπόντα τὸν Παρμενίδην καὶ τὸν Ζήνωνα,καὶ τὸν μὲν καθηγεμόνα, τὸν δὲ ὑπ' ἐκείνου τελεωθέντα, ποιεῖν τὸν ἐραστὴν καὶ τὸν καθηγεμόνα, πρὸς τὸν ἐρώμενον καὶ τὸν ὑπ' αὐτοῦ τελεωθέντα , τοσοῦτον πέλαγος διανέοντα λόγων·"

δηλαδή :

"αφού πει κανείς τον Παρμενίδη και τον Ζήνωνα εραστή και ερωμένο ή τον ένα δάσκαλο και τον άλλο μαθητή μυημένο από εκείνον, να κάνει τον εραστή και δάσκαλο να διασχίζει ένα τόσο μεγάλο πέλαγος λόγων προς τον ερωμένο και μαθητή που μυήθηκε από αυτόν" .

Βέβαια σε βαθύτερο επίπεδο επειδή στους Πλατωνικούς διαλόγους τα πρόσωπα συμβολίζουν κοσμολογικές έννοιες, η έννοια του έρωτα μεταξύ ενός ερώμενου και ενος εραστή αλληγορεί την δύναμη που υπάρχει μεταξύ της ουσίας και της ενέργειας της, όπως μας αποκαλύπτει ο Ολυμπιόδωρος στα Σχόλια του στον Αλκιβιάδη 22.89 : "μέσος γάρ ἐστιν ὁ Ἔρως οὐσίας καὶ ἐνεργείας καὶ ἐρωμένου καὶ ἐραστοῦ".

Συνεπώς καμία σχέση με την έννοια εραστή και ερωμένου που μας έρχεται στο μυαλό αλλλα αφορά καθαρά ψυχική και νοητική σχέση και μάλιστα μυητική.



[Το πολύ όμορφο αυτό βίντεο είναι δημιουργία της φίλης Μαριάννας Τηλιακού, την οποία και ευχαριστώ για την όμορφη αυτή δημιουργία όπως επίσης και για τα καλά της λόγια]

Δεν υπάρχουν σχόλια: