ΥΠΕΡΑΙΣΘΗΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ-Νοητή Τάξις

Η Νοητή Τάξις περιγράφει την δομή των Ελλήνων Θεών, αμέσως μετά το ΕΝ. Είναι η περιοχή του Οντος και αποτελεί τα Πρόθυρα του Αγαθού.

Αποτελεί την πρώτη εκδήλωση του Οντος. Κατ΄αυτήν αρχίζει ο σχηματισμός της θείας ουσίας, ο οποίος και ολοκληρώνεται στην πρώτη νοητή τριάδα.

Λόγω της εναδικής ενότητας, όπως έχουμε δει, όποια Ενάδα και να πάρουμε ουσιαστικά τις παίρνουμε όλες, για αυτό και η δομή που περιγράφεται αναφέρεται σε ΚΑΘΕ ΕΝΑΔΑ ( ΘΕΟ ).

Δηλαδή η Νοητή Τάξις μας περιγράφει την δομή ΚΑΘΕ ΘΕΟΥ. Η δομή της Νοητής Τάξεως είναι τριαδική και η πρώτη Νοητή Τριάδα μας περιγράφει την δομή των Νοητών Θεών, η δεύτερη Νοητή τριάδα, την δομή των Νοητών-Νοερών Θεών και η τρίτη νοητή τριάδα μας περιγράφει την δομή των Νοερών Θεών.

Χαρακτηριστικά ο Πρόκλος αναφερόμενος στην πρώτη Νοητή Τριάδα λέει :
"Γιατί εκείνη ( = 1η Νοητή Τριάδα ) είναι πρώτος Νοητός Θεός, ενώ η τριάδα που την ακολουθεί είναι Θεός Νοητός-Νοερός και η τρίτη είναι Θεός Νοερός".

Πολύ προσεκτικά ο Πρόκλος λέει "πρώτος Νοητός Θεός" και όχι "Ό πρώτος Νοητός Θεός", μιας και εδώ καταγράφεται η δομή κάθε Θεού.

Η Νοητή Τάξη υποδηλώνει την μετάβαση από την Υπερούσια ενότητα στην Οντική ενότητα και εκδηλώνει τα χαρακτηριστικά κάθε ενάδας. Ετσι το πέρας και άπειρον είναι δύο πρωταρχικές όψεις της Ενάδας από τις οποίες προκύπτει το Ον, Το Πέρας παρέχει την "ατομικότητα" της Ενάδας και το Απειρον την πολλαπλότητα μέσα του, η οποία και θα δώσει την Οντική ιεραρχία.

Οπως μας διδάσκει ο Πλάτων στον Φίληβο, η δομή του κάθε Θεού αποτελείται από πέρας-άπειρον και το ενέργημα του που είναι το Ον, ονομάζεται μικτόν. Το Πέρας, ονομάζεται επίσης και Υπαρξις του Θεού, ενώ το Πέρας Δύναμη του Θεού. Αποτέλεσμα της δράσης του Θεού, είναι το Ον, το οποίο τελικά είναι ο Νους του κάθε Θεού.

Την 2η Νοητή Τρίάδα ο Πλάτων την ονομάζει ΑΙΩΝ και τον Νου των Νοητών, το ονομάζει ΑΥΤΟΖΩΟΝ. Ο Πρόκλος περιγράφει την λογική που υπαγορεύει να υπάρχει η συγκεκριμένη σειρά των οντικών υποστάσεων ( δηλαδή μετά το Εν-ΟΝ, ακολουθεί ο Αιών και μετά το Αυτόζωον) . Το σκεπτικό είναι πολύ ενδιαφέρον και αξίζει ο μελετητής να το παρακολουθήσει. ( βλέπε σχετικές παραπομπές ).

Ετσι το πέρας τωνΝοητών Θεών είναι ουσιαστικά το ΕΝ-ΟΝ, το ΟΝ δηλαδή που προκύπτει

αμέσως μετά το ΕΝ και ιδρύεται από την "συνεισφορά" ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΝΑΔΩΝ. Εδώ βρίσκεται και το ΕΝ του Παρμενίδη.

Λέει οΠρόκλος :

Μετά το Ενα λοιπόν βρίσκεται το ΕΝ-ΟΝ. Είναι κατά τρόπο Μυστικό πολλά και ενωμένο, μετά από αυτό εκείνο που διαχωρίζεται και προχωρά από την ενότητα στην εμφάνιση, και τελευταίο από τα νοητά είναι αυτό που έχει διαχωριστεί και συμπεριλαμβάνει όλο το νοητό πλήθος.

Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 152.7

όπως επίσης :

Το Παρμενίδειο ΕΝ είναι το ΕΝ ΟΝ.

Πρόκλος - Σχόλια στον Παρμενίδη 1093.25

Κάθε μια λοιπόν από τις τρεις τριάδες της Νοητής Τάξης, εκφράζει ένα από τα συστατικά του Θεού. Η πρώτη τριάδα ολοκληρώνει την σύσταση της Ουσίας, για αυτό και καλείται Ουσιοποιητής, η δεύτερη τριάδα "μετρά" τρόπον τινά την δύναμη του κάθε θεού και καλείται Μετρητής και η τρίτη τριάδα, η οποία περιέχει τις Ιδέες, ονομάζεται Ειδοποιός.

Αντίστοιχα, η Ορφική δομή είναι Αιθέρας-Χάος-Αυγό για την 1η Νοητή τριάδα, Αυγό (Τριπλός Θεός ) για την δεύτερη Νοητή τριάδα και Φάνης-Ηρικεπαίος-Μήτις για την 3η Νοητή Τριάδα.

Λόγω της πυκνότητας των εννοιών, είναι προφανές ότι δεν είναι εύκολο να γίνει πλήρης και διεξοδική περιγραφή του θέματος αυτού, για αυτό και συνιστάται ο μελετητής να ανατρέξει στις παρατιθέμενες αναφορές και να μελετήσει εκτενώς το θέμα.

( βλέπε σχετικά Πρόκλος - Πλατωνική Θεολογία Γ 44-52 , 73.15, Δ 12.1-6

Δαμάσκιος - Περί Πρώτων αρχών 316-318 )