Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ - ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΖΗΤΟΥΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Κατά την διάρκεια της μελέτης της πορείας της ανασκαφής και των ευρημάτων αυτής, από τους σχολιαστές του ιστολογίου  προέκυψαν πολλά εύλογα ερωτήματα  τα οποία χρειάζεται να απαντηθούν ώστε να  ριχθεί όσο το δυνατόν περισσότερο φως στο μυστήριο του Τάφου της Αμφίπολης.

Εν όψει της παρουσίασης από την κα Περιστέρη το Σάββατο 29 Νοεμβρίου της ανασκαφής του Τάφου της Αμφίπολης παρουσιάζουμε ενδεικτικά κάποια από τα ερωτήματα που προέκυψαν και ελπίζουμε είτε να απαντηθούν από την κα Περιστέρη κατά την παρουσίαση της, είτε να τεθούν από τους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους ή/και αρχαιολόγους προς την ανασκαφική ομάδα.

[Θέλω να ευχαριστήσω και να συγχαρώ  τον πολύ καλό φίλο του ιστολογίου vagkalf07 για την επιμέλεια της συλλογής και επεξεργασίας των ερωτημάτων από τους άλλους σχολιαστές όπως επίσης και όλους τους σχολιαστές του ιστολογίου για την συνεισφορά τους στην προαγωγή της έρευνας για τον Τάφο της Αμφίπολης]

1) Πώς προκύπτει τόσο ξεκάθαρη σύνδεση του μνημείου με το Δεινοκράτη, δεδομένου πως για το συγκεκριμένο αρχιτέκτονα σώζονται ελάχιστες αναφορές ενώ όλα τα υπόλοιπα έργα του έχουν χαθεί ή υποστεί σημαντικές καταστροφές (πχ. ναός Αρτέμιδος Εφέσου); Μήπως απλά ο Δεινοκράτης είναι η πιο πιθανή λύση για τον αρχιτέκτονα του μνημείου;

2) Όταν λέτε πως το μνημείο χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ.  αιώνα, πόσο αυστηρά είναι τα χρονολογικά όρια που βάζετε; Πχ. το 295 π.Χ. απορρίπτεται;

3) Η σύνδεση του μνημείου με το Δεινοκράτη χρησιμοποιήθηκε για τη χρονολόγηση του μνημείου (δεδομένου του ότι έπρεπε να είναι ζωντανός για να το σχεδιάσει/κατασκευάσει) ή μήπως έγινε το αντίθετο; (δηλαδή η χρονολόγηση μας επιτρέπει να υποστηρίξουμε πως ο Δεινοκράτης είναι ένας από τους υποψήφιους αρχιτέκτονες);

4) Πότε χρονολογείται η καταστροφή του περιβόλου και βάση ποιων στοιχείων; Τι ευρήματα υπάρχουν στα περίχωρα του τύμβου; Πρόκειται να γίνουν απαλλοτριώσεις για τη μελέτη της γύρω περιοχής; Σχεδιάζονται έρευνες της κοίτης του Στρυμώνα για πιθανή ανακάλυψη επιπλέον δομών από τον τύμβο ή και το ταφικό μνημείο;

5) Υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν αν το μνημείο ήταν έστω εν μέρη ορατό (πχ. ο περίβολος) για κάποιο χρόνο μετά την κατασκευή του, ή θάφτηκε εξ' ολοκλήρου κάτω από τεχνητό τύμβο με την ολοκλήρωσή του;

6) Πώς υπολογίζετε διαστάσεις με ακρίβεια εκατοστού, πχ. για το λέοντα, του όποιου μεγάλο τμήμα ήταν καταστραμμένο;

7) Στο βόρειο τείχο του τελευταίου θαλάμου υπήρχαν πλίνθοι με διαφορετική υφή και μαύρη απόχρωση, όπως φαίνεται από φωτογραφίες και την αποτύπωση στο σχέδιο του κ. Λεφαντζή. Οι πλίνθοι αυτοί σε μία φώτο φαίνεται να αφαιρέθηκαν. Βρέθηκε κάτι από πίσω ή ήταν απλά το φυσικό έδαφος του λόφου;

8) Για ποιο λόγο η διάβρωση στα μάρμαρα του τελευταίου χώρου είναι τόσο έντονη (μαυρισμένο χρώμα κλπ.) σε σχέση με άλλους θαλάμους;

9) Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το ουσιαστικότερο εύρημα που στοιχειοθετεί τη θεωρία σας συνολικά;

10) Πως σχολιάζετε τις ομοιότητες των ευρημάτων με άλλα μακεδονικά ευρήματα;

11) Ποια είναι η φυσική προέλευση των μαρμάρων Θάσου, από ποιο λατομείο;

12) Μπορεί να συνδέσετε κατασκευαστικά το μνημείο με άλλους τύμβους της περιοχής;

13) Έχετε ενδείξεις για άλλο τάφο; Υπάρχουν άλλα σημεία που από την δική σας έρευνα θα μας βοηθούσαν να δώσουμε λύση;

14) Που θα κατευθύνετε την έρευνα σας τώρα;

15) Βρήκαν ναι ή όχι το Μονόγραμμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου πάνω από την Ανατολική Μαινάδα;

http://i57.tinypic.com/34xfdwn.jpg http://i57.tinypic.com/33eu5pe.jpg

16) Μπήκαν ναι ή όχι στον Θ4 από την οπή στον Βόρειο τοίχο του Θ3;

http://i61.tinypic.com/24ffl7q.jpg http://i58.tinypic.com/1zqqcnc.jpg

17) Με τα μέχρι τώρα ευρήματα αποκλείετε την ταφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου  στην Αμφίπολη;

18) Βιβλιογραφικά πόσους αφηρωισμένους Μεγάλους Στρατηγούς γνωρίζουμε;

19) Αφού η νέα ηλεκτρονική ή γεωφυσική διασκόπηση ήταν στα άμεσα σχέδια της ανασκαφικής ομάδας και γενικότερα του ΥΠΠΟ, για ποιο λόγο θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε η ανασκαφή στο συγκεκριμένο σημείο πριν πραγματοποιηθεί η διασκόπηση; Με ποιο κριτήριο θεωρήθηκε ότι στο συγκεκριμένο χώρο δεν υπάρχει τίποτε άλλο και δεν κρύβονται εκπλήξεις ακόμα και για την αρχαιολογική έρευνα όπως τη γνωρίζετε μέχρι σήμερα;

20) Αν το χώμα κάτω από τον τάφο είναι ίδιο με το υπόλοιπο της επίχωσης γιατί σταματά η ανασκαφή;

21) Έχουν βρεθεί κομμάτια ή άλλες πλάκες όπως αυτή με τους ρόδακες στο δεύτερο θάλαμο;

22) Είναι αντιεπιστημονική η δημοσίευση φωτογραφιών ή ψηφιακού video από όλους τους έως τώρα χώρους της ανασκαφής; Θα μπορούσαμε να έχουμε οπτικά όλα τα ευρήματα;

23) Πώς ακριβώς συσχετίζεται η μέχρι τώρα ανασκαφή με τη διασκόπηση Πολυμενάκου κ.α., δηλαδή ποια ακριβώς περιοχή (Η6 και Η7;) έχει ανασκαφεί, κατά πόσον επαληθεύονται τα ευρήματα της διασκόπησης, (που ομιλούν για λίθινες δομές εκεί που έχουμε υψηλές ταχύτητες και χαλαρά υλικά εκεί που έχουμε χαμηλές ταχύτητες). Οι χώροι L1-L2 μπορεί να είναι το λατομείο πωρόλιθου του περίβολου;

24) Από τις μελέτες που έχουν ήδη γίνει, υπάρχουν άλλοι χώροι πέριξ (ας πούμε 4 μέτρα ακτίνα) της υπάρχουσας ανασκαφής από σφίγγες μέχρι το θάλαμο 3;

25) Από τα ευρήματα της ανασκαφής έχουν βρεθεί άλλη/άλλες πλάκες οροφής όπως αυτή με τους ζωγραφιστούς ρόδακες, έστω και σε κομμάτια (4,20 x 1 μέτρα);

26) Έχει βρεθεί το άλλο κεφάλι της Σφίγγας, έστω σε πολλά μικρά κομμάτια;

27)Έχουν βρεθεί οι ορειχάλκινοι στροφείς και άλλα μεταλλικά παρελκόμενα και εξαρτήματα της δίφυλλης μαρμάρινης θύρας;

28)Συμφωνείτε με την κ.Παλιαδέλη ότι… «με βάση τα αποτελέσματα της επικείμενης ανθρωπολογικής μελέτης του σκελετού, αν α) ο νεκρός είναι άνδρας β) ταιριάζει ηλικιακά γ) βρεθούν ίχνη ταρίχευσης, τότε κατά 99% είναι ο Μ.Α.»;

29) Από την στιγμή που αποκαλύφθηκε ολόκληρος ο περίβολος (άρα οριοθετείται ακριβώς το όλο μνημείο) γιατί τα χώματα από την ανασκαφή δεν έφυγαν εκτός περιβόλου, αλλά ρίχτηκαν μέσα στην οριοθετημένη περίβολο;

30) Γιατί από τη στιγμή που το επικοινωνιακό επιτελείο επέλεξε να δημοσιευθούν φωτογραφίες από το εσωτερικό του τάφου, δεν το έκανε σωστά και ολοκληρωμένα αλλά απέκρυψε σημαντικά στοιχεία με τη μέθοδο της επεξεργασίας, του crop, του photoshop, αλλά και της γωνίας φωτογράφισης. Αποβλέπει στην προστασία των ευρημάτων και τη μείωση της δημοσιότητας ώστε να μπορέσει να γίνει σωστή δουλειά;

31) Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που αιτιολογούν τη βεβαιότητα για Δεινοκράτη και για τελευταίο τέταρτο του 4ου αιώνα;

32) Ποια ονόματα πιθανών υποψηφίων αποκλείονται και βάσει ποιων ευρημάτων ή συλλογισμών;

33) Tα στοιχεία που συνηγορούν στην εκδοχή του αφηρωισμενου νεκρού μπορούν να αποδοθούν στον νεκρό του τάφου που ανασκάπτεται ή γενικά σε πιθανό άλλο νεκρό στον τύμβο;  Σε αυτήν την περίπτωση θα είχαμε δυο αφηρωισμενους νεκρούς;

34) Σε περίπτωση που διαπιστωθεί με τη γεωλογική μελέτη, πως με κάποιο τρόπο υπάρχει συνέχεια στο μνημείο, οι εργασίες θα συνεχιστούν και μέσα στο χειμώνα;

35) Σε αυτό το στάδιο της ανασκαφής υπάρχουν υποψίες ή ενδείξεις για δεύτερη είσοδο στον τύμβο;

36) Η μαρμάρινη πλάκα της οροφής του τρίτου χώρου αποτελεί στοιχείο καθαρά διακοσμητικό/συμβολικό ή είχε και λειτουργική χρήση σε σχέση με την επίχωση ;

37) Tα μέχρι τώρα στοιχεία σε ποιό συμπέρασμα σας οδηγούν όσον αφορά την επιχωμάτωση του μνημείου; Είναι ταυτόχρονη της κατασκευής και αν όχι υπάρχει εκτίμησή σας για το πότε έγινε, από ποιόν  και για ποιόν σκοπό; Αν θεωρείτέ ότι έγινε μετά την υποτιθέμενη σύληση του τάφου από ποιόν έγινε και γιατί ;

38) Υπάρχει σχέδιο του κ Λεφαντζή που απεικονίζει σε κάτοψη συνολικά το μνημείο; Αν ναι μπορείτε να το δημοσιεύσετε;

39) Aπό ποιά στοιχεία συμπεραίνετε ότι έχουμε σύληση του τάφου;

40) Σε ποια στοιχεία βασιζόταν η δήλωσή σας ότι «θα βρίσκατε μέσα τα κοκαλάκια των τυμβωρύχων»,

41) Ποια είναι τα στοιχεία που σας κάνουν να πιστεύετε ότι ο νεκρός λατρευόταν ως ήρωας.

42) Έχετε υπ όψιν σας αποσυμβολισμούς που έχουν δημοσιευθεί σχετικά με το μνημείο, όπως στο το blog Empedotimos;

43) Εφόσον λέτε πως ο ταφικός θάλαμος είναι σίγουρα συλημένος, πώς δικαιολογείται η αδιατάρακτη επίχωση του θαλάμου, οι τυμβωρύχοι από ποιό σημείο εισήλθαν και για ποιό λόγο βρέθηκε εκεί η κεφαλή της μιας Σφίγγας, τα φτερά της και μέρος του ψιφηδωτού;

44) Εκτός από τα επιστύλια υπάρχουν και αλλά ευρήματα τα οποία μεταφέρθηκαν στο μουσείο για συντήρηση; και αν ναι τι αφορούν;

45) Ποιο ή ποια είναι τα στοιχεία που σας κάνουν να δηλώνετε ότι το μνημείο είναι οικουμενικό και ο ενταφιασμένος κοσμοπολίτης;

46) Ο υπουργός σε δήλωσή του ανέφερε ότι το μνημείο διαιρείται σε καλή κατάσταση λόγο της επίχωση που υπήρχε εντός, κάτι που βοήθησε στην στατικότητα. Έχει στοιχεία για την ακριβή περίοδο επίχωσης; Αν ναι, απο που προκύπτουν;

47) Με τι στοιχεία χρονολογείται την καταστροφή του περιβόλου και τι ευρήματα υπάρχουν στα περίχωρα του τύμβου; Πρόκειται να γίνουν απαλλοτριώσεις για τη μελέτη της γύρω περιοχής ή έρευνες της κοίτης του Στρυμώνα για πιθανή ανακάλυψη επιπλέον δομών από τον τύμβο ή και το ταφικό μνημείο

48) Λείπουν ή αγνοούνται από το εσωτερικό του τάφου δομικά στοιχεία. (πωρόλιθοι, μάρμαρα κτλ)

49) Από τα κομμάτια της περιβόλου που υπάρχουν διπλά και στη βάση του Λέοντα αλλά και σε αυτά που έχουν βρεθεί στη Κερκίνη παρατηρούμε επιγραφές οι οποίες όμως δεν είναι στο μπροστινό μέρος των μαρμάρων αλλά στο πλάι( που σημαίνει ότι η γράφτηκαν πριν την τοποθέτηση η μετά την αποκόλληση) Υποθέτουμε ότι τις έχετε μελετήσει αφού την ταύτιση τους με την περίβολο την πραγματοποιήσατε το 2013 μπορείτε να μας πείτε αν είναι σύγχρονες με την περίβολο και αν ναι τι σκοπό εξυπηρετούσαν;

50)  Ο προσανατολισμός του μνημείου και του νεκρού σε άξονα Β-Ν είναι συνήθης ή σπάνιος, όσον αφορά τους μέχρι σήμερα ανασκαφέντες «μακεδονικούς τάφους»;

51) Βρέθηκαν ίχνη καρφιών στους τοίχους του Θ3 (του θαλάμου όπου και η ταφή); (Ουσιαστικά ρωτώ αν υπάρχει περίπτωση να υπήρχαν "πίνακες" με ζωγραφικές παραστάσεις σε έναν θάλαμο που προκαλεί εντύπωση το πόσο αδιακόσμητος είναι).

52) Με τα μέχρι τώρα ευρήματα που έχετε στα χέρια σας σας δίνετε η αρχική αίσθηση ότι η Ιστορία ξανά γράφετε από την αρχή ή απλά ότι συμπληρώνονται κάποια άγνωστα κομμάτια της;

53) Θα ήθελα να μας πείτε σχετικά με το βοτσαλωτό ψηφιδωτό, Πως δικαιολογείτε, βάσει της ανασκαφικής εμπειρίας σας το κυκλικό σχήμα που λείπει; Η τεχνική του μπορεί να μας δώσει την χρονολογία που κατασκευάσθηκε; Πόσο επί τοις % του κενού πιστεύετε πως θα αποκατασταθεί; Ποιοί πρόκειται να είναι οι συντηρητές του και πόσο χρόνο εκτιμάτε πως θα χρειασθούν;

54) Προς τον κύριο Μιχ. Λεφαντζή: Η αναπαράσταση τη βάσης του μνημείου του Λέοντος κατά τον Ο. Broneer θυμίζει πολύ τις ταφικές εισόδους των βασιλικών τάφων των Αιγών. Το συγκλονιστικό όμως είναι ότι ο Broneer σχεδίασε τη βάση, περίπου 40 χρόνια πριν την ανασκαφή από τον Ανδρόνικο. Δεν είναι ένα σημαντικό στοιχείο σύνδεσης του ταφικού μνημείου του τύμβου Καστά με τις Αιγές;

55) Ποιός είναι ο ακριβής προσανατολισμός της εισόδου, των θαλάμων και του τάφου. Αξιοποιήθηκε αυτό το στοιχείο ως προς τη χρονολόγηση που προτείνετε;

56 ) ΄Οπως έχει διαπιστωθεί η διχρωμία στα μάτια του αλόγου του ψηφιδωτού (αριστερό μάτι γαλάζιο-δεξί μάτι μαύρο)  είναι προϊόν  εσκεμμένης παρέμβασης του κατασκευαστή του ψηφιδωτού. Για ποιόν σκοπό θεωρείται ότι το έκανε ο κατασκευαστής του ψηφιδωτού ;

 57 ) Πως σχολιάζετε την ομοιότητα των συμβολισμών του ταφικού μνημείου με εκείνων του ανακτόρου των Αιγών ;